پیوسته در رسانه‌ ها می‌ شنویم که قانون اساسی ما در منطقه «بهترین» است. منشا این ادعا از زبان رییس جمهور می‌ آید که قانون اساسی افغانستان را بهترین قانون در منطقه تعریف کرده است. می‌ خواستم بدانم منظور ما از بهترین قانون اساسی چیست؟ آیا از دید ساختاری یا از نگاه مفهومی یا از نگاه فصاحت و درست فهمی‌ آن؟ و یا شاید هم از نگاه حاکمیت آن؟

نکته دیگری که توجه مرا به‌ خود جلب کرد معنای تخصصی-تکنیکی این ادعاست. آیا بر اساس کدام سروی، پژوهش و یا نظرسنجی چنین ادعایی صورت می‌ گیرد که ما بهترین قانون اساسی را داریم. کدام نهاد با اعتبار منطقه ای یا بین المللی این «بهترین‌ بودن» ما را تایید کرده است؟

من مدتی با دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه ادیان و دانشگاه مفید در همکاری با سازمان بهزیستی ایران در تهران روی کنوانسیون حمایت از حقوق معلولان کار کردم. از این رو به پژوهش‌ هایی که دانش‌ پژوهان حقوقی، پیرامون قانون اساسی ایران کرده بودند دست یافتم. از آن جمع کارهای دکتر کاظم غریب‌ آبادی خیلی عالی بود. دکتر غریب‌ آبادی ساختار قانون اساسی ایران را با ساختارهای حقوقی جهانی به بررسی گرفته است. در این پژوهش 14 فصل و 177 اصل از دید تکنیکی و ساختاری به بررسی گرفته شده است.

ساختار قانون اساسی ایران در این پژوهش به زنجیره‌ ای می‌ ماند که فحوای حقوقی نظام را از میانه هر حلقه آن می‌ گذراند و سن حلقه‌ ها را با ساختار دولت و روحانیت گره می‌ زند. این اصل کمک می‌ کند که قانونگذار، سیاست‌ مدار و مجری قانون مفاهیم حقوقی را به‌ گونه ساختارمند دنبال کنند. زبان قانون اساسی ایران خیلی معیاری‌ تر از زبان قانون اساسی ماست. نقش نظارتی دولت بر حقوق و آزادی‌ های اساسی بیشتر از قانون اساسی ماست. در اینجا قانون اساسی ما در تامینات حقوق شهروندی (به‌ویژه فصل دوم) بازتر و آزادتر، هنجارسازی شده است. اما از لحاظ ساختار، روش حقوق‌ مداری در دولت و ادبیات حقوقی، قانون اساسی ایران بهتر از ماست.

در سال 1947 هندوستان آزادی خود را بدست آورد و کمیته قانون اساسی خود را تحت قیادت حقوقدان نام‌ آور هند داکتر (امبدکار) شکل داد تا پیش‌ نویس قانون اساسی این کشور را طرح کند. این کمیته در دو سال توانست یکی از بهترین قوانین اساسی جهان را که از تاریخ دولت‌ های باستان، عصر میانه و معاصر هند کبیر برتابیده بود به ارمغان آورد. این قانون اساسی در سال 1950 تصویب شد. از آن روز به‌ این سو قانون اساسی هندوستان 101 مرتبه بازنگری شده و بهبود یافته است. ما حداقل سه نهاد رسمی پژوهش قانون اساسی در هند داریم که به‌ صورت مستمر بر هماهنگی قانون اساسی هند با قوانین بین‌ الدول نظارت حرفه‌ ای می‌ کند و توصیه‌ های حقوقی ارایه می‌ دهد. قانون اساسی هند بر بنیاد عدالت، کرامت و انسانیت شکل گرفته که از لحاظ محتوا، ساختار و زبان در ردیف بهترین قوانین در جهان نام گرفته می‌ شود.

