شکل گیری ایتلاف ها در جوامع سیاسی امر معمول است. از ایتلاف میان گروه ها و دولت ها تا ایتلاف میان احزاب سیاسی همه برای هدف یا هدف های معینی تشکیل می شوند و به هدف هایی هم دست می یابند اما ناکامی تجربه ی ایتلاف های سیاسی در کشور ما مدلول یا معلول دلایل و عوامل زیر است:

1. فقدان تیوری سیاسی: همیشه گفته اند نظر راهنمای عمل است. نداشتن و یا نفهمیدن تیوری به حکایت مردی می ماند که آدرس خانه ی دوستش را نگرفته بود و سرگردان می گشت تا خانه ی دوست خود را پیدا کند. متاسفانه تعداد کثیری از رهبران احزاب و جریان های سیاسی کشور که ایتلاف های سیاسی را شکل می دهند با نظریات سیاسی، فلسفه تحولات سیاسی، نحوه ی تشکیل و هدف ایتلاف ها و تجزیه و تحلیل جامعه شناسانه و کارشناسانه ی آنها و... در تاریخ معاصر جهان آنچنان که باید آشنا نیستند یعنی ایشان با سیاست نظری بلدیتی آنچنانی ندارند مزید بر آن علاقه به خواندن کتاب و... هم ندارند این موضوع سبب شده است که آنها نتوانند تصمیم های دوراندیشانه و عالمانه بگیرند که احتمال خطا در آنها کمتر متصور باشد.

2. نبود تجربه ی مبارزاتی _ سیاسی: بی بهرگی احزاب و جریان های سیاسی کشور از تجربه مبارزاتی دموکراتیک یکی دیگر از دلایل ناکامی ایتلاف های سیاسی در افغانستان است از همینرو مقاومت اینها در برابر ترغیب، تطمیع و تهدید رقیب سیاسی _ حکومت در یک و نیم دهه ی گذشته کمتر یا در حد صفر بوده است.

3. ناهمسویی فکری: سران احزاب و جریان های سیاسی ما از نظر فکری همسو نیستند برخی از اینها تندرو و برخی دیگرشان میانه رو هستند از همین جهت احتمال اصطکاک و تصادم میان اینها بیشتر به نظر می خورد حال مصادیق این ناهمسویی فکری متکثر است از قومی و مذهبی گرفته تا ایدیولوژیک همه را دربر می گیرد.

4. نامتجانس بودن هدف ها: ایتلاف های سیاسی در افغانستان متشکل از احزاب، گروه های فشار و...است. اگر تعریف احزاب و گروه های فشار را مبنای سنجش قرار بدهیم هدف هر یکی از این کتله ها را خواهیم فهمید. مثلا احزاب سیاسی هدفشان مبارزه برای کسب قدرت سیاسی است حال آنکه گروه های فشار مشخصا چنین هدفی را پیگیری نمی کنند.

5. چشم و هم چشمی ها: سران ایتلاف های سیاسی ما گاهی بر سر کرسی ها در درون ایتلاف با هم کنار نمی آیند و گاهی با اعلام تقویم انتخابات ریاست جمهوری بر سر ساختن یک تکت انتخاباتی از هم جدا می شوند.

6. نبود سرنوشت مشترک سیاسی: ایتلاف ها از جریان هایی در گذشته پیروز و شکست خورده تشکیل می شوند که دوام آنها بنابر سلیقه هایی با مشکل برخورد می کند.

7. تعلقات خارجی: برخی از این جریان ها ممکن است با برخی از کشورهای خارجی تعلق خاطر داشته باشند درصورتیکه اهداف کشورهای خارجی همسویی نداشته باشد احتمال فروپاشی ایتلاف ها حتمی است.

محمد مدقق

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است