«وقتی پیشروی مخالفین حکومت بشار اسد از حلب گسترش پیدا کرد، احساس نگرانی بین مردم بود، اما فکر نمی‌کردند که به دمشق برسند. زمانی‌که به حماه و حمص رسیدند، شهرهایی که به دمشق خیلی نزدیک‌اند و شیعیان این شهرها هم راهی دمشق شده بودند، باعث نگرانی جدی شد.»
این بخشی از صحبت‌های یک افغان‌ شیعه است که سال‌ها در سوریه زندگی می‌کند.

در روزهای اخیر و همزمان با تحولات جدید در سوریه با پیشروی‌های سریع شبه‌نظامیان تندرو اسلام‌گرا ما با شماری از افغان‌ها در تماس بودیم.
حضور نیروهای شیعه افغان فاطمیون در جنگ سوریه که ایران آنها را به جنگ سوریه می‌برد، این نگرانی را ایجاد کرده است که شبه‌نظامیان تندرو سنی‌مذهب که حالا وارد دمشق شده‌اند و حکومت بشار اسد را ساقط کرده‌اند، در انتقام‌گیری از فاطمیون، به شیعیان افغان آسیب بزنند.
شیعیان می‌گویند آنها «هیچ ارتباطی با فاطمیون نداشته‌اند.»

فاطمیون برای شماری زیادی از نیروهایی که شب گذشته وارد دمشق شده‌اند، به احتمال زیاد نام آشنایی باشد. شبه‌نظامیان شیعه افغان که با حمایت ایران در سوریه جنگیدند و یکی از گروه‌هایی است که در شکست داعش در سوریه «نقش عمده‌ای» داشت. حالا شماری از نیروهایی که در گذشته عضو القاعده و داعش بودند، در «هیئت تحریر شام» وارد دمشق شده‌اند و همین نگرانی شیعیان افغان را در پی داشته است.

گرچه احمد شرع مشهور به ابومحمد جولانی رهبر این شبه‌نظامیان تندرو سنی از نیروهای تحت امرش خواسته که مدارا در پیش بگیرند. اما حمله صبح امروز به سفارت ایران در دمشق نشانه‌ای از این است که برخی از نگرانی‌ها می‌تواند واقع‌نگرانه و جدی باشد و امکان دارد اوضاع آن‌طور که او دست‌کم در ظاهر اعلام کرده، پیش نرود.
از طرف دیگر شبه‌نظامیان در هر شهری که رسیدند، در اولین اقدام زندانی‌هایی را رها کردند که شماری از آنها در گذشته در میدان جنگ با فاطمیون هم حضور داشتند.

احمد ضیا، مهاجر افغان شیعه مقیم سوریه می‌گوید:
«حالا برنامه عده‌ای از افغان‌ها این است که راهی عراق شوند تا دیده شود که اوضاع سوریه چه خواهد شد‌. یک عده دیگر اما به این نظر هستند که ممکن است که به شیعیان آسیبی وارد نشود. نگرانی اما بیشتر از نیروهای خارجی است. در هر کشوری که جنگ باشد، از اهل منطقه ترس نیست، چون سال‌ها با هم زندگی کردند و همدیگر را می‌شناسند. اما افرادی که از خارج می‌آیند، ممکن است که فتنه کنند، ترس از این دسته از آدم‌هاست.
به گفته احمد ضیا «گروه‌های مخالفین وقتی صحبت از فاطمیون می‌شود، آن‌ را به همه افغان‌ها تعمیم می‌دهند. یعنی می‌گویند هر کسی که افغان باشد، از گروه فاطمیون است. اما کسانی که اهل منطقه هستند، می‌شناسند و می‌دانند که این دسته از افغان‌ها که سال‌ها در سوریه زندگی کرده‌اند، ارتباطی با فاطمیون ندارند.»

شجاع‌حسین، افغان شیعه دیگری که ساکن سوریه است هم نظر مشابهی دارد: «بین فاطمیون با افغان‌هایی که در سوریه هستند، هیچ رابطه‌ای وجود ندارد.»
او افزود: «به یقین، مخالفین دولت سوریه به همه افغان‌ها به یک‌ چشم نگاه می‌کنند. خیلی اطلاعات ندارند درباره ما، اطلاعاتی هم که به دست‌شان می‌رسد اشتباه و ناقص است.»

