شبکه اطلاع رسانی افغانستان >> اطلاعات عمومی
گوهرشادبیگم گوهرشاد بيگم از زنان ادب دوست ، هنرپرور و خير ، وي خواهر امير قره يوسف ( 790-802 ق ) و همسر شاهرخ ميرزاي تيموري ( 807 – 850 ق ) بود . نام او را گوهرشادآغا نيز نوشتهاند. او به تاريخ و ادبيات علاقهمند بود و مهري هروي ، شاعره نامدار قرن نهم ، مصاحب و نديمه او بود . گوهر شاد بيگم آثار و ابنيه زيادي از خود برجاي گذاشت كه ميتوان از مسجدجامع ، مدرسه و خانقاه شهر هرات و مسجدي نيز در جنب مرقد امام رضا (ع) نام برد ( 821 ق ) كه اين دو مسجد به نام خود وي ، به مسجد گوهرشاد ، معروفند و از شاهكارهاي هنر معماري و كاشيكاري قرن نهم هجري به شمار ميرود. همچنين آثار ارزندهاي در حرم امام رضا (ع) و اطراف آن پديد آورد ، از جمله دو رواق « دارالحفاظ » و « دارالسياده» را بنا كرد . معمار اين دو رواق و دو مسجد در هرات و مشهد ، قوامالدين شيرازي بود. در سال 850 ق كه شاهرخ ميرزا به قصد سركوبي سلطان محمد بايسنقر به اصفهان لشكركشي كرد ، جمعي از سادات ، بزرگان و علماي آن شهر را به اتهام همكاري با سلطان محمد دستگير و تبعيد نمود . به تحريك گوهرشادخاتون ، شاه علاءالدين محمد كه از سادات و بزرگان و نقباي اصفهان بود به دارآويخته شد.
گوهرشاد بيگم، اين
زن نيكوكار پس از مرگ شاهرخمیرزا و در زمان سلطنت ابوسعيد
تيموري ( 855 – 873) قیام میرزا ابوالقاسم بابر به دسیسهٔ جمعی از امرا
و مشاوران سلطان ابوسعید به دستور آن پادشاه در شهر هرات در نهم رمضان
سال ۸۶۱ ه . ق كشته شد و در جنب قبر فرزندش بايسنقر ميرزا در مسجد
گوهرشاد آن شهر دفن گرديد و قبرش هم اكنون موجود است.
|