رهیافت نخبه‌محور چیست؟
آگاهی جمعی از حقوق شهروندی مبنای اساسی چگونگی قدرت سیاسی است. شهروندان با اراده‌ی آگاه و آزاد در چارچوب حزب‌های سیاسی و نهادهای مدنی استیفای حق می‌کنند 
تاریخ انتشار:   ۱۳:۵۹    ۱۳۹۹/۱۰/۲۰ کد خبر: 166003 منبع: پرینت

رهیافت نخبه‌محور رهیافت و راهکار جوامع توسعه‌نیافته است. دانشوران با توجه به چالش‌های مزمن تاریخی، فربه‌بودن هویت‌های قومی و ضعف هویت ملی، پایین‌بودن سطح آگاهی جمعی، نبود حزب‌های برنامه محور و نهادهای مدنی قوی هنوز رهیافت نخبه‌محور را بهترین راهکار توسعه و پیشرفت جوامع پیشامدرن می‌دانند.
به سخن دیگر، در جوامع پیشامدرن و توسعه‌نیافته چون احزاب قوی سیاسی برنامه‌محور و نهادهای مدنی نهادینه‌شده وجود ندارد و وابستگی به نهادهای دولت ممیزه‌ی بارز آن است، به اجبار نخبگان باید بر سر اهداف توسعه‌محور به توافق برسند تا چالش‌های مزمن تاریخی را مدیریت کنند و جامعه را به سمت توسعه‌یافتگی هدایت.

بر مبنای رهیافت نخبه‌محور، نخبگان بایددارای چند خصوصیت بارز و برتر باشند؛ خصوصیاتی چون:
1. عِرق ملی؛
2. وفاداری به حقوق شهروندی؛
3. دانش اکادمیک و تخصصی؛
4. آگاهی ملی، منطقوی و بین‌المللی؛
5. به وسعت جهان اندیشیدن و به اندازه‌ی جغرافیای سیاسی کشور برنامه داشتن؛
6. تجربه‌ی مدیریتی؛
7. وجاهت اجتماعی؛
8. ....

چنین نخبگانی که نظام بین‌الملل، کنش‌ها و واکنش‌های جامعه‌ی جهانی را می‌شناساند و به چالش‌های منطقوی آشنایی دقیق دارند و برای میهن خویش طرح و برنامه، می‌توانند جنگ سنت و تجدد را مدیریت، قانون‌گرایی را نهادینه و زمینه‌ی پیشرفت را مساعد سازند. مالزی، سنگاپور،کره جنوبی و برزیل با رهیافت نخبه‌محور توانسته اند چالش‌ها را مدیریت و زمینه‌ی پیشرفت را مساعد سازند و به اهداف توسعه‌یافتگی و جامعه‌ی توسعه‌یافته دست یابند.
فراموش نباید کرد که رهیافت نخبه‌محور راهکاری است متناسب با جامعه‌ی توسعه‌نیافته یا در حال توسعه.

در چارچوب رهیافت نخبه‌محور چند نکته مهم و کلیدی است:
الف: نخبه‌گرایی به معنای نخبه‌سالاری نیست.
ب: شایسته‌سالاری شالوده و اساس رهیافت نخبه‌محور است.
ج: باور به ارزش های توسعه‌یافتگی: هنگامی رهیافت نخبه‌محور کارساز می‌شود که میهن‌دوستی، قانون‌گرایی، تعهد به تطبیق بی چون و چرای عدالت اجتماعی، باور به آزادی قانون‌مند، فهم مشترک از نابسامانی‌های داخلی و گزینش به راهکارهای فکری و مدیریتی همگن، درک مشترک از چالش‌های منطقوی و جهانی... جان مایه‌ی این رهیافت باشد. چنین ارزش‌هایی می‌تواند روند تحول را تسریع کند.
د: مدیریت‌محوری: رهیافت نخبه‌محور باید با فرهنگ سیاسی پویا و پایا راه ورود نخبگان را به میدان قدرت باز کند و با هم‌گرایی و تعامل، اهداف و راهکارهای مدیریتی را برجسته و نهادینه سازد. با چنین نگرش و کنشی رهیافت نخبه‌محور می‌تواند خودخواهی‌های فردی و کنش‌های ریاستی را محدود و مهار کند.
هـ: گردش یا چرخش نخبگان: در رهیافت نخبه‌محور مهم‌ترین موضوع گردش نخبگان است. گردش نخبگان متضمن دموکراسی است و چرخش نخبگان عامل انسداد سیاسی و استبداد. گردش نخبگان چیست؟ گردش نخبگان یعنی هیچ نخبه‌ای نباید طولانی‌مدت بر اریکه‌ی قدرت بماند.با پایان رسیدن دوره‌ی کاری، داسیلوا هرگز حاضر نشد در میدان قدرت بماند. فرهیختگان می‌دانند که داسیلوا با توجه به خدمات و کارکرد عالی، قهرمان برزیلی‌ها شده بود. تداوم حضورش در قدرت خواست جمعی مردم بود. اما او به عنوان یک نخبه‌ی واقعی، روشنفکر توسعه‌طلب و وفادار به ارزش‌‌های دموکراتیک از عرصه‌ی قدرت کناره‌گیری می‌کند تا نخبگان دیگر و تازه‌نفس به میدان آیند. مهاتیرمحمد نیز با هدف گردش قدرت کناره‌گیری کرد و فرصت حضور را به سایرگروه‌های نخبه‌ی مالزی مساعد ساخت.
اگر به جای گردش، قدرت در دایره‌ی عدّه‌ای چرخش کند، دیگر به به پیشرفت و توسعه‌ی جامعه امیدی نیست. چرخش قدرت عامل فساد است، قدرت را مافیایی می‌سازد. چه ضرورت است که افراد و اشخاص در دایره‌ی قدرت فقط مسند عوض کنند. وزیرشدن پیوسته در وزارت‌های گوناگون و محورهای اصلی قدرت، نمایشنامه‌ی دردناک چرخش قدرت در جوامع توسعه‌نیافته است.

