آب یکی از فاکتورهای جدی دیپلماسی کشورها در بیست سال بعد است. افغانستان دارای منابع سرشار آب شیرین است. کشورهای زیادی هم از این منابع تغذیه می کنند. منازعه آبی یکی از چالش های جدی در افغانستان بوده است.

داکتر نجیب آقا فهیم استاد دانشگاه و پژوهشگر مسایل آب در برنامه «تحول» گفت: منابع آب از لحاظ زمانی و مکانی توزیعی نا متوازن دارد. در کشور ما بیشترین بارندگی در فصل زمستان است. در فصل زمستان نیاز به آب کمتر است و در فصل بهار و تابستان بارندگی کمی وجود دارد. به همین دلیل امکان کم آبی در کشور ما نیز وجود دارد. مزیتی که کشور ما نسبت به دیگر کشورهای همسایه دارد این است که به دلیل وجود کوههای بیش از دو هزار کیلو متری، این بارندگی ها تبدیل به یخ می شود وذخیره می گردد.

وی در ارتباط با اهمیت اقلیم، جغرافیا و آب می گوید: در سال های اخیر تغییرات اقلیمی، دنیا را با یک مشکل جدی مواجه کرد. این تغییرات تا حدی بوده است که باعث شده سیاست مداران بین المللی، سیاست را در کنار تغییرات اقلیمی بازتعریف کنند. یکی از دانشمندان می گوید: سیاست در دنیای امروز ناشی از تغییرات اقلیمی است. بنابراین تغییرات اقلیمی همه چیز را تغییر داده است.

داکتر فهیم افغانستان را هم در معرض کم آبی ارزیابی کرده و عنوان کرد: افغانستان در قاره آسیا قرار دارد و قاره آسیا در مجموع شصت در صد نفوس دنیا را در خود جای داده است اما سهم آن از منابع آبی حدود سی و شش در صد است. بنابراین ما در یک قاره خشک قرار داریم. در قاره آسیا شرق میانه ،آسیای میانه و جنوب آسیا خشک ترین ها هستند. سازمان ملل فهرست ده کشوری را که با کمبود جدی منابع آبی مواجه هستند، منتشر کرده است. در این فهرست متاسفانه سه کشور در مجاورت و همسایگی ما قرار دارند. یعنی ترکمنستان،ازبکستان و پاکستان. هرگاه این فهرست به بیست کشور افزایش پیدا کند. ایران و افغانستان هم شامل این فهرست می شود. بنابراین ما در این جغرافیای بسیار دشوار قرار گرفته ایم.

استاد دانشگاه راجع به آب رسانی افغانستان به کشورهای همسایه و قراردادهایی که در این مورد وجود دارد اظهار کرد: افغانستان با همسایه های خود چند موافقتنامه و معاهده درمورد تثبیت وضعیت حقوقی رودخانه ها دارد. یک معاهده در سال1351 بین افغانستان و ایران به امضا رسیده بود که آن معاهده هنوز در روابط دو کشور نافذ است. براساس آن معاهده برای ایران، یک حق آبی مشخص پیش بینی شده است. همچنان معاهده دیگری با شوروی داشتیم که در چارچوب آن معاهده، رودخانه آمو به عنوان رودخانه مرزی شناسایی شده و برای کشورهای همجوار رودخانه آمو، استفاده از آمو حق برابر و مساوی در نظر گرفته شده است. بنابراین وضعیت حقوقی رودخانه آمو و هلمند مشخص است. در مورد باقی رودخانه ها مانند هریرود متاسفانه هنوز با کشورهای همسایه تصمیمی گرفته نشده است.

وی در خصوص موارد استفاده آب دریای کابل گفت: براساس آمارهایی که در دهه پنجاه میلادی جمع آوری شده است، ظرفیت آبدهی حوزه دریای کابل که به پاکستان راه پیدا می کند در حدود بیست و یک میلیارد متر مکعب است که در بهترین حالت آن ما چیزی در حدود چهار متر مکعب آب استفاده می کنیم و باقی وارد کشور پاکستان می شود. مشکلی که ما با آن مواجه هستیم این است که این حوزه اکثراً اراضی کوهستانی است. زمین زراعتی قابل کشت وجود ندارد، آب خوب داریم اما زمین قابل کشت بسیار محدود است. آن زمین های قابل کشتی هم که وجود دارد ما توانایی آبیاری آن را نداریم.