اوضاع در سوریه قابل پیش‌بینی نیست. گروه‌هایی قدرت را در دست گرفته‌اند که از یک طرف هیچ تجربه حکومتداری ندارند و در مقام پاسخگویی هم نبوده‌اند و از طرف دیگر کینه یک جنگ یک‌ونیم دهه‌ای را با خود دارند که اگر مدیریت نشوند، ممکن است به اقلیت‌ها از جمله شیعیان افغان آسیب جدی‌ وارد شود. کما اینکه طی سال‌های گذشته هم شماری از آنها در حملات تک‌تیراندازهای مخالفین دولت بشار اسد، حملات خمپاره‌ای و انفجارها در داخل وسایل نقلیه جان خود را از دست دادند.
آمار دقیقی از تعداد افغان‌ها در سوریه در دست نیست، به گفته خود آنها «در حدود ۱۸۰۰» هستند.

«درد بزرگ بی‌دولتی»
به احمدضیا (نام تغییر داده شده) زمانی که برای مصاحبه تماس گرفتم، بعد از سلام، بلافاصله نوشت که نگران خانواده‌اش در دمشق است.
سفارت‌‌های کشورها در دمشق با شهروندان‌ خود تماس گرفتند و برای خروج آنها همکاری کردند. اما افغانستان در سوریه سفارت ندارد. سال‌ها پیش مسائل و مشکلات حقوقی و کنسولی شهروندان افغان در سوریه به سفارت افغانستان در اردن واگذار شده است.
احمدضیا می‌گوید: «مدت اعتبار شماری از پاسپورت‌ها رو به اتمام است. شماری از خانواده‌‌هایی که فرزندان‌شان نیازمند پاسپورت مستقل هستند، با مشکل روبه‌رو هستند. افغان‌ها می‌بینند که هیچ ارگانی که آن‌ را از خودشان بدانند و بتوانند به آن مراجعه کنند را ندارند، این درد بزرگی برای‌شان است.»
او می‌افزاید: «افغان‌ها هیچ جایی نمی‌توانند بروند و امیدشان فقط به سازمان ملل است. سازمان ملل هم متاسفانه هیچ همکاری نمی‌کند. شکایت همه افغان‌هایی که در سوریه هستند، از سازمان ملل است. نماینده‌ای که از سازمان ملل برای شنیدن مشکلات مهاجران می‌آیند، بسیار پایین‌رتبه است که صرفا پنج الی ده دقیقه وقت می‌گذارد.»

افغان‌ها در چه وقت به سوریه رفتند؟
به گفته شجاع‌حسین (نام مستعار) افغان‌ها در سه دوره متفاوت به سوریه آمدند و ساکن این کشور عربی شده‌اند.
نخستین گروه از افغان‌ها حدود ۱۵۰ سال پیش در سوریه ساکن شده‌اند. آن‌ها پس از ادای مراسم حج در عربستان در سوریه ماندند و به افغانستان برنگشتند. در شماری از مناطق مثل زوریه و منحت باشا مساجد خیلی قدیمی هستند که توسط افغان‌ها ساخته شده‌اند. خانواده‌های بزرگی مثل خانواده اغوانی و خانواده ایمن از همین جمله افراد و اکثرا سنی هستند. شماری از آ‌ن‌ها با خانواده‌های سوری وصلت کرده‌اند، پاسپورت سوری گرفته‌اند و حتی فرزندان‌شان هم نمی‌دانند که از دقیقا از کدام منطقه در افغانستان هستند. آنها «تقریبا شبیه عرب‌های سوریه شده‌اند.»

دسته دوم افغان‌ها در سال‌های در دهه ۱۳۵۰ خورشیدی از عراق راهی سوریه شدند. در این سال‌ها به دلیل اختلافات مرزی بین ایران و عراق، حکومت در بغداد تصمیم به اخراج روحانیون ایرانی مقیم حوزه نجف و دیگر شهروندان ایرانی گرفت. روحانیون و طلبه‌های شیعه افغان هم با همین افراد از عراق خارج شدند. برخی به ایران، شماری به افغانستان و عده‌ای هم به سوریه رفتند.

به گفته حمید کریمی که از سوریه با بی‌بی‌سی صحبت می‌کرد: «قصد اولیه آن‌ها زیارت بود و امیدوار بودند که اوضاع عراق بهتر شود و آنها دوباره برگردند به عراق. اما از آن‌زمان تاکنون ساکن سوریه هستند. اکثر پدرهای‌شان فوت شده‌اند و فرزندان‌شان در سوریه باقی مانده‌اند. بیشتر آن‌ها در منقطه زینبیه دمشق سکونت دارند و حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد خانم‌های‌شان سوری هستند. فرزندان‌شان عربی هستند و عربی صحبت می‌کنند، در مدارس عربی درس خوانده‌اند. دانشگاه رفته‌اند و اصلا فارسی درس نخوانده‌اند.»

