نقش ایران در افغانستان نیز از هر نگاه قابل توجه است. این سیاست خامی ملاها را در سیاست و سیاست بازی ثابت می سازد. ایران در افغانستان با گروه ها و شخصیت مختلف روابط برقرار می نماید. حدودا یک سال پیش از اشغال افغانستان توسط شوروی در سال ۱۹۷۹ انقلاب اسلامی ایران صورت گرفت. افغانستان مثل عراق از نگاه امنیتی برای ایران از اهمیت خاص برخوردار است. همسایه های سنی مذهب ایران بعد از انقلاب اسلامی ایران با واشنگتن روابط نزدیک برقرار ساخته اند. بعد از حادثه ۹۱۱ امریکا سیاستی را در قبال ایران در پیش گرفته که از هر نگاه برای امنیت و حاکمیت ایران خطرناک است.

از همان شروع انقلاب اسلامی ایران، برای دنیا این ذهنیت و پیام غلط داده شده است که هزاره های افغانستان در دفاع از ایران در افغانستان فعالیت می نمایند. ایران در مورد اشغال افغانستان توسط شوروی با یک معضله بزرگ مواجه گشت. از یک طرف، ایران در تبانی با امریکا و عربستان، متحد منطقوی امریکا، اشغال افغانستان توسط شوروی را تقبیح کرد و همزمان ایران بخوبی درک می کرد که خطرات امریکا و عربستان سعودی از طریق افغانستان اگر از خطرات شوروی بیشتر نباشد کمتر هم نیست. در حالیکه ایران قدرت مقابله مستقیم نی با روسیه و نی هم با امریکا را ندارد ولی همزمان خود را با هر دو ابر قدرت جهان شاخ بشاخ ساخت.

امریکا در تبانی با عربستان سعودی از طریق آی اس آی پاکستان دست به تجهیز و تسلیح مجاهدین پشتون بحیث یک نیروی نیابتی در دفاع از منافع امریکا علیه شوروی و ایران در دوران جهاد افغانستان در دهه ی۱۹۸۰ و بعد از آن متوسل گشت. ایران بخوبی باید درک می کرد که بعد از خروج قشون سرخ از افغانستان این کشور باید در دفاع از منافع استراتژیک خویش با پشتون های تحت حمایت آی اس آی پاکستان که از حمایت پولی و نظامی عربستان سعودی، اسراییل و امریکا برخوردار بودند مواجه بود.

بعد از خروج قشون سرخ از افغانستان جنگ های داخلی علیه حکومت دست نشانده شوروی در افغانستان ادامه یافت. در چنین یک وضعیتی ایران مجبور بود با گروه های مختلف درگیر جنگ در افغانستان تماس برقرار سازد. زیرا ایران بخوبی درک می کرد که هزاره های شیعه مذهب به تنهایی بدرد ایران نمی خورد و ایران مجبور بود با شخصیت های مطرح از اقوام تاجیک مثل احمد شاه مسعود، ازبیک و حتی پشتون از قبیل گلبدین تماس برقرار سازد. ناگفته نباید گذاشت که ایران میزبان حدود دو میلیون آوارگان افغانستان بود.

بعد از ظهور طالبان از بین قبایل پشتون توسط آی اس آی پاکستان با حمایت فعال عربستان سعودی و تایید امریکا، ایران باید کار خویش را در بین هزاره های شیعه مذهب افغانستان و شخصیت های مطرح سنی مذهب غیر پشتون از قبیل احمد شاه مسعود و عبدالرشید دوستم بشکل ضربتی شروع می کرد. بعد از اشغال کابل در ماه سپتامبر سال ۱۹۹۶، ایران نقش کلیدی در همکاری نزدیک با روسیه و هند در ایجاد جبهه متحد از اقوام تاجیک، هزاره و ازبیک بنام ایتلاف شمال علیه طالبان پشتون ایفا کرد.

