استاد محمد علی عطار فرزند محمد اسماعیل هروی درسال 1328 خورشیدی در شهر کهنه هرات محله خواجه عبدالله مصری در یک فامیل متدین دیده به جهان گشود.

بزرگان خانواده اش همه از عالمان دینی روزگار خود بودند ولی پدرش به پیشه عطاری و خوشنویسی روی آورد و فرزند خود را نیز در این رشته پرورش داد. محمد علی عطار با کاوش در آثار باستانی و گرد آوری مسکوکات دوره های قرن اول و دوم اسلام به خصوص رسم الخط اصلی دست پیدا کرد.

او سپس با تحقیق در خط کوفی و دوره تیموریان به انواع و اقسام دوره های بنی عباس ، بنی امیه ، غزنویان تفاوت هایی که در خط کوفی وجود داشت ، آشنا شد.

عطار هروی ، توانائی کتابت بیش از چهل نوع خط را داشت.

محمد علی عطار آموزش های ابتدایی را در مکتب های سنتی هرات فرا گرفت و سپس نزد پدرش در دکان عطاری به آموزش خوشنویسی پرداخت.

گفته میشود در سالهای 1343 محمد علی عطار شاگرد ملا صدیق نیازی شد و در همان زمان به خط کوفی آشنا گردید.

استاد عطار در سال 1345 خورشیدی از  طرف محمد عثمان صدیق وزیر اطلاعات و فرهگ وقت به سمت رییس موزیم هرات مقرر شد و چند سال در این سمت باقی ماند.

با ورد نیروهای شوروی به افغانستان و آغاز جنگ ها استاد عطار مانند هزار ان خانواده دیگر راهی هجرت به ایران شد و تمام کتیبه های او که سال ها برای به دست آوردنش زحمت کشیده بود از بین رفت.

گنجیبه ای از مسکوکات دوره های مختلف نیز در همان دوران به غارت رفت.

استاد عطار هروی با ورود به ایران در بنیاد پژوهش های استان قدس رضوی در مشهد مشغول به کار شد و تا روز های آخرعمر در آن مرکز کار کرد.

از استاد عطار هروی، تاکنون آثار زیادی به چاپ رسیده است که "گنجینه خطوط" از مهم ترین این آثار است.

در این مجموعه، خط کوفی، ثلث، ریحانی، محقق، شجری، نسخ، نستعلیق، شکسته و شماری دیگر، توسط عطار کتابت شده است.

این مجموعه در سال ۱۳۴۶ توسط وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان در کابل منتشر شده است و در آن دو مقدمه به زبان پشتو یکی به قلم عبدالرئوف بینوا وزیر اطلاعات و فرهنگ وقت و دیگری به قلم محمد ابراهیم خاخوزی رئیس کتابخانه کابل و یک مقدمه به زبان فارسی توسط استاد نجیب مایل هروی نوشته شده است.

الهی نامه خواجه عبداالله انصاری، سنگ نبشته های هرات، نمونه های خط نیز از دیگر آثار وی است که در افغانستان به چاپ رسیده است.

کتیبه ها :

علاوه بر این آثار، از عطار کتیبه های زیادی در افغانستان و کشورهای مختلف برجای مانده است.

کتیبه های مسجد جامع هرات، مزار خواجه مودود چشتی، مسجد لشگر گاه، خرقه شریف در هرات، ایوان مسجد زیارت عبدالرحمان جامی، مسجد بکرآباد و مسجد سکندر جان (همگی در هرات)، مسجد گوهرشاد مشهد، مسجد حاجی یعقوب در کابل، مسجد قبا در شهر تربت جام در ایران و مسجد هامبورگ در آلمان، آثار ماندگار و ارزشمندی است که از محمد علی عطار هروی، به یادگار مانده است.

زنده یاد استاد فکری سلجوقی ، استاد سیعد مشعل علامه شخ محمد طاهر قندهای ، الحاج عبدالحسین منجم باشی ، علی اصغر بشیر هروی ، عبدالحسین توفیق و شمار زیادی  از دانشمندان آن زمان به دکان او در بازار قندهارهرات رفت و آمد داشتند و بعضی نیز خوشنویسی را نزد استاد فرا میگرفتند.

شاگردان استاد:

عطار هروی در طول عمر هنری خود، شاگردان زیادی پرورش داد که از مهمترین آنها می توان از امین الله پیرزاد هروی، حسین وفا سلجوقی (فرزند فکری سلجوقی)، محمود و بهبود عطار (فرزندانش)، عزت الله مولوی زاده، نثاراحمد معلم، سراج الدین باغدشتی، حبیب الله طبیب، ملا عبدالرئوف و ناصر طالب یاد کرد.

