افغانستان از دیدگاه محیط زیست و رویدادهای طبیعی بنا بر شرایط دشوار امنیتی در یک حالت وضیعت بد و نادرستی قرار دارد و از هر جانب هم میزان آسیب پذیری از عدم موجودیت کادرهای مسلکی و تخصصی در رهبری اداره ها بخصوص اداره مبارزه با حوادث و اداره ملی حفاظت محیط زیست در برخورد با حوادث طبیعی بسیار محسوس است که نتیجه حوادث طبیعی هر ساله در برخی از مناطق کشور، باعث تلفات «جانی و مالی» هموطنان بشمول محیط زیست، زراعت را باعث شده است.

از سه بخش بنیادیی و مولفه های اصلی زیست محیطی یعنی «آب، خاک و هوا» که دارای ارزش های حیاتی و اقتصادی می باشند، دو بخش «آب و خاک» بسوی خرابی و در بسیاری موارد به نابودی به پیش می رود.

باید خاطر نشان ساخت که خاک عنصر مهم ساختمانی و وظیفوی اکوسیستم زمین بوده و محل زیست برای نباتات، حیوانات و گروه های مختلف موجودات ذره بینی می باشد ولی از آن استفاده لازمه صورت نگرفته بلکه با استفاده افراطی از جنگل، چرانیدن تعداد زیاد گله ها در یک محدود چراگاه، استفاده گیاهان بحیث مواد سوخت، رشد صنعت و تراکم نفوس همه عوامل اند که بصورت غیر مترقبه تخریب خاک را فراهم می سازند.

وضعیت محیط زیست در وطن ما، در راستای تغییر اقلیم و گرما بسیار شکننده است. افغانستان کشوری است با آب و هوای خشک و نیمه خشک که در یک کمربند اقلیمی هولناک بدون انجام دادن کار‌های بنیادی و طرح ریزی وبرنامه های عملیاتی در بخش منابع آبی برای بهبود زندگی امروزه و فردای مردم ما بی دیلی است. در حالیکه از دیدگاه دانش محیط زیست؛ صلاح کیفیت زندگی شهروندان از طریق حفاظت و اصلاح محیط زیست کشور می باشد.

بنابراین ضرورت است تا بنا بر ساختارهای بنیادی، قوانین و دستورهای لازمه، به استاندارد‌های جهانی در کار اداره های مربوط توجه صورت گیرد در غیر از آن عوامل و مشکلات مسلکی ناتوانی کاری در رهبری اداره های مبارزه با حوادث، اداره ملی حفاظت محیط زیست باعث افزایش مشکلات بیشتر خواهد شد. بعنوان مثال سود جویان، شکارچی های پرندگان، حیوانات وحش، قطع بی رویه جنگل، کندن ریشه شرین بویه٬ هنگ بد بوی و جمع آوری بی رویه گیاهان دارویی هستند و از فروش آن سودجویان پول نا چیز به جیب می زنند و این سودجویان به این کار ناچیز خود دامنه های روستاها را از پوشش گیاهان محیط زیستی خالی می سازند.

ضمنا باید افزود که نبود نحوه اداره چراه از طرف اداره مسوول برای راهنمایی چوپانان و پاده بانان در چرانیدن و گردش تعداد زیاد رمه ها و پاده ها در یک منطقه است که باعث کاهش پوشش نباتی، فشردگی زمین و کاهش مواد عضوی خاک می شود و در نتیجه حاصلخیزی زمین محل چراه تقلیل می یابد و در حال حاضر در بعضی از نقاط مراتع کشور ما بخاطر چرای بی رویه هیچ چیزی نمی روید و همچنین کوه ها از وجود پوشش سبز گیاهی خالی شده که دیگر توان نگهداری برف و باران ندارند و موجب بالاروی درجه حرارت در منطقه یخچال های طبیعی شده است که در این مورد می توان از طغیانی شدن دریای آمو و کم شدن دریای هلمند و خشک شدن دریای کابل نام برد.

پیشنهادهای زیر بخاطر بهبود محیط زیست کشور:

1. روش موثر در کنترل فرسایش ها در دامنه های شیب دار خراشیده شده از پوشش سبز٬ کاشت گیاهان و نباتات در ارایه خدمات بومی می باشد. وجود پوشش سبز در منطقه باعث نفوذ آب در آیایم بارش خاکی شده و دیگر روناب و سیلاب ها بوجود نمی اید و از بسیاری از خسارت های مالی و جانی در منطقه جلوگیری بعمل تمی اید، بلکه از وقوع خسارت های مالی و جانی در منطقه جلوگیری کرده و باعث نگهداری پوشش سبز، سردی در بلندی ها و نگهداری برفچال ها در قلل می شود و همچنین این برفچال ها حکم مخزن آب را دارند.

