یک وقتی گفتگویی را در یکی از تلویزیون ها در مورد توازن قومی در پست های مهم دولتی تماشا می کردم. یکی از شرکت کنندگان، یکی از همراهان دوستم بود و دیگری یکی از تحصیل کردگان تکنوکرات. تحصیل کرده تکنوکرات استدلال می کرد که یک فرد مهم نیست از کدام قوم باشد اما باید اهل کار باشد. طرف مقابل استدلال می کرد که اهل کار در میان هر قوم است، توازن قومی باید در نظر گرفته شود.

این "باید اهل کار باشد"، یک وسیله مهم توجیه کردن است که آدم ها را خوب مجذوب می کند، چون ظاهرا بسار مدرن، مداراگرایانه، سازنده و ملی اندیشانه به نظر می رسد اما این طور نیست.

حاکمیت های قومی گذشته، آنچنان محرومیت را بر برخی از اقوام افغانستان تحمیل کرده بودند که آنها دست شان عملا از "اهل کار" خالی شده بود و در نتیجه کم نبودند کسانی در میان همین اقوام که می پرسیدند، خوب حالا گیرم یک وزارت به شما دادند، آن وقت آن را با چه کسی پر می کنید. راست می گفتند. با چوبان و دهقان که نمی شد وزارت را اداره کرد.

امروز اما داستان تغییر کرده است. بلی، آدم هایی که در پست های مهم به کار گرفته می شوند، باید اهل کار باشند اما هیچ گروه قومی را نمی توان یافت که در میان شان آدم های اهل کار و تخصص، و بی کار نباشند.

به نظر من یکی از بهترین رویکردها برای ایجاد عدالت و اعتماد ملی، دست شستن از خود فریبی و دیگر فریبی است. مسایل قومی، مسایل کاملا بنیای هم در حیات ملی افغانستان و هم در بحران نیم قرنه ی فعلی آن است. این "اهل کار باشد و مهم نیست از کدام قوم باشد" یک حرف مفت است و پا در هوا.

اعتراف به وجود مشکل، آغاز حل آن است. در افغانستان تا بخواهیم مشکل قومی وجود دارد. کار درست و سازنده آن است که دولتمردان افغانستان بیایند صادقانه و روراست، اول عدم توازن قومی را به رسمیت بشناسند و بعد توازن قومی را با جدیت در تمام نهادهای دولتی در نظر بگیرند. هیچ دلیل منطقی و محکمی وجود ندارد که بتوان عدم توازن قومی را با تکیه بر آن توجیه کرد و چیزی روشن تر از این وجود ندارد که هزاره ها و اوزبک ها، بیشترین فشار این عدم توازن قومی را تحمل می کنند، مخصوصا در نهادهای امنیتی.

در دنیای امروز و در جوامع پیشرفته، عدم توازن قومی، نژادی، اتنیکی، جنسی و .. حتی در کمپنی های شخصی، سوال برانگیز است، چه برسد به نهادهای ملی. تعارف های خالی از صداقت "مهم نیست از کدام قوم باشد"، فقط چشم ما را بر واقعیت های تلخی می بنددد که از افغانستان، افغانستان ساخته است.

وطندار

>>>   درین زمینه داود خان قانونی را وضع کرده بود که از تذکر تخلص هایی که در نام ها تعلقات قومی و منطقوی را نشان میداد، خود داری شود، مثلآ احمد زی ، بارکزی، لغمانی و پغمانی و قندهاری و بامیانی و غیره نام ها.
حتی بعضی اشخاص بخاطر تطبیق قانون نام خود را تغیر دادند. منجمله یکی از کارمندان تیاتر افغانستان که اسم اش عاقل شاه پغمانی بود، با تغیر نام اش به عاقل شاه پیمانی، مطابق قانون عمل کرد و همینطور یک تعداد زیاد اشخاص و افراد دیگر.
حتی در تذکره نیز از ذکر ملیت خود داری میشد، تا افراد به اساس ملیت شان در ادارات دولتی استخدام نشوند، بلکه معیار دانش و درجه تحصیل و سوابق و پشت کار و آگاهی و مسؤلیت پذیری ووفاداری به نظام و قانون و نظم و اداره در جامعه بود.

>>>   به لحاظ خدا دست از تعصب بردارین
بجز از تعصب چیزی دیگری هم میدانی

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است