>>>   ماشاالله، کشور عزیز ما چقدر زیباست. به امید روزی که هر کدام ما با مصؤنیت و آرامی خاطر در هر جای وطن خود سفر کرده بتوانیم و از طبیعت زیبای آن لذت ببریم.
افغانستان مانند مادرم دوستت دارم. خداوند ترا از گزند دشمنان به امان نگهدارد.

>>>   ماشاء الله بدخشان مرکز تمدن آباد باد.

>>>   بدخشان سرزمین شاهان وامیران است
لاجورد بدخشان درمجسمه های داشور مصر ،
بدخشان سرمین شاعران وادیبان پاکدل ، بدخشان سرزمین مردمان نیک سرشت وروشندل بدخشان تاج سرزمین افغانستان ،
در مارس ۱۸۹۵ به موجب توافقاتی که میان بریتانیا و روسیه در لندن صورت گرفت، بدخشان میان افغانستان و امارت بخارا تقسیم شد و بر پایه این توافق بدخشان کوهستانی تابع بخارا باقی ماند و سرزمین‌های جنوبی مسیر آمودریا به افغانستان (ولایت بدخشان) پیوست.

در سال ۱۸۹۶ یک بخش از این منطقه تحت نام «بدخشان» با مرکزیت شهر «خاروغ» به روسیه تعلق گرفت و بخش دوم با مرکزیت شهر «فیض‌آباد» به امارت «افغانستان» پیوست. روسیه و انگلیس «آمودریا» را به عنوان مرز طبیعی پذیرفتند. پس از فروپاشی «اتحاد جماهیر شوروی» ایالت شمالی به عنوان بخشی از کشور تاجیکستان تعیین شد
(ما این مرز راقبول نداریم چون فامیل هاو یک قوم را ازهم جداکرده )
ر

>>>   منابع تاریخ بدخشان
بدخشان درگذشته نه چندان دور کشور آزاد ومستقلی بود که مناطق شمال شرقی افغانستان کنونی و نواحی ماورای رود پنج یعنی ولایت خودمختار بدخشان کوهی امروزی جمهوری تاجکیستان رادر بر داشته وتاریخ آن تا هم اکنون کمتر مورد پژوهش وتحقیق قرار گرفته است. این مساحت کوهستانی و صعب العبور در موضع تقاطع آسیای میانه ، نواحی شمال غرب قاره هند ، ترکستان شرقی و ولایات شمالی افغانستان موقعیت داشته از زمان های خیلی دور میان مناطق درونی آسیای میانه نقطه ا تصال بود. بدخشان با تمایز ازمناطق دیگری آسیای مرکزی بنا بر علل گوناگون کمتر مورد تهاجم وتخریب مهاجمان قرار گرفته در دوره های تاریخی طولانی کشور آزاد ومستقل بوده است واگرهم گاهی در چوکات اتحاد دول قوی قرار داشته برای مدت خیلی کوتاه وبنام.

چون بدخشان ازنگاه منابع طبیعی و ثروت های زیر زمینی بس غنی است واز سوی دیگر در چهارراهی مسیر مهاجرت ها وتجارت در آسیای میانه قرار داشت ،بنا برآن از قدیم بیش ازهمه توجه مهاجمان و فاتحان ،سیاحان و تاجران ،حجاج وحتی ماجراجویان را بخود جلب نموده است.

اطلاعات درباره بدخشان بیشتر در منابع تاریخ نگاری شرق،چون آثار تاریخ نویسان عربی،پارسی وچینی سده های پنجم و ششم پیش از میلاد مسیح تا عصر حاضر به مشاهده میرسد.پس از دیدار مارکوپولو سیاح معروف اسپانیایی از بدخشان شمارزیادی از سیاحان ودانشمندان اروپایی به این کشور سفر نموده و با دلچسپی ویژه آنرا مورد مطالعه وپژوهش قرار دادند

>>>   ای کشوری عزیزم ای افغانستان زیبا بی شک تو یک تکه از بهشتی و ما چقدر بدختیم که تو را رها کرده و دنبال لقمه ی نان به کشورهای بیگانه سر گردان می گردیم به قول علامه اقبال:
لعل ناب اندر بدخشان تو هست
برق سینا در قهستان تو هست

>>>   این شعر بلند اثریست از یک شاعر معاصر در باره بدخشان .
بدخشان !
کوکچه ی تو بحر خروشان است
فیض دایمش بر همه یکسان است
ثروتش خیلی ها فراوان است
چه عجب که مفت و رایگان است
این سرزمین لعل و لاجورد
شاعران را رینت دیوان است
این ها همگی در بدخشان است ۱

