اظهارات اخیر «حسن کاظمی قمی» سفیر و نماینده ایران در امور افغانستان با واکنش‌های فراوانی روبرو شد که با گذشت یک هفته هنوز ادامه دارد. او در گفتگوی زنده با شبکه «افق» ایران اظهار داشت که افغانستان بخشی از محور مقاومت است و اگر نیاز باشد یک لشکر استشهادی به حمایت از غزه خواهند رفت.
اظهارات کاظمی قمی نه تنها تعجب کارشناسان حوزه افغانستان را به دنبال داشت بلکه طالبان هم در محکومیت این سخنان، چندین مطلب تند و تیز منتشر کردند که در رسانه‌های وابسته به این گروه مانند «نن»، «مرصاد» و «هندوکش غږ» بازتاب داشت.

سوال اساسی این است که چرا کاظمی قمی چنین اشتباه بزرگ راهبردی را در قبال طالبان مرتکب شد و تصور کرد که این گروه واقعاً ضد اسراییلی و آمریکا ستیز است و در محور مقاومت قرار دارد؟
ذهنیت ضدآمریکایی بودن طالبان در ایران به دلیل دو دهه جنگ طالبان علیه آمریکا شکل گرفته است. این در حالی است که طالبان و عقبه‌ فکری این گروه، «آمریکاستیز»، «ضدآمریکایی» و در مجموع «بیگانه‌ستیز» نیستند بلکه جنگ طالبان با آمریکا و یا در مجموع جنگ‌های مبارزان افغان علیه متجاوزان به ساختار و قوانین حاکم بر قبیله برمی‌گردد.

در قوانین بدوی و قبیله‌ای، اگر بیگانه‌ای بدون هماهنگی با بدویان و اهل قبیله، وارد قلمرو قبیله شود، اهل قبیله علیه مهاجم به دفاع برمی‌خیزند. این قاعده را «ابن خلدون» در «مقدمه» خود شرح داده است که نسبت به ساختار قبیله‌ای افغانستان هم صدق می‌کند.
در قاعده ابن خلدون یعنی دفاع اعضای قبیله در برابر «مهاجم ناهماهنگ»، در هنگام ورود آمریکا به افغانستان نیز عملی شد زیرا آمریکا نه تنها بدون هماهنگی با طالبان و عقبه فکری این گروه وارد افغانستان شد بلکه به طالبان و قبایل همسو با طالبان در قدرت سهم نداد. این‌گونه بود که طالبان بر اساس حس حفظ هژمونی قبیله‌ای اما با نقاب ایدئولوژی به دفاع از «قلمروازدست‌رفته» خود پرداختند.

زمانی که آمریکا متوجه قضیه شد، راهبرد خود را در قبال طالبان تغییر داد و درباره مسایل افغانستان از جمله خروج خود از افغانستان، با طالبان مشورت و هماهنگی کرد و به این گروه وعده واگذاری قدرت را داد. طالبان نیز در مقابل این بخشش آمریکا، ایدیولوژی ضد آمریکایی خود را کنار گذاشتند و به عنوان متحد و دوست آمریکا در منطقه عمل کردند. اگر اکنون در ظاهر، فاصله‌ای بین آمریکا و طالبان دیده می‌شود، این دوری تاکتیکی از ناحیه آمریکا است و درغیرآن طالبان برای دوستی و نزدیکی با آمریکا، سر از پا نمی‌شناسند.

قاعده حاکم بر جوامع قبیله‌ای، در جنگ‌های اول و دوم افغان و انگلیس نیز دیده شد. مثلاً انگلیس‌ها در جنگ اول افغان و انگلیس به صورت یکجانبه سراغ «شاه شجاع» نوه احمدشاه دُرانی رفتند و از وی حمایت کردند، در حالی که خوانین و بسیاری از سران قبیله را از نظر دور داشته بودند. اگر انگلیس‌ها با سران قبیله از جمله خانواده امیر دوست‌محمد خان برای ورود به افغانستان هماهنگی می‌کردند، هرگز جنگ اول افغان و انگلیس رخ نمی‌داد.

