این روزها یکی از موضوعات پرچالش در افغانستان تشکیل دولت یا ادارة موقت است. اداره موقت در مذاکرات زلمی ‌خلیلزاد نماینده ویژة امریکا با نمایندگان طالبان مطرح شده است. براساس این طرح، ایالات متحده و طالبان بر سر یک دولت موقت به مدت کمتر از دو سال به توافق می‌رسند. دولت موقت از نمایندگان احزاب و نمایندگان طالبان ساخته می‌شود و زمینه انتخابات ریاست جمهوری را در طی دو سال آماده می‌‌کند.

برخی تحلیل‌گران نزدیک به طالبان گفته‌اند امریکا طرح تشکیل دولت موقت را به طالبان داده است. وحید مژده، آگاه مسایل سیاسی که از مقامات وزارت خارجه در حکومت طالبان بود گفته خلیل ‌زاد، پیشنهاد ایجاد اداره موقت در افغانستان را به نمایندگان طالبان داده است. او اظهار کرده است که خلیل‌ زاد از طالبان خواسته تا فهرست نمایندگانشان را برای شرکت در اداره موقت به آمریکا تحویل دهد؛ تا پس از اداره موقت و حضور نمایندگان طالبان در آن تصمیم برای انتخابات گرفته شود.
از جانب دیگر طالبان بارها اظهار داشته‌ که دولت کنونی را به رسمیت نمی‌شناسد. این گروه تاکنون به مذاکره با دولت افغانستان تن نداده و اعلام کرده می‌خواهد با امریکا مذاکره کند تا با دولت دست نشانده‌اش. بر این اساس طالبان نیز ایده دولت موقت را مطابق دیدگاه‌های خود یافته‌است.

براین اساس طالبان و برخی از رهبران احزاب سیاسی از تشکیل اداره موقت طرفداری می‌کنند. چندی پیش نشستی از سران سیاسی و رهبران احزاب جهادی با نمایندگان طالبان در مسکو برگزار شد. در این نشست دو طرف بر تشکیل اداره موقت تأکید کردند. آن‌ها استدلال می‌کنند که تا رژیم فاسد کنونی بر سر اقتدار باشد مذاکرات صلح به نتیجه نمی‌رسد؛ وضعیت جنگی، فساد و ناامنی ادامه می‌یابد.

در همین حال مقامات حکومت وحدت ملی مخالفت خود را با دولت موقت اعلام کرده‌اند. رییس جمهور غنی و سخنگویان دولت، بارها اظهار کرده‌اند که حکومت وحدت ملی برخاسته از آرای مردم افغانستان است. همچنان حکومت وحدت ملی تأکید می‌کند که تنها راه حل جنگ در افغانستان مذاکره مستقیم گروه طالبان با حکومت وحدت ملی است که نماینده قانونی و رسمی و شناخته شدة مردم افغانستان می‌باشد.

در تازه‌ترین اظهار نظر مقامات حکومت وحدت ملی، عبدالله رییس اجرایی کشور و یکی از دو شریک این حکومت، گفته است که به تشکیل اداره موقت ضرورتی نیست. افغانستان حکومت قانونی خود را دارد و انتخابات را نیز برگزار می‌کند.

تشکیل ادارة موقت تنها در داخل افغانستان دو جبهه موافق و مخالف را تشکیل نداده است؛ بلکه کشورهای دخیل در جنگ و صلح افغانستان نیز مواضع مخالف و موافق خود را با اداره موقت اعلام کرده‌اند. عمران خان نخست وزیر پاکستان تاکنون چند بار از تشکیل اداره موقت که در آن طالبان سهم عمده داشته باشد حمایت کرده است. او گفته به زودی دولت موقت متشکل از همه افغان‌ها در افغانستان ایجاد خواهد شد؛ در این حال دولت افغانستان به سخنان عمران خان واکنش نشان داد و آن را مداخله صریح در امور داخلی افغانستان خوانده است. وزارت خارجه افغانستان نیز مقامات سفارت پاکستان را در کابل به وزارت خارجه احضار و اعتراض دولت افغانستان را ابلاغ کرد.

چندی پیش محمّدعمر داوودزی رییس دارالانشای دبیرخانه شورای صلح که به نمایندگی از رییس جمهور غنی به جمهوری اسلامی ایران سفر کرده و با مقامات این کشور گفتگو کرده بود، در بازگشت به کابل، اظهار داشت: دولت ایران به حضور و مشارکت طالبان در حکومت اصرار دارد. این گفتة مقام شورای عالی صلح به معنای حمایت دولت ایران از تشکیل اداره موقت تلقی می‌شود.

