پیشینه گرامیداشت سنت نوروز در افغانستان
 
تاریخ انتشار:   ۱۱:۲۹    ۱۳۹۵/۱/۱ کد خبر: 113677 منبع: پرینت

جشن نوروز یکی از آیین‌های کهن حوزه تمدنی فارسی‌زبانان است که از دوره‌های گذشته تاکنون در این مناطق گرامی داشته می‌شود.

در افغانستان، تاجیکستان و در مناطقی از شبه‌قاره هند از جشن نوروز مانند اعیاد دوران کهن این مناطق تجلیل می‌شود. آنگونه که در لغتنامه «دهخدا» ذکر شده است در دوره ساسانیان این جشن با گردش سال تغییر می‌کرد و جشن نوروز در آغاز بهار هر سال نبود بلکه مثل عید ماه رمضان و عید قربان در فصل‌های مختلف سال برگزار می‌شد.

در حدود سال 392 قمری بود که جشن نوروز به اول حمل رسید و به فرمان «سلطان‌ملک شاه سلجوقی» ترتیب تقویم «جلالی» نهاده شد و بر اساس آن، جشن نوروز در آغاز بهار هر سال مقارن با تحویل آفتاب به برج «حمل» فروردین تثبیت شد.

مراسم جشن نوروز در افغانستان از روز اول ماه حمل آغاز می‌شود. آغاز مراسم جشن نوروز در افغانستان از شهر «مزار شریف» آغاز می‌شود و مردم از نقاط مختلف کشور از دیر باز تاکنون در آغاز فصل بهار خود را به شهر مزار شریف رسانده و در جوار بارگاه منسوب به مرقد امام علی (ع) جشن‌های نوروز را با بر افراشتن علم در کنار مرقد این امام همام آغاز می‌کنند.

همزمان با برافراشته شدن علم سخی در مزار شریف، 21 گلوله توپ نیز به رسم احترام شلیک می‌شود. زیارتگاه روضه مزار شریف تا 40 شبانه‌روز پذیرای زایران است و بخصوص در روزهای چهارشنبه و شب‌های جمعه، ازدحام جمعیت در داخل و اطراف حرم به بیشترین حد خود می‌رسد.باور عامیانه مردم افغانستان بر این است که امام علی(علیه السلام) در روز اول نوروز به خلافت رسیده است و لذا جشن‌های نوروز در این کشور با نام امام علی (ع) پیوند خورده است.

کابل از مناطق مهم دیگری است که زیارت سخی در آن انجام می‌شود و در آنجا نیز پرچم منسوب به مولا علی (ع) توسط علما، روحانیون و پهلوانان کابل در اولین روز حمل همزمان با تحویل سال نو برافراشته شده و تا چهل روز که علم بر افراشته است، مردم به زیارت سخی آمده و به نیایش و دعا می‌پردازند.

در شهر «هرات» نیز مردم این شهر در روز اول حمل به مساجد و تکایا می‌روند و آغاز سال نو را گرامی می‌دارند. مردمان این شهر آغاز سال نو را با دعای تحویل سال در مساجد آغاز می‌کنند و در هنگام تحویل سال با دعا و نیایش از خداوند می‌خواهند که سال نو را سال خوبی برای آنها قرار دهد.

زیارت مزار «سلطان میر عبدالله الواحد شهید»، نواده امام حسن مجتبی (ع) و بنا به برخی منابع، پدر حضرت عبدالعظیم حسنی، در جنوب شهر هرات، یکی از مهم‌ترین مناطقی است که در روز اول نوروز علم منسوب به امام علی(ع) در آنجا بر افراشته می‌شود و در هنگام دعای تحویل سال مردم ظرف‌هایی از آب را به زیارتگاه می‌آورند و بعد از پایان دعا، آن آب تبرک شده و دعا خوانده را به بیماران داده و از خداوند شفای بیمار خود را طلب می‌کنند.