داکتر فهیم در خصوص معاهده آبی با ایران گفت: براساس معاهده سال 1351 ایران حق دارد که در هر ثانیه بیست و شش متر مکعب آب از رودخانه هلمند استفاده کند که طبعاً این میزان ثابت نیست و نوسانی است. با درنظرداشت نوسان آب در فصل های مختلف این میزان استفاده می تواند تا صد متر مکعب افزایش و یا تقلیل پیدا کند و گاهی آبی وجود ندارد که آنها استفاده کنند.

وی ادامه داد: اگر درست بسنجیم ایران حق دارد سالانه هشتصد و بیست میلیون متر مکعب آب سالانه استفاده کند اما در عمل، طی بیست سال گذشته چند برابر آن چیزی که در معاهده پیش بینی شده است استفاده کرده است. حتی در این سالهای اخیر که ما شاهد خشکسالی های دوام دار بودیم میزان استفاده سالیانه ایران از آب رود هلمند چیزی در حدود دو میلیارد متر مکعب آب است.

این پژوهشگر مسایل آب ظرفیت های آب کشور را چنین تشریح کرد: آمو یکی از رودخانه های پر آب آسیای میانه است که تقریباً حیات در آسیای میانه وابسته به دو جریان رودخانه ای است که سیحون و جیحون یا آمو دریا است. آب رودخانه هریرود کمی محدود است. در حدود یک و نیم میلیارد متر مکعب ظرفیت آب دهی دارد. ولسوالی هایی که در اطراف آن وجود دارند دسترسی کمی به آب آشامیدنی دارند.

وی در خصوص وجود ظرفیت کلان آبی در افغانستان و ایجاد تهدید یا فرصت از این جهت گفت: این بستگی به توانایی ما دارد که از این موقعیتی که هم اکنون کشور ما در آن قرار دارد به عنوان یک فرصت استفاده کنیم یا به عنوان یک تهدید برای ما تلقی شود.

داکتر فهیم افزود: حساسیتی که فعلا در افغانستان ایجاد شده است، بیشتر زاده زیاده خواهی های کشورهای همسایه است. آنها بیشترین استفاده را از رودخانه های ما می کنند اما همواره به خاطر آن افکار عمومی را از اصل موضوع منحرف می کنند و افغانستان را متهم به نقض حقوق آب می کنند. همواره به صورت مستقیم و غیر مستقیم مذاکرات مختلف خود را با موضوع آب ارتباط می دهند.

وی اظهار کرد که کشور ما تا به حال نتوانسته است از این ظرفیت به خوبی استفاده کند و افزود: در سالهایی که افغانستان درگیر جنگ و اشغال کشورهای بیرونی بود ما نتوانستیم به درستی آب را مدیریت کنیم و آب ها به صورت طبیعی جریان پیدا کرده و به کشورهای همسایه به فراونی سرازیر شد و کشورهای همسایه هم روی هر قطره این آبها سرمایه گذاری کردند. آب شهرها را تامین کردند، جمهوری اسلامی ایران در مجاورت مرز، چاه نیمه هایی را حفر کرد یا از دره های طبیعی یا گودال های طبیعی استفاده و آن را مسدود کرد و میلیارد ها متر مکعب آب را در آنجا ذخیره کرد. حتی از آن چاه نیمه ها لوله بزرگی احداث کرده است که آب چاه زاهدان تامین می شود. حالا هم به فکر این است که این آب را به کرمان و جاهای دیگری انتقال دهند.

فهیم افزود:ترکمنستان و جمهوری اسلامی ایران در پایین دست هریرود مشترکاً سدی را به نام دوستی احداث کردند که این سد ظرفیت ذخیره سازی یک میلیارد و دو صد و پنجاه میلیون متر مکعب آب را دارد. از پشت سد دوستی لوله ای کشیده شده است که آب شهر مشهد تامین می شود. این دو کشور مشترکاً پنجاه هزار هکتار زمین را با استفاده از آب پشت سد دوستی آبیاری می کنند. همچنان حیات در پشتونخواه وابسته به آب دریای کابل است.