2. ایجاد پروژه های تحفظی خاک و تنظیم آب در نواحی ولایت ها در کوه تپه های آسیب پذیر! البته ایجاد پروژه های تحفظی خاک و تنظیم آب در تپه های خاکی باعث احیای مجدد علف و افزایش چشمه سارها و علف چراها، پیشگیری کاهش اثرهای خشکسالی و سایر اثرهای مخرب زیست محیطی از جانب هم برای تشویق کردن جوانان روستایی فقرزده، توزیع مواد غذایی در بدل کار، با عث مصروفیت و حتی شغل آنها می شود.

3. مهار رودها با ساختن بندهای کوچک آبی در دره های طویل به روی دریاها باعث باروری کوه ها از پوشش گیاهی اطراف بندها می شود و هم باعث جلوگیری سیلاب های موسمی می شود. قابل یادآوری است که ساخت بندهای کوچک علاوه از باروری شدن اطراف آن از گیاهان زمینه آبیاری صدها هزار هکتار زمین زراعتی با کشیدن نهرها و ساخت کانال های آبیاری فراهم می سازد و هم می تواند در رشد انکشاف زراعت و حرکت بسوی مصونیت غذایی و خودکفایی کشور در تولیدهای محصول های زراعتی و انرژی برق مشکل اکثر شهروندان حل شود.

4. یکی از طریق جلوگیری رویداهای طبیعی، نحوه اداره چراه است. در نظر گرفتن قواعد و تقویم چراه در چرگاه های مراتع کشور ما از پیش تعین شده باشد، بهتر است. این تقویم باید با شرایط سالانه چراگاه، سازگار باشد. سلامتی خاک چراگاه در نتیجه یک چرای هدفمند تا حد زیادی می توان آن را معلومات استراحت طولانی مدت قطعه ای از زمین چرگاه دانست. در صورت اجرای اداره چراه در چراگاه های مراتع بر اساس یک تقویم صورت گیرد در نتیجه سفره آب های زیرزمینی تغذیه شده و چشمه ها و کاریزها در قریه جات دوباره پر آب می گردد.

5. در اکثریت کشورهای جهان به کمک مالی اداره محیط زیست سازمان ملل در ساحتی که تحدید محیط زیست وجود دارد به احداث و ساخت حوض های مصنوعی در محله های خشک بیابانی می پردازند و محل را با کاشت گیاهی و بته های زینتی شکوفان، سرسبز و اکوسیتسم آبی را ایجاد می کنند. در حقیقت فضای سبز بخصوص گیاهان و جنگل با افزایش رطوبت هوا و جذب باران، نفوذ آب در خاک و انجام نقض برای چشمه ها و دریاها و نیز استفاده درختان از آب های زیرزمینی، نقش مهمی در سازماندهی گردش آب در طبیعت بازی می کند.

6. یکی از راه های پیشگیری، بلند رفتن درجه حرارت زمین، احیای و انکشاف پسته زارهای نواحی ولایت های شمال شرق، شمال و شمال غرب است. لازم اداره ملی محیط زیست درجهت احیا پسته زارها برنامه لازم روی گرفته و برای اجرای آنها اقدام جدی کند. درخت پسته نبات بومی مناطق شمال شرق و شمال غرب کشور است و نهال آن با اندکی تلاش با کاشت دانه قوریه آن را پرورش و تکثیر کرد. البته ساحه جنگلی را با برنامه ریزی سختگیرانه به راه انداخت و در دامنه کوه های مناطق شمال شرق، شمال و شمال غرب براحتی رشد می کند و استقامت زیاد به بی آبی دارد و از نزول های آسمانی در رشد خود کمک می گیرد. باید افزود که پرورش این درخت زیبا در ساحات شمال شرق، شمال و شمال غرب را پوشش داده و به این شیوه منطقه را از فرسایش و ایجاد روان آب ها و خطر سیلاب نجات داده می شود. یگانه راه برون رفت از این معضله ایجاد یک جریان و یا سازمان سبز است که رهبری آن را کادر متخصص محیط زیست طرح ریزی و مردمان آگاه و روشنفکران را در جهت عملی ساختن سر سبزی کشور بسیج نمایند تا آهسته آهسته سر سبز ساختن مناطق آسیب پذیر شمال غرب و غرب کشور به یک عنعنه ملی در کشور ما مبدل شود.

باید یادآوری شود، در صورتیکه یک طرح جامع پروژه سازی، در نواحی آسیب دیده صیقل و صاف شده از پوشش نباتات و گیاهان امکانات آن موجود است تا کمک سازمان بین المللی حفاظت محیط زیست که بیشتر به نام اختصاری «آی یو سی ان» یاد می شود و هدف آن حفاظت از منابع طبیعی در سراسر کره زمین است، معطوف شود.

حیدر زاده

>>>   داکتر حیدرز اده من میخواهم کمی علاه کنم که افغا نستان یکی از نکات عطف تعداد گونه های نباتات این نعمت خدا داد در منطقه و آسیای مرکزی می باشد باید اداره بیکار حفاظت محیط زیست کار کندو ما یک محیط سالم داشته باشیم .
علاقمند ودوست دار طبعیت

>>>   طرح بسيار ساده وعملى است ، درود بشما !
اى كاش گوش هاى دولت وحدت ملى يك مقدارى شنوا مى بود

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است