دو قطبی شدن قدرت به نفع هیچکس نیست
پیامدهای این درگیری ها افزون بر ایجاد ناامنی در افغانستان دامن کشورهای منطقه را نیز خواهد گرفت و باعث افزایش مهاجرت، قاچاق مواد مخدر و بسیاری از ناامنی های دیگر خواهد شد 
تاریخ انتشار:   ۰۹:۴۰    ۱۳۹۶/۱۰/۱۴ کد خبر: 144218 منبع: پرینت

ادامه اختلافات در حکومت وحدت ملی زمینه ساز فعالیت های فراگیر داعش و طالبان است.

اختلافات شدید که از چندی بدینسو میان رییس جمهور محمد اشرف غنی و عطا محمد نور والی بلخ در سرخط خبرهای ملی و بین المللی قرار دارد. در حال حاضر خیلی ریشه دار بنظر می رسد ادامه این اختلاف ها به منزله روند بازگشت به نقطه صفر است و بیشترین زمینه را برای گسترش فعالیت داعش و طالبان مهیا می سازد. در گذشته نیز اختلافات درون حکومتی بین رییس جمهور و معاون اول آن جنرال عبدالرشید دوستم زمانی هم بین رییس جمهور و رییس اجرایی داکتر عبدالله وجود داشت اما چند روزی است که اختلاف در حکومت وحدت ملی افغانستان میان «محمد اشرف غنی» رییس جمهور و عطا محمد نور والی و رییس اجرایی حزب جمیعت اسلامی افغانستان نسبت به هر چیز دیگری آشکارتر و پر تنش تر شده است.

این اختلاف ها زمانی برجسته تر گردید که مرتضوی سرپرست سخنگوی مقام رییس جمهور طی کنفرانس مطبوعاتی اعلام کرد که رییس جمهور غنی استعفای عطا محمد نور والی بلخ را منظور نموده و انجنیر داوود را بحیث والی بلخ انتصاب کرده است بعد از اعلام این خبر صلاح الدین ربانی سرپرست وزارت خارجه و رییس حزب جمیعت اسلامی با عجله سفر یونان را نیمه تمام گذاشته و بخاطر حل و فصل این قضیه به کابل برگشت از سوی دیگر عطامحمد نور طی نشستی اعلام کرد که حکومت وحدت ملی بر اساس یک توافقنامه سیاسی تشکیل شده رییس جمهور با توافقنامه ای که بخاطر تشکیل حکومت وحدت ملی با تیم مقابل داشته عمل نکرده بنابراین منظوری استعفای وی مورد قبول نبوده و خود را تا زمانیکه در مورد سرنوشت آن جمیعت اسلامی تصمیم نگیرد کما فی السابق والی بلخ دانسته به وظایف اش ادامه خواهد داد به گفته عطا محمد نور با درنظرداشت مواد توافقنامه که زمینه ساز ایجاد حکومت وحدت ملی گردیده رییس جمهور صلاحیت تبدیلی آن را ندارد از سوی دیگر نزدیک به یک هفته از این ماجرا می گذرد تعداد زیادی از شخصیت های مطرح کشور پشتیبانی خود را از موقف عطامحمد نور اعلام کرده اند و یک تعداد از شخصیت های سیاسی و جهادی بشمول عبدالرب رسول سیاف هر دو طرف را به تفاهم خویشتن داری و ادامه همکاری دعوت کرده اند.

از سوی دیگر حامد آغا پسر مرحوم پیر سید احمد گیلانی نیز در این مورد حرف هایی داشت اما من تا آخر ندانستم که هدف اش چه بود و چه می خواست. شاید خودش بداند که چی گفته است. از طرف دیگر اطلاعاتی وجود دارد که بخاطر حل اختلافات بین دو طرف هیاتی نیز توظیف شده به نمایندگی از رییس جمهور غنی معصوم استانکزی رییس عمومی امنیت ملی و عبدالسلام رحیمی رییس دفتر رییس جمهور گفته می شود هیات جمیعت اسلامی را صلاح الدین ربانی ریاست می نماید.

