اداره انکشاف صادرات افغانستان اعلام کرده است که در سال جاری میزان صادرات کشور افزایش یافته است که بیشتر در عرصه صادرات محصولات زراعتی، به خصوص انواع میوه تازه و خشکبار بوده است از طرفی گیاه زعفران نیز جایگاه ویژه ای در بین کالاهای صادراتی کشور پیدا کرده است اما با وجود این افزایش همچنان صادرات کشور با چالش های متعددی مواجه می باشد.

افغانستان مستحق بی نهایت صادرات می باشد که متاسفانه تاکنون تحقق پیدا نکرده است و این ازدیاد صادرات امری طبیعی می باشد زیرا در سال گذشته افزایش باران ها را شاهد بوده ایم. زراعت کشور به خصوص باغداری دارای ظرفیت های کلانی می باشد که می شود به منابع عایداتی برای افغانستان تبدیل شود.

افغانستان از لحاظ رشد زراعتی، کشوری دارای امکانات و ظرفیت های بزرگ است که تاکنون از آن استفاده ای صورت نگرفته است زیرا با چالش های متعدد داخلی و خارجی مواجه می باشد.

در گذشته دانشمندان برآورد کرده اند که افغانستان با آب، زمین و هوای مساعدی که دارد، می تواند برای 160 میلیون نفر مواد غذایی تهیه کند اما در حال حاضر افغانستان قادر به تامین مواد غذایی 30 میلیون نفر می باشد.

در واقع، افغانستان دارای زراعتی، ابتدایی و سنتی می باشد و به صورت تکنولوژیک و علمی مورد پردازش قرار نگرفته است که چالشهای پیش رو، بی برنامه بودن دولت را نشان می دهد، عدم توجه به مهندسان زراعتی، کم بودن دهات و نبودن تسهیلات زندگی در دهات که سبب شده از سکنه خالی شود و نیروی کار دهقانی و کشاورزی به شهرها کوچ کنند.

افغانستان بعنوان یک کشور محاط به خشکی نیاز به کمک دارد که خود را به کشورهای خریدار برساند، معمولا خریدار عنعنوی میوه خشک و تازه افغانستان، هند می باشد. از سوی دیگر، افغانستان ابتدا باید تولید داشته باشد سپس به صادرات فکر کند که دولت در این زمینه اقدامی انجام نداده است.

از یک سو، کشاورزان برای استفاده از ابزارهای زراعتی مدرن به قرضه هایی مساعد نیاز دارند و از سوی دیگر، دولت به جای اینکه بانک انکشاف زراعتی را توسعه ببخشد، آن را منحل ساخته است بنابراین، کشاورزان برای استفاده از ابزارهای زراعتی مدرن جایی برای قرضه گرفتن پول ندارند.

ناگفته نماند که افغانستان مستحق تولید بی نهایت محصولات مرغوب در دنیا می باشد، از جمله: کشت زعفران که کیفیت آن بسیار بالاست گرچه در ابتدا کشت زعفران نوپا است اما نتیجه آن بسیار خوب بوده است که بخش عمده ای از صادرات افغانستان را تشکیل می دهد.

کد (16)

