اگر همکاری روسیه و آمریکا در سوریه موفقیتآمیز باشد، ممکن است یک "گروه چهارجانبه" متشکل از روسیه، آمریکا، اسراییل و هند شکل بگیرد | ||||
تاریخ انتشار: ۱۱:۰۱ ۱۴۰۳/۱۲/۱۶ | کد خبر: 176875 | منبع: |
پرینت
![]() |
با توجه به چرخش دراماتیک دیپلماسی کاخ سفید که باگام های دونالد ترامپ آغاز یافته است ،در مسیر تحولات سیاسی وچشم انداز گسترهٔ این دگرگونی ها که بخش اعظم جغرافیایی جهان را با رویکرد های نوین وکم سابقه مورد پوشش قرار خواهد داد میتوان امتداد این تغییرات رادر میان متحدین آمریکا در خاور میانه نیز جستجو کرد.
از جمله تمایل اسراییل برای تداوم پایگاه های نظامی روسیه در سوریه و کاربرد این پایگاه ها در برابر برنامه های ترکیه.
در این راستا اندرو کوریبکو مقاله ای را به تازگی تحت عنوان:
"چرا اسراییل برای حفظ پایگاههای روسیه در سوریه به ایالات متحده لابی میکند؟" به نشر سپرده است که مسایل با اهمیتی را در راستایی ژیوپلیتیک خاور میانه انعکاس میدهد؛
رویترز به نقل از منابع ناشناس گزارش داده است که اسراییل در حال لابی با ایالات متحده است تا پایگاههای روسیه در سوریه حفظ شوند. هدف از این اقدام، ایجاد توازن در برابر نفوذ ترکیه در این کشور عنوان شده است.
به گفته این منابع، اسراییل نگران است که حماس به سوریه منتقل شود و از آنجا تحت حمایت ترکیه فعالیت کند، امری که میتواند تنشهای اسراییل و ترکیه را بهشدت تشدید کند.
اطلاعات فاششده نشان میدهد که اسراییل احتمالاً در تلاش برای ایجاد یک ترتیبات سهجانبه غیررسمی است که بر منافع مشترک در جلوگیری از سلطه ترکیه بر سوریه پس از اسد متمرکز است. در صورت شکست این طرح، روسیه نگران است که ترکیه بتواند از پایگاههایش بهعنوان ابزار باجخواهی ژیوپلیتیکی استفاده کند؛ اسراییل نگران است که حماس در سوریه تحت حمایت ترکیه مستقر شودو ایالات متحده نگران است که این سناریو منجر به بحران جدی در شبکه متحدانش شود.
گام اول در اجرای این استراتژی آن است که سوریه بتواند به روسیه بهعنوان یک موازنه اقتصادی و نظامی در برابر ترکیه متکی باشد که این امر مستلزم آن است که ایالات متحده با حفظ حضور نظامی روسیه در سوریه موافقت کند. لازمه این کار آن است که ایالات متحده اهمیت نقش روسیه را درک کند، لذا اسراییل در حال لابی برای این مساله است. در ادامه، ایالات متحده باید این پیام را به سوریه منتقل کند که رفع تحریمها مشروط به اخراج روسیه نخواهد بود.
با توجه به این تغییرات، میتوان نتیجه گرفت که اسراییل تاکنون موفق شده فشارهای خارجی برای اخراج روسیه از سوریه را کاهش دهد، چه از طریق لابی با اتحادیه اروپا و چه از طریق ایالات متحده، که احتمالاً توانسته است اروپاییها را به اهمیت این موضوع متقاعد کند.
گام بعدی این است که شرایطی که سوریه برای حفظ پایگاههای روسیه تعیین میکند، آنقدر سخت نباشد که (احتمالاً به خواست ترکیه) مذاکرات بر سر این موضوع را به شکست بکشاند. در اینجاست که ممکن است روح "تنشزدایی جدید" بین روسیه و ایالات متحده نقش ایفا کند، به طوری که واشنگتن به دمشق اطمینان دهد که بازسازی برخی نیروهای مسلح سوریه که سال گذشته توسط اسراییل نابود شدند، در حد معینی مجاز خواهد بود.
همچنین، ایالات متحده میتواند به سوریه این پیام را منتقل کند که اسراییل با این مساله مشکلی ندارد اما در عین حال هشدار دهد که در صورت دریافت تجهیزات از ترکیه، ممکن است با ادامه حملات هوایی اسراییل مواجه شود.
آینده توافق سهجانبه روسیه-اسراییل-آمریکا؛
اگر سوریه با این پیشنهادها موافقت کند، گام نهایی آن خواهد بود که ایالات متحده راههایی را برای استفاده بهینه سوریه از شراکت راهبردیاش با روسیه بهمنظور موازنه در برابر ترکیه پیشنهاد دهد. این امر میتواند شامل اجازه بازسازی نیروهای مسلح سوریه در چارچوبی محدود و همچنین ارایه قراردادهای بیشتر در زمینه انرژی و بازسازی به روسیه باشد، که میتواند به ترکیه اینگونه توضیح داده شود که روسیه در این زمینه تجربه بیشتری دارد.
حتی اگر ترکیه این اقدام را یک تحقیر تلقی کند، گزینههای زیادی برای واکنش نخواهد داشت، زیرا هرگونه فشار بر سوریه میتواند این کشور را بیش از پیش از ترکیه دور کند.
از طریق این راهکارها، روسیه، اسراییل و ایالات متحده میتوانند منافع مشترک خود را در جلوگیری از سلطه ترکیه بر سوریه پس از اسد پیش ببرند. این همکاری ممکن است در آینده به مسایل دیگر نیز گسترش یابد، از جمله متقاعد کردن ایران برای امضای توافق هستهای جدید با ایالات متحده.
امکان گسترش همکاری به یک بلوک چهارجانبه؛
حتی این احتمال وجود دارد که هند نیز به این همکاری اضافه شود تا یک اتحاد چهارجانبه برای مدیریت امور اروپا، خاورمیانه و آسیا-اقیانوسیه شکل بگیرد، بهویژه اگر "تنشزدایی جدید" منجر به ایجاد نظم جهانی جدیدی شود.
اسراییل بهخوبی میداند که تحولات ژیوپلیتیکی به چه سمتی میروند و در نتیجه تلاش میکند منافع خود را از طریق همکاری با بازیگران کلیدی در گذار نظم جهانی حفظ کند.
پیشبرد یکجانبه این منافع میتواند هزینهها و ریسکهای عظیمی داشته باشد، مانند آنکه اسراییل مجبور شود در صورت پناه گرفتن نیروهای حماس در پایگاههای سوری تحت کنترل ترکیه، به این پایگاهها حمله کند. به همین دلیل، اسراییل ترجیح میدهد با روسیه و ایالات متحده به تفاهم برسد تا آنها نیز در تأمین امنیت منافعش نقش داشته باشند.
در نهایت، اگر همکاری روسیه و آمریکا در سوریه موفقیتآمیز باشد و مقامات سوری را به حفظ حضور نظامی روسیه متقاعد کند، این همکاری میتواند به موضوعات گستردهتری گسترش یابد. در این شرایط، ممکن است یک "گروه چهارجانبه" متشکل از روسیه، آمریکا، اسراییل و هند شکل بگیرد که ژیوپلیتیک اوراسیا را تغییر دهد.
با احترام بی پایان
نویسنده: اندرو کوریبکو مورخ ۲۰۲۵
برگردان : عارف عرفان،لندن
منبع: گلوبال ریسرچ