هر خشت و سنگی که در راه آبادی افغانستان گذاشته می‌شود مایۀ خرسندی و افتخار است و بدون درنظر گرفتن مسایل سیاسی و جناح‌بندی‌ها باید از آن استقبال نمود. اینکه در کدام زمان تکمیل می‌گردد و کی‌ها و کدام نسل از آن بهره می‌برد؟ سؤالات جداگانه است که گذشت زمان آن را پاسخ خواهد داد.

دیروز بند سلما پس از نیم قرن آمادۀ بهره‌برداری شد و امروز بند کمال‌خان پس از هفت‌صد سال! و فردا بند شاه و عروس پس از حد اقل نه سال کار و پس‌فردا سد آبی شاه‌توت و یا فرودگاه لوگر؛ ولی ما منحیث شهروندان کشور و متصدیان امور همان‌طوری که در برابر هر خشتی که گذاشته می‌شود آن را دست‌آورد خویش می‌پنداریم تا اندازۀ در برابر هر اقدام، خصوصاً اقداماتی که قروض آن‌ها را باید نسل‌های آینده بپردازند، به‌اندازۀ سهم و درک خویش مسوولیت نیز داریم چون به این باور داریم که آیند‌گان، با بی‌رحمی بر خرد و اقدام امروزی ما قلم خواهند راند.

تا جایی‌که شنیده می‌شود فکر ساخت فرودگاه در لوگر با این عظمت و پهنا در اواخر پادشاهی شادروان محمد ظاهرشاه به میان آمد و در زمان جمهوری مرحوم محمد داوود مطالعات آغازین صورت گرفت؛ ولی با کودتای هفت ثور و آغاز کشمکش‌های درون‌حزبی، تهاجم شوروی و قیام مردم افغانستان تا امروز به باد فراموشی سپرده‌شده بود.

مفکورۀ اعمار فرودگاه بزرگ زمانی در اذهان دولت‌مردان ما خطور نموده‌بود که در منطقه ما به اساس تیوری والر اشتاین، کشورهای پیرامون با اقتصاد بزرگ ظهور ننموده و از شهرهای شگفت‌انگیز در کشورهای امارات متحدۀ عرب، قطر و… خبری نبود و پاکستان کشور منزوی، فقیر، تازه از جنگ رها یافته، کودتاها و حکومت‌های لرزان، با ده‌ها بدبختی و مشکلات در همسایگی ما وجود داشت.

زمانی‌که ما در فکر تأسیس یک فرودگاه مجهز در ولایت لوگر بودیم صنعت هوانوردی پیشرفت چندانی نکرده و هواپیماهای ترانسپورتی و مسافربری برای رسیدن به کشورهای جنوب‌شرق آسیا و برعکس از شرق به کشورهای اروپایی مجبور بودند تا برای نفت‌گیری و تبادلۀ مسافر ترانزیت به یکی از میدان‌های منطقۀ ما فرود آیند و این حقیقت ما را در راه اعمار میدان بزرگ، روحیه بخشیده بود.

حال ما در منطقه‌ای قرار داریم که امارات متحدۀ عربی به مرکز ترانزیت اروپا، آسیا و اقیانوسیه تبدیل‌شده و افزون بر فرودگاه کنونی شهر دوبی که به‌شدت درحال‌توسعه است؛ اماراتی‌ها تصمیم بر اعمار فرودگاه چندین مرتبه بزرگتر از میدان فعلی دارند و در کنارش بحرین، دوحه و کراچی در رقابت با آن‌ها قرارگرفته و کارهای فراوانی را در این راستا انجام داده‌اند.

طوری که دیده می‌شود در این رقابت هژمون‌های اقتصادی منطقه‌یی و فرا منطقه‌ای حتی کشورهای که قبلاً چنین نقش را ایفا می‌کردند خود را عقب کشیده و زمانی فرودگاه کویت و بیروت که نقطه وصل بود، دیگر در این رقابت‌ها سهیم نیستند با وجودی که کویتی‌ها از قدرت‌مندان اقتصاد منطقه‌ای به‌شمار می‌روند. کدام کشور می‌تواند با قدرت اقتصادی امارات در این راستا رقابت کند؟ اماراتی‌ها درنظر دارند تا مبلغ بالاتر از یک صدوبیست میلیارد دالر (شصت برابر بیش‌تر مقداری که در فرودگاه لوگر مصرف خواهد شد) را در راه توسعه فرودگاه المکتوم شهر دوبی مصرف نمایند تا این میدان در سال ۲۰۵۰ بزرگ‌ترین و پر مسافرترین میدان در سراسر جهان تبدیل شود.

