چند روز پیش حنیف اتمر وزیر خارجه افغانستان به عربستان سعودی رفت و با مقامات این کشور دیدار و گفت‌وگو کرد. رسانه‌ها گزارش داده‌اند که آقای اتمر تفاهم‌نامه همکاری حکومت سعودی با معارف افغانستان را امضا کرده است. به این بهانه تلاش‌های مستمر عربستان برای نفوذ در افغانستان را مرور می‌کنیم.

هدف اصلی سفر حنیف اتمر به عربستان سعودی احتمالاً این است که از آن کشور بخواهد از نفوذ خود بر طالبان استفاده کرده، در مذاکرات قطر این گروه را به موضع‌ نرم‌تر دعوت کند. در حالی‌‌که اتمر می‌داند عربستان سعودی از حامیان اصلی و سنّتی طالبان می‌باشد. این کشور یکی از سه کشوری بود که حکومت طالبان را به رسمیت شناخت. گفته می‌شود هم‌اکنون نیز بخش مهمّی از هزینه‌های جنگی طالبان از سوی حکومت عربستان و بنگاه‌های خیریه در آن کشور تأمین می‌شود. این‌را اتمر بهتر از من می‌داند در عین‌حال ...

مقامات سعودی که از پنجاه سال پیش نفوذ در قدرت و سیاست افغانستان را خواب می‌بینند، از این فرصت استفاده کرده برای بسط نفوذ خود از حکومت افغانستان امتیاز می‌گیرند و نفوذ در معارف و مراکز آموزشی کشور را پیش می‌کشند و با اتمر تفاهم‌نامة همکاری در مهم‌ترین و حسّاس‌ترین نهادهای کشور را امضا می‌کنند.
در زمان اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ و جهاد مردم افغانستان، فرصتی فراهم شد تا کشورهای مختلف به بهانة کمک به جهاد در این کشور لانه‌گذاری کنند.

سعودی از کشورهایی بود که از خلأ قدرت در افغانستان سود برد و تلاش‌های خود را برای نفوذ در سیاست و قدرت افغانستان آغاز کرد. مقامات سعودی همیشه اهداف توسعه‌طلبانة خود را پشت شعارها و تعصّبات مذهبی پنهان کرده‌اند. انگار تنها پیروان محمّدبن عبدالوهاب مسلمان واقعی هستند و دیگر مسلمانان مشرک می‌باشند. با این القائات انحرافی گروه‌های افراطی و تروریستی را ایجاد می‌کنند و به جان مسلمانان کشورهای دیگر می‌اندازند تا با گردن زدن، آن‌ها را از شرک پاک کنند. شاهد بر این سخن سوریه و عراق است که القاعده، داعش، النصره و... با حمایت وسیع عربستان، شهرها را خراب کردند، مردان را کشتند و زنان و اطفال را اسیر گرفتند. نمونة زندة دیگر کشور یمن است؛ پنج سال است عربستان چهرة کریه سلطه‌طلبی و قساوت خود را در آن‌جا به نمایش گذاشته است.
در حالی‌که بر همگان آشکار است که زمامداران سعودی لائیک‌ترین عرب‌های عصر ما هستند و به هیچ مذهبی پایبندی ندارند؛ امّا از مذهب برای رسیدن به اهداف توسعه‌طلبانة خود استفاده می‌کنند.

پس از پیروزی جهاد، گروه‌های مورد حمایت عربستان با موانع مردمی و مقاومت گروه‌های دیگر مواجه شدند و نتوانستند اهداف آن کشور را در افغانستان به نتیجه برسانند. به این علّت عربستان سعودی در جست‌وجوی گروه افراطی مذهبی بود که برای تبلیغ وهابیت در افغانستان از آن استفاده کند. به گفته بوتو، نخست‌وزیر وقت پاکستان، سرانجام عربستان، امریکا، انگلیس و پاکستان مشترکاً گروه طالبان را ایجاد کردند.