همین اتفاق، بازهم در جنگ دوم افغان و انگلیس به وقوع پیوست زیرا انگلیس‌ها برای ورود به افغانستان، بخشی از سران قبیله مانند خانواده امیرشیرعلی خان و حامیانش را از نظر دور داشتند. این‌گونه بود که اعضای همین خانواده مثل «ایوب‌خان» فرزند امیرشیرعلی خان در مقطع کوتاهی علیه انگلیس‌ها در منطقه «میوند» مقاومت کرد. این در حالی بود که انگلیس‌ها سراغ عبدالرحمان خان پسر عموی ایوب‌خان رفته و او به انگلیس‌ها لبیک گفته بود. این‌گونه بود که عبدالرحمان خان نه تنها علیه انگلیس‌ها دست به اسلحه نبرد بلکه نقش یک سرباز و متحد انگلیس‌ها را بازی کرد و در مقابل ایوب‌خان جنگید. سرانجام ایوب‌خان این رهبر غازیان! به ایران فرار کرد و سپس در قبال پرداخت حقوق ماهانه، به انگلیس‌ها پناهنده و تسلیم شد. عبدالرحمان خان در خوش‌خدمتی به انگلیس به فراری دادن ایوب‌خان بسنده نکرد بلکه بخشی از خاک افغانستان را به انگلیس‌ها بخشید که اکنون به پرونده «خط دیورند» شناخته می‌شود.

توضیح بیشتر این که جنگ مقدس، وطن‌دوستی و جهاد در ساختارهای قبیله‌ای افغانستان، نقاب و پوششی برای حفظ قلمرو است. اگر مهاجمان به اهالی قبیله امتیاز بدهند و یا آنان را به قدرت برسانند، دیگر نه از جنگ ایدئولوژیکی و بیگانه‌ستیزی خبری است و نه جهادی در کار است. در کل، جنگ‌های افغانستان تا جایی که مقدس بوده باشند، جنگ بر سر قدرت، حفظ قلمرو و نگهداری هژمونی قومی از بُعد داخلی و تأمین منافع ابرقدرت‌ها از بُعد خارجی بوده است.
لذا اشتباه راهبردی کاظمی قمی در قبال طالبان، به همین نکته برمی‌گردد که او از لایه‌های زیرین و زیرپوستی جامعه افغانستان شناختی ندارد و تصور می‌کند که طالبان واقعاً ضدآمریکایی و ضداسرائیلی هستند؛ در حالی که بیگانه‌ستیزی طالبان در گذشته ریشه در عدم نقش این گروه در اداره قلمرو داشته است و اکنون که بر سر قدرت هستند با هیچ‌کسی حتی آمریکا مشکل ایدیولوژی ندارند.

افزون بر این، روحیه انقلابی کاظمی قمی چنان بر دیدگاه سیاسی او غلبه دارد که فراموش کرده است طبق گزارش اخیر اداره نظارت بر کمک‌های آمریکا در افغانستان، آمریکا در دو سال اخیر بیش از ۱۱ میلیارد دلار مستقیم و غیرمستقیم به طالبان برای حفظ نظام این گروه کمک کرده است، رقمی که ایران در ۱۱ سال گذشته به محور مقاومت در خاورمیانه کمک نکرده است.
سخن پایانی این که اگر قرار باشد روزی طالبان بین ایران و آمریکا یکی را انتخاب کنند، قطعاً آمریکا را انتخاب خواهند کرد و این نکته‌ای است که هنوز بسیاری از مسوولان ایران به درک آن نرسیده‌اند.

