قدمت روابط تجاری چین با افغانستان به عبور راه باستانی ابرایشم از استان «بدخشان»، «بامیان» و «بلخ» به آسیای میانه و غرب باز می گردد و تلاش برای احیای آن جایگاه، رویکرد اقتصادی چین در برابر افغانستان است که این روزها دیده می شود.

به گزارش ایرنا، کشور چین که اهداف خود را در عرصه بین المللی بی صدا و بدون تبلیغ و جلب توجه از مسیر افزایش ضریب نفوذ اقتصادی و با رعایت سیاست نرم در کشورهای منطقه و جهان دنبال می کند ، در مواجه با افغانستان و با توجه ارتباط تاریخی که با این کشور دارد سعی می کند روابط خود را که از زمان تهاجم شوروی سابق و بروز جنگ های داخلی افغانستان دچار وقفه شده بود، بار دیگر به چرخه رونق اندازد.

چین پس از حمله نظامی آمریکا و همپیانانش به افغانستان در سال 2001 میلادی و سقوط طالبان و در پی سرازیر شدن پول های کلانی که در قابل کمک های عمرانی و اجتماعی به این کشور بحران زده روان شده بود به احیا نقش خود در اقتصاد افغانستان پرداخت و موفق شد بعد از 9 سال ارزش مبادلات تجاری خود را با افغانستان به دو میلیارد دالر برساند.

در حال حاضر رقم مبادلات کالا بین دو کشور چین و افغانستان کاهش قابل ملاحظه ای یافته است و دلیل آن هم کاهش کمک های خارجی و خروج هزاران نظامی و غیر نظامی غربی ار افغانستان است زیرا با این تحول توان خرید افغانستانی ها نیز بشدت کاهش یافته است.

چین در سال 1395 خورشیدی پنج توافقنامه را با دولت افغانستان امضا کرد که از جمله تولیدات و صادرات زعفران، همکاری فنی به ارزش 500 میلیون یوان چینی با وزارت خارجه، یادداشت تفاهمنامه همکاری مشترک برای ایجاد یک کمر بند یک راه ( که به نوعی احیای جاده ابریشم است ) و سه سند دیگر در باره خدمات عمرانی برای ساختمان سازی در دانشگاه کابل و دیگر مسائل اقتصادی بود که همه حاکی از گسترش روابط دو کشور است.

همچنین در 17 ماه سنبله همان سال اولین قطار کالای بازرگانی چین از طریق قزاقستان و ازبکستان از مرز «حیرتان» به استان بلخ رسید و صفحه ای جدیدی از تجارت بین دو کشور را ورق زد.
«سیام پسرلی» سخنگوی اتاق تجارت افغانستان در این باره گفت که در حال حاضر مبادلات بازرگانی بین دو کشور به بیش از یک میلیارد دالر می رسد که افغانستان از چین مواد خوراکی، لباس، مواد شوینده، ماشین های صنعتی وارد می کند و در مقابل زعفران، میوه های خشک، گیاهان پزشکی، سنگ های قیمتی و برخی مواد خام به آن کشور صادر می شود.

رسانه های افغانستان بتازگی از ساخت یک مرکز تولید انرژی خورشیدی به ارزش 50 میلیون دالر در هرات افغانستان توسط چین خبر دادند که این استان از مراکز مهم تولیدی افغانستان محسوب می شود و به دلیل داشتن مرز مشترک با ایران و ترکمنستان هرات مرکز مهم اقتصادی شناخته می شود.
نوع همکاری های چین در افغانستان مشابه رویه های این کشور در دیگر نقاط جهان است و تمایل دارد در زیر ساخت هایی سرمایه گذاری کند که ضمن اثر بخشی برآمده از فناوری نوین در حوزه اقتصادی تضمین کننده بیشترین ضریب ایمنی سرمایه و کمترین برانگیختگی برای رقبا باشد.

در رسانه های محلی افغانستان نیز خبری منتشر شد مبنی بر این چین مایل به پیوستن به طرح پروژه انتقال گاز ترکمنستان از طریق افغانستان به پاکستان و هند معرف به «تاپی» است که البته هنوز هیچ مقام رسمی چین یا افغانستان چنین خبری را تایید یا رد نکرده است.
کار اجرایی طرح تاپی دو سال قبل در ترکمنستان آغاز شد و اکنون وارد مرزهای شمالی افغانستان در استان هرات شده است و اگر چه شماری از کارشناسان ورود چین به تاپی را به عنوان پنجمین کشور در این طرح مشارکتی مفید می دانند اما با توجه به وقفه ای که در اجرای تاپی ایجاد می کند آن را تنها سخنانی در حد مذاکرات دیپلمات ها می دانند.
قرار است طرح تاپی طبق برنامه تا سال 2019 تکمیل شود و سالانه 33 میلیون مترمکعب گاز ترکمنستان را از مسیر افغانستان به پاکستان و از آنجا به هندوستان انتقال دهد.

