روزه در فراز و فرود تاریخ ادیان سماوی و سامی،زاز روزهٔ مینوی «معنوی» حضرت زردشت تا ریاضت تمام قد ماه صیام در دین مقدس اسلام.
۱- بودا
صلح درونی و روشن ساختن ضمیر
«بودا روش میانه را آموزش می‌داد و ریاضت خودی را رد می‌کرد. از همین خاطر بودایی ها نه پرخوری و نه هم گرسنگی را توصیه می‌کنند. آنها یک دستورالعمل مشخص برای روزه گرفتن ندارند. اما به اساس تعالیم بودایی، کمتر غذا خوردن برای تعمق انسان در راستای جست و جوی آرامش درونی و روشن ساختن ضمیر خودی کمک می‌کند. از همین رو راهبان بودایی از خوردن غذا پس از ساعت ۱۲ ظهر پرهیز می‌کنند.»

۲-یهود
ایام روزه‌ یهودان
«یوم کیپور، یا روز آمرزش گناهان، بزرگترین جشن مذهبی یهودیان است. در این روز خوردن، نوشیدن و استفاده از دخانیات و همچنان کار کردن ممنوع است. پنج روز دیگر روزه گیری نیز وجود دارد که یهودیان در آن از رویداد های غمناک تاریخی یادبود به عمل می‌اورند. در تیشا بآو، "شوم ترین روز تاریخ یهود"، از دوبار تخریب معبد یهودیان در بیت المقدس یادبود می‌شود. یهودی های ارتدوکس در تیشا بآو تمام شب بیدار می مانند.»

۳- اصلاح در کاتولیک
لوتر و سوینگلی
«اصلاحگران دینی سنت روزه‌گیری کاتولیک ها را آگاهانه کمتر با اهمیت گفتند. مارتین لوتر آلمانی هرچند خودش روزه می‌گرفت، اما تأکید می‌کرد که انسان نه به خاطر روزه گرفتن بلکه تنها به خاطر عقیده و ایمان خود می تواند به خداوند نزدیک شود. سوینگلی سویسی تندرو تر بود. او ایام روز‌ه را با خوردن یک ساسچ آغاز می‌کرد. در عصر جدید شمار زیادی از پیروان مذهب پروتستانت، شیوه روزه گرفتن را تغییر داده اند.»

۴- ارتدوکس
دوشنبه نظیف"
«در کلیسای ارتدوکس یونانی، ایام روزه‌گیری در چهل و هشتمین روز قبل از یکشنبه عید پاک ارتدوکس ها به نام "دوشنبه نظیف" آغاز می‌شود. اولین روز این دوره روزه‌گیری در یونان تعطیل عمومی است. در شهر بندری گالاکسیدی در جنوب یونان زمان روزه گیری با مراسم عنعنوی موسوم به "جنگ آرد" آغاز می‌گردد. روزه داران از خوردن تخم مرغ، لبنیات و روغن پرهیز می‌کنند.»

۵- کاتولیک
از چهارشنبه خاکستر تا عید پاک
ایام ۴۰ روزه روزه‌داری مسیحیان کاتولیک از "چهارشنبه خاکستر" یا "چهارشنبه توبه" آغاز شده و تا عید پاک دوام می‌کند. به عنوان نشانه ای از توبه، کشیش بر پیشانی عابدان خاکستر می‌مالد. اما مرحله دومی و درازمدت روزه گرفتن در عصر امروزی آنقدر اهمیت ندارد»

۶- حضرت مسیح
الگوها و احکام دینی
«حضرت عیسی مسیح، پیش از تأثیرگذاری اش در جامعه، مدت ۴۰ روز در صحرا روزه می‌گرفت. رهبران دیگر دینی نیز برای رومزه گرفتن خود را منزوی می‌ساختند: حضرت موسی برای دریافت فرامین خدواند بر کوه سینای بالا می‌شد. و بر اساس احکام اسلامی، روزه گرفتن در ماه رمضان برای مسلمان‌ها فرض است.»