رهیافت جامعه‌محور چیست؟
هر چند پرسش دانشجوی فرهیخته محصور به چگونگی رهیافت نخبه‌محور است، به خاطر گسترش پرسشگری، به اشارتی بسنده می‌کنم.
رهیافت جامعه‌محور راهکار جوامع توسعه‌یافته است. جوامعی که که قانون‌گرایی در آن نهادینه شده است. حزب‌های سیاسی و نهادهای استوار مدنی نمی‌گذارند قانون‌گریزی و چرخش قدرت، سپهر سرنوشت سیاسی را بیالاید.آگاهی جمعی از حقوق شهروندی مبنای اساسی چگونگی قدرت سیاسی است. شهروندان با اراده‌ی آگاه و آزاد در چارچوب حزب‌های سیاسی و نهادهای مدنی استیفای حق می‌کنند.

دکتور عبدالغفور آرزو


این خبر را به اشتراک بگذارید
تگ ها:
نخبه پرور
جامعه
نظرات بینندگان:

>>>   شهروندان با اراده آزاد و آگاهی سیاسی در چهارچوب احزاب سیاسی و نهاد های مدنی خواهان حق خویش میشوند:
این احزاب سیاسی و نهاد های مدنی،اولین کاری که میکنند،خواهان حق خود میشوند.بعداً در زد و بند های سیاسی با دولت،با دولت یکجا در خورد و برد های بودجه سهم میگیرند و اکثراً تصامیم و تصویب هایی که عواید داشته باشد،بدون در نظر داشت نظر مردم تصویب میکنند.اما بعضی فیصله ها و تصاویب که پول نداشته باشد،به آرا مردم گذاشته میشود.
از جمله تصاویب که به نظر خواهی مردم گذاشته میشود،این است.
آیا امسال پرنده های مهاجر که از سرزمین ما به سمت جنوب حرکت میکنند،شمارش شوند و یا نه؟
باید از مردم نظر خواهی شود.
مواردی که نمایندگان پارلمان باید خودشان منحیث نمایندگان منتخب مردم بع نمایندگی از مردم تصویب میکنند این است:
در اروپا یک تریلیون ایرو بودجه اختصاصی برای مبارزه با عوارض اقتصادی کرونا و در امریکا چهار تریلیون دالر.
فقط در ظرف سه روز مصوبه از طرف دولت پیشنهاد میشود و پارلمان به اتفاق آرا تمام نمایندگان موافق و مخالف دولت تصویب میشود و به وزیر مالیه امر میشود که پول ها را بپردازد.
اگر وزیر مالیه نی و نیستان کند که این خلاف قانون است،او را غرغره میکنند و میگویند که خود کشی کرد.
البته از نادرات است که چنین وزیر باوجدان پیدا شود.
در غیر آنصورت چون موضوع تریلیون دالر و ایرو است،همه به اتفاق آرا از قوه مقننه گرفته تا اجراییه و قضاییه،این بودجه را تصویب میکنند و بعضی از آنها بعد از گرفتن حق،بخاطر افشا نشدن شان استعفی میدهند،اما بعضی های دیگر که نفس شان شیرین است و سیرایی ندارند،به کار خود ادامه میدهند تا یک فرصت دیگر و مناسب برای دزدی برایشان مهیا شود.

>>>   خثوصیات نخبگان را در کدام لابراتوار باید آزمود؟؟؟؟؟؟

>>>   برادران افغانستانی بدانید و آگاه باشید که آمریکا میخواهد واکسن خود بنام فایزر را روی کشورهای جهان سوم آزمایش کند و در واقع آنها را موش آزمایشگاهی کند هوشیار باشید و سلامت جان خود را فدای اهداف جاه طلبانه شیطان بزرگ نسازید.
پروانه امینی

>>>   نکته ای که در این شمارش هشتگانه برای ویژگیهای یک نخبه به معنای واقعی کلمه بر شمرده شده است، یک ویژگی اساسی از قید قلم (شاید سهوا ؟) افتاده است.

ویژگی ذاتی و فطری نخبه.
ای بسار آنانی که این خصائل هشتگانه را دارند و خوب هم دارند، ولی هیچگاه نخبه نمی شوند و نخبه نبوده اند. چون این صفات یادشده صفات کسبی هستند، ولی نخبه قبل از هرچیز ذاتا نخبه باشد و صفات و ویژگی های فطری و ذاتی داشته باشد که دیگران به آن نرسند:
شجاعت
فصاحت
پاکی فطری
دور اندیشی فطری
تحمل و بردباری
زحمت پذیری
مقاومت ذاتی روحی و جسمی
ذکاوت
ظرافت
حتی سلیقه و ظرافت
و صفات ذاتی که نمیخواهم ذکر آنان به اطالت کلام بانجامد

>>>   پروانه جان
واکسین ساخت فابریکه پدر جان شما چه وقت به بازار می آید؟؟؟؟؟؟؟؟؟
راه حل شما چیست؟؟؟؟؟؟


مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است



پربیننده ترین اخبار 48 ساعت گذشته
کليه حقوق محفوظ ميباشد.
نقل مطالب با ذکر منبع (شبکه اطلاع رسانی افغانستان) بلامانع است