به همّت و زحمت معاونت محترم علمی و فناوری ریاست جمهوری اسلامی ایران، همایش دو روزه نخبگان افغانستان در تهران، شهر صنعتی و دانش بنیان پردیس، در روزهای 27 و 28 بهمن ماه سال جاری برگزار شد.
بیش از صد شخصیت علمی، فرهنگی و فارغ‌التحصیلان رشته‌های فنی در آن حضور داشتند. بیش‌تر این جمع از شهرهای ایران و تعدادی هم از کابل، مزارشریف و هرات و نیز برخی کشورهای اروپایی دعوت شده بودند.

این محفل عالمانه و فناورانه در روز شنبه با سخنرانی دکتر افشین، معاونت علمی رییس جمهور، سید روح الله حسینی، رایزن فرهنگی ایران در کابل، دکتر سید جواد وحیدی، رییس بنیاد فرهنگی اجتماعی مهاجرین مقیم ایران و تعدادی دیگر افتتاح شد.
سپس تعدادی از شخصیت‌های علمی مهاجرین از جمله دکتر احمدشاه فرحت، فوق تخصص اطفال و نوزادان، دکتر سید عبدالقیوم سجادی، رییس دانشگاه خاتم النبیین کابل، دکتر روشن، متخصص جوان و چندتن دیگر از نخبگان علمی و فنّی افغانستان در طی سه برنامه صبح و عصر به ارایه آثار، کارکردها و دیدگاه‌های خود پرداختند. روز یک‌شنبه، مهمانان از دستاوردهای مختلف علمی، تخصصی و فناورانه جمهوری اسلامی ایران دیدن کردند.

به طور فشرده به چند مورد از نقاط قوت و ضعف این همایش‌ اشاره می‌کنم.
1. در این نخستین برنامه که به ابتکار مقامات جمهوری اسلامی ایران برگزار شد، جمعی از نخبگان علمی، فنی و فرهنگی مهاجرین افغانستانی مقیم ایران از دور و نزدیک گرد آمده بودند، با هم آشنا شدند، از تجربیات هم استفاده کردند، روابط ایجاد شد و مبادله اطلاعات و تبادل افکار و این کاری بس لازم و مفید بود و هست.

2. برای نخستین‌بار مسوولین ایرانی به نخبگان علمی توجه نشان دادند. کار‌شان عالی و قابل ستایش بسیار است. پیش از این ده‌ها همایش و کنفرانس برای سیاست‌مداران و سران احزاب برگزار شده بود. سیاست‌مداران و احزاب درخت بی‌ثمر از کار درآمدند. امیدوارم این نشانهٔ تغییر رویکرد جمهوری اسلامی از رهبران سیاسی و سران احزاب به پزشکان، فناوران، ادبیان و متخصصان رشته‌های مختلف باشد.

3. هتل، تغذیه، حمل‌ونقل و نیز نظم و برنامه‌ریزی انصافاً عالی بود و نشان می‌داد که از مدّت‌ها پیش کار شده است.

4. صحبت‌های مسوولان ایرانی از جمله جناب دکتر افشین، معاون رییس جمهور و روح ا... حسینی شیرین، جذاب و امیدوار کننده بود. اگر یک چهارم آن سخنان زیبا و مهربانانه عملی شود، نتایج بسیاری به بار خواهد آورد.

و امّا ... با اجاز چند ایراد هم می‌گیرم.
1. یکی از اهداف مهم این همایش معرفی تخصص‌ها و توانایی‌های مهاجران افغانستانی برای نهادها و مقامات ایرانی بود؛ امّا به غیراز ساعت نخست افتتاحیه، در روزها و برنامه‌هایی دیگر دوستان ایرانی کم‌ترین حضور را داشتند. نخبگان افغانستانی، توانایی‌های خود را برای خود معرفی کردند که البتّه این هم بسیار ارزشمند است؛ امّا آن هدف تحقق نیافت.

2. اکثر مهمانان شخصیت‌های علمی و فرهنگی بودند که سابقه و کارنامه‌ای قابل توجهی داشتند؛ امّا در میان این جمع، تعدادی هم دعوت شده بودند که در هیچ رشته‌ای تخصص و کارکرد نداشتند؛ نه فضل و دانشی، نه اثری و نه کارکرد افتخار‌آمیزی. نمی‌دانم آن‌ها چرا و چگونه در جمع پزشکان و فناوران و فرهنگیان و ادیبان راه یافته بودند.

3. در میان کسانی که برنامه اجرا کردند نیز برخی ضعیف به‌نظر می‌رسیدند و حیف که در کنار کسانی چون دکتر فرحت، دکتر سجادی، دکتر روشن و ... جای داده شده بودند.

4. جمعی از فرهنگیان و ادیبان نیز در همایش حضور داشتند؛ امّا هیچ‌برنامه‌ای برای آن‌ها درنظر گرفته نشده بود؛ مگر شب شعر که آن‌هم چندان جدّی نبود. با توجه به این‌که فرهنگیان در زمینه‌های شعر، ادبیات داستانی و کارهایی مطبوعاتی کارنامه‌های افتخارآمیزی دارند، بهتر بود دوسه نفر از آن‌ها نیز برنامه‌ها و کارکردهای خود را ارایه می‌کردند.

در پایان لازم است یاد کنم که تقریباً تمام نخبه‌های حاضر در همایش، در دانشگاه‌های ایران تحصیل کرده و تجربه آموخته بودند. گفته شد که هم‌اکنون 60000 دانشجو افغانستانی در دانشگاه‌های ایران مشغول تحصیل هستند و صدها هزار دانش‌آموز در مدارس ایران درس می‌خوانند. به سهم خود از خدمات جمهوری اسلامی ایران در بیش از چهل سال برای مهاجرین افغانستانی تشکر و قدردانی می‌کنم. با توجّه به رابطهٔ تاریخی، مذهبی، زبانی و فرهنگی دو کشور، بدون تردید این خدمات ضایع نخواهد شد و افغانستان آباد و پیشرفته در کنار ایران خواهد بود.

سید اسحاق شجاعی

>>>   باز خداروشکر یک نفر پیدا شد از زحمات جمهوری اسلامی ایران در طی چهل سال تشکر کرد ما که جز فحش دشنام از بقیه چیزی نشنیدیم

>>>   در کشور های غربی از تمام نخبه های دنیا استفاده میکنند تا کشور شان پیشرفت کند امیدوارم که کشور برادر ایران نیز از این همه نخبه های افغانستانی در بخش های تخصصی شان استفاده کند تا مجبور به مهاجرت به کشور دیگر نشوند به خصوص در ایت دوران که نخبه های ایران گروهی گروهی به خارج مهاجرت میکنند.