در برابر این جبهه، گروه دیگری از کشورهاست که از ادامه فعالیت دولت کنونی حمایت می‌کنند و خواهان مذاکره مستقیم طالبان با حکومت وحدت ملی می‌باشند. دولت هند، یکی از این کشورهاست که تشکیل اداره موقت را رد کرده است. ویجی گوخال معاون وزیر امور خارجه هند در دیدار با زلمی خلیل زاد گفته است: کشورش از تشکیل دولت موقت در افغانستان پشتیبانی نمی‌کند.

اداره موقت با کدام انگیزه‌ها؟
از دید ناظران بی‌طرف هرچند حکومت وحدت ملی دیگر انرژی برای مقابله با طالبان، ناامنی و فساد گسترده اداری ندارد؛ امّا در انگیزة طالبان، رهبران سیاسی و امریکا برای تشکیل اداره موقت شک و تردیدهای بسیاری وجود دارد.

انگیزة طالبان از تشکیل اداره موقت در حقیقت زدن ضربة نخست به دستاوردهای دو دهة اخیر مردم افغانستان است. طالبان می‌خواهند با تشکیل اداره موقت، گام نخست را برای نابودی ساختارهای موجود بردارند؛ زیرا این گروه اصولاً با دستاورهای دورة جدید کشور مخالف است؛ آن‌ها را غربی می‌داند و سال‌ها در برابر آن‌ها جنگیده است. قانون اساسی، انتخابات آزاد، آزادی‌های مدنی، آزادی رسانه‌ها و زنان، حقوق بشر و ... هیچ کدام با اندیشه‌های طالبانی سازگار نیست. برای طالبان تشکیل اداره موقت گام اوّل است، گام‌های بعدی نابودی تمام دستاوردهای اخیر مردم افغانستان و پایه‌گذاری نهادهای جدیدی است که با اندیشه‌ها و دیدگاه‌های طالبان سازگار است.

و امّا رهبران سیاسی؛ اکثر آن‌ها که در مسکو رفته و با نمایندگان طالبان دیدار کردند کسانی هستند که با حکومت وحدت ملی و شخص اشرف غنی زاویه پیدا کرده‌اند. حامد کرزی از همان آغاز مخالف اشرف غنی و عبدالله بود؛ عطامحمد نور پس از آن‌که یک و نیم دهه به عنوان والی بلخ شریک حکومت اشرف غنی بود؛ سرانجام پس از برکناری‌اش از ولایت بلخ، به یک مخالف سرسخت حکومت تبدیل شد؛ محمد محقق تا دو ماه پیش معاون رییس اجرایی بود؛ پس از آن‌که در دسته‌بندی‌های انتخاباتی از تیم اشرف غنی و عبدالله فاصله گرفته به تیم حنیف اتمر پیوست، از کار بر کنار شد.

گفته می‌شود این‌ها کسانی هستند که منافع شخصی و حزبی خود را در حکومت وحدت ملی از دست داده‌اند. از تشکیل اداره موقت حمایت می‌کنند بدین امید که جایگاه مناسبی در آن به دست آورند و در حکومت آیندة به منافع خود و حزب خود برسند.

واقعیت ثابت شده این است که رهبران سیاسی، تحلیل دقیق از اوضاع کنونی کشور نداشته و ندارند و آینده نیز برای شان تاریک است. آن‌ها از اداره موقت تصویر و دورنمایی روشنی ندارند. آن‌ها بیش از آن‌که به منافع کلان کشور و مردم بیندیشند، اسیر منافع خرد شخصی و حزبی و قومی خود می‌باشند.
در این میان انگیزه‌های امریکا از اهمیت بیشتری برخوردار است.

به نظر می‌رسد آنچه برای امریکا مهم است پایان دادن به جنگ طولانی افغانستان و حفظ منافع خود در این کشور است. برای امریکا هیچ مهم نیست که دستاوردهای دو دهة مردم می‌ماند یا طالبان ارزش‌های مورد نظر خود را حاکم می‌کند. حتّی بحث از اهداف شخصی زلمی‌ خلیل‌زاد نیز مطرح شده است. چنان‌که حمدالله محب مشاور امنیت ملی افغانستان، خلیل‌زاد را متهم کرده است که منافع شخصی خود را دنبال می‌کند و می‌خواهد با تشکیل اداره موقت خودش در رأس آن قرار بگیرد و در آینده افغانستان نقش کلیدی داشته باشد.