بعد از حادثه ۹۱۱ ایران همکاری بی قید و شرط خویش را با امریکا در سرنگونی طالبان و القاعده، حامی طالبان، ابراز داشت. ایران پا را از همکاری در قالب اعلامیه فراتر گذاشته و ایتلاف شمال را ترغیب کرد که امریکا را در سرنگونی طالبان کمک گردند. به همین دلیل بود که گروه های رزمی غیر پشتون متحد ایران نیز از هیچنوع کمک برای امریکا در سرنگونی طالبان دریغ نکردند. حتی زعمای ایران فضای ایران را بر روی پروازهای طیارات جاسوسی و رزمی امریکا باز گذاشت. برای اینکه ایران ماموریت امریکا در افغانستان را سهل تر ساخته باشد، هر نوع کمک های بشردوستانه را راهی افغانستان ساخت.

ایران همچنان وعده سپرد که امریکا را در قسمت نظام سازی در افغانستان ممد واقع شود. بر اساس همین اطمنان بود که ایران نظام مورد نظر امریکا بر اساس توافقنامه بن در ماه دسامبر ۲۰۰۱م برهبری یک پشتون بنام حامد کرزی را بدون قید و شرط قبول و تایید کرد. این موقف و موضع ایران هشداری بود برای آنانی که مخالف رهبری پشتون ها در افغانستان بودند. همچنان ایران لوی جرگه ماه جون ۲۰۰۲م را بمنظور مشروعیت حکومت حامد کرزی تایید کرد. حتی ایران بحدی پیشرفت که برای نیروهای نیابتی خویش در افغانستان هدایت داد که دوشادوش سربازان امریکایی در نبرد علیه طالبان و القاعده شرکت نمایند. ایران تعهد سپرد که وجهی بمبلغ پنجصد میلیون دالر را برای افغانستان تحت اشغال امریکا کمک کند.

ایران دو هدف مشخص از این حمایت ها داشت:
اول - توقع ایران از امریکا این بود که این کشور از تعقیب سیاست خصمانه در برابر جمهوری اسلامی ایران دست بردارد.
دوم - توقع ایران این بود که بعد از طالبان حکومتی در کابل روی کار آید که زیر نفوذ پاکستان و عربستان سعودی نباشد. اما واقعیت ها به دلخواه ایران در افغانستان پیش نرفت.

توقع ایران ایجاد یک حکومت مشارکتی با حضور فعال تاجیک ها، ازبیک ها، و هزاره با شرکت پشتون های ضد طالبان بود. همچنان ایران تلاش داشت هر چه زودتر وضعیت در افغانستان بحالت عادی برگشته و زمینه خروج سربازان امریکایی از افغانستان میسر گردد. ایران استفاده از میادین هوایی شیندند واقع ولایت هرات هم مرز ایران و سایر پایگاه ها در افغانستان توسط سربازان امریکایی را خطر بزرگ برای استقلال و آزادی خویش قلمداد می کرد و می کند.

در سال ۲۰۱۰م با روی کار آمدن حکومت بارک اوباما وقتی این آوازه قدرت گرفت که امریکا در نظر دارد با طالبان از طریق مذاکره وارد معامله گردد این سوال را نزد سیاسیون ایران مطرح ساخت اگر منظور امریکا معامله با طالبان بود پس سرنگونی طالبان و اشغال افغانستان توسط امریکا به چه معنی و هدف بود؟ از نگاه ایرانی ها این سیاست امریکا به این معنی بود که امریکا بحیث ابر شیطان در سیاست های خویش از منافقت کار می گیرد و حرف و عملش با هم سر نمی خورد.

در چنین یک جو متشنج است که ایران خود را به دهل ابر شیطان رقصانده و در رقابت با امریکا تلاش می کند خود با طالبان وارد معامله و مفاهمه گردد. حتی این کار ایران این شایعه را دامن زد که ایران در پشت پرده طالبان و القاعده را حمایت می نماید. از یک طرف ایران در خفا با طالبان تماس برقرار می سازد و همزمان روی کار آمدن طالبان بحیث یک نیروی یکه تاز در سیاست افغانستان را رد می نماید. ایران به تقلید از امریکا همیشه شعار می دهد که ایران از هر حکومتی که مورد قبول و تایید مردم افغانستان باشد حمایت بعمل می آورد ولی نمی گوید کدام حکومت مورد قبول و تایید مردم افغانستان است؟ از یک طرف ایران سعی بلیغ بخرج می دهد طالبان را از خود نرنجاند و از طرف دیگر می کوشد دل مخالفین طالبان در افغانستان را برای دفاع از منافع خویش بدست داشته باشد.

