به نظر من بزرگترین اشتباه تاریخی اهل قدرت پشتون افغانستان در قرون متاخری که برسرکار بوده اند، تقابل با فرهنگ فارسی بوده است. هرچند این موضوع نسبی است و بسیاری از شاهان پشتون نیز خود به توسعه و گسترش زبان فارسی نقش داشته اند، از آن جمله اند فرزندان احمد شاه ابدالی که شاعران پارسی گوی بوده اند و یا حتی امان الله خان و پسان ترها محمد ظاهر شاه… اینها علاقه ی وافری به زبان فارسی داشته اند و زبان ارگ شاهی و زبان کتابت همواره فارسی بوده است.

تقابل با فارسی بیشتر امری سیاسی بوده و برای تحریک و به هیجان آوردن مردم پشتو زبان مطرح شده است و نه امری سنجش شده و کاربردی برای تقویت زبان و فرهنگ پشتو و از همین رهگذر است که هیچ سودی برای پشتو زبانان نداشته است و هیچ پادشاه پشتونی کوچکترین قدمی برای تقویت و گسترش فرهنگ پشتو برنداشته است.

اول زبان و آن هم زبان فارسی یک ظرفیت است و عمده ی پشتو زبانان از آن بهره مند اند و در داخل افغانستان دانش با این زبان گسترش می یابد.
دوم این زبان نقش زبان بین الاقوامی و بین المللی را داشته و کماکان این ظرفیت به سطوحی پایین تر حفظ شده است کما این که انگلیسی زبان اول دنیاست و بهره مندی از آن یک دانش و مهارت است.

بحث اساسی اینجااست که چه ظرفیتی را شاهان پشتون به زبان پشتو افزوده اند که اکنون به سادگی جایگزین شود و آیا تغییر لوحه ها و آنچه در این اواخر مصطلحات ملی عنوان یافت، می تواند نشانه آمادگی علمی زبان پشتو برای جایگزینی در برابر زبان همه گیر فارسی باشد؟
یعنی ممکن است با این کارهای سطحی از جایگزینی این زبان در برابر زبان فارسی دم زد؟
تاریخ و وضعیت زمانه ی ما نشان می دهد که چنین چیزی ممکن نیست و خلای عظیمی که زبان پشتو پشت سر دارد به ویژه در عرصه کتابت و ورود به مراکز آموزشی بسیار جدی است. این خلا و کمبود و سوال متوجه خود پادشاهان و قدرتمندان پشتون است. مردم پشتو زبان باید این سوال را از این شاهان داشته باشند.

زبان فارسی عامل این وضعیت نامناسب زبان پشتو نبوده است. از این ها مهم تر اینکه قدرت دست کم در سه قرن اخیر و تا اکنون تقریبا یک پارچه در ید هموطنان پشتو زبان بوده است، نتیجه ی این سه قرن قدرت را نه تنها پشتو زبانان که همه اقوام و زبان ها باید مورد سوال قرار بدهند، این سه قرن اقتدار این کشور را و حتی مردم پشتو زبان را به کجا رسانده است؟

سوال حتی وسیع تر از زبان است. در بیست سال گذشته مقداری از دزد و دغل های دیگر اقوام نیز در درجات بعدی شریک قدرت بودند، حالا قدرت یک سره در ید کسانی است که پشتو زبان اند، «جنگ سالاران» و مزاحمان توسعه کشور هم حذف شدند و حتی به صورت واقعی اقوام دیگر هم.
برعلاوه حذف دیگران از بن و ریشه، لوحه ها را هم تغییر می دهند.
من فکر می کنم اگر این حکومت یک دست کاری برای توسعه این کشور می کند، مشکلی نیست شخصا می توانم زبان فارسی را، زبان مادری ام را فراموش کنم. اما قهقرایی که در آن سیر می کنیم و قهقراهایی که در آن سیر کردیم نشان می دهد که خانه از پای بست ویران است و گپ کشال تر از این موضوعات است.

زبان فارسی زبانی است که نه تنها در افغانستان که در قرون اخیر از هند تا آسیای میانه با آن تقابل وجدل وجود داشته است و این زبان ظرفیتی دارد که مانده است و می ماند، فکری به اصل گپ کنید که خراب است. هزارسال پیش خواجه ع انصاری گفت: بدان ارزی که می ورزی!

نقیب آروین

>>>   دزد تر از انورالحق یافت نشد؟

>>>   فاشیست های قومی به خصوص فاشیست های قوم پشتون که به مثابه دانه سرطانی در پیکر قوم بزرگ پشتون جا باز کرده اند و بدنه این قوم را در حال نابود کردن هستند خوب میدانند که سرعت رشد زبان فارسی چنان شتابنده است که باقی زبان های رایج افغانستان از جمله زبان پشتو هیچ گاه توان رسیدن به آن را ندارند و بدین لحاظ با استفاده از موقعیت برتر سیاسی و نظامی میخواهند تا سرعت زبان فارسی را اگر بتوانند متوقف کنند و اگر نه تا حد ممکن پایین بیاورند تا زبان پشتو بتواند خود را به آن برساند.
ای کاش این عالیجنابان به جای تلاش منفی تلاش مثبت میکردند و موانع موجود در مقابل رشد زبان پشتو را از میان بر میداشتند و بعد در جهت غنای زبان پشتو کار میکردند و همزمان آموزش سواد مدرن را در مناطق پشتو زبان رایج میکردند و تعداد نویسندگان و به کار گیران زبان پشتو را تشویق به تحقیق و پژوهش میکردند تا سرعت رشد زبان پشتو بیشتر میشد.
با توقف روند رشد زبان فارسی هیچ مشکل زبان پشتو حل نمیشود.

>>>   مشکل این است که پشتون ها فکر میکنند با زور میتوانند کار را پیش ببرند و یک شب راه هزار ساله بروند. این طرز فکر قبیلوی عجیب نیست هنوز هم 90 فیصد بیسواد اند و سواد را خار میشمارند سران طالب هم از همین دسته بیرون شدند غافل از اینکه هیچکس با اب ریختن نتوانسته دریا درست کند . نهایت کار اینها همان دپه خزانه جعلی است که با طوفان خنده دنیا مواجه شد . کنون هم افغانستان زیر حاکمیت اینها از کشور های افریقا عقب تر رفته
امین از جرمنی

>>>   بلی ظاهرخان به مدت پنج سال زبان فارسی را از تمام ادارات دولتی و معارف برداشت بعد از مدت یاد شده متوجه شد که افت اساسی علمی فرهنگی دز کشور ایجاد شده است و واپس حرفش را پس گرفت، مشکل اساسی این است که یکعده دزدان سر کار می آیند ازاینکه گره ای ازکار کشور باز کنند گره هاای بر دست و پای مردم و کشور می بندند. راست گفت امیر مومنان ک با آمدن فرزندان بنی امیه: بدتریت فتنه است فتنه کور و تاریک که همه گان را دربر می گیرد.و مصیبتش خاص مومنین است و گرفتاری اش برای کسانیست که از آن آگاهی دارند و بی خبران از آن را آسیبی نمی رسد.
سهیل

>>>   عنوان کاملا درست هست
این را همانند تقابل بیست ساله در مقابل پشتو، در نظر بگیرید

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است