بنا به دعوت اشرف غنی رييس‌ جمهوری افغانستان شاهد خاقان عباسی نخست وزير پاکستان پس از مدت‌ ها تاخير در اخر همين هفته طی سفر يک روزه وارد کابل خواهد شد و با مقامات عاليرتبه كشور ما ديدار و گفتگو خواهد داشت.

اين اولين سفر او در قامت يک نخست وزير که بعد از سبکدوشي نواز شريف به اين مقام رسيده به كشور افغانستان است هر چند كه پيش از شاهد خاقان عباسي مقامات عاليرتبه دولت پاکستان از جمله نواز شريف نخست وزير وقت پاکستان، ممنون حسين رييس جمهور، جنرال راحيل شريف رييس ستاد ارتش قبلي پاکستان، جنرال جاويد قمر بجوا رييس ارتش آن کشور، رضوان اختر رييس قبلي آي.اس.آي و رييس موجود استخبارات آن کشور نيز سفرهاي زيادي به کابل داشته اند و از سوي ديگر رييس‌جمهور غني، وزير خارجه، وزير داخله و رييس عمومي امنيت ملي و مشاور شوراي امنيت ملي افغانستان و يک تعداد از مقامات عاليرتبه افغانستان نيز سفرهايي به پاکستان داشته‌ اند.

در اين مقاله مي خواهم روي روابط افغانستان و پاکستان پس از روي كار آمدن حکومت وحدت ملي که چه نشيب و فرازي را پيموده روشني بيندازم.
از زماني که حکومت وحدت ملي در افغانستان تشكيل شده و حتی قبل از آن يعني در زمان حکومت حامد کرزي روابط افغانستان و پاکستان با درنظرداشت بي اعتمادي ها هرگز حسنه و مطلوب نبوده چنانچه از دعوت اشرف غني بخاطر سفر عباسي به کابل زمان زیادی مي گذرد در حاليکه قرار بود با درنظرداشت فشارهاي بين المللي که در حال حاضر بالاي پاکستان وجود دارد نخست وزير آن کشور بعد از دعوت غني زود‌تر به کابل مي آمد اما تاخير در سفر او ايجاد شد.

اين در حالي است كه شاهد خاقان عباسي عوض آمدن به کابل به آمريکا، چين و عربستان سعودي سفرهاي کاري داشت از طرف ديگر گفته مي شود که از چند هفته به اين سو نخست وزير پاکستان در مشورت با رييس ارتش و رييس سازمان استخبارات آن کشور بوده تا توافق و ديدگاه خود را با آنها در موضوع سفر کابل شريک سازد حکومت ملکي پاکستان مي داند بدون توافق رهبري ارتش پاکستان هر نوع مذاکره و هر نوع تفاهم با افغانستان به جايي نمي رسد.

از سوي ديگر به باور من در حال حاضر بطور نسبي فشارهاي آمريکا در پاکستان و معرفي شدن آن کشور منحيث دولت تروريست پرور در سطح ملي و بين المللي موثريت خود را داشته و تلاش هاي دست اندرکاران سياست در افغانستان بخصوص ديپلوماسي فعال وزارت خارجه افغانستان مثمر ثمر و مفيد بوده است و توانسته در ترسيم چهره پاکستان منحيث حامي تروريزم موثر باشد اميدواريم پاکستان به اين باور رسيده باشد که نوعی تجزيه قدرت در افغانستان که بعضي از سياسيون پاکستان در راه به ثمر رسيدن آن در تلاش اند که نه به نفع اسلام آباد است و نه به نفع كابل.

از طرف ديگر به باور من تيرگي روابط تنها به دوش پاکستان و افغانستان نيست بلکه کشورهاي ديگر مداخله گر در منطقه و فرامنطقه وجود دارند که مي خواهند از اين آب گل آلود ماهي مراد بگيرند به هر حال سياست جمهوري اسلامي افغانستان نسبت به حسن نيتي که بخاطر روابط دوستانه نه تنها بر پاکستان بلکه به همه کشورهاي منطقه و فرا منطقه دارد فکر مي کنم اين مساله به درستي تاکنون انتقال نيافته هرچند عملكرد برخي رسانه‌ هاي كشور ما و بعضي افراد در اين رخداد بي‌ اثر نبوده با آن هم دولت افغانستان طرفدار تفاهم صلح با درنظرداشت منافع ملي در افغانستان است.

تهمينه جنجوعه معاون وزارت خارجه پاکستان چندين مرتبه به کابل سفر کرده است حکمت خليل کرزي معين سياسي وزارت خارجه افغانستان نيز سفرهاي کاري به پاکستان داشته اما با همه تلاش هاي جانب افغاني بخاطر تفاهم و همکاري متاسفانه تا هنوز يخ هاي بن بست سياسي بين دو کشور پا برجا است. حالا که چند روز بعد نخست وزير پاکستان در راس يک هيات عاليرتبه آن کشور وارد کابل مي شوند زمامداران افغانستان توجه جدي خويش را روي نقاط در مذاکرات با نخست وزير پاکستان معطوف بدارند که از اين مذاکرات نتايج مطلوبي به دست آيد.