پاکستان از زمان تاسیس تا حال سه قانون اساسی داشته است که به‌ نام «آیین پاکستان» یاد می‌ شود. پس از تصویب قانون اساسی هند در سال 1950 پاکستان دست به ایجاد کمیته قانون اساسی زد و در سال 1956 قانون اساسی خود را به تصویب مجلس رسانید. در سال 1962 قانون اساسی دوم و در سال 1970 قانون اساسی سوم پاکستان با ایجاد دولت فدرالی انجامید. قانون اساسی سال 1970 که از 12 فصل شکل گرفته است در تاثیر ساختاری قانون اساسی هند قرار دارد. نکته‌ ای که بار حقوقی قانون اساسی هند را پر قدرت می‌ سازد، آزادی قانون از چنگال ایدیولوژی‌ هاست. چیزی‌ که قانون اساسی پاکستان از این پارادوکس رنج می‌ برد اما از دید ساختاری و تفسیری، قانون اساسی پاکستان خیلی حرفه‌ ای تهیه شده است. از سال 1970 به این سو قانون اساسی پاکستان 12 بار بازنگری شده و شش پژوهش تفسیری به زبان شیوای حقوقی از آن برون شده است.

حال اگر ما ادعا می‌ کنیم که بهترین قانون اساسی را در منطقه داریم، شاید خودشیفته‌ گی و احساسات بر ما غلبه کرده است. در حقوق یک مقوله تاریخی وجود دارد که چنین می‌ گوید:«بهترین قانون آن‌ است که بر جامعه از طریق دولت حاکم بوده و بر اصل آن جامعه هنجارمند شود». این مقوله از حقوق روم به‌ ساختارهای حقوقی جهان نشات کرده است. حال اگر ما بر این مقوله تاریخی و حقوقی نیز ادعای «بهترین» کنیم، نمی‌دانم چه خواهد شد؟ شاید بهتر بود ادعا می‌ شد که ما بهترین قانون اساسی تاریخ خود را داریم. این‌جا نیز حرف‌ هایی برای گفتن وجود دارد اما به‌ صورت قطع بهتر از ادعای بالایی می‌ توانست، باشد.

ملک ستیز

>>>   قانون به اصطلاح اساسی که بعد از نوشتار به نفع کرزی تقلب شده نزد ما کدام اعتبار ندارد به همین خاطر قسم است یکبار هم مطالعه اش را بگذار که قواری کتابش ندیدیم

>>>   قانون اساسی افغانستان و سرود ملی افغانستان توسط اخوانی ها تدوین و تصویب شده است و از آنجایی که نود فیصد مردم افغانستان بی سواد بودند و پیرو دین اسلام هستند، و اسلام اساس مبارزه اخوانی ها را تشکیل میدهد، بنآ مطابق همین معیار ها، قانون اساسی تدوین شده است.

>>>   بلی آقای ستیز،
این هم یک لاف دیگر اوغانی است، مثل لاف پتاق تاریخ و فرهنگ ۵۰۰۰ ساله اوغانها که ۵۰۰ سل آنهم واضع نیست و ایاد رسم خط آنها تا به سه صد سال هم بر نمیگردد، و مثل غیرت اوغانی، و صد ها و لاف و پاق دیگر این گروه۰
در تمام قانون های اساسی کشور خواست و اراده مردم کمترین تاثیر را داشته و آنها همیشه به خواست گروه مستبد حاکم ترتیب شده اند۰ مخصوصن قانون اساسی زمان کرزی زیادترین خیانت ها و دستکاری ها و جعل ها و همچنان کوتاهی ها را دربر دارد که همه ما از آنها بخوبی آگاه هستیم۰

>>>   سرود ملی فعلی توسط اخوانی ها نه بلکه توسط اوغان ملیتی های فاشیست تهیه و ترتیب شده همچنان همین گره در جعل و تقلب قانون اساسی به نفع فاشیزم و تمامیت خوائی قبیلوی پشتونیزم مرتکب خیانت ها و دزدی و دستکاری های متعدد شده اند۰

>>>   کرزی بنام قوم برباد کننده بهترین فُرصت تاریخی کشور برای آباد شدن و مردم سالار شدن شد، او دوباره زنده کننده و حمایت کننده طالبان وحشی بنام قوم و قبیله است۰
برباد کننده بهترین فُرصت تاریخی کشور برای آباد شدن و مردم سالار شدن، و دوباره زنده کننده و حمایت کننده طلبان وحشی بنام قوم و قبیله۰