سر انجام در تاریخ ۲۷ حوت سال ۱۳۷۱ خورشیدی، استاد محمدعلی عطار هروی، در سن ۷۸ سالگی در شهر مشهد در گذشت.

روحش شاد.

عکسی که بنده 37 سال قبل از دکان زنده یاد استاد محمد علی عطار هروی در بازار قندهار گرفتم خدمت دوستان به خصوص هراتیان ، که این دکان را خوب میشناسند تقدیم می نمایم.

محمود منجم زاده برلین

>>>   خداوند این هنر مند کشور ما را رحمت کند امیدوارم آثار ایشان توسط شاگردان و خانواده ان مرحوم در اختیار هم وطنان و هنر مندان قرار بگیرد.
غوری

>>>   سلام و عرض ادب به محمود جان منجم زاده و سائر خوانندگان موضوع "بیستمین سال درگذشت استاد محمد علی عطار هروی"!
محمود جان عزیز خداوند شما را پاداش خیر بدهد که همیشه تاریخ و نام ازفرهنگیان کشور عزیز مانرا زنده نگهمیدارید و یاد ازرفته گان با نام و نشان را بخاطر دوستان و تاریخ ، گرامی میسازید.
متن ارسالی تانرا سرا پا با ذوق تمام روخوانی کردم خیلی عالی بود... خداوند شما و همچون شما دست اندرکاران فرهنگی را جزای خیر بدهد که پیوسته اسمای بررگان، قلم بدستان و فرهنگیان با نام و نشان گذشته کشورما را به جوانان و آنعده کسانیکه ازسوابق هنری و فرهنگی کشور ما بی خبراند معرفی و آگاه ساخته و نام برزگان شهیر همچون عطارصاحب هروی را ثبت تاریخ کشور عزیزمان افغانستان میسازید.
بااحترام
ثمرالدین "خُرم" ازشهر مزارشریف.

>>>   این بزگوار ها است که به یک سرزمین و یک ملت جان و جرئت میبخشند و من هم به عنوان طبقه نسبتاً روشنفکر و متعهد به این خاک از خداوند برای شان اجر جزیل استدعا می کنم و از هم طبقه خود خواهشمندم که هر کدام شان از خود شان افتخار های که درد های گذشته ما را دوا سازد بجای مانده و در حفظ آبرو شرف اسلامی و افغانستانی ما کوشا و مصمم باشند.
M.S.S

>>>   در حقیقت این بزرگ مردان تاریخ واقیی افغانستان و مردم افغان اند .
ما میتوانم به بیسار ارامی بگویم پسران اصلی این مهیناین هاست روحش شاد و ارام باشد از دربار الله پاک جنت فردوس را برایش خواهانم.
احمد احمدزی

>>>   بهاالدین رحمیی هستم یک تن از شاگردان شادروان استاد محمد علی عطار و احترام خاصی به شخصیت استاددارم و در سالهای اخیر زنده گی استاد از تجربیات شان مستفید گر دیدم و از شما دست اندر کاران شبکه اطلاع رسانی هم ابراز قدر دانی و تشکر مینمایم که از شخصیت های بزرگ تاریخی همچون استا د یاد بود بعمل اوردید .

>>>   روحش شاد و یادش گرامی باد
یاد بود از چنین شخصیت ها یاد بود از یک نسل و تاریخ میباشد
حسینی -بدخشان

>>>   با سلام
توجه شما به محتوی و تصاویر قابل قدر دانی است ،مطلب نوشته شده بر روی عکس مطعلق به خود تابلو نیست.
با تشکر محترم رحیمی

>>>   جناب محترم رحیمی با شما همه موافق اند، آثار این آدم در آرشیف ملی نگهداری شود نه در یک دوکان و خانه کسی .
روح دی شادوی استاد عطار هروی .
ستاسو ورور یو افغانستانی (صافی)

>>>   تمام آثار خطاطی زنده یاد استاد محمدعلی عطار در موزیم های کابل و هرات میباشند احتمآ شاید چند اثر استاد در مشهد باشد که او سالها در آنجا نوشته و زندگی نموده است.
فقط یک تابلو نوشته او در دکان بازار قندهار که سال ها در آن کارنموده است در آن جا نصب میباشد که روزانه صد ها نفر از مقابل این دکان رد میشود و آحتما به آن مینینند آن تابلو نیز فروشی نیست و پس از هجرت استاد از هرات به مشهد که ندیک به 40 سال می شود در همان دوکان دیده در جای قدیمی خود نصب میباشد .
زلمی از المان

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است