به باور من در قدم اول دولتمردان افغانستان بدانند چه مسايل و چه زمينه‌ هاي همكاري ميان افغانستان و پاکستان با درنظرداشت همه چالش هاي موجود تا هنوز وجود دارد که بايد عملي شود به طور مشخص در سفر نخست وزير پاکستان شاهد خاقان عباسي به کابل چه مسايلي مورد بحث و بررسي قرار گيرد که منافع ملي افغانستان در آن خط قرمز باشد خواهند گرفت؟

واقعيت اين است اگر پاکستان صادقانه دست از حمايت مخالفان دولت افغانستان بردارد يا تلاش کند که طالبان را به ميز مذاکره بکشاند باور داشته باشد که كابل تمايل بسياري براي افزايش روابط دوجانبه با آن کشور دارد زمينه‌ هاي همكاري در همه حوزه‌ ها و بخصوص در زمينه‌ هاي اقتصادي، امنيتي، فرهنگي، اجتماعي و سياسي نيز زياد است. در مساله تروريزم كه بحث اصلي بين اين دو کشور است هر دو كشور ظاهرا از وجود گروه‌ هاي تروريستي كه در خاکشان وجود دارد رنج مي‌ برند هر چند مامن تروريستان خاک پاکستان است با اين حال شرايط به گونه‌ اي است كه امنيت افغانستان و امنيت پاکستان به نحوي با يکديگر گره خورده است بنابراين قاعدتا در اين خصوص بايد بحث‌ هاي مهمي صورت گيرد.

از نظر اقتصادي افغانستان در خشكه محصور است و براي استفاده از آبراهه‌ هاي دريايي پاکستان مي‌ تواند به آب‌ هاي آزاد متصل شود. امن‌ ترين و بهترين مسير براي اتصال به دريا نيز براي افغانستان پاکستان است بنابراين بحث‌ هايي براي استفاده اين كشور از بنادر آبي کراچي و گوادر بايد صورت گيرد از طرفي بحث‌ هاي مهمي نيز براي توسعه روابط سياسي دوجانبه انجام داده شود.

يك مساله مهم ديگر نيز كه در اين سفر بايد به آن زياد توجه شود مساله مهاجرين افغانستاني است حال با توجه به افزايش مهارت‌ هاي كاري افغان‌ ها در كشور و استقرار دولت مركزي در اين كشور بحث بازگشت آنها به افغانستان مطرح است همچنين بايد اشاره كنم كه در اين سفر بحث مواد مخدر و مبارزه با آن نيز مي تواند قابل بحث و مذاکره باشد اگر دقت شود در فوق روي نقاط مثبت و تاثيرگذار همکاري هاي دو کشور صحبت شد حالا لازم مي دانم روي نقاط اختلافي بين دو کشور انگشت بگذارم.

نقطة مهم اختلافات عميق ميان پاکستان و افغانستان حمايت پاکستان از گروه هاي تروريستي در خاک آن کشور است نه چيز ديگري از طرف ديگر به طور طبيعي با درنظرداشت اسناد تاريخي و داشتن مرزهاي طولاني بين اين دو کشور اختلافات مرزي آن هم به نام خط فرضي ديورند ميان دو كشور وجود دارد گرچه پاکستان اين مشکل را جدي نگرفته و حل و فصل شده مي داند.

از سوي ديگر يكي از مشكلات اصلي پاکستان و افغانستان توليد و قاچاق مواد مخدر است كه توليد در افغانستان و راه صادراتي آن از طريق پاکستان و بعضي کشورهاي ديگر است باور دارم پاکستان مي‌ خواهد افغان‌ ها را مجاب كند تا دولت اين كشور كشاورزان افغان را مجبور به كشت‌ هاي جايگزين مقرون به صرفه‌ اي نظير زعفران كند تا اين مشكل كاهش يافته و حتی حل شود.

انتظار دوم پاکستان از افغانستان مساله مهاجران افغانستان است كه اسلام آباد انتظار دارد تا آنها به كشورشان بازگردند با اين حال همانطور كه گفته شد دو كشور دين، تاريخ، زبان و فرهنگ و جنبه‌ هاي مشترک بسياري دارند. تبادلات فرهنگي ميان شهروندان دو كشور بسيار زياد است جنبه‌هاي منفي نيز به استثناي مشکلات تروريستي که پاکستان حامي آنها است و تاکنون دست از حمايت برنداشته است چيز جدي ديگري در روابط دو کشور وجود ندارد.