وی در پایان گفت: آب زندگی است و آب حیات است. بدون آب زندگی امکان پذیر نیست. افکار عمومی باید در باره این ماده حیاتی آگاه شوند. باید نهادهایی درداخل کشور تاسیس شوند و تحقیقاتی وسیع در این مورد انجام شودو آماری که از گذشته ها به جامانده است دوباره تجدید نظر شود تا کشور ما از این نعمتی که در اختیارش نهاده شده است بتواند استفاده درست کند.

کد(30)

>>>   مسئله آب در افغانستان کم کم دارد به یکنوع جنون بدل میشود. پیشنهاد می کنم نانجیبانه و برخلاف قوانین بین المللی افغانستان جلوی خروج آبها از سرحدات را بگیرد تا پاکستان ( که خود کشور بسیار پرآبی است و دریای عظیم دارد) جلوی ورود لاری های مواد خوراکه را از کراچی به افغانستان بند کند تا قیمت آرد و شکر و روغن در کابل به فلک برسد. برای کسانی که نمی فهمند افغانستان یک کشور محصور در خشکه است و به آبهای آزاد راه ندارد و هر 2 هفته یکبار فیلشان یاد هندوستان می کند این بهترین اقدام عملی است. هزاران هزار جسد از گشنگان که از سرکهای کابل و قندهار و مزار جمع شد این تخیل طفلانه 2 هفته یکبار هم خاموش میشود.از برکت وجود افغانستان میلیونها نفر از جوانان کشورهای همسایه معتاد و بدبخت شده اند خشکسالی هم مزید.کدام مشکلی نیست.