برای روشن شدن ابعاد مختلف این اختلاف ها که چرا با این شیوه شکل گرفت و پیامدهای داخلی و خارجی آن چه خواهد بود می خواهم نظریات خود را با شما شریک سازم. به باور من خاستگاه اجتماعی متفاوت اشرف غنی رییس جمهور و عطامحمد نور و همچنین چالش های گذشته در انتخابات این کشور که نور در دفاع از داکتر عبدالله قرار داشت گرچه در حال حاضر عبدالله با رییس جمهور خیلی نزدیک و به عطا محمد نور پشت کرده است گفته می شود داکتر عبدالله امیدوار است در انتخابات آینده ریاست جمهوری غنی وی را به صفت معاون خود بپذیرد به هر صورت اینها همه از مواردی است که به این اختلاف ها دامن می زند.

از سوی دیگر واگرایی های اجتماعی سیاسی، فرهنگی در افغانستان طوری بنظر می رسند که اگر وضعیت بشکل تفاهم با درنظرداشت منافع ملی حل و فصل نشود بالاخره کار به رویا رویی نظامی منجر خواهد شد و هزینه های زیادی را برای این کشور و دست اندرکاران سیاست به همراه خواهد داشت؛ گسترش حضور و فعالیت گروه های مسلح افراطی در افغانستان تنها بخشی از این هزینه ها خواهد بود که خیلی دردناک است. هم در گذشته و هم از چندی بدینسو.

رییس اجرایی جمیعت اسلامی نور اشرف غنی را درباره عزل و نصب هایی که از طرف آن صورت می گیرد ماجراجویانه تعریف نموده می گوید طرف مقابل تشکیل دهنده حکومت وحدت ملی از همچو تقرری ها بی اطلاع است حالا اگر از من پرسیده شود که این اختلاف ها تا چه اندازه جدی است؟ من بر این باورم که این اختلاف ها جدی است به این دلیل که نخست این دو شخصیت یعنی غنی و عطامحمد نور جایگاه اجتماعی، سیاسی متفاوت از یکدیگر دارند.

دوم اینکه نور یک نگرانی قبلی از عملی نکردن تعهدات و وعده های داده شده نیز در قبال رییس جمهور دارد نور به این باور است که در انتخابات گذشته پیروز میدان داکتر عبدالله بوده است با درنظرداشت کم جراتی ها و ناتوانی های مدیریتی آن از سوی دیگر با درنظرداشت برخی ملاحظات سیاسی و اجتماعی و امنیتی داکتر عبدالله مجبور به واگذاری نتیجه انتخابات در اثر فشار آمریکایی ها شده است. همچنان بنابر دلیل دوم استاد عطا که در مذاکرات اخیر عوض داکتر عبدالله با رییس جمهور بخاطر تقسیم سهمیه ها در قدرت در وزارتخانه های مختلف حرف اول را می زده است خود و جمیعت اسلامی را در تصمیم گیری های دولت فعلی دارای سهم می داند و حتی سهمی بیشتر از اشرف غنی برای خود و جمیعت اسلامی نور معتقد است. حضور اشرف غنی در قدرت محصول انعطاف در دیدگاه او و جمیعت اسلامی بخاطر منافع ملی بوده است نه چیز دیگری.

نکته سوم موضوع تشکیل حکومت وحدت ملی است. به این معنی که به اعتبار دو دلیل یاد شده در فوق حکومت وحدت ملی تشکیل شد. تمایل گروه های داخلی و حامیان خارجی آنان بر این بود که افغانستان دوباره به نقطه صفر بازنگردد چون این احتمال وجود داشت که دوباره درگیری های قومی در افغانستان تشدید شود بنابراین اشرف غنی و عبدالله که جمیعت اسلامی در حمایت از عبدالله قرار داشت هر دوی آنها مصالحه را زیر عنوان حکومت وحدت ملی انتخاب کردند و یک پست و شرایط جدیدی را برای عبدالله به نام ریاست اجرایی به وجود آوردند.

