یک اشتباه تاریخی که به نظر من امریکای ها عمدا قانون گذاران ما را سمت و سو دادند که به تصویب برسانند این است که هر شهروند افغانستانی در انتخابات پارلمانی حق دارد یک رای بدهد. {لازم به یاداوری است که در اکثر کشورها از جمله در همسایگی ما ایران، هر شهروند به تعداد کل نمایندگان شهرش میتواند رای بدهد. اگر از هرات ۱۷ نفر به پارلمان راه پیدا میکنند، هر رای دهنده تا سقف ۱۷ نفر میتواند رای بدهد.} چون راهیابی افراد شایسته مانع عمده فراروی کشورهای استعمارگر محسوب میگردد و جا دارد که یک راهکار قانونی برای تغییر این وضعیت فراهم گردد.

تک رایی مشکلاتی را درپی دارد که در این نوشتار کوتاه، اشاراتی به انها می گردد:
۱---معمولا در همه جای دنیا عمدتا افراد به نفر اول و دوم که رای میدهند عمدتا بدلیل وابستگی قومی یا مذهبی یا حزبی و... رای میدهند و کمتر شایستگی واقعی طرف را لحاظ میکند.
و اگر شرایط رای دهی مثل کشور ما باشد که هر شهروند صرفا یک رای می تواند داشته باشد، اکثریت نمایندگان از طیفی انتخاب می گردند که بزرگ یک قوم، یا پولدار یک قوم و یا زورمند هستند و به ندرت چهره های علمی و اکادمیک به مجلس راه پیدا میکنند.

۲---اما اگر شهروندان بتوانند فرضا در هرات به ۱۷نفر رای بدهند بعد از نفر اول و دوم، حتما ۱۵نفر دیگر را از میان اندسته از کاندیدا انتخاب می کنند که شایستگی های علمی، عملی و اخلاقی دارند و چون اسم این افراد در لیست های دیگران هم درج گردیده و سران قومی صرفا اسامی شان در سر لیست افراد قوم خاص خودشان محدود می ماند، انها رای اکثریت را جلب می کنند و بجای سران قومی کم سواد افراد مسلکی و تحصیل یافته به پارلمان راه پیدا می نماید.

۳---وقتی امکان رای دهی به شکل گروهی میسر شود کاندیدا می توانند با همدیگر ايتلاف کنند و با هم لیست مشترک ارایه کنند.
در این فرضیه کاندیدا کوشش می کنند اسامی شان در لیستی گنجانده شود که سایر اسامی کاندیدا چهره موجه و مردمی داشته باشند.
همچنین در این حالت فرصت فراهم میشود که کاندیدا از اقوام و مذاهب مختلف با همدیگر یک لیست واحد ارایه کنند.
این بهانه ای برای کارجمعی میشود و میتواند بستر همگرایی و ایجاد وحدت را در کتله های مختلف جامعه بوجود بیاورد.

۴---هزینه های انتخاباتی رامی توان کاهش داد.
در وضعیت موجود هر کاندیدا هزینه بسیار زیاد برای تبلیغات خود به مصرف می رساند.
اما در وضعیت گروهی هزینه یک بسته تبلیغاتی مثلا در هرات بین ۱۷نفر تقسیم می گردد.

۵---در این فرمول که فعلا جریان دارد افراد در شهر هرات اقایان با ۷۰۰۰ رای و خانم ها با ۲۵۰۰ رای توانسته اند به پارلمان راه پیدا کنند.
هر چند که ادعا میشود که فلان نماینده، نماینده کل ولایت هرات است، اما این حرف را حتی خود ان کاندیدا هم باور ندارد.
چون خودش میداند که ۷۰۰۰ یا ۲۵۰۰ رای نمی تواند جلوه واقعی از باشندگان چند میلیونی هرات را تمثیل کند.
اما در حالتی که باشندگان به ۱۷ نفر و به لیست رای بدهند، ارای انتخاب شوندگان معمولا بالای ۱۰۰.۰۰۰ نفر شکل میگیرد.
از یک طرف نماینده منتخب اعتماد به نفس بیشتری می گیرد وخودش را تنها متعلق و منت دار یک قوم و کتله کوچک نمی بیند و این احساس که باید برای همه کار کند در او تقویت می گردد.

در کل اگر بخواهیم بسوی ملت سازی و شایسته سالاری پیش برویم باید نظام رای دهی از تک رایی به سوی رای به یک لیست تغییر کند.

محمدداود افشار

>>>   اقای افشار!
باتعغیر سیستم انتخابات در تصمیم خارجی ها تعغیری نمی اید.انها قبلا همه راتعین کرده اند.من وخودت ناحق سرگردان هستیم.
عاقل.

>>>   اگر در حین رای دادن رنگ قلم اش خلاص شود و به هفده نفر کفایت نکند،میگوید بلا ده پس شان که کی به پارلمان میرود،بدون آنهم به من هیچ خدمت شان نمیرسد.ورق را نیم کله به صندوق می اندازد.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است