موضوع بازداشت گسترده زنان در کابل توسط اداره طالبان، یکی از مهمترین رویدادهای هفته گذشته بود.
به نظر می‌رسد که بخش عمده بازداشتی ها، مهاجرینی هستند که از ایران بازگشته اند و فضای اجتماعی و فرهنگی کابل را تغییر داده اند.
غالب خانواده هایی که در مسیر بازگشت قرار دارند، چندین سال در ایران زیسته اند و فرزندان شان و به ویژه دختران شان به مدرسه رفته و درس خوانده اند.
آنها، دنیایی غیر از زندگی در قصبات و دهات دور دست با قوانین بدوی قبایلی را تجربه کرده اند و با مفهوم نسبی آزادی و حقوق شهروندی آشنا هستند.
آنها در غژدی زندگی نکرده اند و دنیای مدرن و دسترسی آزاد به اطلاعات، مطالعه کتاب و کنش‌گری اجتماعی، برای آنها مفاهیمی بیگانه نیست و همه اینها باعث می‌شود که آنها انسان هایی مطالبه گر باشند.

با بازگشت مهاجرین، اداره طالبان با دو مشکل روبرو می‌شود:
مشکل اول این است که طالبان کوشیده بودند با تخلیه جغرافیا از غیر خودی ها (به زعم خود آنها)، دامن خود را از مطالبات مردم رها کنند. اما اکنون میلیونها انسان به جغرافیای خود برمیگردند. آنها در ضمن اینکه سرزمین را از کنترل مطلق طالبان خارج می‌کنند، نیازمند دریافت خدمات هستند.
پس طالبان علاوه بر اینکه از جهت ارایه خدمات، تحت فشار جدی قرار میگیرد، از نظر میزان سلطه هم درگیر محدودیت می‌شود.

مشکل دوم طالبان، مواجهه فرهنگی با موجی است که مهاجرین آن را با خود به افغانستان منتقل می‌کنند و به احتمال زیاد، «زنان» طلایه دار این موج فرهنگی هستند.
مشت آهنین این روزهای طالبان، تلاشی برای مدیریت همین موج است. اما به نظر می‌رسد طالبان با توجه به حجم مشکلات داخلی شان، در برابر این موج، در گوشه رینگ، گیر افتاده باشند.
بازگشت مهاجرین، مطلوب طالبان نیست. این گروه، فاقد ظرفیت حکومت داری است‌ وقتیکه با جمعیتی مطالبه گر مواجه شود، قطعا با چالش‌های عمیق مواجه خواهد شد.

طالبان برای عبور از این بحران، تلاش خواهد کرد تا دو اتفاق را رقم بزند:
اول اینکه ذهن مردم را از مطالبات شان منحرف‌و‌ به ناگواری های روند اخراج آنها از کشور همسایه معطوف نگاه دارد.
طالبان به همین دلیل، حجم گسترده ای از عوامل رسانه ای و یوتیوبر های خود را در مرز اسلام قلعه مستقر کرده بی آنکه حتی یک تیم را مثلاً در تورخم موظف کرده باشد.
طالبان به شدت در حال ضریب دادن به کیفیت بد اخراج مهاجرین از ایران است و جریان مهاجر ستیز در ایران هم در همسویی با طالبان، با آزار و اذیت مهاجرین در روند اخراج، به این عملیات رسانه ای کمک می‌کند.

هر اقدام مهاجر ستیزانه که منجر به آزار و اذیت مهاجرین در ایران شود، در راستای کمک به طالبان است.
در ذهن من، هر کسی که حقی از یک مهاجر افغانستانی ضایع می‌کند، یا یک مهاجر را هدف کینه توزی و آزار و تحقیر قرار می‌دهد، یک طالب است حتی اگر شناسنامه ایرانی داشته باشد.
اگر مهاجرین افغانستانی، با تکریم و احترام به کشور خود برگردند، به جای اینکه ذهن شان درگیر خاطرات تلخ اخراج از ایران باشد، درگیر مطالبه گری از اداره طالبان خواهد بود.

اقدام دوم طالبان، اعمال فشار و محدودیت های خشن بر تازه وارد ها است.
پیش بینی اولیه این است که طالبان برای مهار مهاجرین، از هر ابزاری برای سرکوب و تحت فشار قرار دادن آنها استفاده کند.
از این جهت، پیش بینی ابزارها و روشهای طالبان برای رسیدن به این مقصود، و طراحی برای مقابله با آن، شاید بتواند از حجم فشارها تا حدی بکاهد.

سید احمد موسوی مبلغ