در گذشته در افغانستان، جشن نوروز با نام‌هایی چون «جشن نوروز»، «عید جمشیدی» و یا «نوروز سلطانی» نامیده می‌شد و امروزه نیز با نام‌هایی چون «جشن نوروز»، «نوروز باستان»، «میله گل سرخ» و «عید نوروز» نامیده می‌شود.

کد (4)


این خبر را به اشتراک بگذارید
نظرات بینندگان:

>>>   دقیقترین تقویم جهان که در یونسکو به اسم ایران ثبت شده تقویم جلالی است که توسط خیام نیشابوری انجام شده که یکی از افتخارات ایران عزیز است

>>>   پاینده باد مردم دوست و برادر افغانستان.زنده باد ایران .زنده باد افغانستان.

>>>   باز متواری روان عشق صحرایی شدند
باز سرپوشیدگان عقل سودایی شدند
باز مستوران جان و دل پدیدار آمدند
باز مهجوران آب و گل تماشایی شدند
باز نقاشان روحانی به صلح چار خصم
از سرای پنجدر در خانه آرایی شدند
باز در رعنا سرای طبع طراران چرخ
بهر این نو خاستگان در کهنه پیرایی شدند
باز بینا بودگان همچو نرگس در خزان
در بهار از بوی گل جویای بینایی شدند
زرد و سرخی باز در کردند خوشرویان باغ
تا دگر ره بر سر آن لاف رعنایی شدند
عاشقان در زیر گلبنهای پروین پاش باغ
از بنات النعش اندر شکل جوزایی شدند
تا وطاها باز گستردند پیران سپهر
قمریان چون مقریان در نوبت افزایی شدند
خسرو سیارگان تا روی بر بالا نهاد
اختران قعر مرکز نیز بالایی شدند
از پی چشم شکوفه دستهای اختران
بر صلایهٔ آسمان در توتیاسایی شدند
تا عیار عشق عیاران پدید آرند باز
زرگران نه فلک در مرد پالایی شدند
تا با کنون لائیان بودند خلقان چون ز عدل
یک الف در لا در افزودند الایی شدند
غافلان عشرتی چون عاقلان حضرتی
خون زر خوردند و اندر خون دانایی شدند
از پی نظارهٔ انصاف چار ارکان به باغ
هر چه آنجاییست گویی جمله اینجایی شدند
چون دم عیسی چلیپاگر شد اکنون بلبلان
بهر انگلیون سراییدن بترسایی شدند
بیدلان در پردهٔ ادبار متواری شدند
دلبران در حلقهٔ اقبال پیدایی شدند
زاغها چون بینوایان دم فرو بستند باز
بلبلان چون طوطیان اندر شکرخایی شدند
عالم پیر منافق تا مرقع پوش گشت
خرقه‌پوشان الاهی زبر یکتایی شدند
روزها اکنون بگه خیزند چون مرغان همی
روزها مانا چو مرغان هم تماشایی شدند
اینت زیبا طبع چابک دست کز مشاطگیش
آنچنان زشتان بدین خوبی و زیبایی شدند
مطربان رایگان در رایگان آباد عشق
بی‌دل و دم چون سنایی چنگی و نایی شدند
دلق تا کوتاه‌تر کردند تاریکان خاک
روشنان آسمان در نزهت آرایی شدند
سنایی غزنوی