۷- روزه مینوی (معنوی)در آیین زرتشت
«روزه‌داری در آئین زرتشت به شکل دیگری بوده است. در این دین الهی برای افراط نکردن در خوردن گوشت حیوانات روزهای دوم، دوازدهم، چهاردهم و بيست و يکم هر ماه از خوردن گوشت پرهيز می‌کنند. اين چهار روز متعلق به چهار نوع از چهارپايان است و پرهیز چهار روزه از خوردن گوشت نیز یک نوع حفظ سلامتی است.
پیروان زرتشتی در تمام «اوستا» و به خصوص در «گاتها» تأکید و تشویق بسیاری به روزه مینوی (معنوی) شده‌اند که زمان آن طول سال است. مفهوم روزه‌داری در اوستا به روزه باطنی نسبت داده می‌شود و هرچند که تحت فشار قرار دادن جسم برای تمرکز بیشتر بر اعمال و مناسک دینی عملی ستودنی است، اما روزه ظاهری(پرهیز از خوردن و آشامیدن) وجود ندارد.
زرتشتیان باید در سه بخش معنوی (شنوایی ، اندیشه و احساس) و به آن معنا که از طریق این سه حس از «نیکی دور نشویم» و «اندیشه و احساس و شنوایی‌مان همیشه سرشار از نیکی باشد همیشه روزه داشته باشند.
در اوستا بر «روزه بزرگتری» تاکید شده و آن به معنای حفظ هفت عضو بدن (دو چشم، دو دست، دو پا و زبان) در تمام طول زندگی از هر گونه آلودگی است. این هفت عضو همیشه باید پاک نگه داشته شوند که از این عمل نیز تحت عنوان روزه یاد می‌شود.
در آئین زرتشتیان برای هر روز ماه، اسم خاصی وجود دارد (در مجموع 30 نام). یکی از این روزها «وهومن» است که بعدها به نام «بهمن» تغییر شکل داده به معنای منش نیک است. روز« ماه» ، «گوش» و« رام» نیز ایامی هستند که گوشت خوردن در آن روزها حرام است و در اصطلاح به آن «نبر» می‌گویند . ( نبر یعنی نبریدن که البته بخاطر زندگی شهری اکنون باید تعبیر نخور را به کار ببریم) بعضی از زرتشتیان قدیم در کل ماه بهمن نیز لب به گوشت نمی‌زدند.»

۸-روزه در بودیسم و هندوئیسم
«ادیان بشری نظیر بودیسم و هندوئیسم نیز روزه و ریاضت های جسمی را برای تربیت جسم و روح پیروان خود ضروری می دانند.
پیروان این ادیان، معمولاً در ابتدای روزهای ماه جدید و جشن هایی مانند: شیوراتری ( SHIVRATRI )، درگاپوجا DURGA PUJA)) و ساراسواتیپوجا SARASWATI PUJA)) روزه می گیرند. زنان شمال هند در روز کاروا KARVA CHAUTH)) هم روزه می گیرند.
در این ادیان، نوع روزه، بستگی به خود فرد دارد. ممکن است روزه، امتناع از خوردن و آشامیدن هر نوع غذا یا نوشیدنی برای مدت 24ساعت باشد، اما بیشتر شامل نخوردن غذاهای جامد است و نوشیدن مقداری آب یا شیر مجاز است.
در روزه شدید از غروب روز قبل تا 48 دقیقه بعد از طلوع افتاب باید از خوردن آب و غذا پرهیز کند ولی این روزه نیز میتواند به خود داری از خوردن یک یا دو وعده ی غذایی در روز و یا یا پر هیز از خوردن برخی از مواد غذایی نیز محدود شود .
هدف از این روزه، افزایش تمرکز در مدیتیشن MEDITATION)) یا عبادت، برای تطهیر درون است و گاهی هم به عنوان یک قربانی در نظر گرفته می شود.
در یکی از آیین های هندی زنان 9 روز از ایام Navratri برای رفاه و طول عمر همسرانشان روزه می گیرند.
در شمال هند مراسمی دارند که در پنج شنبه روزه می گیرند و قبل از افطار با یاد آوری قصه ها و اساطیر هندی روزه خود را باز می کنند و سفره خود را با غذاهای زرد رنگ تزیین می کنند»

۹- روزه در اسلام
«دستور روزه گرفتن در ماه رمضان و بسیاری از احکام مربوط به آن در سوره بقره آیات ۱۸۳–۱۸۵ و آیه ۱۸۷ آمده‌است. به علاوه، آیات دیگری نیز هستند که روزه گرفتن را به عنوان کفّاره برخی گناهان (سوره نسا آیه ۹۲، سوره مائده آیات ۸۹ و ۹۵ و سوره مجادله آیه ۴) یا جایگزین بعضی از آداب مراسم حج (سوره بقره آیه ۱۹۶) بیان می‌کنند. این آیات به همراه احادیث (به عنوان مثال بخاری یا حرّ عاملی) شاکله قواعد فقهی روزه را تشکیل می‌دهند. کلمات «صائمون» و «صائمات» (روزه‌داران مرد و روزه‌داران زن) در قرآن در سوره احزاب آیه ۳۵ به عنوان دو گروه از انسان‌ها که در زمره گروه‌های مورد بخشش و بخشایش خداوند هستند آمده‌اند. در سوره مریم آیه ۲۶، مریم با خود عهد سکوتی بست که قرآن از آن به روزه یاد می‌کند. به گفته برگ در دانشنامه اسلام این آیه یادآور رسم رعایت سکوت در نزد مسیحیان به هنگام روزه است.آیهٔ ۱۸۳ بقره که امر به روزه می‌کند ظاهراً در رمضان سال دوم پس از هجرت فرو فرستاده‌شده است.»