>>>   ضرورت ایجاد بند های آبگردان باساخت بند های آب گردن در امتداد دریا های خروشان می توان بخش از بزرگی از ثروت ملی کشور را زیر کنترل آورد و این کار با حمیت کمک زیادی به اقتصاد کشور و احیا ی محیط زیست دور و اطراف بند های خواهد شد.چون افغانستان از چهار طرف به خشک محاط است و دارای اقلیم بری( دشتی ) می باشد ، از جانب دیگر بنابر کوهستانی بودن آن اختلاف درجه حرارت شبانه روزی ، ماهانه و سلانه زیاد است. این نو اختلاف درجه حرارت خصوصیت اقلیم خشک یک منطقه را وا نمود می سازد. چنانچه اندازه حرارت آن در زمستان سرد و در ایام تابستان بسیار گرم می باشد. توسعه بند سازی را در دره ها ی حوزه آبخیز برای تولیدد نیرو برق آبی را باید دولت هرچه زود تر را ه اندازی کند. دره های دراز و طویل مسیر این دریاهای دایم جریان مانند هلمند ، هیرود ، مرغاب ، بغلان ، پنچشیر ، کوکچه ، کنر و بامیان که جای های مناسب برای ساخت بند آب گردن جود دارند.موثریت ساخت بند های آب گردن در کنترل سیلاب و حفاظت از مناطق پایین دست شهر ها ودهات کاهش خسارات به محصولات زراعتی و باغات و مرگ چارواها می باشد حفظ آب در یا ها زمان جنون و خیزش ناشی از ذوب برف و آب باران و استفاده از آن در مواقع مورد نیاز مصارف زراعت و باغات و نقش تبخیر آب بندها در حفظ و حمایت و احیای گیاهان و آمدن حیوانات وحش و زیستگاه آنها در کنار بند ها و هم اعمار بند نگهدار آب در آن کمک شایان در بهبود آب هوای و کاهش اثر خشکسالی در مقیاس اقلیم منطقه و خنکا هوا و زیبای منظر ه کمک می نماید و مانع پیش روری بیابانها می شوند.موثریت دیگر ساخت بند های آب گردان تبدیل زراعت افغانستان به کشت دوفصله از آب ذخیره بند بوسیله کانال های آبرسانی و هم تولید برق آبی سهل الوصول ترین تجدید شونده ترین وتمیزترین منبع است. رشد زراعت و باغداری بدون منابع موثر آبی ناممکن است ، توسعه بند سازی را در دره ها ی حوزه آبخیزی که دریاها خروشان دارد ، برای تولید نیرو برق آبی را باید دولت هرچه زود تر پلان پروژه ها میان مدت و دراز مدت را را ه اندازی کند و تاسیساتی که از آن برای تولید برق ، آبیاری زراعت و باغات که به سهولت از آن دهقانان باغداران استفاده کنند ، ایجاد کنیم و از تبخیر آب بند دور بر دو طرف کوه های بند اقسام درختان سبز و خرم می روید و با عث زیستگاه طبیعی گیاهان و جانوران و مستحکمی اکوسیستم منطقه و کوه ها می شود .به دلیل کوهستانی بودن افغانستان ، کوه ها دیوار عظیم مانع باد های شدید توت ریز یا زردآلو ریز شده است از این سبب انکشاف ساحه با غداری در اکثریت نواحی ولایت افغانستان مساعد است وهم عاید فرآوردهای باغداری نسبت به محصولات زراعتی سه و چهار برابر بالاتر است. بنابراین تشویق مردم دهات به باغداری و ترویج نهال میوه دار که محصول آن منفعت و پول بیشتر برای باغداران در مناطق که شرایط اقلیم منطقه آن با نوع نبات سازگار باشد نمود و در حقیقیت با این اقدام سبب سرسبزی شادابی و احیای محیط زیست افغانستان وهم به شهروندان کشور گذر نام ورود به جهان مدرن، جهان صنعتی وتکنولوژیک را می دهیم.در اکثریت کشور جهان به خصوص اروپا اداره های محیط زیست آن به حداث و ساخت حوض های مصنوعی در محلات خشک می پر دازند و محل را سرسبز با کاشت گیاهی نی و بته های زینتی شکوفاء و اکوسیتسم آبی را ایجاد می کنند.به با ور های کارشناسان امور حفاظت احیای محیط زیست ، ذخیره شدن آب ها اهمیا بسزایی داشت از ساخت آن افغانستان از چندین رهگذر سود می برد ، اول تبدیل زرعت به کشت دوفصله ، تولید بیشتر نیروی برق ، بخار بند بهبود آب و هوای محل، گسترش ویسع باغات و باعث رویدن جنگلات طبیعی و در نتیجه سبب احیا محیط زیست می گردد. آبیاری آن طوریک لازم است از لحاظ تخنیکی در زمین افغانستان به سطح ابتدایی آن دراکثریت نواحی افغانستان سهل وساده است چونکه دشت مستعد شمال هموار است با مدریت خوب آب میتوان از این دشت های را زیر کشت آورد، ودر این ساحه هم متخصص هم زیاد تربیه شده است اگردولت برنامه ای درست و دقیق برای مهار آب های سطحی کشور روری دست گیرد و این منابع وافر ثروت ملی را به نفع منافع ملی و به وسیله کانال های آبرسانی بدست رس کشاورزان وباغ دارن کشور ما قرار دهد و در نتیجه انشا الله وضیعت اقتصادی کشور از نگاه مواد غذایی به خود کفای می رسد وهم در صادرات میوه تر و خشک ما افزاش چشم گیرری رونما خواهد شد. باوجود چنین پتانسیل بالای در منابع آبی کشور چرا باید گرفتار خشکسالی گردد وبسیاری از مناطق وزمین هایی که قا بلیت بسیار خوبی برای کشت دارد و به علت کمبود شبکه های آب رسانی آب بدون کشت وبایرباقی مانده است. منابع موجود آبی افغانستان ظرفیت و پتانسیال آن را دارند تا در هر عرصه ها جواب گو باشد. درعرصه تولید برق ساخت بند های آبی که هم با عث باروری کوه ها از پوشش گیاهی اطراف بند ها می شود ودرنتیجه جلوگیری سیلاب ها موسمی منطقه خواهد شد.
داکتر یارمحمد حیدر زاده