>>>   حمیرا روحی
«هنگامه بهار» عنوان شعری است از «حمیرا روحی» از شاعران معاصر افغانستان، که در یکی از مجموعه‌های شعری او با نام «صبح امید» به چاپ رسیده است:
خوش بود موسم نوروزی و ایام بهار
که دمیدست گل و سبزه به هنگام بهار
کائنات از سر نو زندگی آغاز نمود
تا شنید از دهن باد صبا نان بهار
شجر از غنچه گل کرده کلاهی بر سر
تاج بر فرق نهادست گل اندام بهار
دشت پوشیده قبایی ز زمرد در بر
تازه و تر شده از بس همه اجسام بهار
سبزه بگرفته به بر لاله دل خون شده را
داده از وصل پری روی چمن کام بهار
بلبل دلشده بر شاخه گل نعره زنان
گل که مغرور به حسن است ز انعام بهار
موسم عیش و سرور است و گه عشرت و شوق
پر زفیض است همه اول و انجام بهار
فصل گل می گذرد «روحی» بیا اندر باغ
نغمه سر کن تو به هر صبح و به هر شام بهار
>>>   این روزها هزاران انسان مهاجر و سرگردان در کشورهای غریب با درهای بسته روبرو هستند و سال نو خود را در زیر باران و یا شکم خالی تحویل میکنند. شاید بسیار پشیمان باشند از راهی که در پیش گرفته اند. از هر طرف نا امیدی به سوی آنها لبخند میزند!
ناتوان از دادن تحفه عید به اطفال خود میباشند و از این ناتوانی خود غمگین هستند!
از خداوند مهربان برای تمامی انسانها بخصوص دردمندان و مهاجرین ٬ سلامتی و رهایی از مشکلات آرزومند هستیم.
عید حقیقی را کسانی درک میکنند که با یک چشم بر گذشته بگریند
و با چشم دیگر به آینده لبخند بزنند…
رضا مهاجر تهران

>>>   نوروز از مشرکین است و کساتیکه شرک دارد و روز ها اسلامی مانند عید فطر و عید قربان. را تجلیل نمیکند. و نوروز را که یک عمل اتش پرستان است تجلیل میکند.

>>>   ميبخشيد: بخشهاى از تركيه و همه مناطق كرد نشين نيز از اين جشن استقبال ميكند.

>>>   آقای نویسنده!
هر مطلب که مینویسی، کوشش کن که مستند و مستدل بنویسی،در غیر آن، نوشتارت کوچکترین ارزش علمی نخواهد داشت.
با کدام منبع ادعا داری که در تاریخ مذکور، جشن نوروز آغاز شد؟
مگر اعتقاد داشتن شیعیان مبنی بر اینکه روز غدیر و روز سپردن خلافت ظاهری به حضرت علی، اعتقاد عامیانه است یا در متون تاریخی شیعیان نیز وجود دارد؟ شما چقدر بیخبر هستید اعتقاد داشتن به احادیث و روایت‌ها را عامیانه می‌دانید؟

>>>   الان واقعاوقتی شبکه های افغانستان رنگها میکنی همش رقص وساز وآوازاست متاسفانه
نقوی قم باآرزوی سالی خوب برای هموطنان عزیزم

>>>   آقای نویسنده !
شما در مورد نوروز از منابع استفاده ننموده اید و موجودیت روز نوروز را به شعیه ها مربوط ساخته اید ودست آورد آنها میدانید .
.... در اینکار هیچ دست آوردی ندارد بلکه این بلخ بود که قبل از اسلام این روز را تجلیل مینمود . لطفا به منابع تاریخی مراجعه نمایید .

>>>   بلى گاهنامه عمر خيام دقيق ترين گاهنامه گيتى است که نامهاى ماه ها و رديف شمارش آن با صورت هاى فلکى حيوانى ويا ستاره اى با و گردش خورشيد هماهنگ مى باشد.

1- پيش از گاهنامه خورشدى عمر خيام نوروز در زمان قبل از اسلام به ١٥ اسفند يعنى صورت فلکى ماهى (معرب حوت) برگذار مى شد.
2- با آمدن اسلام گاهنامه قمرى گاهنامه رسمى و دولتى شد ولى جشن نوروز در همان فصل بهار تجليل مى شد. يعنى هيچگاه نوروز در زمستان برگزار نشده است مانند رمضان و قربان.

دولتهاى اسلامى نوروز را ويا گاهنامه خورشيدى را ممنوع اعلان نمودند آخرين دولتى که اين کار را دريک بخش فرهنگى ايرانزمين کرد کدام وهابيون پرست و پلاسنتاى مبارزه ضدکمونيستى امريکا در هندوکوه بودند? طالبان

جشن نوروز هميشه جشن هم بود دهقان بود. هفت سبد هفت دانه هفت غله کاشته مى شد. اسفند ماه، ماه پایانی زمستان، هنگام کاشتن دانه و غله است. کاشتن ” سبزه عید ” به صورت نمادین و شگون، از روزگاران کهن، در همه خانه ها و در بین همهً خانواده ها مرسوم است.

