گروه طالبان، پس از تسلط بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، وضعیت حقوق بشر، به‌ویژه حقوق زنان و کودکان، به شدت رو به وخامت گذاشته است. این گروه که خود را به عنوان یک نظام سیاسی مشروع معرفی می‌کند، در عمل با اقدامات سرکوبگرانه و ضدبشری، از جمله محدودیت‌های شدید بر زنان، افزایش خشونت‌های جنسی و کودک‌آزاری، جامعه افغانستان را به سوی یک بحران عمیق انسانی سوق داده است. این نوشتار به بررسی وضعیت و پیامدهای آن می‌پردازد.

1- بسته شدن دروازه‌های مکاتب به روی دختران؛
یکی از بارزترین نمادهای سرکوب در حکومت طالبان، ممنوعیت تحصیل دختران در مقاطع متوسطه و دانشگاه‌ها است. این اقدام نه تنها حقوق اساسی زنان و دختران را نقض می‌کند، بلکه آینده جامعه افغانستان را به خطر می‌اندازد. آموزش یکی از پایه‌های توسعه هر جامعه است، و محروم کردن نیمی از جمعیت از این حق، افغانستان را به سوی عقب‌ماندگی بیشتر سوق می‌دهد. این سیاست‌ها نشان‌دهنده نگرش ایدیولوژیک طالبان است که زنان را شهروندان درجه دوم می‌دانند و حضور آن‌ها در عرصه‌های عمومی را برنمی‌تابند. در این سه سال هیچ گونه بهبود فکری در میان این گروه مشاهده نشده است.کماکان بر لجاجت فکری خلاف انسانیت و اسلامیت پا فشاری می کند.

افزایش خشونت‌های جنسی و کودک‌آزاری؛
گزارش‌های متعدد از داخل افغانستان حاکی از افزایش قابل توجه خشونت‌های جنسی و کودک‌آزاری در سال‌های اخیر درمیان این گروه است. این پدیده‌ها، که پیش از این نیز در جامعه پشتون افغانستان وجود داشت، تحت حاکمیت طالبان به اوج خود رسیده است. عوامل متعددی در این افزایش نقش دارند، از جمله فقدان حاکمیت قانون، نبود نهادهای نظارتی مستقل، و فرهنگ معافیت از مجازات که در میان طالبان رواج دارد. بسیاری از قربانیان به دلیل ترس از انتقام‌گیری و نبود سیستم قضایی عادلانه، جرأت گزارش این جرایم را ندارند.

کودک‌آزاری و بچه‌بازی: یک بحران انسانی؛
یکی از شنیع‌ترین جنایاتی که در سال‌های اخیر در افغانستان در میان این گروه افزایش یافته است، پدیده بچه‌بازی یا همان لواط بازی بالای کودکان است. این عمل غیراخلاقی و غیرانسانی، که از نظر قوانین بین‌المللی و اسلامی محکوم است، در میان برخی از اعضای طالبان و گروه‌های وابسته به آن گزارش شده است. این موضوع نه تنها نشان‌دهنده انحطاط اخلاقی در میان برخی از اعضای این گروه است، بلکه بیانگر فقدان نظارت و پاسخگویی در ساختار حکومتی طالبان است. جامعه بین‌الملل و سازمان‌های حقوق بشری بارها نسبت به این موضوع هشدار داده‌اند، اما طالبان تاکنون هیچ اقدام مؤثری برای مقابله با این پدیده انجام نداده‌اند.

فحشا و بحران اقتصادی؛
افزایش فحشا در افغانستان یکی دیگر از پیامدهای ناگوار حکومت طالبان است. بحران اقتصادی شدید، نبود فرصت‌های شغلی، و فقر گسترده، بسیاری از زنان و خانواده‌ها را به سمت این عمل غیراخلاقی سوق داده است. متأسفانه، برخی از مسوولین طالبان نیز به فساد اخلاقی و جنسی گرفتار شده‌اند. به عنوان مثال، اخیراً فیلمی از یکی از مسوولین طالبان در شهر هرات در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد این فرد در داخل یک ماشین مرتکب عمل شنیع و غیراخلاقی شده است. این اتفاق نه تنها نشان‌دهنده انحطاط اخلاقی در میان برخی از اعضای این گروه است، بلکه بی‌اعتنایی آن‌ها به قوانین و ارزش‌های اسلامی و انسانی را نیز آشکار می‌کند.
بنابراین، طالبان نه تنها نتوانسته‌اند برای بهبود وضعیت اقتصادی افغانستان اقدامات مؤثری انجام دهند، بلکه سیاست‌های سرکوبگرانه و ناکارآمد آن‌ها باعث تشدید این بحران شده است. این وضعیت به ویژه برای زنان و کودکان آسیب‌پذیر، فاجعه‌بار است و آینده‌ی تاریکی را برای جامعه افغانستان رقم زده است.

واکنش جامعه بین‌الملل؛
جامعه بین‌الملل بارها نسبت به نقض حقوق بشر در افغانستان تحت حاکمیت طالبان هشدار داده است. سازمان‌های حقوق بشری مانند سازمان ملل متحد، عفو بین‌الملل، و دیده‌بان حقوق بشر گزارش‌های مفصلی درباره وضعیت افغانستان منتشر کرده‌اند. با این حال، عدم اقدام جدی جامعه بین‌الملل برای فشار بر طالبان و بهبود وضعیت حقوق بشر در افغانستان، باعث تداوم این بحران شده است.

نتیجه‌گیری:
سه سال پس از تسلط طالبان بر افغانستان، این کشور با یکی از بدترین بحران‌های انسانی و حقوق بشری در تاریخ خود روبرو است. بسته شدن مکاتب به روی دختران، افزایش خشونت‌های جنسی، کودک‌آزاری، و فحشا، نشان‌دهنده عمق فاجعه‌ای است که افغانستان با آن مواجه است. طالبان نه تنها نتوانسته‌اند ثبات و امنیت را به افغانستان بازگردانند، بلکه با سیاست‌های سرکوبگرانه و ضدبشری خود، این کشور را به سوی نابودی بیشتر سوق داده‌اند. ضروری است که جامعه بین‌الملل و سازمان‌های حقوق بشری اقدامات فوری و مؤثری برای حمایت از مردم افغانستان و فشار بر طالبان انجام دهند. تنها از این طریق می‌توان امیدوار بود که افغانستان از این بحران عمیق خارج شود.

پیشنهادات:
1. فشار بین‌المللی بر طالبان برای رعایت حقوق بشر و بازگشایی مکاتب برای دختران.
2. حمایت مالی و فنی از سازمان‌های حقوق بشری فعال در افغانستان.
3. ایجاد مکانیزم‌های بین‌المللی برای بررسی و مستندسازی جرایم جنسی و کودک‌آزاری در افغانستان.
4. ارایه کمک‌های بشردوستانه به زنان و کودکان آسیب‌پذیر در افغانستان.
با اتخاذ این اقدامات، می‌توان امیدوار بود که وضعیت حقوق بشر در افغانستان بهبود یابد و مردم این کشور از رنج‌های کنونی رهایی یابند.

احمدولی رها - تهران