نوروز با مفاهیمی مانند نو شدن، پاکسازی، شکرگزاری و همبستگی اجتماعی همراه است که با آموزه های اسلامی همسو هستند | ||||
تاریخ انتشار: ۱۵:۱۵ ۱۴۰۴/۱/۱ | کد خبر: 176964 | منبع: |
پرینت
![]() |
مدیر محترم سایت این مقاله را مستقل نشر دهید
مقدمه:
عید نوروز، یکی از کهنترین و مهمترین جشنهای فارسی زبان، هر ساله در آغاز فصل بهار و با شروع سال جدید خورشیدی برگزار میشود. این جشن که ریشه در تاریخ و فرهنگ ایران دارد، نماد نو شدن، زایش دوباره طبیعت و آغاز فصل جدید است. اما نوروز تنها یک جشن ملی نیست؛ بلکه در طول تاریخ، با فرهنگها و ادیان مختلف از جمله اسلام نیز پیوند خورده است. در این مقاله، به بررسی عید نوروز از دیدگاه اسلام و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی میپردازیم. همچنین، به این موضوع اشاره خواهیم کرد که ممنوعیت نوروز توسط طالبان هیچ پایه و اساس اسلامی ندارد و تنها نشاندهنده عناد و دشمنی این گروه با فرهنگ و هویت مردم فارسیزبان است.
تاریخچه و ریشه های نوروز:
نوروز به معنای "روز نو" است و قدمتی چند هزار ساله دارد. این جشن به دوران پیش از اسلام و تمدنهای باستانی ایران مانند هخامنشیان و ساسانیان بازمیگردد. نوروز به عنوان جشن آغاز سال جدید و تجدید حیات طبیعت، همواره مورد توجه ایرانیان بوده است. با ورود اسلام به ایران، نوروز به عنوان بخشی از فرهنگ ایرانی حفظ شد و حتی در برخی موارد با آموزههای اسلامی تلفیق گردید.
نوروز در فرهنگ اسلامی:
با ورود اسلام به حوزه فارسی زبانان، بسیاری از آداب و رسوم ، از جمله نوروز، مورد بازنگری قرار گرفت. اسلام به عنوان دینی که بر پایه توحید و یکتاپرستی استوار است، به فرهنگها و آداب محلی احترام میگذارد، به شرطی که با اصول دینی در تضاد نباشند. نوروز نیز به عنوان جشنی که با مفاهیم نو شدن، شکرگزاری و همبستگی اجتماعی همراه است، در بسیاری از موارد با آموزه های اسلامی همسو بوده است.
۱. نوروز و مفاهیم اسلامی:
نوروز با مفاهیمی مانند نو شدن، پاکسازی و شکرگزاری همراه است که در اسلام نیز مورد تأکید قرار گرفته اند. در اسلام، نو شدن و توبه به عنوان راهی برای بازگشت به سوی خداوند و پاکسازی روحی و معنوی مورد توجه است. همچنین، شکرگزاری از نعمتهای الهی یکی از اصول مهم اسلامی است که در نوروز نیز به شکل خاصی تجلی مییابد.
۲. نوروز در روایات اسلامی:
در برخی از روایات اسلامی، به نوروز اشاره شده است. برای مثال، در برخی از منابع شیعی، نوروز به عنوان روزی خاص و مبارک ذکر شده است. گفته میشود که در این روز، پیامبر اسلام (ص) به امام علی (ع) فرمودند: "این روز، روز نوروز است و ما آن را گرامی میداریم." همچنین، در برخی از روایات، نوروز به عنوان روزی که در آن اتفاقات مهمی رخ داده است، مانند خلقت حضرت آدم (ع) و نزول وحی بر پیامبران، حادثه غدیر خم در چنین روز ذکر شده است.
۳. نوروز و همبستگی اجتماعی:
نوروز به عنوان جشنی که بر همبستگی اجتماعی، دید و بازدید و کمک به نیازمندان تأکید دارد، با آموزههای اسلامی که بر اهمیت ارتباطات اجتماعی، کمک به دیگران و تقویت روابط خانوادگی تأکید میکنند، همسو است. در اسلام، صله رحم (ارتباط با خویشاوندان) و کمک به فقرا از ارزشهای والایی برخوردار است و نوروز فرصتی است برای تحقق این ارزشها.