>>>   بند سلما و بند کجکی این دو پروژه مهم زیزبنا آبی و حیاتی و پروژه عام المنفعه مردافغانستان است. این دو سد بزرگ آبی در اطراف خود بیشتر یک میلیون سه صد هزار جریب زمین زرعتی را نیز تحت پوشش آبیاری قرار می د هد. درمسیر در یای هریرود ودریای هلمند دشت های مستعد وجود ارد و با تکمیل این دوپروژه زمینه صد ها هزار هکتار زمین زراعتی با کشیدن نهر ها و ساخت کانال های آبیاری فراهم می شود و با این شهامت می تواند رشد انکشاف زراعت وحرکت به سوی مصونیت غذایی وخو کفایی گشورما درتولیدات کشاورزی و هم دسترسی به انرژی برق مشگل اکثر شهروندان افغانستان را حل خوا هد شد.
آبیاری آن طوریک لازم است از لحاظ تخنیکی در زمین افغانستان به سطح ابتدایی آن دراکثریت نواحی سهل وساده است و مدیر ومتخصص هم در این ساحه زیاد تربیه شده است اگردولت برنامه ای درست و دقیق برای مهار آب های سطحی کشور روری دست گیرد و این منابع وافر ثروت ملی را به نفع منافع ملی و به وسیله کانال های آبرسانی بدست رس کشاورزان وباغ دارن کشور ما قرار دهد و در نتیجه انشا الله وضیعت اقتصادی کشور از نگاه مواد غذایی به خود کفای می رسد وهم در صادرات میوه تر و خشک ما افزاش چشم گیرری رونما خواهد شد.
افغانستان با تولید 75 میلیارد متر مکعب آب درسال در رشد وتو سعه اقتصادی کشور تاثیر چشمگیری باید داشته باشد زیرا امار وارقام نشان می دهد که افغانستان هفت ملیون ونهصد هزار هکتار اراضی قابل آبیاری دارد امین اکنون فقطه یک میلیون وهشتصد هزار هکتار تحت آبیاری قرار دارد . دلیل عدم استفاده را دولت نبود ظرفیت برای استفاده از تمامی آب های کشور مان عنوان نموده و می گویند ما نیازمند به متخصصان خارجی در بخش آب وزراعت می باشیم.
امروز کشورعزیز ما افغانستان با اشخاص متخصص شایسته بایسته وحق خواه وطن دوست وبه طورخلاصه بگویم یک فردی که انسانیت را درنظر بگیرد وبه تهداتش در قبابل مردم وطنش عمل کند وخواسته های اکثریت مردم این سرزمین زراعت وباغداری که است براورده سازد، ضرورت دارد. باوجود چنین پتانسیل بالای در منابع آبی کشور چرا باید شور ما گرفتار خشکسالی گردد وبسیاری از مناطق وزمین هایی که قا بلیت بسیار خوبی برای کشت دارد و به علت کمبود شبکه های آب رسانی آب بدون کشت و بایرباقی مانده است. منابع موجود آبی افغانستان ظرفیت و پتانسیال آن را دارند تا در هر عرصه ها جواب گو باشد. درعرصه تولید برق ساخت بند های آبی که هم با عث باروری کوه ها از پوشش گیاهی اطراف بند ها می شود ودرنتیجه جلوگیری سیلاب ها موسمی منطقه خواهد شد.
داکتر یارمحمد کارشناس محیط زیست

>>>   فعا ل کردن رشد نبات صنعتی یعنی طلا سفید پنپه وپیله درجهت احیای دوباره وفعال نگهداشتن نساجی های کشور اهمیت زیاد دارد. تولیدات ابرومندانه پنبه دربین مردم افغانستان از دیر زمان رایج است.
دهقانان پنبه کاردر کشت پنبه تجربه زیادی حاصل کرده بودند ارقام جمع اوری سرتاسیری پخته افغانستان از نزد دهاقین 160 هزارتن در سال 1990 به دست آمده بود.
برای رسیدن به این اهداف ومقاصد که در بالا ذکریافته است ضرورت به یک سلسله اقدامات دراز مدت وکوتا مدت دیده می شود که درپلان کاری زیرین بیان می گردد.
1ــ احیا پاک کاری و تر میم شبک های آبیاری اعم از کانالها نهرها کا ریز ها سر بند ها حوض ها وجو یجه ها آب رسانی که احیا دوباره اینها ظروری است که به وسیله اینها می توان شا دابی سرسبزی و محیط مرطوب را در شرایط اقلیم افغانستان بوجود اورد.
2. احیای استیشن واترپمپ ها پاک کاری و حفر جاهای عمیق جهت آبیاری زمین های زراعتی و عفچرهای که در اثر جنگ از بین رفته است. اکثر کا رهای پاک کاری وساختمان توسط دهاقین و مردم نواحی یا محل با رهنمای انجینران در بدل مواد غذایی یا پول نقد صورت گیرد.
3. ساخت بند های آبی برای تولید انرژیبرق بخاطر جلوگیری از قطع اشجار وجنگلات که ثروت ملی کشور است وهم نقش جنگلات در کنترول آب های سطحی وتغذیه آبهای زیرزمین درتعدیل آب وهوای منطقه وهم مبارزه با الودگی وفرسایش و حفظ وتولید خاک.
4. پاک کاری زمین ها وآماده ساختن زمین ها جهت کشت از وجود نی زار وخارزار.
5. تامین دهاقین با تخم های اصلاح شده , کود کمیاوی و سا یل عصری از قبیل تجهیزات ماشین الات زراعتی به خصوص ماشین های قلبه خورد دستی مناسب به طول وعرض زمین دهاقین کم زمین ولایات کوهستانی شمال شرقی جنوب شرقی ولایات مرکزی کمک جهت بهتررشد اقتصادی آنها ضروری است.
کشت غله جات هر کدام آن از نگاه ای رشیه دوانی شخم زدن آن فرق دارد. اگر در وقت کشت در شخم زدن دقت صورت نگیرد دهقان از زمین کشت کرده ی خود حاصل خوب بدست آورده نمی تواند. بطور مثال برای کشت غله گندام شخم زدن زمین 30 الی 35 سانتی متر ضرور است. در حالی که شخم زدن توسط گاو آهن پاره از عمق آن 5 الی 10 سانتی متر زیاد تر نمی توان شخم زد. واز همین سبب است که دهقان بیچاره با صد زحمت از یک هکتار زمین یک نیم تن گندام بدست می اورد.
اگر شخم زدن با ترا کتور باشد ما از همان یک هکتار زمین 3 الی 5 تن حد اقل گندام بدست خو اهیم اورد. شخم زدن با تراکتور خاک را خوب زیرورو می کند از سختی آن کاسته می شود و آب هوا می تواند به راحتی وارد خاک شود وریشه غلات هم می تواند به راحتی در آن نفوذ کند همچنین کود ومواد مفیدی که در روی خاک پاشیده شده واز بین می روند . دهقا نان باید زمین خود را باید دوبا ر در سال شخم زنند خوب حاصل بدست می اورند.
اول بعد از چند هفته از برداشت محصول عمق شخم 30 الی 35 سانتی متر باید شخم زد دوم در وقت کشت اندازه عمق شخم 10 الی 15 سانتی متر بخاطر زیر خاک کردن تخم غله دانه آن هم با تراکتور سبک که خا ک آن محکم وسفت فشرده نشود. واستفاده از تراکتور سنگین برای شخم زدن زمینی که زیر کشت می رود مفید نیست.
تا سالیان قبل از 1992 تعداد پروژه های زیر بنای در کشور ساخته ویا در جریان ساختمان به شمار رفته و این پروژه ها به حیث قدم های نخست در جهت میکا نیزه ساختن زراعت افغانستان به شمار رفته ودراین پروژ ها از روش وتکنولوژی معا صر در کشت وزرغ استفاده بعمل می امد وبه اثر جنگهای ویرانگر اکثر این پروژه ها قسما"یا بکلی از بین رفته واحتیاج به ترمیم وساختمان وانکشاف دوباره دارد. احیای این پروژه ها اهمیت شایان درجهت ایجاد کار برای اهالی کشور وهم در سرسبزی خاک وجلوگیری از گسترش بیابان ها و بخصوص رول این پروژه ها دربلند رفتن وضع اقتصادی کشور ما دارند .
داکتر یارمحمد کارشناس محیط زیست

