متاسفانه، دمکراسی نظام سیاسی ما، روز بروز رو به اضمحلال است.
اینکه نظر و رأی مردم، حتی از نهادهائی که مشروعیت و مقبولیت خود را از رأی مردم می گیرند، نظیر ریاست جمهوری یا نهاد های قانونگزاری، حذف شود، آرزوی هر نظام استبدادی است.
بنابراین نبود آحاد افغانستانی در هر انتخاباتی نه تنها باعث رنج و دلخوری حضرات نیست، مطلوب و مطبوعشان نیز هست.
اما از آنجایی که بنا به نص صریح قانون اساسی، مجبور به تمکین به برگزاری انتخابات هستند، به روشهای مختلف سعی در مخدوش کردن آرا، مهندسی انتخابات، حذف مخالفان، و کسب آراء مورد نظر با روشهای پوپولیستی و شعارهای عوام فریبانه دارند.

اگر به حفظ و توسعه ی دمکراسی علاقمندیم، راه آن بسط جامعه ی مدنی است. یعنی بخشی از جمعیت که نسبت به پیرامون خود واکنش نشان می دهد.
این سادگی محض است که برای بسط دمکراسی و هر جریان اعتراضی، عوام و خواص را دعوت به منزل نشینی کنیم. البته بایکوت و تحریم، خود یک روش مبارزه و یک کنش اعتراضی می تواند باشد، اما در دو صورت:

1- لایه های وسیعی از جمعیت ، خود را ملزم به آن بدانند. آیا تا کنون یک تحریم 80 یا 90 در صدی را درین مملکت دیده اید؟
سوال این است: نتیجه ی این تحریم خوب خواهد بود؟ نظام را فلج خواهد کرد؟ برای خانه نشینی ما و رای ندادنمان تره خرد خواهد شد؟
جواب این است: هرگز نه

2- اصولا باید دید، یک نظام سیاسی ، چقدر برای نبود مردمش اهمیت قائل است؟ این نظام بارها و بارها مردمش را مورد آزار و اذیت قرار داده و بزرگترین حرکت مدنی مانند جنبیش روشنایی را به گلوله بسته است. چگونه ممکن است این تصور برای عده ای ایجاد شده باشد که اگر با صندوقها قهر کنند، برای این نظام اهمیتی ممکن است داشته باشد؟!

آنها کار خود را می کنند و مهره چینی مطلوب خویش را انجام می دهند و اصولا به حدی درجه ی وقاحت شان بالا است که در چشم مردم هم نگاه می کنند و خجالتی هم در کار نیست!

اما، در این سالهایی که از عمر این نظام می گذرد چند مساله محرز شده است:
1- اولا در انتخابات مربوط به مجلس، معمولا کابل پایتخت و شاید چند کلان شهر دیگر، انتخابات سیاسی دارند. روستاهای ما بیشتر، درگیر انتخابات قبیله ای هستند. پس اگر در پایتخت و کلان شهرها باید نگران صف بندی های سیاسی بود، در روستاها باید به فکر خرید آرا و دخالت بزرگان اقوام در انتخابات بود. کارکرد تحریم در هر دو حالت، برای خود مردم مخرب است. اول آن که در روستاها به هر حال عوام پای صندوق می روند. هم به لحاظ ملاحظات معیشتی، هم به لحاظ دخالت ملاک ها و اطاعت از آنها و هم به علت پولی که از دادن رای به کاندیداها نصیب شان می شود!

وقتی شما خواص را خانه نشین می کنید، در اصل دخالت یک عده عامی نادان را در رای مردم افزوده اید! در کلان شهرها نیز لایه های ضعیف شهری همیشه مشتری های پروپا قرص صندوقها هستند. هدفشان بیشتر مصالح اقتصادی است، می ترسند یک سری امتیازات اقتصادی را از آنها سلب کند. وقتی عده ای بنا به جاذبه های معیشتی درگیر صندوقند، بسیار طبیعی است که با حقه های اقتصادی و قول و وعیدهای بهبود شرایط آن قربانی تبلیغات پوپولیستی می شوند. اینجا نیز تحریم ، بسیار مخرب است. چون شانس هدایت توده ها توسط خواص را از بین برده و آنها را بسیار راحت تر طعمه ی حقه های پوپولیستی می کند!

2- همانطور که در صدر ذکر شد، با هر شامورتی بازی که در ذهن بگنجد یا نگنجد، این حضرات بالاخره کار خود را کرده و مهره چینی مطلوب خود را اعمال می کنند. پس در اکثر انتخابات انجام شده درین مملکت، در اصل انتخابات کار کردی برای چیدن مهره های قانونگزار، را نداشته است. اما با توجه به اختناق موجود و هزینه های انسانی که خیزش های خیابانی بدنبال دارند، انتخابات بهترین روش برای رساندن پیام ملت به نظام است. اگر مرور کنید، هر جا حضور مردم پر رنگ بوده، توانسته اند پیام مناسب را به نظام بدهند. بر عکس خانه نشینی ما همواره مطلوب نظام سیاسی بوده و به نحو احسن از انفعال جامعه ی مدنی سود برده و اهداف غیر ملی خود را دنبال کرده است.

اگر منصف باشیم و محدودیت ها و نسبیت ها را در شرایط کشورمان در نظر بگیریم، حضور پای صندوقها منفعتش از تحریم آنها بیشتر است. هیچ معجزه ای رخ نمی دهد. اما شاید بتوان ازورود عناصر بسیار مخرب و کسانی که با خودخواهی ها و ندانم کاری های خود مرتب مملکت را دچار انسدادهای آسیب زا می کنند، ممانعت کرد.

در این دوره ای انتخابات مجلس خوشبختانه با فقر کاندیدان باسواد و جوان مواجه نیستیم، باید به جوانان تحصیل کرده و با وجدان رأي داده تا وارد مجلس شوند. اگر همواره مجبور بودیم از بین بد و بدتر، یکی را برگزینیم، این دوره باید از بین بدتر و بدترین، باید بهترین های مانرا انتخاب کنیم. با این وجود شاید حضور گسترده بتواند، هم موید حضور ما، نظارت و کنش ما در قبال آنچه پیرامونمان می گذرد باشد و هم حداقل باعث حذف بدترین ها شود! نگذاریم؛ تا یک تعداد از نرفتن مان پای صندوق های رای به منزله ی آخرین تیشه بر ریشه ی این دمکراسی نیم بند باشد. خودخواسته منجر به حذف خود ازصحنه ی سیاسی کشور نباید شد.

علی مأثور

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است