رشک ختای است آهوی پامیر
هنگامه نامش در جهان است
این جولانگه مارکوپولو را
شهره بام دنیا نشینان است
عقاب تیز چنگال و آزاده را
بر قله های شامیخ آشیان است

این ها همگی در بدخشان است ۲

جادو چشمان کنار کول شیوه
اسطوره عهد موسی و ثعبان است
خوابگاه مارخوران در دامن نوشاخ
آرزوی فتح برای کوه نوردان است
سیمرغ و ققنوس افسانوی را
پای بند طلسم شهره در گمان است
این ها همگی در بدخشان است ۳

ابروی مار پیچ و ساعد افسون گران
ید بیضاء و اژدهای میدان است
نقش رخش رستم و شبدیز خسرو
در داغگاه، اسپان تکاور نشان است
داغ سیاه لاله های نوروز
از رقت خون شهیدان است
این ها همگی در بدخشان است ۴

چه پرسی از اقلیم جانفزاء
آرام بخش روح وروان است
بهارش ناخن میزند بر رگ گل
برگریزان نشه زا، ازبرگ رزان است
در گلگشت کهسار عشق آفرینش
دل پای بند مهر پری رویان است
این ها همگی در بدخشان است ۵

میوه های شاذ هر دیار او
حاتم زمان را زیب دسترخوان است
در جنگل پسته زار با نگاری
پستهء خندان بیرون از گریبان است
بنشستن در سایه بید و لب جوی
درد های کهنه را همه درمان است
این ها همگی در بدخشان است ۶

خیمه زنی تموز در ایش یا شیوه
با می و معشوق عشرت جاویدان است
دانه های خوش آبشار یخشیر
مانند زمرد پنجشیر پاشان است
در سنگ سنگ رنگ مدنیت آشکار
شمع راه ابریشم ، بهارستان است
این ها همگی در بدخشان است ۷


عندلیب و صعوه و سرخاب و سار
مثل این،هزارش در راغستان است
کبک دری و ماهیان خالدار
گویی من و سلوی ریخته از آسمان است
مومیای ناب از صخرهء سنگلیچ
به رنگ مشک از کتم نافه قطران است
این ها همگی در بدخشان است ۸


نعره ء فرد عادی اش وقت جهاد
پنداری که رستم یا نریمان است
از برق شمشیر زهر آگینش
عدو تا به مسکو گریزان است
زنان هم سنگر مرد، هنگام جهاد
هر نازک بدنی آنگه پیل تنان است
این ها همگی در بدخشان است ۹

چون براید گرد نبرد از زمین
آسمان در زمین، زمین برآسمان است
در دفاع از ناموس پاک وطن
با پنجشیر، شمشیر هادر یک جولان است
میر یابیک و شاه محمد ولی خان
در سیاست مردی ها را نشان است
این ها همگی دربدخشان است ۱۰

تاریخش پر زغیرت و هنر
در ادب هزارش شاعران است
ناصر خسروآن سخنور، پیرحجت
برگزید بدخشان،خفته در یمگان است
مخفی آن امیرزاده پاک سرشت
الگوی سخن در حلقهء زنان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۱

گفت رودکی ،او شعر پاسی را پدر
درشتی ریگ آمو چون پرنیان است
مهد تاریخ راست با بخارا بستگی
فطرت دین جمع، حتی در کودکان است
بابلخ و هری وکابل و قندهار
در یک نگین، انگشتر خراسان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۲

بدخشان ! بودی پهناور از امروز
این حقیقت از عهد امیران است
لیک کرد استعمار کهن تقسیم تو را
حقیقتی است که تاریخ را عیان است
؛ آب اگرصدپاره شد باز باهم آشناست؛
هر صورت هیولا را در پی روان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۳

گر بگریم نام از کل شاعران
کاغذکمبود بود، وقت در نقصان است
معاصران چون فروغ و واصیفی
خاتم سخن را سلیمان است
از بزرگان قدیم صد عالی جناب
نام شان هر بدخشی را ورد زبان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۴

نبوغ آن نو جوان کهسارش
همچو مروارید در صدف پنهان است
دست بی تبعیض گر بشگافد صدف
جلوهء صد گنج دیگر نمایان است
ناقه ء لیلی را راه بستند به منزل
واماندهء اهداف دل این کاروان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۵

درک درد عام، میراث هر بدخشیست
در سنگ سنگ جرقه از اندیشمندان است
نیست زنگاری جوهرمنشان را به دل
از صفا هرکجا آیینه بندان است
خوش بختی ها حاصل یک رنگی است
شور بختی از دو رنگی مردمان است
این ها همگی دربدخشان است ۱۶