یکی دیگر از افغان‌ها به بی‌بی‌سی گفت: «در آن‌زمان حافظ اسد، پدر بشار اسد بر سوریه حاکم بود و فضا برای سکونت شیعیان افغان مناسب بود و اسناد اقامت گرفته‌اند. پاسپورت سوری اما نمی‌توانستند بگیرند. فرصت درس‌خواندن، کار کردن و خانه‌خریدن برای‌شان فراهم بود. به همین دلیل اکثر آن‌ها در سوریه صاحب کار و خانه شدند. این وضعیت سبب شد که برخی دیگر از افغان‌ها هم راهی سوریه شوند.»

و اما دسته سوم افغان‌ها در سال‌های اخیر راهی سوریه شدند. در محدوده سال‌های ۲۰۰۷ که وضعیت اقتصادی سوریه نسبتا خوب بود، «برخی از افغان‌هایی که در ایران بودند و از جمله خیاط بودند، از مشهد یا قم رفتند سوریه و دیدند که زمینه کار خیلی خوب است و در نهایت تصمیم گرفتند که در سوریه بمانند. همزمان توقع داشتند که از طرف سازمان ملل مسیر رفتن به کشورهای اروپایی برای‌شان فراهم شود. آنها در سوریه ماندند که تعدادشان هم کم است. تعداد آن‌ها در حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ نفر است. اکثرشان فارسی‌زبان هستند و عربی خیلی کم می‌توانند صحبت کنند. درس‌خوانده و تحصیل‌کرده ایران هستند.»

علی حسینی
بی‌بی‌سی

>>>   افراطی ها تفاوتی بین دوست و دشمن قائل نیستند. به عنوان مثال فرقه ایزدی در عراق اقلیم کردستان را قبول نداشتند و به کردهای بعثی مشهور بودند. آن ها بدون هیچ مقاومتی اجازه دادند داعش سرزمینشان را تصرف کند ولی با اتفاقاتی روبرو شدند که باور نمی کردند. فاتحان دمشق اکثرا معتدل هستند ولی از نظر افراطی ها تفاوتی ندارد افغان ها با فاطمیون ارتباطی داشته اند یا نداشته اند و کار خودشان را می کنند.

>>>   طالبان سوری و القاعده و داعش در یک هم آهنگی راه را برای دشمنان اسلام باز کردند و خد را هم ما خواسته در مسیر نابودی قرار دادند.
اولین دست آورو این سقوط از دست رفتن کامل بلندی های جولان است.

>>>   اگر سوریه در دست احرار الشام بماند دست به قتل عام مردم نخواهند زد آن ها صرفا میخواهند حکومت کنند. ولی اگر مجددا جنگ داخلی اتفاق بیفتد و داعش بر اوضاع مسلط شود احتمال جنایت وجود دارد. یک ماه دیگر رجب است ماه خروج سفیانی. او هر کس نام اهل بیت داشته باشد را به قتل خواهد رساند. همسایه به طمع مال همسایه خود را سفیانی معرفی می کنند.پایتخت سفیانی شهر رمله در اسرائیل است مجاور فرودگاه بن گوریون.

>>>   وقتی با ایران همدست می شوید وفاطمیون تشکیل میدادید باید فکر اینجا را هم میکردید وبه جایی که بیاید برای کشور خود بجنگید رفتید به خاطر تابعیت ایران در سوریه جنگیدید
الان هم هر بلایی سرتون بیاد برای مردم افعانستان مهم نیست

>>>   وقتیکه به فاطمیون ارتباط نداشتید چرا به سوریه از طریق سپاه پاسداران ایران رفته بودید و به دالر معاش میگرفتید هیچ وقت فرصت طلب نباشید رفته بودید میجنگیدید حالا همان محقق ....که به سر تان معامله کرده بود و میلیون ها دالر گرفته بود حالا برایش بگوید که تکت طیاره برای تان بگیرد و دوباره به قوم ایران بر گردیدهمه دنیا خبر دارد که شما در وقت جمهوریت و گریزی ها به واسطه .....معامله. شده بودید همان شعارهای افراطی که سر داده. بودید مردم به خاطر خود دارد فراموش نشده است

>>>   قابل توجه ودقت.
هموطن نازنین وعالیقدر!
برای حفظ اسلامیت بایدباشرایط ناگواروطن به امید بهروزی بسوزی وبسازی. ترک وطن وپاگذاشتن بااروپا وامریکاحتما دینت راازتومیگیرد. بادخول بامملک غربی بتدریج چشم وگوشت باز، هوشیارشده وازدایره احماقت خارج میشوی. باخروج ازدایره احماقت ناخوداگاه ازدایره دیانت هم خارج شدی. بعدازان دیگرمعتقدنیستی که زمین بالای شاخ گاووشاخ گاوبالای دم خرقراردارد، متوجه میشوی که سربریدن یک حیوان بی قصوروبیگناه یک عمل خیروثواب نه،بلکه قتل،وحشت وزشت است. خیروثواب درارتباط با حیوانات علف دادن انها نوازش شان ودراغوش گرفتن انهاست. و۳۷۹۲ مورداحماقت دیگرهم به همین گونه.
عاقل