به هر صورت هنوز سوالات بسیاری پیرامون تشکیل اداره موقت وجود دارد. به نظر می‌رسد اداره موقت به بازی‌های سیاسی جاری در افغانستان و عقده‌گشایی‌ها و لجبازی‌های رجال سیاسی ارتباط بیشتری دارد تا به ضرورت‌های ملی و منافع مردم و کشور.
در این میان توده‌های مردم به هیچ کدام از امریکا، طالبان و رهبران سیاسی اعتماد ندارند؛ زیرا هرکدام از آن‌ها در میدان عمل ناکامی خود را نشان داده‌اند. اکنون باید به خود مردم فرصت داده شود که آینده خود را انتخاب کنند. به نظر می‌رسد مردم افغانستان به هیچ قیمتی حاضر نیستند از دستاوردهای دو دهة گذشته خود دست بردارند؛ زیرا این دستاوردها نتیجه مبارزات تاریخی مردم به خصوص در چهل سال گذشته می‌باشد.

سید اسحاق شجاعی

>>>   تا زمانیکه یک حکو مت موقعت روی کار نیاید کشور ما به صلح نزدیک نمی شود
تا زمانیکه این دو ع و غ در قدرت باشد هچ نه صلح می اید و نه کدام چیزی دیگر این دو شخص باید نزد اولاد های خود در امریکا و هند بروند بس شان است همین قدر دالر های که در جیب های خود و چند نفر انداخته است

>>>   اداره موقت یعنی آوردن دوباره طالب ووحشیگری طالبانی دستیابی به صلح بدون اداره موقت هم امکانش وجود دارد.

>>>   دیده شود که آمریکا ودیگر همدستان شان چه تصمیم در مورد سرنوشت منطقه و جهان میگیرند .شاید یک حکومت موقت ویا با یک لوی جرگه ای (پشتونی)که یک میراث از کوه های سلیمان و خیبر پختونخوا بجا مانده یک امارات اسلامی انتخاب کنند .چقدر مضحک و شرم آور است که با دریشی ونکتایی غربی و در عصر کامپیوتر هنوز هم پا بند رسم و رسومات قرون وسطایی خود هستند .لاف از دموکراسی میزنند .اما در کنفرانس بن هم سالها پیش ازین قوم و قبیله استفاده شده .زیرا تسلیم زر و زور و تزویر هم اینها هستند