این پست پیش از این وجود نداشت اما پس از خلق آن شرح وظایفی برایش تعیین شد که هرگز جامع عمل نپوشید بدون تردید رییس جمهور که انتخاب اش برآمده از آرای مردم باشد در قانون اساسی افغانستان صلاحیت های مشخصی برای آن معین گردیده اما ایجاد حکومت وحدت ملی با درنظرداشت قانون اساسی نبوده متاسفانه در توافقنامه گفته نشده بود که مسوولیت های عزل و نصب ها بر عهده چه کسی باید باشد داکتر عبدالله و تیم اش بشمول استاد عطا محمد نور فکر می کردند بخش های اجرایی کار در حوزه عزل و نصب ها به جز افراد رده بالا بیشتر از جمله وظایف رییس اجرایی به ریاست داکتر عبدالله است. این پیش بینی در اوایل نیز وجود داشت که حکومت وحدت ملی با این ترکیب لغزان خواهد بود که باید در راستای استحکام آن تدابیر لازم اندیشیده می شد اما نیروهای سیاسی درون سیستم در راس غنی رییس جمهور تمایل های واگرایانه بیشتری نسبت به گرایش های همگرایانه داشتند بعضی ها به این باور اند.

اختلاف های موجود میان اشرف غنی و عطا محمد نور البته ارزش آن را ندارد که نوعی واگرایی سیاسی و متاثر از آن یک واگرایی اجتماعی در افغانستان ایجاد شود. واگرایی اجتماعی و سیاسی در افغانستان که به طور حتم منجر به واگرایی های نظامی خواهد شد که هزینه آن به مراتب بیش از این است که کدام یک از این دو شخصیت برنده یا بازنده باشند. بنابراین عقل سلیم در شرایط موجود حکم می کند که نشست های آینده بیشتر درباره رفع اختلاف ها باشد نه تشدید آن چرا که دوران آن نیست که تصور شود قدرت از لوله تفنگ بیرون می آید اگر اینگونه تصور شود افغانستان برای هیچ یک از مدعیان قدرت باقی نخواهد ماند از طرف دیگر همه می دانند.

پس از چند دهه بی ثباتی در افغانستان اضافه تر از سه سال است که شکل گیری حکومت وحدت ملی سبب ساز ثبات نیم بند و نسبی در این کشور گفته می شود اما اگر این اختلافات مهار نشود و عاقلانه در راه حل آن گام برداشته نشود پیامدهای داخلی و منطقه ای ادامه یافتن اختلاف ها چه خواهد بود؟

به عقیده من واقعیت این است که افغانستان یک جامعه چندقومیتی است و متاسفانه هنوز این قومیت ها به یک وجدان و روح جمعی زیر عنوان ملت افغانستان تاکنون تبدیل نشده اند. از طرفی برخی کشورهای همسایه نیز سوء استفاده های زیادی از این وضعیت می کنند. در یک تعداد از ولایات عده ای متاسفانه با کلیدواژه پشتونیزم این اختلافات را دامن می زنند و در یک تعداد از ولایات دیگر با واژه های تاجیک، ازبک و هزاره نیز این اختلافات دامن زده می شود. به باور من دیدگاه نیروهای بین المللی نیز در این قضیه با یکدیگر در تضاد اند.

با درنظرداشت سخنان اخیر وزیر خارجه آلمان شرایط بین المللی نیز به گونه ای است که هر لحظه احتمال خروج نیروهای بین المللی حاضر در افغانستان وجود دارد بنابراین هر اختلافی که عمیق شود می تواند به منزله بازگشت به نقطه صفر در این کشور باشد وضعیتی که بیشترین زمینه را برای حضور داعش و طالبان ایجاد می کند. اگر نیروهای سیاسی موجود در افغانستان وحدت را حفظ نکنند تهاجم داعش و طالبان به این کشور رویدادی حتمی به نظر می رسد. خدا ناخواسته حتی ادامه اختلاف ها میان این دو تن تکه تکه شدن این کشور را در پی خواهد داشت بنابراین تاکید می کنم که در پرتو وجود دشمنی بزرگتر نباید موضوع های جزیی که با عقلانیت راه حل دارند اختلاف زا شوند.

مردم افغانستان از خورد تا بزرگ می دانند که حکومت وحدت ملی پس از انتخابات سال 2014 افغانستان با میانجیگری مقام های آمریکایی بخصوص وزیر خارجه وقت جان کری شکل گرفته. حالا اگر از من پرسیده شود در مساله اختلاف میان اشرف غنی و عطامحمد نور موضع آمریکایی ها چیست؟ جواب من اینطور خواهد بود.