>>>   همه فاطمیون وزینبیون اگر مجازات شوند من خوش میشوم. من با آنکه شیعه و هزاره هستم اما کار مزدوری اینها نه به شیعه ها تعلق دارد نه به هزاره ها. آنها داعش اند اما داعش نسخه ایرانی واگر طالبان و سوری ها آنهارا مجازات کنند خیلی خوبست، باشد تایک افغانستانی بخاطر دفاع از مقاصد ایران یا خرجی ها سلاح بر ندارد.

>>>   به "وقتی با ایران"
در جوار همه قبور اهل بیت در سراسر دنیا مهاجران افغان وجود دارد و چون مناطق زیارتی توریست دارد و مهاجران می توانند خودشان را توریست جا بزنند و بدون مزاحمت زندگی کنند. بنابراین افغان های زینبیه ارتباطی به جنگ سوریه ندارند.
ضمن این که در ابتدای بحران سوریه شیعیان هم علیه بشار اسد تظاهرات کردند ولی گروه های جهادی حرکت ملی را تبدیل به یک توحش فرقه ای کردند و دست به قتل عام و کنیز گرفتن از سایر فرقه ها کردند و انتخابی به جز دفاع مشروع برای قربانیان باقی نگذاشتند.

>>>   خبرناخوشایندبرای همه افغانها.
امیدواری ماچنین بودکه طالبان سوریه هم محدودیت های احمقانه برزندگی مردم وضع کنندکه: این اجازه نیست وان اجازه نیست وان دیگرهم اجازه نیست.وبدین ترتیب شرمندگی مانصف شودوهمواره استدلال کنیم عینا مشابه باطلان افغانی، درسوریه هم حاکمان جدید موضع احمقانه مشابه دارند.
باکمال تاسف حاکمان نوسوری دراولین روز حاکمیت شان اعلان کردندکه: سر و ریش و نکتایی و جوراب و بندتنبان اشخاص مربوط خوداشخاص وذوق وسلیقه شان است ومابه ان کاری نکردیم.یعنی که احماقت دونصف نشد.
عاقل

>>>   کاری به سیاست های ایران و... ندارم ولی بی بی زینب(س) امروز غریب است😢 چه کسی از حرم نواسه رسول الله (ص)دفاع کند؟
خدایا خودت محافظ حرم این بانوی زخم خورده از روزگار باش آمین یا رب العالمین🤲

>>>   فاتحان دمشق باید دیوانه باشند به این زودی ها با اقلیت شیعه درگیر شوند. نیمه شرقی سوریه و منابع نفتی در دست کردهای مورد حمایت آمریکا قرار دارند و به دنبال تجزیه هستند. در نیمه غربی ارتش اسراییل به دمشق رسیده و ممکن است با الحاق سواحل سوریه مرزهای اسرائیل به ترکیه برسد و سوریه به کشوری محصور در خشکی تبدیل شود. فاتحان دمشق برخی ارتش آزاد هستند و به دنبال حاکمیتی سکولار و بخشی جهادی هستند و خواهان حاکمیت اسلام و هر دو مسلح هستند و انگیزه و توان کافی برای سرنگونی دولت موقت را دارند.
احتمال دارد نفوذی های اسرائیل، کردها، ارتش آزاد یا اسلام خواهان افراطی که دولت جولانی را قبول ندارد بخواهند دولت سوریه را به این زودی ها با شیعیان درگیر کند تا در سایر جبهه ها شکست بخورد.

>>>   به "همه فاطمیون وزینبیون"
آن هایی که به اوکراین رفتند مزدور بودند ولی آن هایی که به سوریه رفتند از مقدسات خود دفاع کردند.

>>>   روزنامه نگار سوری: از ما درباره مذهب و دینمان می پرسند، بعد علوی ها و شیعیان را به مکانی نامعلوم می برند / دختران و زنان مفقود شده بیشتر از مردان هستند....
برای اولین بار در زندگی ام از من در مورد دینم : علوی، مسیحی، دروزی یا شیعه بودن در مرکز دمشق توسط اعضای HTS سوال پرسیده شد؛ من کمی تحقیق کردم هرکس شیعه و علوی باشد به مکان نامعلومی در خارج شهر منتقل می کنند، اوضاع کمی مشکوک است و تعداد گزارش مفقودی به خصوص دختران و زنان بیشتر از مردان است...

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است