>>>   گپ مرد ها یک گپ است.
با درود و مهر
در پاسخ به پرسش های شماری از دوستان مبنی بر این که در اوضاع و احوال آشفته کنونی که همه روزه فرزندان کشور کشته و زخمی می شوند و انفجار و انتحار و ترور همه روز قربانیان بیشتر می گیرد، چه باید کرد؟
در پاسخ باید گفت که تنها یک راه دارد
من سال هاست مانند ریکارد جر پیهم تکرار می کنم
باید بی چون و چرا و بی قید و شرط قانون اساسی مزخرف و ضد ملی کنونی باطل اعلام و لویه جرگه برگزار گردد باید بی درنگ قانون اساسی کنونی از ریشه ویرایش یافته ، ساختار نظام از ریاستی مطلق کنونی به ریاستی صدارتی مختلط تغییر یافته، کشور به هشت زون اقتصادی مدیریتی و نطامی امنیتی تقسیم شده والی ها ولسوال ها و علاقه داران انتخابی شده امنیت بومی شود و پلیس در همه جا از باشندگان خود همان مناطق برگزیده شود‌ .
در عرصه سیاست خارجی اصل بی طرفی مثبت و فعال کشور در قانون اساسی تسجیل و به مشی یک جانبه گرایی و سیاست جاده یک طرفه پایان داده شود.
در غیر ان با تضمین برای تان به عرص می رسانم که وضع ما از سوریه بدتر خواهد شد و شما این را در بهار و تابستان امسال خواهید دید.

>>>   امشب فرصتی نصیب شد تا خبرهای ساعت ۸ تلویزیون ملی افغانستان را ببینم، ظاهرن مهم ترین و اساسی ترین خبرهای کشور، منطقه و جهان در این ساعت خبری به نشر می رسند. مثلن در آغاز دو مجری با قواره های کسل کننده ی شان بر پشت میزی نشسته اند که باید به زبان های فارسی و پشتو خودشان را معرفی کنند و تاریخ و سرخط خبرها را بیان نمایند، بعد شروع خبرها مربوط به آقای غنی می شود، سپس خبرهای مربوط به آقای قانونپوه دانیش صیب، بعد خبرهای مربوط به آقای اتمر و وطندار لغمانی او (موسی شفیق)، کمی پس تر خبر مربوط به دادگاه عالی که هیچ معلوم نیست وظیفه های اعضای این دادگاه چیست، ولی وظیفه رییس آن هر پنج سال یکبار قرآن دادن رییس جمهور است، کمی بعد اعلامیه ی ارگ در پیوند به حمله های انتحاری امروز که به قول گوینده ی خبر به آژانس اطلاعاتی باختر مواصلت کرده است ( خیلی کلیشه ای و کسل کننده)، پس از آن خبرهای پی در پی در مورد تجلیل از هفته ی ارج گزاری به قانون اساسی.
فلان وزیر تجلیل کرد، فلان وزیر بزرگداشت بعمل آورد و خلاصه خبرهای از این قبیل.
بهرحال، پرسش من این نیست که چرا این رسانه اینگونه کار می کند، بل پرسش من اینست که چرا خواست اکثربت مردم افغانستان که همانا تعدیل قانون اساسی می باشد، نادیده گرفته می شود، چرا قصدن این قانون که اصلن به درد مردم نمیخورد را مقدس جلوه می دهند.
او برادر! مردم افغانستان نظام غیر متمرکز می خواهند، ولو به هر قیمتی که باشد مردم از این خواست مشروع شان هیچگاه نمی گذرند.
ارگ و ماموران مزد بگیر آن باید به این مهم توجه کنند، و الی چون به تنگ آمد به جنگ آمد.
مرتضی جلالی

>>>   از نام اسلام در قانون اساسی موجود افغانستان استفاده غلط شده است
دوم اینکه این قانون به اختلافات قومی دامن زده است .
سوم اینکه قدرت را به صورت مبالغه آمیز به یک شخص داده است
م.ش.ف کابل

>>>   جناب محترم مطالب خوب وبا اهميت ومسلكي مينويسين سلامت باشيد وجود شما افتخار وعزت مردم ماست كه همجوجناب شخصيت هاي توانمند با وجود لشكر تروريست جهل وتحجر ميراث جنك ابر قدرت ها داريم اما با تاسف كه جشم زماداران ما كور وكوش شان كر ومانند ادم هاي معتاد درك فهم وخبري از مصالح ملي علياي وطن عزيزمارا در عمل نتوانسته اند ارايه از وضعيت تقابل ابر قدرت هاي بي رحم كه شعار دروغين دفاع از حقوق بشر سر ميدهند اما جز قتل تشدد افراطيت بروري كوجكترين عملي به تعهد به انسانيت وكرامت انساني ندارند ازجناياتي كه بالاي مردم ما در جندين دهه تحميل نمودند هيج ترحمي ندارند ايا اين جانوران ابر قدرت نميشود جند دهه باليسي ها خودرا در مطابقت تعهد به انستنيت وكوامت انساني طرح تدوين وعملي نمايند باعرض حرمت صالحي كابل

