بربنیاد یافته‌ها برای پیش‌برد جنگ روانی از ۱۷۰روش مختلف کار گرفته می‌شود و جنگنده در آغاز، انگیزه‌های درونی-فردی مخاطب را شناسایی می‌کند و براساس آن تلاش می‌کند تا چیزهایی را به خورد مخاطب بدهد و توجه او را به مطلبی مشخص بکشاند.

طالبان در سال ۲۰۰۱ میلادی توانسته بودند با وبلاگ نویسی، در تشدید جنگ روانی تا جایی موفق ظاهر شوند. پس از به‌میان آمدن شبکه‌های تویتر و فیسبوک و حضور کاربران بسیار در این دو شبکه، طالبان نیز در اولین فرصت، در این دو شبکه حساب ایجاد و فعالیت‌های خود را آغاز کردند. در هفته‌های اخیر اما توییتر افغانستان شاهد فعالیت‌های چشم‌گیر کاربران تویتری طالبان بود. طالبان با به راه انداختن هشتگ #get_out_of_afghanistan (از افغانستان بیرون شوند) توانستند با نوشتن نزدیک به ۲۰۰۰۰ تویت و بازتویت، این هشتگ را ترند بسازند. توییت‌ها در سه زبان، فارسی، پشتو و اغلب انگلیسی پخش می‌شدند و کاربران خواستار بیرون شدن نیروهای ناتو از افغانستان بودند.

گردانندگان تویترهای طالبان چه کسانی اند؟
به‌صورت میانگین، تنها ۲۲ درصد تویت‌ها، تویت‌های اصلی اند که بیشتر شان از ۱۰ حساب توییتر مشهور (influencer) با فالوور (تعقیب کننده) زیاد ارسال شده‌است و بقیه همه، توییت‌های کپی شده و باز توییت‌ها است. به نقل از اعجاز ملک‌زاده که در سال ۲۰۱۹ میلادی، بیش از ۴۰۰ حساب توییتری منسوب به طالبان یا طرف‌داران طالبان را تعقیب کرده‌است، عقب بیشتر این حساب‌های توییتری، انسانی وجود ندارد و آن‌ها ربات‌های تویتری اند.

شما می‌توانید با استفاده از تکنولوژی نوین، ربات‌های توییتری ایجاد کنید و توسط آن‌ها محتوای دلخواه تان را در زمان‌های مشخص به خورد مخاطبین بدهید. معمولأ توییت‌هایی که توسط ربات‌ها توییت و بازتوییت می‌شوند از قبل تعیین شده است و معمولأ این توییت‌ها که عکس‌ها، اشعار، ویدیوها و متن را دربر می‌گیرد، تأثیر به سزایی در ذهن مخاطب دارد. ربات‌ها معمولأ در یک زمان با یک هشتگ مشخص به کار آغاز می‌کنند و محتواهایی را که به نشر می‌رسانند، یا از سال‌های قبل اند و یا هم واقعیت ندارند.

بربنیاد یک گزارش خبرگزاری سی‌ان‌بی‌سی، نظرسنجی دانشگاه‌های کالیفرنیا و اندیای، از چند صد میلیون کاربر شبکه تویتر، ۴۸ میلیون کاربر ربات است و مستقیمأ از سوی انسان‌ها مدیریت نمی‌شوند. معمولأ هر دسته از این ربات‌ها از یک اتاق، یک سیستم و یک دستگاه به‌منظور مشخص به پیش‌ برده می‌شوند. ساختن این ربات‌ها، امروز کار بسیار ساده‌‌ای است. صفحات بسیار شما را در ساختن این ربات‌ها کمک می‌کنند.

شما می‌توانید با خواندن نام‌های کاربران که هشتگ مشخص، نقل ‌قول‌های مشخص و تکراری، نام‌های افراد مشخص و تکراری، موقعیت و لینک‌های مشخص (URL) را توییت باز توییت کرده‌اند، کابران اصلی توییتر و ربات‌ها را از هم تفکیک کنید.

پژوهشی که فهیم احمد یوسف‌زی، یک تحلیلگر افغان انجام داده‌است و آن را در توییتر خود به نشر رسانده‌است، نشان می‌دهد که موقعیت ارسال کنند‌گان بیشتر توییت‌های اخیر درباره خروج نیروهای خارجی از افغانستان، خیبرپختون‌خواه، لاهور، بلوچستان و دیگر مناطق پاکستان اند. موقعیت تعداد اندک ارسال کنند‌گان این توییت‌ها افغانستان است.

تلاش بیشتر کاربران طالبان و ربات‌های تویت‌کننده بر این است که گروه طالبان را یک گروه مردمی و خواسته‌های آنان را خواست مردم افغانستان جلوه بدهند. محتوایی که پخش می‌شوند، به نیت تحت تأثیر قرار دادن جهانیان و شهروندان افغانستان است. هشتگ اخیر نیز برای ثابت ساختن این بود که گویا مردم افغانستان دیگر حضور نیروهای ناتو را در این کشور نمی‌خواهند. آن‌ها با استفاده از حافظه جمعی می‌خواهند نیروهای ناتو را به نیروهای «اشغال‌گر شوروی و نیروهای استعمارگر انگلیس» تشبیه کنند، روان مردم را دگرگون ساخته و به نحوی سربازگیری روانی داشته باشند.