اگر اراده سياسي براي توسعه روابط دو كشور وجود داشته باشد مي توان راه حل براي اکثر معضلات دريافت فراموش نبايد کرد افغانستان با آمريکا معاهده امنيتي امضا کرده است گرچه در ظاهر پاکستان با امضاي اين معاهده اختلافي نداشته اما در باطن چنين نيست نه تنها پاکستان بلکه ايران، روسيه و يک تعداد کشورهاي ديگر به حضور نيروهاي بيگانه در افغانستان ديدگاه مثبتي ندارند و معتقدند كه امنيت منطقه بايد توسط خود نيرو‌ها و كشورهاي منطقه تامين شود اما در اين مساله بايد از زاويه افغان‌ ها نيز نگريست.

به نظر مي‌ رسد كه حضور نظامي آمريكا براي حيات حاكميت افغانستان در شرايط موجود الزامي است و اگر نيروهاي نظامي اين كشور به شكل كامل تخليه شوند شايد اين مساله به نفع افغان‌ ها نباشد زيرا ارتش و نيروهاي امنيتي ما به حالتي نرسيده اند که به تنهايي بتوانند نيروهاي دشمن را مهار و سرکوب نمايند. حضور نيروهاي خارجي تا زمانيکه نيروهاي افغانستان نيرومندتر شوند در افغانستان يک ضرورت عيني است. پاکستان و کشورهاي ديگر بايد باور داشته باشند که حکومت وحدت ملي با درنظرداشت همه مشکلات راهي جز مذاكره و امضاي معاهده امنيتي با آمريکا نداشت ولي افغان‌ ها ماده‌اي را در اين تبصره گذاشته‌ اند مبني بر اينكه آمريكا حق ندارد عليه كشور ثالثي از پايگاه‌ هاي خاک افغانستان استفاده كند هر چند كه احتمال سوء استفاده و ناديده گرفتن اين اصل به نزد مقامات پاکستاني و بعضي از کشورهاي ديگر وجود دارد.

حالا در سفر نخست وزير پاکستان چقدر احتمال امضاي توافقنامه همکاري صادقانه بخاطر عدم حمايت از تروريزم و جود دارد قابل بحث است. احتمال امضاي معاهده همکاري امنيتي بين افغانستان و پاکستان مطلق وجود دارد از يک طرف پاکستان تحت فشار بخاطر همکاري با افغانستان قرار دارد از سوي ديگر اين دو کشور در گذشته نيز با آمريكا و اروپا معاهده استراتژيک امضا كرده اند و پس از آن دولت افغانستان بخاطر عزم گسترش آن معاهده با هند، ايران، چين، ايتاليا، فرانسه، انگليس، آلمان و يک تعداد کشورهاي ديگر نيز معاهده استراتژيک امضا كرد.

در واقع افغانستان مي‌ خواهد با گسترش مناسبات دوجانبه و چندجانبه با ساير كشور‌ها و درگير كردن قدرت‌ هاي منطقه‌اي در پي حل بحران امنيتي داخلي‌ اش گام عملي زيادتري بردارد اما نگاه به گذشته پاکستان مداخلات آشکار و پنهان بخاطر حمايت از تروريزم، من کمتر باور دارم که امضاي توافقنامه همکاري بخاطر از بين بردن تروريزم و عدم مداخله آن کشور در امور افغانستان به زودي به ثمر برسد تعهدات همه جانبه اي خواهد شد ولي پوشيدن جامه عملي با آن از طرف پاکستان به وقت نياز دارد آن وقت زماني خواهد بود که پاکستان جز از همکاري ديگر همه دروازه هاي اميد را به روي خود بسته ببيند.

احمد سعیدی

>>>   هیچ کاری نشده هیچ تغیری نیامده همان اسرائیلستانی که بود حالا هم همانست امروز نه فردا پس فردا امریکائی هارا بازهم فریب میدهد ودالر بیشتر کمائی میکند

>>>   هرقسم گپهای خوب که بزنی سعیدی صاحب بازهم طرف هستی بالای مردم تاثیرش کم است ازطرف بودن خارج شو بیطرف باش

>>>   شاهد خاقان عباسی رییس دولت موقت پاکستان است.
در انتخابات آینده پاکستان او جایی در قدرت نخواهد داشت.شاید هم برادر نواز شریف در انتخابات برنده شود.
پس او فعلاً به کابل می آید و بدینطریق بعداً نوبت اشرف غنی میرسد که در آینده به دیدار رییس دولت جدید پاکستان برود.

>>>   پاکستان بسیار هوشیار است از چهره های وطن پرست در حکومت خود استفاده میکند اما اوغانستان از چهره های کثیف غلام و سفاک و خاکفروش

>>>   سلام.
اگر برای آقای سعیدی مقام وچوکی بلند داده شود. دیگر هیج نظر وانتقاد نخواهد بود.حال تمام انتقادهایش عقده مندانه است.نه به سود کشور.
باشنده کابل.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است