عده‌ای در ایران ذوق‌زده شده‌اند که گویا در افغانستان تظاهرات ضد آمریکایی برگزار شده است اما غافل از این که اگر همین جماعت تظاهرکننده بین ایران و آمریکا یکی را انتخاب کنند، قطعاً آمریکا را به مراتب بیشتر از ایران ترجیح می‌دهند.

ذهنیت ضدآمریکایی بودن طالبان و حامیان آنان در ایران به دلیل دو دهه جنگ طالبان علیه آمریکا شکل گرفته است. این در حالی است که طالبان و عقبه‌ فکری این گروه، «آمریکاستیز»، «ضدآمریکایی» و در مجموع «بیگانه‌ستیز» نیستند بلکه جنگ طالبان با آمریکا و یا در مجموع جنگ‌های مبارزان افغان علیه متجاوزان به ساختار و قوانین حاکم بر قبیله برمی‌گردد.
در قوانین بدوی و قبیله‌ای، اگر بیگانه‌ای بدون هماهنگی با بدویان و اهل قبیله، وارد قلمرو قبیله شود، اهل قبیله علیه مهاجم به دفاع برمی‌خیزند. این قاعده را «ابن خلدون» در «مقدمه» خود شرح داده است که نسبت به ساختار قبیله‌ای افغانستان هم صدق می‌کند.

این قاعده یعنی دفاع اعضای قبیله در برابر «مهاجم ناهماهنگ»، در هنگام ورود آمریکا به افغانستان نیز عملی شد زیرا آمریکا نه تنها بدون هماهنگی با طالبان و عقبه فکری این گروه وارد افغانستان شد بلکه به طالبان و قبایل همسو با طالبان در قدرت سهم نداد. این‌گونه بود که طالبان بر اساس حس قبیله‌ای اما با نقاب ایدیولوژی به دفاع از «قلمروازدست‌رفته» خود پرداختند. زمانی که آمریکا متوجه قضیه شد، در یک چرخ راهبردی، درباره مسایل افغانستان از جمله خروج خود با طالبان مشورت و هماهنگی کرد و به این گروه وعده واگذاری قدرت را داد. طالبان نیز در مقابل این بخشش آمریکا، ایدئولوژی ضد آمریکایی خود را کنار گذاشتند و به عنوان متحد و دوست آمریکا در منطقه عمل کردند. اگر اکنون در ظاهر، فاصله‌ای بین آمریکا و طالبان دیده می‌شود، این دوری از ناحیه آمریکا است و درغیرآن طالبان برای دوستی و نزدیکی با آمریکا، سر از پا نمی‌شناسند.

قاعده حاکم بر جوامع قبیله‌ای، در جنگ‌های اول و دوم افغان و انگلیس نیز دیده شد. مثلاً انگلیس‌ها در جنگ اول افغان و انگلیس به صورت یکجانبه سراغ «شاه شجاع» نوه احمدشاه دُرانی رفتند و از وی حمایت کردند، در حالی که خوانین و بسیاری از سران قبیله را از نظر دور داشته بودند. اگر انگلیس‌ها با سران قبیله برای ورود به افغانستان هماهنگی می‌کردند، هرگز جنگ اول افغان و انگلیس رخ نمی‌داد.

همین اتفاق، بازهم در جنگ دوم افغان و انگلیس به وقوع پیوست زیرا انگلیس‌ها برای ورود به افغانستان، بخشی از سران قبیله مانند خانواده امیرشیرعلی خان و حامیانش را از نظر دور داشتند. این‌گونه بود که اعضای همین خانواده مثل «ایوب‌خان» فرزند امیرشیرعلی خان در مقطع کوتاهی علیه انگلیس‌ها در منطقه «میوند» مقاومت کرد. این در حالی است که انگلیس‌ها سراغ عبدالرحمان خان پسر عموی ایوب‌خان رفته بودند و از وی حمایت می‌کردند. لذا عبدالرحمان خان نه تنها علیه انگلیس‌ها دست به اسلحه نبرد بلکه متحد انگلیس‌ها باقی ماند و در مقابل ایوب‌خان جنگید تا سرانجام این رهبر غازیان! را به ایران فراری داد.

