نشست دوحه در مورد افغانستان به میزبانی سازمان ملل متحد پس از چند بار تاخیر که قرار بود در دسامبر سال پار و سپس در جنوری سال روان برگزار شود، سرانجام امروز در دوحۀ قطر تدویر یافت. طالبان علیرغم تلاش های بسیاری که از سوی سازمان ملل، اتحادیۀ اروپا و حتی کشور های دیگر برای شرکت شان در این نشست صورت گرفت، در دقیقۀ نود با نشر اعلامیه ای از طریق وزارت خارجه از عدم شرکت خود اطلاع دادند. نکتۀ بسیار مهمی که در پایان اعلامیه بیان می شود، تاکید به رفتار "واقع بینانه" و "عملگرایانه" از سوی سازمان ملل و کشورهای دیگر به جای فشار است.
رفتار واقعبینانه و عملگرایانه از دیدگاه طالبان، پذیرش حاکمیت مطلق آنها در افغانستان از سوی سازمان ملل و جامعۀ بین المللی و اجتناب از طرح مطالباتی چون مذاکرات بین الافغانی، دولت فراگیر و رعایت حقوق بشری به خصوص حقوق زنان و اِعمال فشار برای قبول این خواست ها است.

نشست امروز دوحه مبتنی بر بحث در مورد اجرایی ساختن نقشۀ راه سازمان ملل است که این نقشۀ راه بر مبنای گزارش فریدون سینیرلی‌اوغلو هماهنگ کنندۀ سرمنشی سازمان ملل در مورد افغانستان در ماه اکتوبر سال گذشتۀ 2023 میلادی به شورای امنیت تدوین یافت. مطابق این نقشه، یک نمایندۀ ویژه در امور افغانستان از سوی سازمان ملل تعیین می شود، اقدامی که طالبان از همان آغاز مخالفت خود را با آن اعلان کردند. مذاکرات بین الافغانی و دولت فراگیر دو موضوع دیگری در نقشۀ راه بود که طالبان خواهان حذف آن شدند.

مشارکت طالبان تنها به عنوان نمایندگان افغانستان و عدم حضور افراد دیگر به نام فعالان جامعۀ مدنی خصوصاً از بیرون افغانستان خواست های دیگری بود که طالبان به عنوان شرایط مشارکت خود ارایه کردند. اما وقتی سازمان ملل آماده به پذیرش این شرایط نشد، طالبان از شرکت در نشست امتناع ورزیدند. هر چند سازمان ملل با عدم دعوت از مخالفان طالبان و کاهش شرکت کنندگانی به نام اعضای جامعۀ مدنی افغانستان به شش نفر که چهار نفرآن از کابل دعوت شده بودند، تا حد زیاد خواست طالبان را در یک مورد رعایت کردند، اما سه نکتۀ دیگر به خصوص تعیین نمایندۀ ویژه سازمان ملل در امور افغانستان که مورد پذیرش سازمان ملل قرار نگرفت، به امتناع طالبان از شرکت در نشست انجامید.

به نظر میرسد که سازمان ملل متحد و شرکت کنندگان متشکل از هیئات همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه، ایالات متحده امریکا، اتحادیۀ اروپا، کنفرانس کشورهای اسلامی در نشست دوحه علی رغم غیبت طالبان به عنوان حاکمان افغانستان، نمایندۀ ویژۀ سازمان ملل متحد در امور افغانستان را تعیین کنند. شواهد حکایت از آن دارد که فریدون سینیرلی‌اوغلو، نامزد اصلی این نمایندگی است که به احتمال زیاد به این ماموریت گماشته می شود. اینکه آیا طالبان در آینده با فریدون سینیرلی‌اوغلو به عنوان نمایندۀ ویژه دیدار و مذاکره خواهند داشت یا نه، بماند به آینده، اما طالبان با سینیرلی‌اوغلو روابط خوب دارند و به نظر نمیرسد که از دیدار و مذاکره با وی امتناع کنند.

گزارش فریدون سینیرلی‌اوغلو در اکتوبر سال گذشته که به امضای سرمنشی سازمان ملل به شورای امنیت این سازمان ارایه شد و نقشۀ راه سازمان ملل بر مبنای این گزارش، در واقع بیشتر به سود طالبان و تقویت آنها در جامعۀ بین المللی بود. افزون بر آن، سینیرلی‌اوغلو بسیار به صراحت چند بار اظهار کرد که هیچ طرح و قصدی برای تضعیف و تخریب حکومت طالبان وجود ندارد.

صرف نظر از دیدار و مذاکره میان سینیرلی‌اوغلو و طالبان در آینده، آیا فیصله های نشست دوحه برای طالبان به خصوص در مورد مذاکرات بین الافغانی و دولت فراگیر و مسایل دیگر حقوق بشری و حقوق زنان که سازمان ملل و برخی کشورها خواستار تحقق آن هستند، قابل قبول خواهد بود و اجرایی خواهد شد؟
پاسخ به آسانی و روشنی میتواند، نه، باشد. هیچ نشان و شواهدی از پذیرش این مطالبات توسط طالبان وجود ندارد. از نظر طالبان هیچ طرفی برای مذاکره وجود ندارد، چونکه آنها افغانستان را بصورت یک پارچه در تسلط خود می بینند و هیچ فرد و گروه مخالف را حتی در یک وجب جغرافیای افغانستان مشاهده نمی کنند تا بحث مذاکره مطرح باشد.

اگر طالبان به فیصله ها و خواست های نشست سازمان ملل که مطابق خواست های خود شان نباشد، نه، بگویند که نه، می گویند، سازمان ملل متحد و اعضای این نشست چه کاری خواهند کرد و چه امکانات و زمینه های را در اختیار دارند تا طالبان را مجبور به پذیرش فیصله ها و خواست های خود کنند؟
پاسخ این پرسش را می توان با این پرسش روشن کرد که آنها در این دونیم سال برای مطالبات و خواست های خود که طالبان هیچ توجه و اعتنایی به آن نداشته اند، چه کاری کردند که پس از این انجام بدهند؟
مسلماً، هیچ. تعامل و باز هم تعامل. چونکه تمامی آنها منفعت خود را، از منافع امنیتی تا منافع تجارتی و اقتصادی و تا منافع سیاسی در این تعامل می بینند.

محمد اکرام اندیشمند

>>>   سازمان ملل نه سازمان آمریکای انگلیسی و صهيونيستي. این سازمان به اصطلاح ملل در جنایت غزه از اسرائیل جنایتکار حمایت می‌کند.
شاه عالمی

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است