>>>   کشور ما نعمت های فراوان دارد اما افسوس که صاحب ندارد ومردم ما با این همه نعمت های خدادادی در فقر مطلق به سر می برد وهمیشه منت خور همانهای باشیم که از ثروت ملی ما استفاده می کنند...سالانه حدود ۳۰ملیارد دلار اب افغانستان از نگاه ارزش گذاری وارد سد دوستی می شود که ترکمنستان وایران از ان استفاده می کند... اب شرب مشهد ۷۰در صد ان از سد دوستی تامین می شود ...ما مردم چه قدر بد بختیم که با این همه نعمت باز در بد بختی هستیم شاید باور ش برای مردم ما سخت باشد که بنزین در کشور دبی لتر یک دلار است اما اب معدنی لتر یک نیم تا دو دلار است. یا با این همه اب در افغانستان چرا سد زده نشود که علاوه بر استفاده ابی برق کشور نیز تامین شود ودیگر نیاز به خرید برق از ترکمنستان وایران نباشیم کی سر دمداران متوجه می شوند خدا می داند.

>>>   (سالانه حدود ۳۰ملیارد دلار اب افغانستان از نگاه ارزش گذاری وارد سد دوستی می شود که ترکمنستان وایران از ان استفاده می کند)
کل فروش نفت ایران سالی 20 میلیارد است. این 30 میلیارد دالر پول آب (صرف یک بند آبی) را از کجا آوردی ؟!! چه قسم حساب کردی. بگو تا ما هم بدانیم. اگر گپ مفت است خو بگو 300 میلیارد یا 500 میلیارد !! ضمنا" کل آبهای افغانستان از ابرهای ایران است که از سمت مشهد به هرات و بعد به کابل و جلال آباد میرسد. اگر ایران ابرهای خود را جلوگیری کند و در افغانستان باران نبارد آب افغانستان از کجاست؟ ایران چند سال است که مثل ترکیه شروع به تخلیه آب ابرها کرده چون افغانستان برخلاف تعهد خود هیرمند را بند کرده و آبی به ایران نمیرود. شاید چند سال دیگر ابری به افغانستان نرسد و همو کاری که افغانستان با ولایت سیستان ایران کرد و با بستن آب هیرمند آن را ویران کرد تکرار شود ولی سرچپه.

>>>   زنده باشی داکتر صاحب .
من همیشه مضون های نشر شده شما را درشبکه اطلاع رسانی افغان مطالعه و دنبال مینمایم واقعاَ موضوعات بسیار عالی با ارزش را به سمع هموطنان میرسانید، خداوند برای شما صحت کامل وعمر دراز نصیب بگرداند آمین یا رب العالمین
وطندار

>>>   داکتر صاحب یارمحمد حیدر زاده یک شخصیت آرمانی و ایده ال است و هم یک متخصص خوب در ساحه بند آنهار یعنی مهندس ی عمران زمین و حفظ محیط زیست است .من سابق با او شناخت دارم
انجینر قدیر

>>>   از تحلیل نظر مضمون داکتر یارمحمد حیدر زاده هویدا است که او یک دانشمند مستعد و مجرب و طن کشور است و افسوس که بی واسط است اگر او واسط می داشت و او داکتر علوم در بخش عمران زمین است وبهتر گذینه برای کرسی وزیر زراعت بود.
نقیب الله وردک

>>>   پاکستان ملت مارابیچاره کردوجنگ قومی راکشت کردوسیاستمدارن ماهم گول دشمن راخوردن وبه جان هم افتادن که تمام ملت اواره وبیچاره شدوسیاستمدارن ماهرچه زوتربایددست ازنژادپرستی بردارن وفکرمردم باشن تاماتمام معدنیات خودراکشف واستفاده کنیم به امیدفغانستان یکپارچه ومتحد

>>>   هههههههههه ایران کجا وتخلیه ابرها کجا ؟؟؟؟؟ ایران ابرهای فضای قم ویزدواهوازوووو راچراتخلیه نمی تواند؟؟؟؟؟...