>>>   داکتر صاحب ستیز ! نشینیده ایی که میگویند ما بهترین مردم و با غیرت ترین مردم جهان هستیم. غیرت از دید اینها : خشونت در برابر زن ، دشمنی با علم و فرهنگ ، خرافات پرستی ، بی سوادی و نرفتن به مکتب ، جاسوسی برای بیگانه ها ، ترور وقتل هموطن و ده ها عمل غیر انسانی و غیر اسلامی . سایر مردمان جهان که در ارامش و صلح زندگی میکنند و به دستا ورد های بزرگی علمی ، فنی و اقتصادی نایل گردیده به محاسبه عقل ناقص ماافغان ها بو غیرت اند !!

>>>   داکتر صاحب! در صورتیکه تنها ۵۰۰۰۰ مدرسه تربیه علمای کرام در خاک انصار(پاکستان) تربیه ملیونها مجاهدین کلمه الله وجاری شدن شریت غرای عربی حاکت به مرجع است؟ ها ها ها ......

>>>   کرزی بنام قوم برباد کننده بهترین فُرصت تاریخی کشور برای آباد شدن و مردم سالار شدن شد، او دوباره زنده کننده و حمایت کننده طالبان وحشی بنام قوم و قبیله است۰
برباد کننده بهترین فُرصت تاریخی کشور برای آباد شدن و مردم سالار شدن، و دوباره زنده کننده و حمایت کننده طلبان وحشی بنام قوم و قبیله۰

>>>   پشتونها به مساوات برابری و احترام ارزش های متقابل دیگر اقوام باور ندارند. بهترین کاری که آنها میکنند اینست که بزور ویا به رضا یکسان سازی میکنند و اسمش را هم گذاشته اند وحدت ملی. هویت دیگران را هذف میکنند و همه را به جبر افغان نامگذاری میکنند و این یکسان سازی جبری را وحدت ملی تلقی میکنند.

>>>   دو نکته که خیلی اساسی هستند را باید در هر حال در نظر داشته باشیم:
نخست، تفاوت های مختلف بین سیاتمداران خودمان را فعلاً باید کنار بگذاریم۰مثلاً دوشمنی بین سیاتمداران مختلف چون عطا، پدرام، جهادی و غیر جهادی، وغیره، آئیدیولوژیکی و مذهبی باید کنار گذاشته شود۰
دوم، با تمام اقلیت های غیر پشتون باید عین کار شود و باید دوست شدید باشیم۰ ازبیک ترکمن هزاره پشه ئی تاجیک ایماق۰۰۰وغیره همه شدیداً متحد شوند، در مقابل یکدیگر حوصله مند شوند، و باهم در مقابل تمامیت خواهان پشتون سخت متفق شوند۰ تفاوت ها و دشمنی های گذشته را کاملاً کنار بگذارند۰
روشنفکران و آگاهان ما درین عرصه باید بشکل نمونه عمل کنند۰

>>>   بلی آقای ستیز،
این هم یک لاف دیگر اوغانی است، مثل لاف پتاق تاریخ و فرهنگ ۵۰۰۰ ساله اوغانها که ۵۰۰ سل آنهم واضع نیست و ایاد رسم خط آنها تا به سه صد سال هم بر نمیگردد، و مثل غیرت اوغانی، و صد ها و لاف و پاق دیگر این گروه۰
در تمام قانون های اساسی کشور خواست و اراده مردم کمترین تاثیر را داشته و آنها همیشه به خواست گروه مستبد حاکم ترتیب شده اند۰ مخصوصن قانون اساسی زمان کرزی زیادترین خیانت ها و دستکاری ها و جعل ها و همچنان کوتاهی ها را دربر دارد که همه ما از آنها بخوبی آگاه هستیم۰

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است