محمد مرادی

>>>   حتی خود ایرانی ها هم از این قاعده مستثنی نیستند.
در اوایل انقلاب تا همین چند سال اخیر شعار نه شرقی ، نه غربی جمهوری اسلامی چلند داشت.
بعد ها رویکرد نگاه به شرق وزنه اش بیشتر شد .
اخوت با چین این وزنه را دوبرابر کرد و حالا همسنگری با روس ها ترازوی شعار را یک پله یی کرده و پله نه شرقی آن کنار گذاشته شده .
حال بهتر اس گفته شود :
نه ناتو نه امریکا ، نه این نه آن
اتحاد روس و چین و ایران با طالبان

>>>   نگران نباشید ایران می شناسد خوب هم می شناسد اما هر چیزی به موقع اش هرگز تفکر سلفی و شیعی در این فاصله کم کنارهم نخواهند گنجید اما همه چی به موقع اش

>>>   مشکل ناکامی در حل بحران افغانستان، چند زوایه دارد که یکی از آن این است که اکثر مقامات ذیدخل در امور افغانستان که خارجی هستند و خود را "افغانستان شناس" و متخصص امور "افغانستان" معرفی میکنند، تفاوت الف را از ب در مورد افغانستان نمیدانند تا چه برسد به اینکه بتوانند ساختار پیچیده و مغلق در بافت اجتماع افغانستان را که با موضوعاتی مثل قوم و زبان و تبار و غیره، درگیرست و بر سیاست آنکشور تاثیر میگذارد، بفهمند و بعد برای حل بحران سیاسی افغانستان، نسخه تجویز کنند!
شما فکر نکنید که بیشعوری تنها درد بیدرمان جوامع کشور های جهان سوم است!!....در همین سرزمین ها نیز آدم های بی ظرفیت، عاری از شعور و توانایی کم نیستند...بی ظرفیت بودن مختص آدم های جهان سوم نیست...هر کشور و هر اجتماع، نفوس کودن خود را دارد!...
لینا روزبه حیدری

>>>   نگو اشتباه کرده نگو دروغ گفته طرف عصبانی میشه که چرا شما اشتبا هات مرا فهمیدید
جاغوری

>>>   ایران برای اجرای سیاست های خودش از ترکیب تصور حماقت و قدرت استفاده می‌کند.

>>>   امام علی (ع) در برابر معاویه موضع محکم گرفت. برخی از یاران امام علی (ع) به حضرت پیشنهاد کرد که با معاویه مخالفت نکنید و با سیاست با او رفتار نموده و در فرصت مناسب او را از حکومت شام کنار بزنید. امام علی فرمود یک لحظه هم نمی توانم معاویه را مورد تآیید قرار دهم چون او باطل، جانی و دشمن اسلام است. فردا که من نباشم مردم قضاوت خواهند کرد که معاویه از سوی امام علی مورد تایید بوده است. حالا ایران و سیاست مداران آن، طالبان را که به مراتب بدتر از معاویه هستند به امید اینکه ممکن است در ردیف جبهه مقاومت قرار بگیرند مورد تایید قرار داده و از آنان در برابر مردم افغانسان پشتیبانی نموده و بر تمام جنایات آنان که در طول سالهای گذشته و حتی در زمان حکومت داری فعلی خود انجام داده مهر تایید می گذارد و حتی کاظمی قمی لشکر انتحاری این گروه را نیز مطلوب قلمداد کرده و به عملیات انتحاری رسمیت می بخشد. آیا دولت ایران فردای قیامت می تواند پاسخ گوی این رفتار خودش در قبال طالبان از یک سو و در قبال مردم مظلوم افغانستان از سوی دیگر باشد. این را به جدیت و یقین می گویم که اگر طالبان در افغانستان جای پای خود را محکم کند مقدس ترین جنگ این گروه با ایران خواهد بود.