یادداشت
در این یادداشت:از روزه در تاریخ ادیان تحقیق دانشگاه تهران، روزه در آیین زردشت،کتاب آیین بودا و برخی مقالات دیگر استفاده شده است.

عبدالحی خراسانی

>>>   نظر به گفتار فوق معلوم میشود که ادیان چه زمینی و چه آسمانی،ساخته دست بشر است و قوانین و مقرراتی را در زمان های مختلف و در شرایط مختلف و در مکان های مختلف و در میان اقوام مختلف،غرص بهبود شرایط زندگی شخصی و فامیلی و اجتماعی وضع نموده اند تا مردم در صحت و صلح و رفاه و زندگی با همی رندگی با همی رندگی کنند.
اما رهبران مذهبی در رقابت با یکدیگر و نظر به تغیرات عصر و مکان و زمان و شرایط،قوانین جدیدی را در ادیان پیشنهاد کردند که سبب پشتیبانی بعضی مردم و مخالفت صاحبان ادیان قبلی قرار گرفته است ،که در نتیجه منتج به جنگ و خونریزی بین آنها گردیده است و تا امروز ادامه دارد و صاحبان هر دین و آیین و کلتور ،هم در پی حفظ داشته های خویش اند و هم در پی توسعه داشته های دینی و کلتوری خویش،چه تحت نام جهاد و چه تحت نام های دیگر.
اما علما و دانشمندان علوم طبیعی و ساینس و تکنالوژی،بدون در نظر داشت عقاید و ادیان مردم،در پی کشف راز های طبیعت و پیشرفت علم و تکنالوژی و در خدمت قرار دادن آنها برای همه مردم،بدون در نظر داشت عقاید و ادیان آنها شدند.
چندی پیش یکی از متخصصان و سازندگان روبات های آدم نما به وانیکان مرکز کاتولیک های جهان سفری داشت و از پیشرفت علم و تکنالوژی در عرصه هوش مصنوعی و روبات ها به اسقف های واتیکان معلومات داد.
رهبر کاتولیک های جهان درینمورد گفت:
ما مخالف پیشرفت هوش مصنوعی و روبات ها در جوامع انسانی نیستیم.منتهی بشرطی که موضوع امنیت و اخلاق در جوامع انسانی در نظر گرفته شود و زندگی انسانها از نگاه امنیتی و اخلاقی به خطر مواجه نشود.
اما باید خدمت شان عرض شود که هرتخنیکی ریسک خود را دارد،چه موتر بوده است و چه طیاره و چه ریل و چه ماشین های دیگر.
گذشته ار آن هوش مصنوعی و روبات ها جایگزین کار انسانها در تمام عرصه ها میشود.
علاوه برآن امکان ازدواج انسانها با روبات های انسان نما وجود دارد و یک مرد مسنی که هشتاد سال دارد شاید در آینده با مصرف صد دالر و یا کمتر و یا بیشتر بتواند با یک روبات انسان نما که سن آن هژده و یا بیست معلوم میشود،زندگی مشترک ایجاد کند.
اینها همه چیز هایی است که ما نمیتوانیم توسط قانون جلو آن را بگیریم.
همانطوری که در دهه شصت قرن گذشته ما نتوانستیم جلو آزادی های جنسی زنان و مردان را در جوامع غربی بگیریم،حالا در قرن بیست و یکم نیز ما قادر به این کار نیستیم و ما نمیتوانیم رژیم طالبانی و امر باالمعروف و نهی عن الممنکر را در جهان تطبیق کنیم.
زیرا در قوانین مدرن امروزی کشور ها.موضوع امنیت انسانها و آزادی های فردی انسانها در نظر گرفته شده است و ما نمیتوانیم از آن عذول کنیم.

>>>   👈چند روایت از اهل بیت در مورد
فلسفه روزه :

🌼امام رضا علیه السلام فرمود:
مردم به انجام روزه امر شده‏اند تا درد گرسنگى و تشنگى را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگى آخرت را بیابند.
(وسائل الشیعه، ج 4 ص 4 ح 5 علل الشرایع، ص 10 )

🌸امام علی(ع):
خداوند روزه را واجب كرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
(نهج البلاغه، حكمت 252 )

🌺امام سجاد(ع):
حق روزه آن است كه بدانى اين پرده ‏اى است كه خداوند در برابر زبان، گوش، چشم، اندام و شكمت آويخته تا ترا از آتش بپوشاند.
(تحف العقول ص 258)

✅روزه یک عبادت است، تمرین بندگی است اینکه در خفا و بدور از چشم دیگران میتوانی غذا بخوری اما چون خدا را ناظر میدانی، امتناع میکنی، در واقع روزه تمرین اخلاص است.

تقی از مشهد

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است