تا به سقوط ساسانيان ويا بهتر تا به ازدواج دختر يزدگرد سوم سی و چهارمین و آخرین پادشاه ساسانی, شهربانو با نواسه پيامبراسلام (علي بن حسين زين العابدين بنام "ابن الخيرتين" گفته مى شد, زيرا وى پسر شهربانو و امام الحسين بن علي است. و همين ازدواج مبارک باعث شد که زبان پارسى درى که يزدگرد دوم ويا بهرام گور فرمان داد که زبان دربار شود زبان دوم جهان اسلام شد. متاسفانه شهربانو را وهابيون کنيز مى گويند ودر جهان اسلام نام مادر نازنين اين مردبزرگ گرفته نمى شود. ابومحمد علی بن حسین ملقب و مشهور به سجاد و زین‌العابدین چهارمین امام شیعیان بعد از پدرش حسین ، عمویش حسن و پدر بزرگش علی بن ابی‌طالب است.

یزدگرد سوم سی و چهارمین و آخرین پادشاه ساسانی، پسر شهریار و نوهٔ خسرو پرویز و همسر محبوبش شیرین بود
حمله اعراب به ایران در زمان پادشاهی او رخ‌داد که به تسخیر تیسفون و تقریباً سراسر قلمرو ساسانیان و شکست و آوارگی یزدگرد انجامید.

نوت:اين گاهنامه را تنها عمرخيام ترتيب نداده مانند فرهنگ «دهخدا»
در نوشتن «لغت نامه دهخدا» ٨٠ نفر زبان شناسان کار کردند
در گاهنامه خيام ستاره شناسان از تمام ايران زمين درخدمت کردند.
رصدخانهٔ علاءالدوله در همدان، که برای بوعلی‌سینا آباد شد بود و شاگردان اش مانند عبدالرحمان خازنی، ابومظفر اسفزاری، ابوعباس لوکری، محمد بن احمد معموری، میمون بن نجیب واسطی و ابن کوشک بیهقی مباهی تحت مديرت عمر خيام در رصدخانهٔ بزرگی ملکشاه سلجوقی، گاهشماری جلالی، دقیق‌ترین تقویم جهان، را طرح‌ریزی کردند. ناگفته نبايد گذاشت که بدون دانشمندان مانند الخوارزمى قرن نهم ميلادى , البيرونى , ابوسعید عبدالحیّ بن ضحاک بن محمود گَردیزی ( قرن نهم ميلادى غزنویان و ياران ابن سىينا) گاهشماری جلالی و نوروز نامه عمر خيام امکان پذير نبود.

در زمستان در بخش شرقى آريانا ويا ايران زمين سمنک پزى نبود بلکه حليم و حلوا پزى.

خواهشمندم تاريخ خود را با نام ...."افغان" در ستان کوتاه نکنيد. تاريخ اين کشور را با نام پشتون وتاجيک وترکمن وهزاره درازکنيدو هزار ستان اران و ايران و آرين وآريانا و خورستان کنيد. طالبان و وهابيان کنيد روان به تاريکستان, عربستان چتلستان!

مونت استوارت الفسيتون نام "افغانلند" يک بخش ايران زمين را در سال 1856 جدا کرد از بدن اصلى.

نوروز با هاجى ڀيروز ميايد هرسال يک بار
نوروز هميشه به اول فروردين با صورت فلکى قوچ گوسفند (معرب حمل)ميايد
تا که خورشيد زنده است نوروز همان روز آيد.


مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است



پربیننده ترین اخبار 48 ساعت گذشته
کليه حقوق محفوظ ميباشد.
نقل مطالب با ذکر منبع (شبکه اطلاع رسانی افغانستان) بلامانع است