در بدایت،از رحل خرقهء رسول ص
نور عشق از جبین شهر فروزان است
جوزون از فیض او شد فیض آباد
این مستند معلوم پیرو جوان است
لیک یغما گری ای زورمند تاریخ
زور وضرب و بردن را در مظان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۷

انتقالش ظلم را می آرد به یاد
این درد تا حال در دل مسلمان است
یفتل باقیست از عروج هیاطله
بقعه ویران چنگیز ، خمچان است
ظالمیکه داد مدنیت را به باد
گر شود زنده به یقین پشیمان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۸

خوبان بدخشان در عالم ما
هم طراز حور در الرحمن است
وصلت مشروعش در زندگانی
شبی بهتر از صد روز جهان است
نقد جان داده سرنهی بر سینه ای
اگر کام نگیری سودا در زیان است
با نقد جان نتوان ستدن کام دل
بی وفا و عقد خارج از امکان است
این ها همگی در بدخشان است ۱۹

کرک و برک ، چکمن وکله شغنان
در سردی دی بهتر از پرنیان است
گر پرسی وصف خوبان این دیار
نازک و دلربا و دل ستان است
سیه چشم ، بلند بالا و عشوه گر
فرشته خوی پر مهرو مهربان است
فروغ در تشریک کار رحمت زاد
این مسمط انشای دو سخندان است

لندن : م . ش . فروغ ۱۳/۱۱.۲۰۱۴
------------------------------

توضیح و معلومات :

۱- کوکچه . دریای مشهور ۲- ثروت رایگان .زرشویی و رسوبی دریا،
استخراج غیر مجاز و بی قانون لاجورد و احجار دیگر بنا بر ضعف دولت ها
و جنگ که خاص مورد استفاده زورمندان بوده و است .
۳- مارکوپولو . آهوی قشنگ و زیبا ، تنومند و فریبا با شاخ های مدور و مختلف الشکل که به نام سیاح ایتالوی قرن سیزده میلادی تسمیه و شهرت
جهانی یافته .
۴- کول = جهیل ۵- ثعبان . اژدها ۶- مارخور . جمع آن مارخوران : نسلی از آهوان زیبا دارای شاخهای مارپیچی بلند .
۷- نوشاخ : یکی از قله های بلند پامیر ( بام دنیا ) به ارتفاع ۷۴۹۲ متر
۸- سیمرغ و ققنوس : دو مرغ که دیده نه شده و شهرت وجود افسانوی شان در همه جا است و در نشرات و کتاب ها دکر است.
۹- ید بیضاء : بازو و کف روشن و معجزه .
۱۰ - نقش رستم و شبدیز خسرو : اسپ های داستانی شهنامه و ادبیات کهن و شاعران قرون اولیه هجری قمری .
اا : تکاور - تنومند ۱۲ -داغگاه : نشان و علامه گذاری اسپ های اصیل
و حیوانات مهم و محل آن . ۱۳ -رقت : نوروز توام با بارندگی هاست و موسم رویش که خون شهیدان مدافع ناموس وطن با آب ریخته و رقیق شده .
۱۴ - برگ رزان : برگ انگور کنایه از می و خمار .
۱۵- تموز : تابستان ۱۶- ایش و شیوه : دو پارک تابستانی و ییلاقی مشهور از جمله پارک های متعدد طبعی با آب و هوای دلکش و گوارا در موقعیت جدا .
۱۷ - پاشانی زمرد پنجشیر : معنای استفاده نا قانون و هردست را دارد .
یخشیر یا یخشیره آبشار طبعی در مجموعه بهارستان .
۱۸ صعوه و سرخاب و سار :پرندگان کوچک و خوش آواز و خوش گل .
۱۹- هزار :کنایه از بلبل هزار داستان بطور خاص و دیگر مرغان .
۲۰ ـ من و سلوی : مایده آسمانی که در قرآن ذکر است .
۲۱- مصرع دوم بیت اول بند نهم اشاره به شکست تاریخی و خروج اتحاد شوروی متجاوز و به صورت عام همه تجاوز گران .
۲۲- یمگان : ولسوالی یمگان واحد کوچک اداری .
۲۳ - مصرع دوم بیت سوم بند سیزده تعبیر فلسفی و بار منطقی دارد بنا بر
گزاره های تغییر و استحاله که زمان هم دخالت دارد .
۲۴ - بیت سوم بند پانزده تعبیر سیاسی دارد که راه کاروان عدالت طلبی مبارزان جوان را ارتجاع داخلی و منطقه سد کرده و می کند .بند ۱۶ هم تعبیر
اجتماعی سیاسی دارد . ۲۵- مظان : ظن و گمان (مظان اتهام )
۲۶ - خمچان : شهری در سابق آباد و مرکز آنوقت .
۲۷- کرک :قماش پشمی نرم و گرم حریر گونه / برک : قماش پشمینه /
چکمن : جامه ساخته از پشم به رنگ های متنوع / کله :کلاه بافته شده از پشم نرم به زبان محلی پکول / کرک در گویش محل پت /
۲۷ ـ بهارستان : ولسوالی فعلی بهارک و مناطق وسیع تاریخی / شغنان :
واحد اداری ولسوالی / راغستان :در بر گیرنده مناطق وسیع چند از کل منطقه
و اما درین شعر گوینده استعاره مصرحه را در نظر دارد و کل بدخشان که
همه اش راغ است و زیادش سبز و خرم و چمن و مرغزار که واژه راغ در لغت نامه همین معنی را دارد . در تشکیلات چند سال قبل مناطقی به نام راغستان یک واحد اداری اعلام شده / سنگلیچ : علاقه سرحدی است مربوط به ولسوالی زیباک که در اصل زیبا است با صیغه تصغیر و زیبا پسندی زیباک شهرت یافته
در بدخشان هر چه را ناز میدهند و عزیز میدارند به صیغه تصغیر یاد میکنند.