آداب و رسوم نوروز در فرهنگ اسلامی:
با توجه به همسویی برخی از آداب نوروز با آموزههای اسلامی، بسیاری از این رسوم در فرهنگ اسلامی ایرانیان حفظ شده و حتی تقویت شدهاند. برخی از این آداب عبارتند از:
۱. خانه تکانی و پاکسازی
خانهتکانی یکی از رسوم مهم نوروز است که نماد پاکسازی و نو شدن است. در اسلام نیز پاکیزگی و نظافت به عنوان بخشی از ایمان مورد تأکید قرار گرفته است. پیامبر اسلام (ص) فرمودهاند: "النظافة من الإیمان" (پاکیزگی بخشی از ایمان است). بنابراین، خانهتکانی در نوروز میتواند به عنوان عملی معنوی و دینی نیز تلقی شود.
۲. دید و بازدید و صله رحم:
دید و بازدید از اقوام و دوستان در نوروز، با تأکید اسلام بر صله رحم و تقویت روابط اجتماعی همسو است. در اسلام، حفظ روابط خانوادگی و کمک به دیگران از ارزشهای والایی برخوردار است و نوروز فرصتی است برای تحقق این ارزشها.
۳. شکرگزاری و دعا:
نوروز فرصتی است برای شکرگزاری از نعمتهای الهی و دعا برای سالی پر از برکت و خیر. در اسلام، شکرگزاری و دعا به عنوان راهی برای تقرب به خداوند و جلب رضایت او مورد تأکید قرار گرفته است.
ممنوعیت نوروز توسط طالبان: عناد با فرهنگ فارسی زبانان:
متأسفانه، گروه طالبان در افغانستان، به دلایل سیاسی و ایدئولوژیک، نوروز را ممنوع اعلام کرده است. این اقدام نه تنها هیچ پایه و اساس اسلامی ندارد، بلکه نشاندهنده عناد و دشمنی این گروه با فرهنگ و هویت مردم فارسی زبان است. نوروز به عنوان جشنی که با مفاهیم اسلامی مانند نو شدن، شکرگزاری و همبستگی اجتماعی همسو است، نمیتواند از دیدگاه اسلامی ممنوع باشد. ممنوعیت نوروز توسط طالبان تنها نشاندهنده تلاش این گروه برای سرکوب فرهنگ و هویت مردم فارسیزبان و تحمیل دیدگاه های افراطی خود است.
نتیجه گیری:
عید نوروز به عنوان جشنی باستانی و ملی، در طول تاریخ با فرهنگ و آموزه های اسلامی تلفیق شده و جایگاه خاصی در فرهنگ اسلامی پیدا کرده است. نوروز با مفاهیمی مانند نو شدن، پاکسازی، شکرگزاری و همبستگی اجتماعی همراه است که با آموزه های اسلامی همسو هستند. از این رو، نوروز نه تنها یک جشن ملی، بلکه فرصتی برای تجلی ارزشهای دینی و معنوی در زندگی فردی و اجتماعی است. ممنوعیت نوروز توسط طالبان هیچ پایه و اساس اسلامی ندارد و تنها نشاندهنده عناد و دشمنی این گروه با فرهنگ و هویت مردم فارسیزبان است. در نهایت، نوروز به عنوان نمادی از همزیستی فرهنگ و دین، میتواند الگویی برای تقویت هویت ملی و دینی در جامعه باشد.
احمد محمودی - تهران
>>> محترم احمد محمودی !!!!
از طالبان کدام گله و شکایتی نیست. آنها از پشت کوه ها با سبیل های چرک و دراز به کوچه ها و قصر ریاست جمهوری ریختند و نظام خود را ساختند از . افرادی که برای نخستین بار زن را در روی جاده دیده اند چه توقع دارید. گذشته از آن فرهنگ نوروز و ملاقات آن با عادات و رسوم اینها سازگار نیست. اینها فقط زن را برای سکس میخواهند و به عنعنات دگران وقعی نمیگذارند.وحشی اند ...
اما!!!!
این... ...
تالقانی
>>> نوروز در هنروستان نيز تحليل ميشود و بنام هولی یا جشن رنگ ها یاد میشود.
آتش میکنند و در دور آتش جمع میشوند و دعا میکنند که:
ای بگوان: ای سال پر هم کو بهود حاصلات ذیدو!
بعد از آن با پاشیدن رنگ ها بسوی یکدیگر جشن و رقص و پایکوپی میکنند. رنگ سرخ نشان عشق و محبت است و رنگ سبز نشان بهار و حاصلات فراوان.
معمولاً دهقان ها بر سر و صورت یکدیگر رنگ سبز میپاشند و زن ها و شوهر ها بر یکدیگر رنگ سرخ میپاشند.