سخن پایانی این که جنگ مقدس، وطن‌دوستی و جهاد در ساختارهای قبیله‌ای، نقاب و پوششی برای حفظ قلمرو است. اگر مهاجمان به اهالی قبیله امتیاز بدهند و یا آنان را به قدرت برسانند، دیگر نه از جنگ ایدیولوژیکی و بیگانه‌ستیزی خبری است و نه جهادی در کار است. در کل، جنگ‌های افغانستان تا جایی که مقدس بوده باشند، جنگ بر سر حفظ قلمرو از بُعد داخلی و تأمین منافع ابرقدرت‌ها از بُعد خارجی بوده است. لذا تظاهرات دیروز طالبان و حامیان آنان نیز تا جایی که ضد آمریکایی بوده باشد، التماس برای نزدیکی بیشتر آمریکا به طالبان بوده است.

مرادی

>>>   متن تان از نگاه جامعه شناسی و تعبیر جامعه افعانستان درست ولی حرف افتاده از رسانه ها این است که آمریکا در ۲۰ سال گذشته بر سر حویلیها، سرکها، مساجد و غیره... به بهانه حضور تروریست موشک هایش را بر بیگناهان فرو ریخت ولی هیچکس دست به تظاهرات نزدند ولی اکنون که یک مصری تروریست کشته شده تظاهرات ضد امریکایی میدهند! جالب نیست؟
علیرضا محمدی

>>>   ناراحتی طالبان از آمریکا به مثابه ناراحتی درون خانوادگی و درون فامیلی است ؛ متاسفانه دوستان ایرانی آن را قیام/شعار علیه استکبار جهانی می دانند
حاجی احمد احمدی

>>>   محمد شایان
محمد مرادی
بله آنها ذاتا تاجرند و یک اشتباه تاریخی مرتکب شدند. گمان می‌کردند این یک معامله صوری و سطحی و قابل دور زدن و مشمول زمان شدن هست. آنها فکر می‌کردند هیچ کسی و قدرتی نمی‌تواند بین قبایل پشتون، برای درازمدت، خط و مرزی بکشند و آنها را واقعا از همدیگر جدا سازند. فکر می‌کردند با یک امتیاز صوری، جغرافیای وسیعی را به چنگ می‌آورند و بعدا به مرور زمان، انگلیس را هم بازی می‌دهند و چاک را رفع و رفو می‌کنند و مانند گذشته، خودشان می‌مانند و یک مرکزیت وسیع و یک‌پارچه پشتونی. با این تصورات، معامله کردند؛ ولی نتوانستند زمان را رام کنند و زمان به نفع آنها نچرخید و چاک، واقعا ماندگار شد. بعدها از دو سوی مرز هرچه تلاش کردند، نشد که نشد.

>>>   Mohammad Ali Samimi
امریکایی ها با اتکا به جبهه شمال به قبیله و گروهای همسو باقبیله در بیست سال گذشته سهم مشخص را قایل نشده بودند. طالبان بر اساس حس قبیله ای با پوشش ایدئولوژی جهاد و بیگانه ستیزی جنگ مقدس وطن دوستی و جهاد را براه انداختند ..
این مساله برای روشنفکران جامعه ما قابل درک است که در ساختار قبیله فقط پوشش برای حفظ قلمرو مهم بوده میتوانند . اگر قدرتهای جهان و منطقه برای سران قبیله امتیاز بدهند و منافع را به قبیله در نظر بگیرند و آنها را به قدرت برسانند دیگر در حرف و عمل از ایدئولوژی و جهاد و بیگانه ستیزی در کار نیست،
جنگ افغانستان بر سر منافع قبیله برتری قوم خاص است اعضای قبیله در جهت تثبیت سلطه هژمونیک خود با شعار جهاد مقدس به دفاع از جغرافیا و قلمرو از دست رفته خود دست به جنگ وهر نوع خشونت می زنند تا آنها با قدرت های جهان به این تعامل برسند یعنی با این تعامل که حاکمیت این جغرافیا مربوط به قبیله خاص است همکاری به خروج نیرو ها برای کسب قدرت درجهت بدست آوردن حاکمیت و گسترش سلطه هژمونیک قبیله متکی بوده میتوانند

>>>   Mohammad Yasin Rohani
ایرانی ها اگر یک شعار ضد امریکای به زبان فارسی پیدا کردند بعد از آن خوشحال شوند که طالب ذهنیت ضد امریکای دارند.
>>>   یک مثال ساده
گاهی میشود که بازیکن توپ را به دروازه میفرستد اما با برخورد به پایه بر میگردد و به رخ بازیکن برخورد میکند ، در چنین حالتی نمیشود گفت که توپ بر خلاف بازی کن وارد عمل شده است بلکه دوباره می افتد زمین و باز دم پای بازی کن قرار میگیرد و در اختیار بازیکن.
امریکا بازی کن است و طالب توپ دم پایش