>>>   احیای دوباره پروژه های سکتور زراعتی مانند پروژ آبیاری اعظیم دره ارغنداب هلند , پروژه آبیارسرده غزنی , پروژه آبیاری کانال ننگرهار, پروژه آبیاری خواجه الوان بغلان , پرورژ آبیاری چاردره وچوغه کندوز ، پروژه آبیاری نهر شاهی علی چوپان بلخ که پروژه آبیاری دشت کیله گی پروزه آبیاری کوکچه که شیوه مدرن کشت وآبیاری در آنها صورت می گرفت احیای دو باره این گونه پروژه ها در جهت بلند بردن اقتصاد واحد های اداری قابل ملاحظه می می باشد . وهمچنان در جهت کار یابی به جوانان و بخصوص متخصصین پناهنده که بوطن بازگشت می نمایند کمک شایان می کند. بسیار ساحات نواحی کوهستان افغانستان محیط مناسب برای باغداری است. احیای وبازسازی باغ ها در بهبود محیط زیست واقتصاد کشور ما رول عمده دارد در سال های اخیر بخاطر نبود امکانات صدور میوه خشک وتر به کشور های همسایه وجهان باغ داران کشورما نیز به کشت خشخاش روی اورده و در ختان مثمر ومیوه دار خود را قطع بی رحمانه نموده اند و برای احیای دوباره آن باید در جهت برکشت به کسب باغ داری وتاک داری به آنها کمک های مادی وفنی معقول صورت گیرد. باغداری علم شناخت پرورش وتولید میوه جات سبزی جات و نباتات زینتی می باشد واز مزرغه دارای مجزا است. بسیاری عملیات باغداری جنبه تیوری نداشته ساحه عملی وتجربیوی دارد.
داکتر یارمحمد کارشناس محیط زیست