طالبان در حکومت پنج سالة خود گام‌های اساسی برای تحقق اهداف عربستان برداشت؛ بردن آبروی جهاد و مجاهدین، بدنام کردن حکومت اسلامی و بیرون راندن گروه‌های جهادی از میدان و دامن‌زدن به اختلافات مذهبی و فرقه‌ای از مهم‌ترین این اهداف بود. چهار کشور یادشده بر این اهداف توافق‌نظر داشتند و خواسته‌های هر چهار کشور تأمین می‌شد. عربستان ذوق زده شد و بدون درنگ حکومت طالبان را به رسمیت شناخت و آن را از حمایت‌های خود برخوردار نمود؛ امّا ارادة مردم افغانستان برخلاف خواست پاکستان و عربستان بود.

پس از سقوط حکومت طالبان، عربستان سعودی از دو مجرا اهداف خود را دنبال کرده است؛ از یک‌طرف به حمایت سیاسی و مالی از طالبان ادامه داده و از جانب‌دیگر در تعامل با حکومت افغانستان سعی کرده است با استفاده از فضای باز و آزادی موجود، نفوذ خود را از راه‌های دیگر گسترش بدهد و بیش از همه فرهنگ و معارف کشور را نشانه گرفته است. این کشور، در زمان حکومت کرزی، تفاهم‌نامه ایجاد یک مرکز بزرگ فرهنگی در تپه مرنجان را امضا کرد. چندی بعد اعلام کرد بزرگ‌ترین مرکز دینی و علمی را در ننگرهار می‌سازد و هم‌چنین گفت که می‌خواهد تعدادی مدرسه دینی در افغانستان بسازد.

امضای تفاهم‌نامه با وزیر خارجه افغانستان مبنی بر همکاری با وزارت معارف و دیگر نهادهای فرهنگی گام تازة عربستان سعودی برای یافتن جای پایی در افغانستان است. گفته می‌شود بر اساس این تفاهم‌نامه، عربستان هر ساله تعدادی دانشجو از افغانستان بورسیه می‌کند و در افغانستان مدارس دینی و تعداد مکتب می‌سازد و در تعلیم و تربیت معلمین مکاتب و کادر علمی دانشگاه‌های افغانستان سهم می‌گیرد.

حنفیّت در تضاد با وهابیت؛
مردم افغانستان یا سنّی حنفی هستند و یا شیعه جعفری. هردو مذهب با افراطیت، دکم‌اندیشی، تکفیر و تحجّری برخاسته از وهابیت عربستان سازگاری ندارند. ستون‌های اصلی مذهب امام ابوحنیفه خردورزی، میانه‌روی و وسعت دید می‌باشد. امام ابوحنیفه با تکفیر، تنگ‌اندیشی و تنگ‌نظری سخت مخالف است و در تساهل و تسامح مذهبی بالاتر از همة مذاهب دیگر اسلامی قرار گرفته است.

از جانب‌دیگر در افغانستان سنّت صوفیانه و عرفان اسلامی جایگاه تاریخی و نفوذ بی‌بدیل مردمی دارد. همین اکنون‌ ده‌ها مرکز صوفیانه و عرفانی در این کشور فعال است و علاقه‌مندان زیادی دارد. اصلاً افغانستان یا خراسان تاریخی خاستگاه عرفان اسلامی است. خواجه عبدالله انصاری، مولانای بلخی، سنایی غزنوی، ناصر خسرو بلخی و دیگر علم‌داران عرفان اسلامی از این سرزمین برخاسته‌اند و میراث آنان هم‌چنان در این کشور ساری و جاری می‌باشد و دایماً علاقة مردم را برمی‌انگیزد. تساهل و تسامح مذهبی از ویژگی‌های اصلی تصوّف و عرفان است.