>>>   طالبان از سیاست ایران شناخت کامیل داردخدراقربانی این سیاست نخواهدکرد اماهست خاقانی دربین طالبان که خواهان این است که هدف ایدولوژی ایران در افغانستان پیاده شود

>>>   نظر دهنده ششم
که گفتید مقدسترین جنگ طالبان جنگ با ایران است
میدانید مشکل شما افغانها چیست این است که سیاست را نمی فهمید ولی همتان مدعی هستید که همه چیز دان هستید وایران اشتباه میکند برادر من شما منتظر بودید ایران بیاید با طالبان بجنگد وآنها را از افغانستان بیرون کند وشما راحت بروید وحکومت کنید وبعد چند صباحی دوباره به ایران فحش بدهید انگار زمانی ه آمریکا به طالبان حمله کرد وبیست سال میلیاردها دلار خرج افغانستان کرد بهتان خوش کذشته نه برادر من سیاست سیاست است طالبان را آمریکا روی کرسی نشاند وقطر وپاکستان وسایر کشورها حمایت میکنند ایران فقط وفقط دارد با این مار همسایه مماشات میکند وسیاست خود را دارد چرا فکر میکنید ایران اشتباه میکند اتفاقا ایران سیاست خارجی قوی دارد شما دوست داشتید ایران به طالبان حمله کند که نکرد وسیاست دیگری در پیش گرفت کلا برای ما ایرانیها فرق نمکند چه آن زمان که جمهوریت واشرف غنی بود وشما دوست جون‌جونی آمریکا بودید دشمن ایران بودید چه الان که طالبان برخکومت ایثست باز هم دشمنید خر همان خر است فقط پالانش عوض شده
والسلام

>>>   این کشور مثل دیگ بی سر پوش است. هیچ صاحب سر پوش نشد که نشد هیچ وقت ملت زندگی ارام را تجربه نکردند تباه دربدر اواره سرگردان بی خانمان شدند. کشور ویران خراب معیوب . نه قانون نه ارامی نه امکانات نه امنیت نه خدمات نه درس نه تحصیل نه کتاب نه دانشگاه هیچ چیزی وجود ندارد . قفط چند تا پروژه رنگمالی سیاه سفید کردن چند باب دیوار ها تابلو ها ،منار ها ،قبه ها ، در چهار راه ، و گولای ها را ساخته برای فریب عوام خیروخلاص. همه مردم از ترس ظلم جنایت کشتار گروهگ جنایت کار تک قومی به سطوح امده اند صدا پیشان بلند کرده نمیتوانند سرکوب و رگبار بسته میکنند. حامیان گروهگ حمارت جهالت فقط تبلیغات رسانه ی فسبوکی یوتیوبران را افزایش داده تا بنفع حمارت تبیعات گسترده کنند . پول معادن و اثار تاریخی، عواید ماملکت کماف سابق کته کته به جبیب سران این گروه سرازیر میشوند مست مست خرج و مصرف میکنند. ۱۰ نوع کباب پلو چلو بریانی گوشت های سرخ کرده و ۱۰ نوع ترکاریباب هیچ کمی از حکومت غنی گروپ و فضلی گروپ ندارد . اقوام غیرت اوغان پشتون را مکمل از حکومت حذف کردن حتی جای پای ندارند . اینست حکومت وسچه حمارتی پشتونوالی . رهبران دزد مافیای قدرت مهره های سوخته فراری در بیرون کشور .بیمار ،متعاد گروانی پودری ،یاوه گویی چرندیات گویی، رسانه یی مبدل شده است خیرو خلاص . یک نسل اناث وذکور مکمل قربانی شده میرود تا چه وقت این وضعیت بدبختی دوام داشته باشد از برای خدا!!
امینی .

>>>   خود نویسنده نیز مشمول این نوشته می شود. چون آغاز و پایان این نوشته منفی است و حکایت از عدم رعایت بی طرفی نویسنده سیاستمدار فهیم!!!!!!! است.

>>>   💦✍ مهم هویت اجتماعی و جغرافیایی است که نباید با هویت تحمیلی بنام (افغان و افغانستان) باشد،
✍ چونکه از سبب همین دو کلمه تکقومیتی افغان=پشتوزبان=افغانپشتون، ۱۲۰ سال میگذرد که این سرزمین کشور نشد و این مردم ملت نشد و....،
✍ و همین نامهای تکقومیتی-پشتونی خونریزی مداومی را در این سرزمین بنامهای اسلام-جهاد ببار آورده است و بس.