خیمه شب بازی های زلمی خلیلزاد، نماینده خاص رییس جمهور امریکا، در دوحه در پشت درهای بسته و دور از انظار کامره های خبرنگاران، تشویش بزرگی را برای نایبان ایران از قبیل تاجیک ها، هزاره ها و ازبیک ها در داخل افغانستان خلق کرده است. در صورتی که امریکا این نگرانی ها را مد نظر نگیرد، هیچ امیدی نیست که امریکا موفق به ایجاد صلح پایدار در افغانستان گردد. در آنصورت است که جنگ های نیابتی با حمایت ایران، هند و روسیه از اقوام غیر پشتون و حمایت پاکستان، عربستان سعودی و امریکا از پشتون ها، خونریزی افغانستان را بیشتر خواهد ساخت و افغانستان درست در نقطه ای قرار خواهد گرفت که در شام ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۱م قرار داشت.

عبدالحمید

>>>   دو پاراگراف آخرتان واقعا مغرضانه بود تمام دنیا به لطف اشرف غنی با طالبان مذاکره میکنند خودتان بهتر میدانید طالبان اولین دیپلماتهایی که کشت دیپلماتهای ایران بود
طالبان عامل اصلی مهاجرت افغانها به ایران است امروز دیگر مهاجرتهای بی رویه و قاچاق به ایران تبدیل به معضلی برای ایران در تحریم شده
نویسنده بهتر میداند پشت پرده طالبان ، پاکستان ، عربستان و قطر هستند نه ایران اما به دلیل مشکل مهاجران اینطور مینویسد ان شاءالله در آینده میزان مهاجران افغان در ایران را کمتر از دو میلیون ننویسید چون مهاجران افغان طبق اعلام ایران بیش از ۳ میلیون نفرند اما مشکل اینجاست چون به طور مداوم مهاجران قاچاق افغان می آیند خود مسئولان ایران هم شمار دقیق مهاجران افغان را ندارند بگذریم از اینکه مهاجران قاچاق افغان که اصلا پناهجو نیستند هم خودشان را پناهجو میدانند و در توهماتشان بابت حضورشان در ایران پول به ایران میرسد اگر واقعا ایران از وجود مهاجران قاچاق افغان بهره مند میشد مرزهایش با ترکیه را باز نمیگذاشت که مهاجران افغان خاک ایران را ترک کنند هرچند ترکیه با دیدن باز شدن مرزها از طرف ایران به سرعت مرزهایش را دیوارکشی کرد و عملا مهاجرت قاچاق از ایران به ترکیه غیرممکن شد