>>>   جناب که حرف من را نقد کردی ۳۰ملیارد دلار را گذارشی بود که بی بی سی داده بود من از خود نگفتم تازه ۳۰را گفتم وارد سد دوستی می شود که دو کشور ترکمنستان وایران استفاده می کند از نگاه ارزشی که گفتم اگر کله تان کار کند ارزش اب شرین از بنزین بالاتر است همین حالا لتر بنزین در دبی یک دلار است امابتری های اب شرین لتر یک نیم دلار اینکه من وتو برای اب ارزش قایل نیستیم حرف دیگری است دیگر اینکه گفته اید اب افغانستان از ابر های ایران است که تخلیه نمی شود اگر ایران ای کار را می توانیست حتما می کرد مگر ابر های ایران از کجا میاید ...

>>>   ایران کجا آنقدر پیشرفته است که ابرهارا نزارد بیاید به افغانستان بعد اگر این کار شدنی بود کشورهای دیگه نمی گذاشتن ابری به ایران بیاید.
دره صوفی

>>>   از نگاه دانش محیط زیست هرجای که ابر های است در همان جا آب هم است . چرا طبیعت ایران هروز و هر سال به خشکی گرایده روان است . چون دولت ایران در مصر ف آب اسراف کرد و به زیست دایمی تالاب ها ارزش نداد و تالاب را بخاطر در آمد بی رویه اقتصادی تخلیه کرد. نمون مثال تالاب های هامون هلمند بعد از ایجاد چهار مخزن غیر قانونی ایران در داخل خاک خود به انحراف بیشترآب از ذخیر طبیعی آن و استفاده بی رویه آب هامون هلمند در آبیاری مزارع کشت گندم ، برنج و باد مجان ( کوجه فرهنگی ) از مهمترین عوامل گاهش آب تالاب هامون هلمند محسوب می باشد. از همین سبب ها مون هلمند اثرات مثبت طبیعی خود را از دست داده است و اولین تهدید آن به منابع آبی یخچالهای دایمی هندوکش مرکزی کوه بابا با عث ذوب سریع آنها شده است که این یخچالها منبع بزرگ آبی افغانستان به حساب می آید. ذوب سریع یخچالها طبیعی در فصل گرما و با عث تشدید طغیان دریا های هلمند ، خاشرود ، هاروت بطور موقت و آمدن سیلاب ها می شود و پیامد آن فرسایش خاک و خشک شدن چشمه سار ها و کمی آبی ، خشک سالی شده است
کارشناس محیط زیست

>>>   بسیاردلیل منطقی...به نظر مااین بیشترناشی ازدیپلماسی بسیارضعیف وفاسد ومعامله گری عیان دولت قبل مایعنی کرزی صاحب بوده است وماان شائ ا..درولسی جرگه طرح مدونی برای اعاده این حقوق خواهیم داشت .
شیوا.کاندیداحتمالی بلخ

>>>   مصرف اب 3 میلیون افغانی در ایران اگر تنها روزی هر کدام یک لیتر اب بخورند را حساب و در 360 روز سال ضرب کنید .انگاه کمی از خود خجالت بکشید.اب نباشد حداقل کار ان است که اینها را با لگد اخراج کنیم بلکه مصرف اب ایران سالانه صدها میلون کم شود.راه دسترسی به بندر چهاربهار را هم ببنیدم تا کشور دوست و برادرتان پاکستان قورتتان بدهد.ساخت طرح های عمرانی از قبیل راه اهن و جاده و ...را هم متوقف نگه داریم.اقدامات لازم را برای برخورد با کسانیکه پایگاه در اخیار دشمنان ما میگذارند هم انجام دهیم.همانطور که منافع ملی شما تامین میشود منافع ملی ما هم باید تامین شود.انگاه مینشینیم و از اتفاقات روی داده لذت میبریم.اما چه میشود کرد که هنوز دولت ایران تصور دوستی از افغانستان دارد.هرچه این جدال بر سر اب ادامه یابد صداهای معترض و خواهان تعقییر هم زیاد میشود.کشوری که دو رشته کوه البرز و زاگرس را دارد و در شمال و جنوبش دریا است معطل اب است؟؟؟؟تا اندک مدتی دیگر خبر ساخت خط انتقال اب شیرین از دریای مکران به مشهد مقدس را خواهید شنید.ولی دولت ایران نباید این دشمنی ها را اینگونه بی پاسخ بگذارد.اگر منافع دیگران اینگونه است و باید تامینش کنند منافع ما هم باید تامین شود.