>>>   در کنار باور به دلایل سیاسی – استخباراتی سقوط افغانستان و تغییر مواضع حامیان ارگ و نحوه تعامل شان با طالب، پرسشی است و آن این که عوامل انسانی سقوط دولت و کتله‌های شهری در افغانستان کدام‌هااند و چرا جهان‌بینی و نحوه زیست انسان افغانستانی بیشتر به نفع طالبان کارساز بود تا با ضررشان؟! هر چند به این باورم که بخشی از تغییرهای کلان سیاسی در خصوص افغانستان و چرخش سیاست‌های ایالات متحده و دیگران در مورد نحوه تعامل با طالب و شانه خالی کردن آمریکا از حمایت پروسه دولت‌سازی در افغانستان در بسیاری از موارد، متاثر از گزارش‌هایی بود که در بیست سال اخیر، به ویژه در دوران ترامپ و سپس بایدن از نحوه حکومت‌داری ارگ و سپس برخورد انسان افغانستانی با دولت، ارتش، کتله‌های شهری، پدیده‌های چون رسانه و دانشگاه و فعالیت زنان به کاخ سفید می‌رسید. به باور من فارغ از بازار گرم خاطره‌نویسی دیاسپورای افغانستان و افسوس آنچه که با سقوط ارگ از دست رفته است؛ این پرسش مهم است که خلق‌و‌خوی انسانِ افغانستانی و تعامل انسان افغانستانی با پدیده‌هایی چون دانشگاه، سینما، تئاتر، موسیقی، مکتب دختران، نقاشی، رسانه و فعالیت زنان و توسعه شهری و ... در این بیست سال چگونه بوده است؟ مثبت بوده و یا منفی، سر سازگاری داشته است یا سودای تقابل؟! کدام یک بیشتر حاکم بوده است و چرا؟! اگر، بر فرض این تعامل، تعاملِ ناسازگار بوده؛ طالب چه نقشی در ایجاد این نوع زیست و ذهنیت داشته است و بازنده میدان کنترل ذهنیت انسان افغانستانی در برابر پدیده‌ها چه کسی بوده است؟ کتله شهری؟! دانشگاه؟! ارگ؟! ایالات متحده؟! رسانه؟! یا؟ چرا طالب توانسته است از این فرصت سواستفاده کند، در حالی که کتله متوسط شهری و دار و دسته‌ی ارگ آن را سال‌ها نادیده گرفتند، همین اکنون زیر پرچم طالب، وضعیت سازگاری با پدیده‌های مدرن، حمایت از زنان و دختران و زیست مدرن و مسایلی از این دست، فارغ از کتله‌های شهری در دو سه کلان‌شهر افغانستان، در دیگر شهرها و روستاهای 34 ولایت افغانستان از هلمند تا بدخشان چگونه است؟! کدام یک حاکم است، سازگاری مصلحت‌اندیشی از سر ناچاری و یا همسویی با طالب؟ خشمِ در خفا و ضدیت‌ِ پنهانی با طالب به چه میزان است؟! چگونه است که مجری رسانه‌یی در هرات به یکی از سران طالب می‌گوید شما به "مردم هرات" کوچک نوازی می‌کنید! این هم‌سویی با طالب که بدون شک بخشی از ذهنیت و خلق‌وخویِ انسان افغانستانی است چقدر قابل تامل است؟!
عزیز نیکیار

>>>   جاه طلبی های آمریکا می تواند دوستانش را تبدیل به دشمنان خونین کند.
به عنوان مثال روس ها که با عشق و علاقه شوروی را از هم متلاشی کردند و حتی ۴ آمریکایی را به وزارت دولت بوریس یلسین انتخاب کردند و صف های کیلومتری برای خوردن ساندویچ مک دونالد آمریکایی تشکیل می دادند بر اثر خیانت آمریکا به یلسین امروز به یک ملت ضد آمریکایی تحت رهبری پوتین تبدیل شدند.
چین هم در گذشته متحدی دیگر برای آمریکا بود. دولت پکن امروز دشمن آمریکاست.
موضوع این هست که طالبان و آمریکا درک مشترکی از همدیگر ندارند و هیچ کدام حاضر به عقب نشینی نیستند. برای طالبان محل سوال است که چرا آمریکا دولت طالبان را مانند سعودی و قطر در ردیف متحدانش قرار نمی دهد و برای آمریکا هم جای سوال است که از امتیاز دادن به طالبان آیا منافع دندان گیری نصیبش می شود یا نه.