>>>   این تحلیل یک تحلیل شوربایی بی مزه وبی خاصیت ومسخره است.
محترم صاحب عبدالحمید!!یا از تاریخ هیچ نمیداند ومغرضانه وباعقده گشایی وتاثیر گرفته از تبلیغات ضد ایرانی ملکه بی بی سی انگلیس است ویاتحریک از عوامل اپوزسیون ومزدورانمعاند ایران است.هرچند من بعنوان کسی که در تاریخ معاصر ایران مدتها تحقیق کرده ام وحتا درخصوص سیاست خارجی ایران مخصوصاازسال 1376 تاکنون انتقاداتی دارم وتفکر سیاسی رفرمیستها(اصلاح طلبان)را منحرف از انقلاب اسلامی ایران میدانم لازمست که بگویم در 4 عقرب سال1342امام خمینی رحمت الله علیه گفت امریکا از انگلیس بدتر ؛انگلیس از امریکا بدتر شوروی از هردو بدتر همه پلیدتر از همدیگرند.وبعد در سال1357 که انقلاب ایران پیروز شد همین تفکر ادامه یافت وخوب میدانیم که همه این کشورهای پلید در جنگ صدام با ایران به صدام حسین کمک کردند.چارچوب سیاست ایران نه شرقی ونه غربی است وهدف وارمانش در وهله نخست کمک به محرومان ومستضعفان جهان است؛ودرسالهای زندگی وحیات امام خمینی در این خصوص افغانستان در اولویت بود.محترم عبدالحمید کمی توجه کند اکنون ایا پایگاههای امریکا در منطقه درچه کشورهایی وجود دارد ایا در افغانستان فست؟؟؟ یادر ایران است؟از ابتدای انقلاب ایران سفارت جاسوخانه امریکا در ایران تعطیل شد ودیپلماتهای ان بازداشت وزندانی شدند واز انزمان امریکا به تحریم ایران ادامه داده است.در هیچ کشوری بجز ایران امریکا منفورنیست ودر سفر ترامپ به افغانستان دیدیم که اشرف غنی بحیث یک سرباز امریکایی درنطق ترامپ اشتراک کرده بود.ایران اگر به ساز امریکا میرقصید موشک هایش به سوی عین الاسد عراق فیر نمیشد.سیاست ایران جدا کردن طالب افغانستانی از طالب پاکستانی که در مکتب های پاکستانی که توسط عربستان وهابی تمویل میشوند بوده وهست.سیاست ایران ایجاد وحدت دربین تمامی قومیتهای افغانستان است.امریکا از ایران هراس دارد نه ایران از امریکا واز خاطر همین است که امریکا مجبور است افغانستان را ترک کند.//
داکتر عبدالرب اچک زی

>>>   دیپلمات ایرانی را طالبان پاکستانی کشتند بهدف نزاع بزرگ بین افغانستان وایران ، همان کسیکه بالای دیپلمات ها توسط کلاشینکوف فیرنمود چند لحظه پیش می خولاست تئوسط تلفون ثریای کنسولگری به پاکستان صحبت کند
آنها اعضای سازمان استخبارات پاکستان بودند ، پیش از تسخیر شهر مزار پاکستانی ها برای اسیران اطمینان دادند که برای طالبان هدایت میدهند که به دیپلمات ها ضرر نرسانند اما بعدا خود شان چندریشوی پاکستانی بنام طالب همه افراد داعل کنسولگری را کشتند بجز یک فردایرانی که تصادفی زنده ماند واین واقعیت را بحکومت ایران رساند

>>>   ریشه دشمنی «غنی» با تهران چیست؟
محمد حسین جعفریان

نویسنده ایرانی در مقاله مطولی به این موضوع پرداخته و درادامه گفته است:
فاطمیون را تروریست اعلام کرده و اجازه ورود پهپادهای صهیونیستی را به افغانستان می‌دهد. آشکارا هم به تهران گفت اگر آب می‌خواهید نفت بدهید! اما تنها کسی که به فکر آب‌های خروجی از افغانستان به پاکستان بود، یعنی آن پروفسور معروف ژاپنی، ترور شد و قاتلش هم پیدا نشد.

این‌ها یک از هزار است. سعودی‌ها برای وارد کردن تروریست‌ها به ایران در تمام مرزها به در بسته خوردند. اما هنوز یکجا باقی بود؛ غرب افغانستان. چنان‌که سخنگوی وزیر خارجه گفت بارها به دولت غنی گفته شد پاسگاه‌های مرزی را در این منطقه فعال نگه دارد. حتی خودمان ده‌ها پاسگاه مجهز با بودجه خودمان برای آن‌ها در خطوط مرزی ساختیم اما آن‌ها این پاسگاه‌ها را تخلیه کردند.