از سوی دیگر فنّاوری هوانوردی به‌شدت در حال ‌توسعه است و شرکت‌های هوایی خصوصاً دو غول هواپیماسازی یعنی بوینگ و ایربس در تلاش‌اند تا طیارات کم‌مصرف حتا نوری، با غرش کم‌تر و قادر به طی مسافه‌های بیشتر را وارد مارکیت جهانی نمایند طوری‌که همین حالا شرکت طیاره‌سازی بوینگ، هواپیمای نوع ۷۸۷ را در اختیار خطوط هوایی کوانتاس گذاشت که توانست فاصلۀ مدت بیست ساعت را بدون توقف، از نیویارک – امریکا الی سیدنی – آسترالیا طی کند و ضرورتی به هیچ‌یک از میدان‌های نیمه‌راهی نداشته باشد.

ما در سال‌های اخیر تجربه نمودیم که همین فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی با همین حالت شکسته و ریخته در همین سال‌های اخیر، قدرت پذیرش اضافه از پنجاه پرواز در یک روز، تنها در ساعاتی که هوا روشن می‌شد، را داشت و طیارات غول‌پیکر قوای هوایی امریکا و ناتو، مسافربری و طیارت کوچک از همین میدان بدون دردسر جدی استفاده نموده است، علاوتا امروز ما میادین کوچک در ساحات فراخ و پهناور ولایات هرات، قندهار و بلخ داریم که گنجایش توسعۀ چندین برابر را دارایند و به مصارف کمتر به میادین بزرگ و معیاری بین‌المللی بدل شده می‌توانند.

در چنین شرایط و با درنظرداشت پیشرفت تکنالوژی و اقتصاد ضعیف کشور ما پرسش مطرح می‌شود که آیا نیاز است تا ما دو میلیارد دالر را برای ایجاد فرودگاه جدید سرمایه‌گذاری کنیم؟ درحالی‌که گزینه‌های امروزی سازی فرودگاه بین‌المللی حامدکرزی، توسعه و بین‌المللی سازی میادین ولایات نظیر بلخ، هرات، قندهار، تجهیز و به‌ بازسازی میادین خوست، غزنی، دایکندی، بامیان، نیمروز، ننگرهار، قندوز، فاریاب و سایر ولایات با معیارهای متفاوت را داریم.

امید است دولتمردان ما به این برنامه، بازنگری کرده و با استفاده از تجارب سایر کشورها، پیش‌نهاد‌های متخصصین بخش‌های سرمایه‌گذاری و هوانوردی، آگاهان امور تکنالوژی هوانوردی طرح بهتر ریخته و میلیون‌ها دالر را بی‌جا حیف‌ومیل نکنند.

حامد علمی

>>>   کدام فرود گاه؟
بنام فرودگاه بودجه میگیرند و در جیب خود میزنند.
چنانچه در گذشته نیز چنین کردند.

>>>   جناب علمی درین نبشته نظریات عالمانه ابراز نموده اند و بایستی آنران جدی گرفت. تغییراتی که در شیوه های تولید٬ تکنالوجی٬ ستراتیژی های بازیگران اقتصادی و سیاسی و تجارتی٬ مناسبات دولت با کشورهای منطقوی و فرامنطقوی همه و همه در پیاده ساختن چنین برنامه های پیچیده و مغلق دخیل بوده و نباید جنبه های شخصی٬ عاطفی و قومی و قبیلوی و سیاست ها گذرا در آن دخیل باشند.

تصمیم گیری در چنین موارد بایستی بعد از غور و بررسی علمی و فنی و تخنیکی دقیق توسط خبرگان و دانشمندان رشته های مورد نظر گرفته شود.
ما یکبار لگد این فیل را در وجود نحیف خویش خورده ایم.

به یاد بیاورید فرودگاه بزرگ به اصطلاح بیین المللی کندهار را که با چه مصارف گزافی در اواخر دهه شصت ساخته شد و بعد هم نتیجه اش همان بود که همه دیدیم. اگر تجاوز دو استعمار شرق و غرب نمیبود امروز آن فرودگاه بین المللی به قرارگاه اشتران کوچیان مبدل میشد.

>>>   دو ملیارد دالر را از خانه ننه غنی می آورند یا بی بی گل؟؟؟؟

>>>   به عوض مصرف دوملیارد دالر به یک میدان هوای
بهتر خواهند بود که این دو ملیارد دالر را به مهار آب های افغانستان به مصرف برسانند

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است