>>>   امریکا از افغانستان بیرون شد.
حالا طالبان اول با هزاره ها در داخل افغانستان تصفیه حساب میکنند.
بعداً با ایران که دعوی حق آبه آب هلمند را دارند.همچنان در زمان احمد شاه بابا مشهد جز خاک افغانستان بود و باید مشهد آزاد شود.
همچنان سیستان و بلوچستان که در آن اهل تسنن رندکی میکنند باید از اهل تشیع ایران آزاد شود .
بعداً تصفیه حساب با پاکستان میکنند که باید پشتون های آنطرف سرحد به افغانستان ملحق شوند.
بعداً طالبان با پاکستان همکاری کرده و کشمیر اشغال شده را از زیر تسلط هندو ها نجات میدهند.
در مرحله بعدی آزادی مسلمانان آسیای میانه و مناطق ایغو چین در پلان است.
همچنان در همکاری با القاعده در قسمت آزادی فلسطین و خروج نیرو های امریکایی از سرزمین های مسلمانان در پلان است.
بناً خلافت های اسلامی،بشمول امویان ث عباسیان و خلافت های دیگر در آسیای میانه و هند و مصر و شمال افریقا تا آخرین خلافت اسلامی که همانا خلافت عثمانی ترک ها بود،برای توسعه خویش دهه ها و صد ها سال را در بر گرفتند.
بنأ امارت اسلامی افغانستان جدیداً تأسیس شده است و زمام زیادی برای توسعه خود نیاز خواهد داشت تا از آسیای میانه گرفته تا شرق میانه و نیم قاره هند و جنوب شرق آسیا و شمال افریقا و جنوب اروپا،توسعه پیدا کند.

>>>   آمریکایی بودن افغانها یک پدیده‌ی اظهرمن‌الشمس است و افغانهای بی‌ثبات اونقدر مهم نیستند که کسی در ایران از مرده باد و زنده باد اونا ذوق کند. یه روز علیه ایران تظاهرات می‌کنند یه روز علیه آمریکا.

>>>   ایران همواره در باره سیاست های داخلی کشورمان دچار اشتباهات بیشماری شده است.. کارشناسان وتحلیل گران دولت ایران هرگز به پوسته داخلی فرهنگ و جنگها و سیاست کلی افغانها توجهی نمی کنند وبراساس اخبار ومشاهدات روزمره در باره طالبان نظر می دهند. شکی نیست که حضور طالبان برای ایران خطرناکتر از سلطه امریکا و حتا دولتی غرب گراست. اکنون ایران با ماشین جنگی روبرو شده است که علاوه بر حمایت همه جانبه آمریکا ایدیولوژی ضد مذهب تشیع را با خود دارد.
در مقابل این پاکستان است که با حضور استخباراتی شگفت انگیز با تحلیل درست سیاست داخلی افغانستان و مناسبات هوشمندانه با طالبان هم توانسته از قبل وضعیت آشفته افغانستان اقتصادش را سامان دهد وهم بسیار آسان از منابع طبیعی افغانستان ازجمله زغال سنگ وآب رایگان بهره مند شود وهم خود را به عنوان بازیگر اصلی منطقه به غربیان نشان داده از انها هم امتیازبگیرد.
داکتر فروزش

>>>   چالبه که افغانستان به سرعت سقوط کرد بدون کوچکترین واکنشی از سمت جامعه افغانستان
این یعنی نویسنده و تمام کارشناسان افغانستان هیچ شناختی از جامعه و مردم خود ندارن
حالا همین نویسنده اومده داره واسه حکومت ایران که دو سال پیش سقوط حکومت افغانستان را پیشبینی کرده بود ابراز تاسف میکنه و توصیه هم میکنه
شما فعلا برو از اول شروع به شناخت کشورت و مردم و هموطنانت بکن دو تا مقاله پژوهشی قابل استناد و ارجاع بین المللی بنویس بعد بیا برای دیگران کارشناسی کن.همین مثلا مقاله انقدر ابتدایی و آبکی است که انگار یک دانش آموز نوشته و رسانه های ایران حتی رویشان نمی شود این را نشر کنند
ی

>>>   بیچاره طالب
نان طالب از کجا آید به دست؟؟؟
گر نکارد کشت را دهقان به دست

>>>   اگر شما سگ مخالف گوشت را پیدا کردید، آنگاه طالب مخالف امریکا هم شاید پیدا شود در غیر آن طالب و امریکا چون ....و صاحب اند .