پیروان محمّدبن عبدالوهاب، تقلید را انکار می‌کنند و می‌گویند کسانی‌که از امامان گذشته تقلید می‌کنند مسلمان نیستند؛ در حالی‌که اهل‌سنّت از امامان چهارگانه خود تقلید می‌کنند و نیز شیعیان مقلّد هستند. چنان‌که وهابیت، صوفیان را نیز کافر و مشرک می‌خوانند و دشمن سرسخت عارفان و صوفیان هستند.
اهل‌سنّت افغانستان که از امام ابوحنیفه تقلید می‌کنند و در همان‌حال مشرب‌صوفیانه دارند، هرگز نمی‌توانند وهابیت خشن، تکفیری و تفرقه‌افگن را بپذیرند.

همچنان‌که هرگز نمی‌توان بین خردپذیری مذهب حنفی با خرافه‌پرستی وهابیت جمع کرد. از این‌روی عربستان با همة هزینه‌های سنگینی که برای نفوذ باورهای وهابیت در افغانستان کرده است، سیاست‌های تکفیری و انتحارپروری او تاکنون در بدنة جامعه افغانستان جایی نیافته است.

مردم آرام، انعطاف‌پذیر و صوفی‌مشرب افغانستان هرگز با تکفیر، انتحار و خشونت‌های برخاسته از افراطیت مذهبی کنار نخواهند آمد. باوجود این نمی‌دانم چرا دولت‌مردان کشور این واقعیت‌های آشکار را نادیده می‌گیرند و با این‌که بدن افغانستان از افراطیت مذهبی تکه تکه و خونین است بازهم به سراغ مادر افراطیت، تروریسم و تکفیر می‌روند؟

سیّد اسحاق شجاعی

>>>   با تشکر از نویسنده محترم از نوشتار وزین و جامع

>>>   آیا میشود که عربستان از این بیشتر گوشیش کند که در نهاد های دولتی ما نفوذ کند ؟؟ چی کار مانده که نکردهند ؟؟؟؟؟ تمام نام های نهاد های دولتی و فرهنگی ما عربی انگلیسی فرانسه ای و هندی است حتی یک نام هم به زبان پارسی دری نیست نام تمام اسناد ملی شما به عربی و انگلیسی است حتی نام ۱۲ ماه سال تان هم عربی است شما پروانه نوشتن و سخن گفتن را به زبان پارسی دری در دانشگاه های افغانستان انگلیسی ندارید هر واژه که پارسی دری ناب باشد رسمن حق کار گیری از آن اجازه نیست نام کشور تان را انگلیس برگذیده است یعنی افغانستان هویت تان که روشن است به این پرسش پاسخ بدهید در کجای این جهان پول یک کشور به نام یک قوم بدوه است ؟؟ حتی نازی های آلمان هم چنین کاری نکردهند چرا پول کشور ما به نام قوم افغان است؟؟
نام این کشور ایران مرکزی است ایران غربی یکنام سیاسی است نه سرزمینی ایران شرقی همان تاجسکستان استالینی است
چشم برای پاسخ شما هستم
با درود خورشیدی

>>>   افکار افراطیون سعودی از زهر و تریاک خطر ناکتر است تروریسم از این افکار ضدبشری سرچشمه گرفته است باید جلوگیری شود

>>>   عربستان سعودی برای همه مردمش به استثنای خاندان شاهی واکسین ساخت آن کشور را تطبیق میکند ، علمای عربستان گفته بودند واکسین ساخت امریکا حرام است بنا خود علما دست بکار شده وواکسینی را از ادرار شتر تولید کرده اند که حلال است

>>>   سخن حق است کلمه کشور ما حقیقت ایران مرکزی یا خراسان یا آریانا است اگر نام کشور گلستان هم باشد نام نیک است ما کاری به هویت و دولت پاکستان نداریم اما انصاف این است که پاکستان و افغانستان هرچند هر دو نام جدید معاصر هستند اما پاکستان یک نام زیبا و افغان‌سِتان علاوه بر نام قومی یادآور آه و ناله و غم و رنج اندوه است.
منصور تخارستان