>>>   اغای کاظم قمی اولین اشتبای استراتژیش نبودی اشتبات زیاد کرده ومی کند واین اشتبااش هم نا شی از کم تجریب گی و شتاب زدگی و خوشباوری و عدم شناخت از وحشی و غار نشینان وچو پانان( با طلان وداعش)می باشد و یک چیزی دیگری هم هست وان اینکه قمی صاحب فکر کرده با طلان هم مها جر که هر چه گفت مجبورا قبول کنند نه انها ضدی امریکا و اسرایل است بلکه نوکری درجه اول استکبار و ای اس ای پا کستان می با شد و به هر چه استکبار بی خواهد عمل می کند وبس

>>>   روابط سیاسی با طالبان به معنی تایید وضعیت حقوق بشر افغانستان نیست.

>>>   عجیب است از ایرانی ها . من فکر میکردم که ایرانی مردممان باهوش و زرنگ هستند اما وقتی تاریخ گذشته این مردم را مطالعه میکنید می بینید که چقدر مردم ساده اندیش و زود باور و احساساتی هستند همین تصمیمات احساساتی و کوتاه بینی باعث شده است که ایرانی های بخش های زیادی از خاک ایران را از دست بدهند .
اینها واقعا دوست را از دشمن درست تشخیص نداده و نمی دهند لذا بسیار رخ داده است که بجای دوست به دشمن تکیه کرده و او هم به زمین کوبیده است

>>>   هر وقت ایران بخواهد با یکی از کشورهای مستقل از غرب ارتباطی برقرار کند یک عده اتفاقا دشمن حاکمیت ایران هستند دایه دلسوزتر از مادر شده می گویند نگاه کشورهای مستقل از غرب به سمت غرب هست و استقلال آن ها از سیاست های آمریکا ظاهری است و نزدیک شدن به آن ها به ضرر منافع ملی ایران می باشد و در هر فرصتی به دنبال خیانت و عهدشکنی و تاراج ایران هستند و مصادیقی هم در این باره ذکر می کنند. آن ها تلویحا اشاره می کنند ایران نباید به کشورهایی که زیر چتر آمریکا نیستند نزدیک شود و در بسیاری از موارد هم حق با آن هاست. البته سیاست های طالبان علیه مردم افغانستان مانند مصادره و دست درازی به اموال مردم، آپارتاید قومی و مذهبی و محرومیت تحصیلی و شغلی خانم ها دفاعی ندارد ولی دلیلی ندارد ایران بخواهد مطابق سیاست های واشنگتن عمل کند.

>>>   آهای نویسنده تو که یکی از .....آمریکایی باید خوشحال باشی اگه مجاهدین طرف اسرائیل یا آمریکا باشه.
اگه زیاد ناراحتی خودت برو برای آقای حسن کاظمی قمی استشهادی شو
تو و امثال تو که تو دولت قبلی بودن چیزی جز بدبختی و کفر برای افغانستان نیاوردین
الان که امارت اسلامی اومد جلوی رشوه خوری هاتونو گرفت .
جلوی بی بند و باریتونو گرفت ناراحت شدی!
تو زمان به اصلاح خوش جمهوریت می‌دیدی که چقدر افغان تو کشورهای همسایه کشته ، شکنجه و تو آب انداخته میشد
الان که امارت اسلامی اومد بیا ببینیم کسی جرأت داره به افغان ها نگاه چپ بندازه.
دم امارت اسلامی گرم که جوابشو با تندی و تیزی داد
افغانستان دیگه میدان بازی های کثیف سیاسی بقیه کشور و آدم های کثیفی مثل تو نیست که همه ی قومیت های افغانستان را به جنگ و تفرقه وادار میکنی.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است