از طرفی هم چین به دلیل حضور پرقدرت آمریکا و هند در افغانستان که دو رقیب عمده آن کشور محسوب می شوند ، نمی تواند از فعالیت کناره گیری کند، زیرا از یک طرف چین نیاز به رصد عملکردهای این کشورها در افغانستان دارد و از طرف دیگر حضور مخالفان «اویغوری» در کنار طالبان و داعش نیز نگرانی های امنیتی را در چین بوجود آورده است.

سال گذشته گزارش هایی از ایجاد یک نیروی چند هزار نفری از ارتش افغانستان در استان بدخشان در مرز چین منتشر شد که با کمک نظامی چین فعالیت های مرزی بین دو کشور را تحت نظر داشته باشند، هرچند وزارت دفاع افغانستان این خبر را تایید کرد اما گام های عملی آن هرگز برداشته نشد و علت آن نیز نامعلوم باقی ماند هرچند می توان آن را با نگاه آمریکا به افغانستان مرتبط دانست.

در افغانستان باور بر این است که چین هرگز در مسایل نظامی و سیاسی این کشور مداخله نخواهد کرد اما برای تأمین امنیت مرزهایش با افغانستان نگرانی های مشترک دارد که نمی تواند بطور کامل آن را فراموش کند.
در همین راستا چین تلاش دارد با کمک های بشر دوستانه ، حضور خود را تنها به حوزهای اقتصادی محدود نکند و نقش موثر خود را به دیگر بخش ها نیز تسریع بخشد که در آخرین نمونه وعده کمک به آسیب دیدگان خسکسالی افغانستان را در دستور کار خود قرار داد.

هفته گذشته سفیر چین در کابل اعلام کرد که کشورش برای کمک به آسیب دیدگان از خشکسالی در کشور افغانستان متعهد به ارایه کمک غذایی شده و سند ارسال سه هزار و 12 تن برنج و 816 تن آرد را در این قالب با مقامات دولتی افغانستان امضا کرده است.
«لیو جین سونگ»، سفیر چین در افغانستان گفته که چین افزون بر بسته کمک غذایی به آسیب دیدگان ناشی از خشکسالی در افغانستان، قرار است در آینده نزدیک ارایه یک بسته کمک های اقتصادی را نیز فراهم سازد.
وی اضافه کرده است که چین افزون بر این کمک ها در بخش های رشد اقتصادی و روند تحقق صلح در افغانستان سهیم است و دراین زمینه ها نیز نقش خود را به درستی ایفا خواهد کرد.

چین حضور خود را در افغانستان جدا از معبر اقتصادی در مسیرهای ارایه کمک های بشر دوستانه و تعهد آموزش و تجهیز مرزبانان به شک موازی پیش می برد که در نهایت برآیند همه این اضلاع تقویت کننده ضلع اصلی سیاست خارجی چین یعنی تامین منافع ملی در بستر آرام و سکوت هیجانی است.

کشور چین در شمال شرق افغانستان و از طریق «سنکیانگ» (سنجان) به شهرستان «واخان» در استان بدخشان افغانستان مرز مشترک دارد و تمام طول 93 کیلومتر مرز دو کشور کوهستانی و سخت گذر است.

کد (10)

>>>   تا زمانی که در افغانستان امنیت نباشد، چین در افغانستان سرمایه گذاری نمی کند.
پروژه تاپی را نه روسیه میخواهد و نه ایران و چین بخاطر عدم امنیت افغانستان نیز ریسک سرمایه گذاری در آن را قبول ندارد.
هند نیز نظر به روابط پر تنش اش به پاکستان، چندان علاقه به آن ندارد و پاکستان شاید منحیث کشور ترانزیت این پایپ لاین به هند، از آن بخاطر فشار بالای هند استفاده کند.
هند از همین خاطر بندر چابهار را تاسیس کرد.
روسیه میخواهد که گاز ترکمنستان از طریق روسیه به اروپا صادر شود و از رکمنستان گاز را ارزان بخرد و بعد از وضع حق العبور از خاک اش، به اروپا این گاز را قیمت بفروشد.
ایران که خودش دارای ذخیره سی تریلیون متر مکعب گاز است، میخواهد گاز خود را از طریق پایپ لاین به پاکستان و هند بفروشد.
از طرف دیگر چین از بنیاد گرایی اسلامی بسیار میترسد و همین حالا در حدود دو میلیون مسلمانهای اویغور ایالت سنکیانگ، در لاگر های تجدید تربیت چینی محبوس هستند و تجدید تربیت میشوند.
همین چند وقت پیش که یک مسجد در مناطق مسلمان نشین چین به سبک کشور های عربی ساخته شده بود و بدون مجوز دولت بود، دولت ساخت آن را رد کرده است و گفته است که باید شش منار آن تخریب شود.
همین حالا از قرار داد مس عینک پانزده سال میگذرد، اما تا هنوز به بهره برداری سپرده نشده است.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است