دیری است با این سوال مواجه ایم و با بحران هویت ملی دست و پنجه نرم می کنیم. ریشه های این بحران بیشتر پس زمینه های تلخ و تاریک و تبعیض زده تاریخی است که در حافظه جمعی اقوام کشور باقی مانده و با سرشت و سرنوشت روند هویت جویی شان گره خورده است. واقعیت این است که در دنیای دولت-ملت ها ملیت برمبنای نام دولت ملی است چنانچه آمریکایی یا استرالیایی برای همه شهروندان این کشورها است اما در افغانستان نوشتن کلمه افغان بعنوان ملیت با اینکه در قانون اساسی کشور صراحت یافته در عمل اما با چالش هایی مواجه بوده و بیشتر نوعی تحمیل هویت یک قوم بر سایر اقوام دانسته می شود. گزینه دوم از نظر تعدادی واژه افغانستانی بجای افغان است و گزینه دیگر افزودن نام اقوام در ذیل ملیت افغان.

با اینکه ملت شدن به همان اندازه که امر سیاسی است بار فرهنگی دارد و شامل شدن آن در فرهنگ سیاسی عمومی و پذیرش آن بعنوان هویت مشترک روند زمانگیر و طولانی است اما هویت جمعی ما به نشانه ملت بودن واژه افغان است که در قانون اساسی آمده و افزودن و آوردن نام اقوام تغییری ایجاد نمی کند (من مدافع ملت سازی بر مبنای قانون اساسی هستم). در غیر آن سه گزینه داریم یا ملیت ما افغان نوشته شود یا افغانستانی و یا نام کشور را تغییر دهیم و نام ملیت تغییر کند و تا آن زمان بدون تذکره برقی بمانیم.

به نظر من لازم نیست اینقدر خود را در انتخاب دشوار میان گزینه های دشوار قرار دهیم. قومیت ما باید در دیتابیس احصاییه جمعیت کشور ثبت شود اما ملیت من تا نام این سرزمین افغانستان است افغان یا افغانستانی خواهد بود. درد من از اینکه چه صدا شوم نبوده بلکه درد من تبعیض و حق کشی با هر نقاب و هر نامی بوده که حقوق شهروندی من را در سایه های تبعیض و تعصب جاری در سیاست رسمی و عملی زیرپا کرده و انسانیت ام را درجه بندی نموده است.

من از مدعیان انقلابی می پرسم که وقتی قانون اساسی تدوین می شد و مبنای هویت جمعی در آن تسجیل شد شما کجا بودید؟ برای من قانون اساسی پیوند دهنده این ملت چهل تکه است و تذکره الکترونیکی مایه تمیز من با پاکستانی های حامل تذکره افغانی با مهر امارت اسلامی است.

من هزاره ام از بامیان و شیعه جعفری ولی
من افغانم اگر هزاره بودنم جرم نباشد
من افغانم اگر از بی عدالتی در فغان نباشم!
من افغانم اگر تبعیض و تعصب در افغانستان نباشد!
من افغانم اگر حقوق درجه دوم نداشته باشم!
من افغانم اگر بعد از صدور تذکره بعنوان هزاره و تاجک و ازبک و ... به حاشیه های محرومیت رانده نشوم
و خلاصه کلام در تذکره من هر چه می خواهید بنویسید اما انسانیت، شرافت و کرامت انسانی اتباع این سرزمین را در پای دار تبعیض و تعصب و حق کشی به مسلخ نکشید!

محمد قاسم وفایی زاده

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است