>>>   نظر دهند دوم که بنام داکتر یارمحمد حیدرزاده ضرورت ایجاد بند های آبگردان را بهترین ارزیابی جامع به سود بهبود هوای منطقه تحلیل نموده است.
انجینیر میر اوغان

>>>   اول از برادران ایرانی میخواهم با کمی تغییر لحجه به جای افغانیها نظر ندهند.دوم فکر خدا بودن را از سر خارج کنند. اگر واقعا نعوذبالله احساس میکنند جای خدا نشسته اند باشد اب و ابر که هیچ جان ما وهمه دنیا رابگیرید تا همه دنیا مال شما باشد ...

>>>   بـــه کامنت نویسان ایرانی !
تشویش نکنید از ما صرف حرف است عمل هیچگاه وجود ندارد !

>>>   بـــه ( اول از برادران ایرانی میخواهم .....
دوما برادر من از تو می خواهم بدان حالا بشر برهمه چیز فایق آمده این بوسیله علمی صورت میگیرد که خداوند برای بندگانش داده هم ایران وهم افغانستان وهم هرکشوردیگر میتواند ابرهارا که درحال حرکت هستد به باران تبدیل کنند فرضا ما نخواهیم ابری از فضای افغانستان به تاجکستان برود حکومت بوسیله طیاره مواد کیمیاوی را بالای ابرها میپاشد ابرها به باران تبدیل میشوند همینگونه ایران هم میتواند خداوندی که درچندم حصه ثانیه جهان را خلق میکند مخلوقش هم میتواند ابری را به باران تبدیل سازد
انجیرگل

>>>   افغانستان هرگیز و تهت هیچ شرایط نباید آبش را به کشورهای همسایه بدهد...
علی

>>>   در مورد سخنان جناب دره صوفی
جلوگیری از حرکت ابرها و باروری ابرها امری امکان پذیر است اما هزینه زیادی دارد. مسئله آب میان ایران و افغانستان هم با گفتگو کاملا قابل حل است. روابط ما با عراق چندین برابر روابط با افغانستان در حالی که فرهنگ و زبان افغانستان به ما نزدیک تر است. بیاید با گفتگو و همکاری در تمام زمینه های سیاسی و اقتصادی و ...قدرت دو کشور را بیشتر سازیم.

>>>   (سالانه حدود ۳۰ملیارد دلار اب افغانستان از نگاه ارزش گذاری وارد سد دوستی می شود که ترکمنستان وایران از ان استفاده می کند)
آبهای افغانستان از ابرهای ایران است. افغانستان کی می خواهد پول ابرهای بارانزای ایران را بدهد که از 10 مقابل این مبلغ هم بیشتر است ؟ هرسال افغانستان باید حداقل سه صد میلیارد دالر به ایران بدهد.

>>>   بنازم به این انگلیس با این بی بی سی اش ، چه میکنه انگلیس ، از هیچ موضوع می سازد و مردم را به جان هم می اندازد . الحق که اینها شیطان را هم درس می دهند .

>>>   انگلیس ( استعمار پیر ) : اختلاف بیانداز و حکومت کن ...

>>>   اب رو نگذارید بیاد تو ایران حتی اگر مهاجرین افغان از گشنگی مردن.جلوی اب را بگیرید ک مردم خودمان کشاورزی کنند...
علی مهاجر از ایران

>>>   علی مهاجر از ایران حالا فهمیدی چرا ایران به شما حق شهروندی نمی دهد واقعا چقدر ...خدا را شکر که دولتمردان دانا هستند چون تمام حرکتتان زیر نظر است عاقبت ... مثل تو اوارگی...

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است