>>>   بعضی تحلیل گران سیاسی ،روشن فکران کوتاه اندیش وماجراجو یان تنگ نظر درافغانستان، تحولات سیاسی سال های آخر افغانستان را به اشتباه وبه چشم شک وتردید تحلیل وتجزیه مینمایند ووضع سیاسی موجوده افغانستان را به حالت تمسخر مشاهد میکنند درحالیکه دموکراسى ،رشد ،ترقی ،پیشرفت تعليم وتربيه ذکور واناث وآزادى بيان ومطبوعات وشراکت احزاب سیاسی درساختار نظام وقانون آساسی موجوده افغانستان را کاملا نادیده میگیرند وافکار مردم جامعه را با تحلیل و تجزیه ماجراجويانه وپروپاگندهای خطرناک شان مشوش ومکدر میسازند.باید تحلیل های سیاسی شان در رسانه ها بااسناد موثق ومعتبر باشد و درغير اينصورت درجامعه افغانستان پيامد منفی وجبران ناپذیررا به دنبال خواهد داشت وآنگاه ندامت وپیشیمانی سودی نخواهد داشت. تجاوز قوای شوروی سابق به قومانده مستقیم برژنف ملعون با کومک جامعه جهانی وقوای ناتو که درسال های آخر صورت گرفته کاملا تفاوت دارد شوروی ها فقط احزاب خلق وپرچم را به حیث احزاب رهبری کننده سیاسی جامعه به رسمیت میشناختند وباقی احزاب وگروه های سیاسی در افغانستان هیچ نقش نداشتند درحالیکه فعلا بیشتر از پنجاه حزب درحکومت فعلی به رسمیت شناخته شده اند ودر سرنوشت سیاسی افغانستان نقش مستقیم دارد.صلح عادلانه دایمی وآشتی ملی خواست وآرزوهای اکثر مطلق مردم مومن وزجر کشیده افغانستان بوده وهستند خداوند متعال درقرآن کریم فرموده الصلح خیر یعنی صلح عمل خیر ونیکو است.جنگ وخانه جنگی برای گرفتن قدرت سیاسی گروه های مختلف واحزاب سياسى متاسفانه درمدت چهل سال است افغانستان رابه ویرانه وقتلگاه تبدیل کرده اند وهزارها عالم دینی، استادان پوهنتون ودانشگاه ها ،محصلین ،معلمین، متعلمين,کسبه کاران،تجاران، دهاقین ،زمین داران وافراد عادی رابه اشکال مختلف تحت نام های مختلف به کشتارگاه ها فرستاده اند ،زیر بنای اقتصادی ،روابط اجتماعی وتعلیمی ونیروهای امنیتی اردو وپولیس افغانستان درطول سال های جنگ داخلی به شدت صدمه دیده ونابود گرديده اند.متاسفانه خصومت های قومی ،مذهبی، منطقوی وزبانی درین مدت به اوج خودرسیده اند دراثر جنگ های خانمانسوز داخلی وشکستن مرزها وسرحدات افغانستان افراد غیر مسئول وبیگانه تحت نام ها وشعارهای مختلف وفریبنده داخل افغانستان گردیدند وبه وحدت ملی وهمزیستی مسالمت آمیز طولانی المدت جامعه افغانستان به شدت آسیب رسانیده اند.انواع عوامل ماجرا جویی ونفاق افگنی ,جامعه عقب مانده افغانستان را بازهم سال های سال به طرف عقب ونابودی کشیدند.الحمدالله درچند سال آخر که با کومک جامعه جهانی زمینه رشد وترقی ،تعلیم وتربیه ذکور واناث ،آزادی بیان وجراید وآزادی مطبوعات درافغانستان مساعد گردیده اند وبرای مردم زجر کشیده افغانستان امید واری های زندگی بهتر ،سعادتمند وآرام ترپیدا شده اند اما بدبختانه بازهم یک عده گروپ های مسلح که تاحال افکار ماجرا جویی وتسلط گرایی خطرناک درذهن رهبران شان هستند به جنگ داخلی وآدم کشی درافغانستان ادامه میدهند وباعث تشویش دوباره ملت مومن وزجر کشیده افغانستان گردیده اند این گروپ های ماجراجو راهای عبور ومرور مسافرین را درنقاط مختلف افغانستان میگیرند مسافرین بی دفاع را به شکلی از اشکال اذیت وآزار میدهند ودربعضی حالات مسافرین را می ربایند وبه قتل میرسانند وهم تحت نام های مختلف پول ازمسافرین بى دفاع میگیرند ووحدت ملى جامعه را ضعيف ونابود ميسازند.این ماجراجویان ودشمنان صلح وامنیت بدانند که انشالله روزی درافغانستان صلح عادلانه وامنیت سرتا سری حتما آمدنى است واین اعمال شوم وماجراجویی خایینانه آنها به عنوان لکه ننگین شان ثبت تاریخ افغانستان خواهد شد.ازچند مدت به این طرف فعالیت ها وجلسات صلح ازطرف جامعه بین المللی ،کشورهای همسایه وکشورهای دور ونزدیک واحزاب سیاسی افغانستان واشخاص دینی،ملی موثر و وطندوست و جامعه مدنی افغانستان عم ازذکور واناث درداخل وخارج ادامه دارد و به یاری خدای بزرگ به طرف موفقیت وصلح عادلانه دایمی به پیش میروند ودر ضمن وظيفه شرعى وحب الوطنى اقشار مختلف ملت مومن افغانستان هستند که درپروسه وتشویق عملی صلح عادلانه وآشتی ملی درافغانستان به هر شکلی سهم بیگیرند ونگذارند که ماجراجویان وعقب گرایان فاسد وجاهل درداخل وخارج افغانستان باعث نفاق افگنی وبدبختی بیشتر مردم زجرکشيده وافغانستان ویران شده گردند.به پیش به سوی صلح عادلانه دایمی ،رشد ،ترقی، وآشتی ملی وهمزیستی مسالمت آمیز تمامى اقوام برابر افغانستان، محو ونابودباد گروه های ماجراجو ،نفاق افگن ،عظمت طلبان فاسد ودشمنان صلح، ترقی وآشتی ملی درافغانستان.
ومن الله التوفیق والسلام علی عبادالله الصالحین.
انجنیرعبدالرشید ناصری ازآسترالیا

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است