هواپیماها از دبی، ریاض و دوحه بلند می‌شدند بدون کنترل در فرودگاه هرات می‌نشستند و با تجهیزات جنگی کامل به بهانه شکار به مرزهای ما می‌آمدند و همزمان قاچاق انسان از این مرزها بدون کمترین ممانعت اشرف غنی ادامه داشت و دارد. در این سال‌ها بگویید یک نفر را این‌ها به جرم قاچاق انسان به ایران گرفته باشند، نگرفته‌اند؛ حال آنکه ماهانه نزدیک به ۲۰۰ هزار نفر در این مرزها که خدا می‌داند در بینشان چه کسانی سر خورده‌اند قاچاقی به ایران، آن‌هم جلو چشم نیروهای غنی رفت و آمد می‌کنند.

بگذریم. در یک انتخابات خنده‌دار که شمردن یک میلیون و ۸۰۰ هزار رأی از سی و اندی میلیون شهروند افغانستانی، بیش از ۶ ماه طول کشید، غنی خودش را با کمتر از ۵۱ درصد رئیس جمهور اعلام کرد. حال آنکه بررسی دقیق ۳۰۰ هزار رأی تقلبی مورد اعتراض رقیب، چنان‌که آن‌ها می‌خواستند انجام نشد. غنی بدون توجه به اعتراضات شدید مردمی مراسم تحلیف برای خودش گرفت و دکتر عبدالله رقیب او که در تقلب گسترده یقین داشت نیز برای خودش مراسم تحلیف گرفت. ماجرا از اینجا شروع شد

>>>   بعد از فروپاشی شوروی،ما دیگر جهان دو قطبی شرق و غرب و یا سوسبالیزم و کاپیتالیزم را نداریم.
ما یک جهان سرمایه داری را داریم که بر محور سرمایه میچرخد و در راس آن خود امریکا قرار دارد که تمام ادارات بین المللی که دنیا را رهبری میکند.منجمله سازمان ملل متحد،بانک جهانی.صندوق بین المللی پول، سه اداره مهم بررسی درجه اقتصادی کشور ها و بانک های مرکزی و شرکت های بین المللی دنیا،همه و همه زیر اداره امریکا و تحت مراقبت امریکا قرار دارد.
با تشکیل سازمان بین المللی تجارت جهانی در زمان بیل کلینتن و از بین رفتن مالیات و تعرفه های گمرکی در جهان،کشور هایی که در آنها تولید ارزان تمام میشود و مزد و معاش کار کمتر است و مالیات کمتر است،به بازار جذب سرمایه و سرمایه گزاری تبدیل شدند و این سبب شده است که امریکا و کشور های اروپایی به درجه رشد اقتصادی کمتر،نظر به کشور های جدید به پا خواسته،مانند چین و هند و برازیل و دیگر کشور ها قرار بگیرند.
از طرف دیگر یک تعداد کشور هابحاطر تقویت سیستم دفاعی خویش و پرستیژ ث موقعیت بین المللی سیاسی و نظامی و اقتصادی خویش و همچنان بخاطر دفاع خویش از گزند دیگران،دست به تولید سلاح هستوی میزنند.
بنأ رهبری چنین دنیایی توسط امریکا در حال حاظر خیلی مشکل گردیده است و تحت شعار امیریکا فرست،میخواهد از یک طرف از نگاه اقتصادی خود را در راس کشور ها حفظ کند و از نگاه امنیتی،کشور هایی را که میخواهند دست به تولید سلاح اتمی میزنند،مورد تحریم قرار دهد،تا دست ازین کار بر دارند.
اما پروبلم عمده امپراطوری ها و ابر قدرت های جهانی در طول تاریخ چه بوده است و فعلاً چیست و در آینده چه خواهد بود؟
تمرکز قدرت.باعث پیدایش مخالفین میشود و اتحاد مخالفین در مقابل تمرکز قدرت،باعث ازهم پاشی قدرت و از بین رفتن امپراطوری ها میشود.
درینجا باید سباستی اتحاذ شود که از ایجاد اتحاد مخالفین جلوگیری شود،بدون آن که نظم امنیتی و اقتصادی جهان برهم خورد و در عین حال از موقف ابر قدرتی خویش دفاع کرد.
در حال حاضر امریکا مصروف تهیه چنین پلانی است و این که تا چه اندازه درین راه موفق خواهد بود،آینده نشان خواهد داد.