>>>   درود خورشیدی عزیز
ایران مرکزی برازنده کشور شماست چرا که هیچ ایرانی منصف منکر بزرگانی که از آن اقلیم برخواسته اند نمی شود بزرگانی که از حد شمارش خارج هستند ، امیدواریم روزی سه پاره ایران (ایران شرقی و ایران مرکزی و ایرلن غربی ) به هم پیوند بخورند
دارا ... شوش

>>>   عرب های مفسد وترورست ودامن کشال نمیتوانند فرهنگ شتر را درینجا ترویج کنند

>>>   چرا اینقدر شکایت دارید.... دوازده سال بنام اسلام و مبارزه علیه نفوذ گویا کمونیزم کفار و غیره از ماوویست ها شروع تا افغان ملتی ها و اخوانی
داخل و خارج شیعه و سنی در یک جبهه علیه جمهوری دموکراتیک افغانستان جنگ کردید. یول و امداد اعراب خوش تان میامد. حالا کمکهای عربستان را در عرصه های مختلف تحمل کرده نمیتوانید؟؟ این سنجش ها را چهل و پنج سال قبل میکردید. حالا دیر شده است.....
شاکر سمنگانی

>>>   چند روز بعد از کشتن دیپلماتهای ایرانی در مزار در تمام شهرها هر افغانی که در کوچه وبازار بود مورد ضرب شتم ایرانی ها قرار میگرفت.
بخصوص هزاره ها که قیافه‌های متفاوت از ایرانی ها دارند.
در اصفهان در خیابان زینبیه خیابان را بند انداخته وهر تاکسی واتوبوس که افغانی داشت متوقف میکردند وپیاده وبا بدترین روش ضرب وشتم میکردند.واین تاز صبح تا اخر شب ادامه داشت.وشعار میدادند(افغان جنایت میکند رهبر حمایت میکند)وچندین شعار دیگر
متاسفانه مأموران انتظامی ابتدا اجازه داده تا ارازل افغانی ها را خوب بزنند بعد می امدند انهارا جدا میکردند وجالب اینکه تا امدن طعمه دیگر ماموران پلیس با همان ارازل بگو بخند میکردند ‌جریان تا شب ادامه داشت.وسوال اینجاست که اگر طالبان قاتل دیپلماتهای شما است چرا مارا که به خاطر انها فرار کردیم را آنچنان وحشیانه زدید وحالا با ان جنایت کارها بر سر یک سفره مینشینید؟؟؟؟
ان قاتلان مردم بیگناه افغانستان وقاتلان اطفال وزنان بی پناه جواب خدا را چی میدهید؟؟؟
از خدا بتر سید .وای بر ما که به امسال شما پناه اورده ایم کاش راه بود که از ملک میرفتم.

>>>   عربستان سعودی خودش پر از فساد است, با اسراییل رابطه دارد, کودکان یمنی را بمباران می کند, آزاداندیشان داخلی خودش را مانند خاشقچی تکه تکه می کند, قاتلان تکفیری مانند داعش و القاعده و غیره را پول و آموزش می دهد و با مدارس به اصطلاح دینی, ذهن هزاران کودک و نوجوان را شستشو می دهد و از آن ها قاتلان انتحاری می سازد, امیدوارم مردم افغانستان گول پول عربستان را نخورند و در کنار مردم ایران, با آزاداندیشی و اسلام واقعی که طرفدار نیکی و مهر و محبت است زندگی کنند و از گذشتگان تمدن بزرگ ایران و خراسان پیروی کنند که سرشار از علم و ادب و فرهنگ بوده است.

>>>   رهبران عربستان افراطی و ضد دین هستند وبه دنبال تفرقه در جهان اسلام هستند وبرنامه های امریکا وانگلیس واسرائیل را انجام میدهد

>>>   چه فرقی میکند. مواد درسی بعضی کشور ها را جمهوری اسلامی ایران تهیه میدارد و از بعضی کشور ها چون افغانستانرا عربها. از شصت سال بدینسو کتاب مواد مکتب و اوراق تبلیغاتی به نفع شیعیزم در مناطق بامیان و هزاره جات از ایران طور غیر قانونی سرازیر گردیده است.
تشویش نکنید.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است