آمریکا در افغانستان هم حضور و نفوذ دارد و هم تحولات را مدیریت می کند. باید به منطقه ای که افغانستان در آن واقع است توجه نماید. افغانستان به عنوان کشوری در جنوب آسیا و آسیای مرکزی که بخشی از آن هم در خاورمیانه قرار دارد در منطقه ای واقع شده که آمریکایی ها در آن حضور موثر نداشته اند. اکنون پس از سال ها برنامه ریزی آمریکایی ها توانسته اند در افغانستان مستقر شوند. تلاش واشنگتن این است که ضمن حفظ وضع موجود نیروهای آمریکایی نیز در این منطقه بمانند اما برای احساس شدن ضرورت حضور آنان بی میل هم نیست که درگیری های اینجا و آنجا ایجاد شود تا آمریکا بتواند از این آب گل آلود بهتر ماهی بگیرد.

بنابراین این اختلاف ها تا اندازه ای که از مهار نیروهای آمریکایی خارج نشود زمینه را برای حضور و تلاش برای تثبیت نفوذ آمریکا بهتر فراهم می سازد. اگر آمریکایی های در حال حاضر بی تفاوت باشند که نیستند بعضی ها به این باور اند که مقامات آمریکایی در دفاع از تصمیم گیری های رییس جمهور قرار دارند و از سوی دیگر اطلاعات تایید ناشده ای نیز وجود دارد که عطامحمد نور غیر مستقیم از پشتیبانی روسیه و آلمان برخوردار است به هر صورت اگر این وضعیت راه حل مسالمت آمیزی نیابد به طور قطع دولت موجود نمی تواند به دلیل اختلاف های داخلی و تهدیدهای موجود که علیه این کشور وجود دارد موقعیت و حاکمیت خود را حفظ کند.

به هر حال در این صورت اگر از من سوال شود ادامه و تشدید اختلاف ها میان اشرف غنی رییس جمهور و عطامحمد نور ورود مستقیم آمریکایی ها به این موضوع تا چه میزان محتمل است؟ بطور حتمی این اتفاق خواهد افتاد و آمریکایی ها نخواهند گذاشت که افغانستان از کنترل شان خارج شود آن هم نه بخاطر مردم افغانستان بلکه به دلیل منافع خودشان اقدام خواهند کرد. سوال دیگری که مطرح می شود در چنین شرایطی شخصیت های مطرح سیاسی، اجتماعی چه موقف را اختیار نمایند.

به عقیده من دامن زدن به اختلافات نه عقلانی است و نه انسانی پس باید همه سیاست ها و عملکردهای شخصیت ها و احزاب سیاسی در راستای توصیه هایی برای رفع اختلاف های درونی زمامداران این کشور باشد چرا که پس از سال ها جنگ و خونریزی جامعه افغانستان به ثبات نیم بند نسبی دست یافته است. در شرایط کنونی رهبران سیاسی افغانستان و کشورهای منطقه نباید اجازه دهند که درگیری های گذشته یکبار دیگر تکرار شود.

به باور من پیامدهای این درگیری ها افزون بر ایجاد ناامنی در افغانستان دامن کشورهای منطقه را نیز خواهد گرفت و باعث افزایش مهاجرت، قاچاق مواد مخدر و بسیاری از ناامنی های دیگر خواهد شد. این تاثیرها متوجه جامعه بین المللی نیز خواهد بود همچنان که در سال 2001 حمله به برج های دوقلو از همان جا کلید خورد به این معنی که با برنامه ریزی در افغانستان این رویداد اتفاق افتاد که تا هنوز ادامه دارد.

نتیجه: دو قطبی شدن قدرت در افغانستان به نفع هیچکس نیست چون ناکارایی های حکومت وحدت ملی در حدی گسترش یافته که علاوه بر مردم سرخورده افغانستان جهانیان نیز از این وضعیت و از این مدیریت راضی بنظر نمی رسند تنها و تنها راه حل خروج از بن بست سیاسی تفاهم هم پذیری یکدیگر با درنظرداشت منافع ملی افغانستان است و بس.