‌ملک‌زاده هم‌چنین می‌گوید: در انتخابات ۹۸ طالبان به قصد تاثیرگذاری در انتخابات ریاست جمهوری، نوارهای تصویری جعلی را مبنی‌بر این‌که ولایت قندوز در شمال افغانستان را سقوط داده‌اند و نوار تصویری تسلیمی یک سرباز به طالبان را تشهیر می‌کردند. با پخش عکس و ویدیوهای جنگجویان طالب می‌خواستند ثابت بسازند که آن‌ها پیروز جنگ اند تا بتوانند انتخابات در کشور را برهم زنند. در ماه‌های اخیر نیز، پس از گسترش شیوع ویروس کرونا، گروه طالبان با پخش عکس‌هایی از تیم امداد رسانی این گروه که ظاهرأ برای جلوگیری از شیوع بیشتر این ویروس دست به کار شده بودند، ‌خواستند موثریت خود را به جهانیان نشان بدهند و این عکس‌ها توجه رسانه خارجی را نیز به خود جلب کرد، اما چندی نگذشته بود که گزارش‌هایی از افزایش موارد مبتلایان به بیماری کووید نزده در مناطق زیر تسلط طالبان نشر شدند که مطمینأ نتیجۀ عمل‌کرد غیرمسلکی این گروه مدد رسان را نشان می‌داد.

منشن کردن افراد معتبر چون جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا، کمالا هارس، معاون رییس جمهور آمریکا، وزیر دفاع آمریکا، زلمی خلیلزاد، رییس جمهور اشرف غنی، تعدادی از خبرنگاران تاثیرگذار و نهادهای مهم بیرونی در ترند اخیر گروه طالبان و همین‌طور نشر بیشتر تویت‌ها به زبان انگلیسی و آن‌هم در آستانۀ برگزاری مهم‌ترین نشست وزرای ناتو، نشان دهنده آن است که طالبان به تاکتیک تازه‌‌ای در جنگ رو آورده‌اند. این‌بار نخست است که طالبان به چنین استراتژی دست می‌زنند؛ اما با تلاش شهروندان افغانستان، این پیکار ناکام شد. اما ممکن است در نتیجۀ بی‌توجهی حکومت‌داران، این تلاش طالبان در اقدام‌های بعدی به موفقیت برسد. جالب این است که سخن‌گویان و نمایند‌گان طالبان در قطر، تا هنوز توییتی با این هشتگ نداشته‌اند. بدون شک قصد این گروه با این عمل بر آن است که این حرکت را مردمی‌تر نشان بدهند.

با این حال، به این نتیجه می‌توان رسید که حکومت در روایت سازی بر علیه طالبان ناکام بوده و با هزینه کردن پول هنگفت در این بخش، هنوز نتوانسته در جنگ روانی پیروز شود. دفاتر ارتباطات استراتژیک در وزارت‌های دفاع و داخله و دو ارگان مهم دیگر، امنیت ملی و شورای امنیت و وزارت مخابرات فقط افراد معاش بگیر با مزد بلند تا ۲۵۰ هزار افغانی را در خود جا داده‌اند و هنوز اقدامی برای دفع این‌گونه حمله‌‎های طالبان نکرده‌‎اند. از طرفی هم، افغانستان هنوز پالیسیِ مشخصی درباره چگونگی نظارت بر شبکه‌های اجتماعی توییتر و فیسبوک ندارد. این در حالی است که کشورهای دیگر پالیسی‌های مشخصی در این راستا دارد که در صورت نشر محتوای غیرقانونی از سوی یک کاربر، صفحۀ مربوط به او برای همیشه بسته می‌شود.

حکومت افغانستان و دفاتر ارتباطات استراتژیک ارگان‌های امنیتی باید راهکاری را برای دفع حملات رسانه‌‌ای طالبان روی دست بگیرند. این اقدام نخستین طالبان با تلاش شهروندان دفع شد اما خنثی سازی این حملات کار ساده‌ای نیست.

حکومت و نهادهای امنیتی نه تنها به این مسایل توجه نکرده‌اند که حتی امنیت فعالان مدنی و خبرنگاران را که مدافع اصلی ارزش‌های امروزی افغانستان است نیز تأمین نکرده‌اند. فعالان مدنی و خبرنگاران اخیرأ مورد هدف‌های سازمان یافته گروه طالبان قرار گرفته‌اند و با توجه به شرایط کنونی و بی‌پروایی حکومت این حمله‌ها ادامه خواهد یافت.
امیدوارم پس از این کار به اهل کار سپرده شود و امنیت فزیکی و روانی شهروندان، دیگر مورد هدف قرار نگیرند.

کد (9)

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است