ارایه کننده ء متن : عطایی قاسم زاده

>>>   واو عالی ، باورم نمیشه ایجوری قشنگ ، افغانستان که ما این جا می بینیم جز مشت خاک ، اشغال ، الاغ و... اما اینقدر زیبایی طبیعت هوای تازه، کوه و دمن سر سبز آه خدای من ، چقدر هوای تمیز آکسبجن تازه و... خیل خوشعالم .

>>>   حکومت افغانستان باید از امپریالزم جهانخوارامریکا بخواهد تا معادن لیتیم ماراکه از هلمند میدزدد اقلا پانزده فیصد پولش رابه مابدهد چون ماهم خیلی مشکل داریم ، قبلا هیلاری کلنتون گفته بود ماصرف ده فیصد چیزی راکه از افغانستان بدست می آریم به افغانها میدهیم ، حالا که استراتژی جدید میسازند باید آن ده فیصد رابه پانزده فیصد بیشتر سازند ، چایگاهیکه نزدیک معدن ساخته اند وطیارات غول پیکر پائین وبالا میشوند آهسته آهسته همه جهان آگاه شده اند مثلا وکلای هلمند همین را میگویند
ر

>>>   بدخشان ازولایات سردسیر درشمال شرق افغانستان فرار دارد ، سر زمین سرشار ازمنابع طبیعی دارای آب فروان است هرجایش جزابیت خاص خود دارد

>>>   ما به هر منطقه قشنگ کشور خود افتیخار میکنم
از بدخشان زیبا شروع تا نمروز مغبول واز عرب تا شرق وهمچنان از جنوب تاشمال .این منظره زیبا آب پاک درهیچ گوشیه دنیا پیدا نمی نمیشود.

>>>   شهرتِ تعدادِ از ولایاتِ افغانستان درمواردِ خاص :
قندهار ( انار - کوچنـی)
بدخشان ( لـعـل - لاجورد - موملائی -زیره )
زابل ( بادام )
لغمان ( نیشکر )
پروان ( دزدی وراهزنی)
پنجشیر ( زمـــرُد )
نورستان ( چارتراش )
خوست ( دنـــدکی )
ننگرهار ( کینو ومالته )
فاریاب ( قره قُــــــل )
کـنـر ( جلغوزه و چارتراش )
قــنـــــدز ( بـــرنـــــج )
بادغیس ( پستــه وخربوزه للمی )
هــــرات ( انگـور و زعـفــران )
سمنگان ( بادام )
هلمند ( تریاک و چـرس )
با میان ( کچالـو و بودا )
ارزگان ( مـــاش )
وردک ( سیب وزردک )
لـوگـر (سنــجـــد وپیـــاز )
فــــــراه ( تـربـــوز )
جوزجان ( گـــاز )
بــغــــلان ( بـرنج .سمنت )

>>>   بـه عطایی قاسم زاده :
فقط یک قسمتش را اعطا میکردی کافی بود نه اینکه چندین صفحه را کاپی وپست !

>>>   هلمند با داشتن تریاک و حشیش خود افغانستان را به جهان معرفی و در، ردیف شماره{ 1 } قرادر داده است که در کره زمین برای افغانستان و افغانستانی آبرو وهیثیت نمانده اند خداوند این قوم ...، را هدایت کند.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است