احمد سعیدی


این خبر را به اشتراک بگذارید
تگ ها:
قدرت
سیاست
نظرات بینندگان:

>>>   آقای احمد سعیدی ! اگر خق خواهی و حق طلبی نمودی به نظری شما دوقطبی میباشد واگر در مقابل حق سکوت نمودی بدان که غلامی است مثل اینکه : هویت ملی حیثیت مادر را دارد و باید مادر دفاع نمود و نباید هویت ملی اقوام زیر پای فاشیسم قرار گیرد و اقای نور حق دارد که از خود و از سرزمین خود دفاع کند .
زره

>>>   Ahmadi
چرا جنبش نجات به اصلاحات تغیر داده شد .
آیا با اصلاح این حاکمیت مطلقه مرکزی و استبدادی شیونیستی کشور از بحران نجات خواهد یافت .

>>>   Salam
از همين حالا به عطا محمد نور مشوره مى دهم ؛
هيچ چاره يى ندارد مگر رويايى با همه ابعاد آن . ارگ و سپيدار تصميم خود را گرفته است، غنى مى داند كه اگر در اين بازى ببازد ، ديگر نمى تواند ادامه دهد ، اگر در روياى سياسى ببازد و يا فرمانش را واپس بگيرد ، در هر دو صورت بازنده خواهد بود و اگر در اين بازى پيروز شود ديگر آينده به او تعلق دارد. غنى در راس قوا قراد دارد و هر لحظه با امريكاى ها و انگليس ها در ارتباط است و گزينه هاى متعدد را روى ميز دارد و توان مانور رسمى اش خيلى زياد است ، عبدالله و عده يى زيادى جمعيتى ها و افراد و باند هاى معامله گران ديروز و امروز در پهلويش قراد دارند .
عطا از ديد ارگ ، سپيدار و خارجى ها شورشى محسوب مى شود و آنهم شورشى از تبار غير خودشان ، بايد سركوب شود ، سرنوشت خود را به جمعيت سپردن و يا اتكا كردن به جنرال رازق ، لالى ، حاجى قدير وچنين افراد ، ساده لوحى بيش نيست ، اينها در فرجام به دلايل معلوم در كنار غنى و خارجى ها قرار خواهند گرفت ، محقق و دوستم نه قابل اعتماد اند و نه هم قدرت مانور را دارند اگر نقشى هم داشته باشند سمبوليك و بى تاثير خواهد بود.
مشوره من به عطا اين است كه اگر واقعن راست مى گويد ، وقت را تلف نكند و از همين فرصت سود ببرد آماده مبارزه و جنگ باشد ، براى آن آماده گى نظامى و سياسى بگيرد، با همه يى نيرو هاى ملى به ويژه در شمال و شمال شرق ، غرب و مركز افغانستان جبهه يى مشترك سياسى و نظامى را بدون معطلى شكل دهند و براى تغير نظام و گزينه هاى احتمالى ديگر طرح هاى عملى را پيش كند و اولين قدم بايد نامشروع خواندن رسمى اين حكومت و خارج ساختن صلح آميز استا ن هاى دوست از بدنه يى اين حاكميت و اعلان خودمختارى تا ايجاد حاكميت مشروع بايد باشد .
در غير آن آقاى نور خواهد باخت و حذف خواهد شد .

اين پيام را به آقاى عطا برسانيد !

>>>   قصه حكومت كابل مفت شده؟
عطا محمد نور: والى بر حال بلخ هستم و حكومت توافقى است!
جنرال رازق: فرمانده پوليس هستم و حكومت هم انتخاباتى نيست!
مسلم_شيرزاد