>>>   افغانستان امکانات وسعی از لحاظ زمین زراعتی و ثروت آبی دارد که برای زراعتی شدن جز رسنیدن آب بوسله کانال های آبرسانی به اراضی قابل کشت جیزی بکار ندارد. ولی پیش سه ده ازسبب ضعف اقتصادی وعدم وپیش رفت تخنیک از این ثروت ارضی وآبی خود کشور ما در زراعت و باغداری بشکل خوبتر آن استفاده چندان کرده نتوانسته است. امروز و جود جامعه جهانی در طی یک 13 سال در افغانستان با سبب های گوناگون از آن جمله تحت شعار بازسازی زربنای ها و به بخصوص زیربنا های آبی افغانستان با تاسف که با وصف میلیارد دالر کمک های جا معه جهانی به افغانستان کشاورزان و باغ داران کشورما از عدم مدیریت آب و نگاه مسوولان دولت به این مساله یک نگاه صرف غیر ریشته انجنیر آبیاری است و یک فرد نظامی موفق در ریشته نظامی نمی تواند فرد موفق ومفید در رشته انجنیری و در زمینه طرح پروژه های آبیاری وشبکه های آبرسانی باشد و به همین دلیل تا هنوزهم کشاورزان وباغداران کشور ما از بی آبی زجر می کشند و رنج می برنند.
داکتر یارمحمد

>>>   بهترین راه بخاطر افزایش تولیدات زراعتی در کشور:
قراری تجربه که من دارم میخواهم انرا با دوستانم شریک بسازم.اگر چه این یک راه طولانی و پر هزینه است ولی این یکی از راهای مسلط شدن و مبرا شدن کشور از فقر وکشت مواد مخدر( تریاک ) پنداشته میشود.
در علم زراعت دو نوع توسعه و ترقی وجود دارد.
1. توسعه زراعتی عمودی( ازدیاد حاصلات زراعتی با کیفیت بر فی مترمربع زمین) این توسعه زراعتی با معرفی تخمهای اصلاح شده زراعتی،مالداری اصلاح شده،باغداری و نباتات عاید آور صورت میگیرد. این فعالیت ضرورت به مراکز تحقیقاتی و توسعه وی مصمیم ومدیران توسعه متعهدرا دارد
2. توسعه زراعتی افقی: این توسعه زراعتی در بر گیرنده فعایت های است که بتوان زمین های بیشتری را زیر آبیاری در آورد که ساختمان بند ها و انهار،ایجاد حوضهای آب گردان، آوردن کشت نباتات مقاوم به خشکه ، توسعه زراعتی ، ایجاد سر سبزی و ایجاد جنگلات تولیدی و صنعتی را در بر میگیرد. چون ما در افغانستان 12% اراضی قابل کشت داریم که فقط 5% انرا فعلاً استفاده مینمایم پس یکی از راه های در آوردن مناطق بایر تحت کشت آنست که درختان بار اور اقتصادی را که مقاوکت به خشکی باشد ترویج بداریم و مردم را تشویق و ظرفیت فراهم سازیم تا این درخت کاری را توسعه بدهند. من در وقتیکه با موسسه آقا خان کار مینمودم چنین پروگرامی را ایجاد نموده بودم که دست اوردهای زیادی ازان گزارش میگردد که در ولایت بدخشان قابل دید است . موسسات دیگری هم تجارب خیلی با ارزش را در کشور دارند خصوصاً در ولایات فراه، هرات و بادغیس وولایات دیگر. من فکر میکنم یک موسسه توسعه زراعتی مبارزه علیه خشک سالی و زمین های للمی یا بایر ایجاد گردد و درختان چون پسته، بادام، انگور وهشی، اکاسی، ناک، انار، عناب ، ناجو، ارچه، و همچنان نباتات مقاومت بخشکی را مانند زیره سیاه،زعفران، اینگ، شیرین بویه، رشقه للمی و غیره را بمرم معرفی گردد و کمک شود که کشت گردد. این برنامه باعٍث میگردد که توسعه افقی زراعتی در کشور گسترش نموده تولیدات زراعتی افزایش گردیده باعث حاصل خیزی زمین، فعال شدن فابریکه های بیشتر غذا سازی ازبین بردن فقر ، کار برای مردم،و ایجاد مصونیت زنده گی برای مردم میگردد. باید بگویم که غرس و کشت نباتات تغیرات بزرگ را در حیات و محیط زنده گی مردم ایجاد مینماید که از هرطرف باعث تولید و بهتر شدن زنده گی میگردد که در نهایت باعث تقلیل پایدار کشت تریاک در کشور میگردد. اینرا باید اضافه نمایم که با گذشت هر سال قیمت و تولید هر نبات غرس شده افزایش مینماید که سرمایه مردم و ملت را گسترش داده و کارهای جانبی دیگر را ایجاد مینماید.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است