>>>   به داکتر فروزش
چیزی که فعلا ما ایرانیها فعلا از اومدن طالبان میبینیم فقر و فلاکت و آوارگی کشتار مردم افغانستان است
ما ایرانیها کوچکترین اتفاقی برای ما نیفتاده
شما فعلا به فکر خودتان باشید و از این شناخت عظیمی از کشورت داری یک نسخه رهایی بخش برای مردمت بنویس ما هم جامون امن و امانه
گرچه میدونم هنوز دارید زور می زنید که ایران بره به جنگ طالبان براوتون طالبان را سرنگون کنه ولی گوری که داری بالاش گریه میکنی مرده توش نیست
نگران حکومت ایران نباش که خودش جایزه بگیره

>>>   چرا ایرانی ها باید در هرسایت و اپلیکیشن سرک بکشند و نظرات مشعشع بدهند؟!
چرا نمی توانند دمی ارام گیرند وبی تعصب وبا کمال انصاف در باره دیگران قضاوت کنند؟
این چندجمله در کمنت پیشین را از واقعیت نوشتم
نه به حکومت ایران توهینی کردم ونه مردمان وطن پرستش!
چکیده کلام من این بود که جمهوری اسلامی ایران علیرغم هزینه های بلندی که در افغانستان کرده به شمول کمک برای برپایی ساختارهای اجتماعی به ویژه در این بیست سال اخیر؛ ساخت مراکز درمانی،اموزشی وموارد دیگر.. (حداقل یک موردش که خودم بیست سال پیش شخصا شاهد بودم بازسازی رادیو وتلویزیون افغانستان با اعزام نیروهای تخنیکی و اهدای کلیه لوازمات وادوات سیستم ضبط وپخش سکام ودوربین های استودیویی به کشورمان بود.)
کلگی این کمک ها از چشم مردمان منصف دورنخواهد ماند اما اصل مطلب اینجاست که پاکستان یک دهم این کمک ها را به جمهوری اخیر افغانستان نکرد و در مقابل طالبان بی هویت سیاست یک بام ودوهوا درپیش گرفت وبا قدرت استخباراتی خود توانست یک جریان مخرب دشمنی عمیق میان مردمان دو کشور همزبان با کلتوری مشترک براه بیندازد و با هیزم انداختن به آتش نزاع قومی وملیتی میان افغان و ایرانی کشور خود را از هرگونه دسیسه و توطئه مبرا سازد و ازقبل این اشوب وبلوا در افغانستان منفعت مالی وسیاسی برده چند صباحی بیشتر مردم کشورش را سرگرم سازد.

در حالیکه با یک نگاه صریح وبی هیچ واسطه ای می توان به عمق رذالت وخیانت پاکستان در قبال افغانستان پی برد واین دشمنی نه از سرکین است بلکه تداوم وبقای کشورجعلی پاکستان وابسته به ناامنی وعدم پیشرفت افغانستان است واین کشور از هیچ تلاشی برای ناامن وبی ثبات ساختن کشورمان فروگذار نخواهدبود.
در مقابل این سیاست کثیف سران پاکستان؛ کشورهایی مانند تاجیکستان، ازبکستان، ایران و.. از گردونه مشارکت وبهره برداری از دادوستد اقتصادی در افغانستان خارج شدند و تنها یک کشور مانند اختاپوس بر سرزمین ما حاکم شده و معادن ومنابع طبیعی را با خیالی آسوده به غارت می برد.
امابعد؛ هرگز نخواسته ام که کشوری برای جنگ با طالبان وارد کارزار شود، چون یقین دارم هرکشوری که با این نیت پای در افغانستان بگذارد پس از مدتی از مردم و کشورم طلبکار خواهد شد...

داکتر فروزش_ جرمنی_شهر روتنبرگ

>>>   دکتر فروزش عزیز
ممنون که با وجود میلیونها افغان در کشور ما ولی تحمل نظرات ایرانیها در سایتهایتان را نداری
مشکل اصلی افغانها ایران نیست بلکه افغانستان است
بعد از جدایی دو کشور مردم ایران از نظر فرهنگی اجتماعی و مخصوصا مراکز علمی فرهنگی و فرهنگسراها کشور خود را به گونه ای ساحتند که دقیقا مطلوب افغانهاست چون افغانها به علت سنتهای خود اروپا و آمریکا را زیاد نمی پسندند چون زنان و دخترانشان در ایران حجاب دارند
حالا تفاوت دو کشور باعث عصبانیت افغانها شده است چنانچه در هر موردی در حال مقایسه این دو کشور هستند

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است