>>>   بهترین دفاع حمله است

"عطا محمد نور دستور بازداشت انجیر داود را صادر کرده است "
استاد عطا برآیند تجربهء تلخ سیاست ورزی های ناکام شانزده سال پسین رهبران جریان مقاومت بعد از مسعود است .
پس از توافقات بن و تشکیل اداره موقت تا امروز که جمعیت اسلامی یک طرف عمدهء قضیه در افغانستان بوده است، هیچگاه نتوانسته به صورت درست از حق مسلم خود در حکومت و نظام پاسداری کند.
سکوت ناشی از منفعت طلبی شخصی و خانوادگی، عدم اتکا و اتفاق به جایگاه و دساتیر رهبری و برداشت کاذب از موقعیت خود و نیت و ارادهء تیم شریک در قدرت یا رقیب سیاسی ، سیاست ورزی رهبران این جریان را سمت و سو داده است .
برای اولین بار طی یک و نیم دههء پسین به صورت مستقیم ، شفاف و ریسک پذیرانه کسی که ادعای داعیه داری و سودای سربالا از آدرس این جریان را مطرح کرده است عطا محمد نور می باشد.
در آغاز تصور اکثریت بر این بود که ایشان شاید از روی احساسات و نه پختگی سیاسی به مقصد گرفتن امتیازهای شخصی از حکومت سر به شورش بلند کرده باشد.
پس از تنش اخیر میان او و رهبری حکومت وحدت ملی و به خصوص سخنرانی دیروز آقای نور در یافتم که خیلی حساب شده و دقیق مسیر فعلی را انتخاب کرده است.
او میداند همان طور که بهترین دفاع در یک تقابل نظامی حمله گفته شده است، پیش دستی در وارد کردن فشار به حریف، در سیاست نیز یک اصل پذیرفته شده است.
او میداند که تمامیت خواهی را با ایجاد باز دارندگی باید وادار به مذاکره و گفتگو کرد و او خیلی دقیق و حساب شده می فهمد که با شکستن فقط دندان می شود ، زود گو را سر عقل آورد.
و او خوب میداند که با زیگزاک رفتن ها و ماسمالی کردن ها نمی شود خود را رهبر خواند.
آقای نور در حال حد اعلی بهره برداری از وضعیت پیش آمده به نفع کاندیداتوری خود در انتخابات آینده ی ریاست جمهوری ست .
پس او باید این راهم درک کرده باشد که وقتی کسی به اینجا می رسد ، حسادت حتی نزدیکترین های خود را نسبت به خود بر می انگیزد چه رسد به حریفان نامرد و دشمنان قسم خورده اش.
با این حساب :
باید قبل از هر چیزی حالا متوجه امنیت شخصی اش باشد، متباقی همه چیز به نفع اوست .
برنا صالحي

>>>   کاندیدان پارلمانی ولایت هرات
وقتی اسماعیل خان والی ما بود در دو سال اول حکومتش تمام هرات برق ۲۴ ساعته داشت، از امینت چیزی نمیگم‌ چون خودش شبانه گزمه می‌کرد، هرات داری بزرگ‌ترین شهرک صنعتی آسیایی میانه شد و اکثریت مردم هرات بخاطر دید وسیعی که اسماعیل خان نسبت به تجارت با همسایگان داشت صاحب میلیون ها دالر شدن و همه شهروندان هراتی خوش و خندان، ولی روزی رسید که نظام فاشیست چشم دیدن پیشرفت عجیب هرات را نداشت بنا امیر قلوب را با توطئه از هرات خارج و یک وزارت را برایش در نظر گرفت. باور بخدا بکنید از روزی که اسماعیل خان از هرات رفت، سر ناموس ما تجاوز شد، اولاد مان توسط فراهی ها و هلمندی ها اختطاف شدن، تمام کورسی های بزرگ دولتی به اقوام قبیله داده شد، پول مردم هرات به بهانه مالیه و برشنا چور شد، همین اکنون هرات منزویترین شهر افغانستان نسبت به سهم سیاسی در دولت است که فقط یک عامل دارد: فاشیزم !
انتخاب باشماست مردم فرهیخته شمال

>>>   جناب آقای سعیدی:
من هم طرفدار مطلب شما استم درین شرایط جنگ به نفع هیچ کس نیست زور گویی هم حد واندازه دارد باید همه از سالهای گذشته درس وعبرت بگیرند متحد شوند عقب قدرت گرفتن و تشنج اندازی مصروف نشوند . چقدر خوب میبود که همه دست به دست هم داده در آبادی کشور سهم مبگرفتند . اقلا مردم جهان برای جنگسالاران چه میگویند نام تمام افغانهارا بد میکنند. گرچه شما خود می بینید که درهمین شبکه هم به قوم پرستی دامن زده میشود حتی از نویسنده ها هم . که من از خداوند برای همه مردم این سرزمین اتحاد واتفان وهمدلی خواهانم. ق از لوگر


مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است



پربیننده ترین اخبار 48 ساعت گذشته
کليه حقوق محفوظ ميباشد.
نقل مطالب با ذکر منبع (شبکه اطلاع رسانی افغانستان) بلامانع است