>>>   امریکا غنی طالبان داعش خلیل زاد سعودی پاکستان یکتن و یکنفس استند از هم اند و با هم اند یاهو

>>>   ایرانیها،افغانستان و مردمش را دوست ، برادر و همسایه خود می دانند.بعد از انقلاب ایران و با داشتن مشکلات داخلی میلیونها افغانستانی در ایران زندگی می کنند. مطمئنا افغانستان مستقل ، آزاد و آباد برای ایرانیها بهتر از افغانستان تحت اشغال بیگانگان است. مردم دو کشور باید مواظب توطئه های منافقانه دشمنان که می خواهند در مرزها نا امنی و شرارت ایجاد کنند، باشند.

>>>   سلام به مخاطبان و نویسندگان...
ای کاش عوض افکار تفرقه انداز قدری عادلانه به نیت و اهداف ایران اشاره میکردین...
ایران سربلندی افغانستان را میخواهد و هیچکس راضی نمیشود همسایه اش در بدبختی و فقر و جنایت و آوارگی زتدگی به سر کند....
اگر قدر داشته های خود را بدانید لذت استقلال و سربلندی را مانند ایران خواهید چشید....
آمریکا شیطان واقعی است..
البته اکر گوش شنوایی پیدا شود....

>>>   آقای عبدالحمید که پس از سال تازه از خواب طولانی بیدار شده است یک کمی اطلاعات خود را افزایش دهد و مطالعاتی بیشتر انجام دهد. من یک مهاجر افغانی مقیم ایران هستم این گونه قضاوت در باره ایران عادلانه نیست. دنیای سیاست یک دنیای بسیار پیچیده و شگفت انگیز است. به نظر می رسد، شاخ به شاخ شدن با ابر شیطان (به ادعای شما) کاری هر کشوری نیست. یان حکایت از قدرت و عظمت ایران دارد. ایران یک کشور مستقل و با عزت است.

>>>   ایران طالبان را به رسمیت نمی‌شناسد ولی اگر طالبان دست از تروریسم بردارد و دولت افغانستان را به رسمیت بشناسد و افکار افراطی خود را از قبیل آموزش زنان تعدیل کند بدیهی است که ایران طالبان را به رسمیت خواهد شناخت.

>>>   برایم هنیشه جای سوال است چرا در فیلم سفر قندهار، در آخر فیلم تلاش می شود چهره طالب تطهیر شود؟
تطهیر چهره طالب چه معنا دارد؟
آیا جز این است که ....

>>>   ایران با قدرت کشتی های حامل بنزین خود را در اقیانوس اطلس عبور میدهد و بنزین خود را به ونزویلا میفروشد آمریکا هم کدام کاری بر ضد ایران انجام داده نمیتاند چون بعد از ارسال موشک ایران به فضا تازه اکنون فهمیده است ایران موشک بالستیک دور برد را هم در اختیار دارد و سالها مخفی می‌کرده است چون همان نوع موشک با تعویض کلاهک جنگی از فضایی تبدیل به قاره پیما خواهد شد ایران کاملا جدی با آمریکا وارد جنگ همه جانبه شده است و به زودی وارد کار اسقاط اسراییل میشود حال شما بچه اوغانها کدام عددی نیستید که جلوی ایران و شیعیان و عاشقان اهلبیت علیهم السلام ایستاد شوید.
ابوالفضل*فاطمیون5

>>>   من ایرانی هستم و امیدوارم افغانستان بعد سال ها طعم صلح و آیادانی را بچشد.
افغانستان کشور مسلمان و فارسی زبان و همسایه ما ست و آبادانی افغانستان آیادانی ایران است

>>>   ایران گزینه های زیادی در اختیار دارد اما فعلا مصروف مرزهای غربی خود و سوریه لبنان عراق و یمن شده است و به همتباران فارسی و خراسانی و اشتراک تمدنی زبانی خود با ایران شرقیٕ آریانا کم توجهی کرده است.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است