سال گذشته در چنین روزهایی گروه طالبان پس از 20 سال جنگ و گریز چریکی، سرانجام وارد کابل شد و به عمر جمهوریت مهر پایان زد. پیروزی یک گروه بدوی و بی‌سواد و دور از زندگی شهری بر حکومتی که ادّعا می‌کرد حمایت جامعه جهانی را با خود دارد، اردوی 300 هزار نفری و امکانات فراوان داشت، پرسش‌هایی زیادی را به میان آورده است؛ عوامل شکست حکومت جمهوری و پیروزی طالبان چه بود؟

شکست جمهوریت در افغانستان پدیده‌ای پیچیده و دارای ابعاد گوناگون است. ما در این نوشته علل و عوامل شکست جمهوریت را کوتاه و فهرست‌وار بیان می‌کنیم.
1- پیروزی خشونت بدوی بر مدنیت شهری؛ پیروزی طالبان درواقع پیروزی نیروهای خشن بدوی بر نیروهای نرم و مدنی شهری بود. شهرنشینان آسایش و آرامش دارند و در ناز و نعمت و تجمّل‌ غرق می‌شوند؛ سلاح و روحیه جنگی را به دور می‌اندازند و دفاع در برابر تهاجم دشمنان را به حکومت وامی‌گذارند؛ ولی بدوی‌ها سختی‌دیده و قوی و محکم هستند و انگیزه‌های بسیار برای پیروزی و به دست‌آوردن زندگی و آسایش دارند.

2- پیروزی تعصّب؛ تعصّب شدید مذهبی، قومی و زبانی، به جنگ‌جویان انگیزة چند برابر می‌دهد. افراد متعصّب تا حدّی کور می‌شوند و برای رسیدن به اهداف خود با چشم و گوش بسته می‌جنگند و از فرماندهان خود فرمان می‌برند. هرچه نیروها و جنگ‌جویان بی‌سوادتر، بدوی‌تر و دورتر از آبادی و مدنیت باشند تعصّب افزون‌تری خواهند داشت.
نیروهای بی‌سواد بدوی را آسان‌تر می‌توان شست‌وشوی مغزی داد و مغزشان را از باورهای خرافی پر و برای جنگ و انتحار آماده کرد. آن‌ها قدرت تفکّر و تحلیل مسایل را ندارند و به آسانی تحت تأثیر القائات دیگران قرار می‌گیرند و کورکورانه باورهای سخیف را می‌پذیرند.

3- گسترش استبداد؛ رهبران جمهوری، خودرأی و مستبد شده به مردم پشت کرده بودند. قدرت جمهوری در دست سه نفر متمرکز شده بود؛ غنی، محب و اتمر. حکومتی که رهبرانش در فساد و بی‌بندوباری غرق ‌شوند، نیروهای درجه دو و سه نیز انگیزه‌های مثبت خود را از دست می‌دهند و به فساد و خیانت روی می‌آورند. در نتیجه پایه‌های اصلی حکومت می‌پوسد و فرومی‌ریزد.

4- اختاپوس فساد؛ حکومت جمهوری و نهادهای مربوط به آن آلوده به فساد گستردة اقتصادی، سیاسی و اخلاقی شده بودند. پول‌های کلانی از درآمدهای کشور و کمک‌های بیرونی به نام چند نفر در بانک‌های جهانی ذخیره می‌شد؛ در حالی که بیکاری و فقر به صورت وسیع دامن گسترده بود.

5- اختلاف؛ در هرشکستی جای پای اختلاف به عنوان یک عامل مهم دیده می‌شود و در هر پیروزی عامل اتّحاد نیروها حضور دارد. نهادها و رهبران جمهوری در اختلافات و کشمکش‌های میان خود غرق بودند. در حالی‌که طرف مقابل با انگیزه‌های قوی و اتحاد نیروها از فرصت استفاده کرده به پیروزی رسیدند.

با بررسی وضعیت جمهوری سه نفره اشرف غنی، به این نتیجه می‌رسیم که فساد، تعصّبات قومی و مذهبی، استبداد، وابستگی به بیگانگان و فاصله‌گرفتن از مردم، جمهوری افغانستان را از درون پوسانده بود و منتظر لگدی بود که ویران شود و چنین هم شد.

سید اسحاق شجاعی

>>>   زمانی که قوای شوروی وارد افغانستان شد،رییس جمهور وقت امریکا جیمی کارتر اعلان کرد که افغانستان یک کشور اسلامی است و برای مردم افغانستان.حهاد در مقابل شوروی فرض است.
مجاهدین پیروز شدند و جنگ داخلی شروع شد و در مقابل مجاهدین گروپ جدیدی بنام طالبان بمیان آمدند.
حادثه یازدهم سپتامبر شد و قوای امریکا وارد افغانستان شد و سربازان امریکایی با تانک های خویش سال نو میلادی را در جاده های شهر کابل تجلیل کردند ،گروهی از مسیحیان کوریایی به بامیان آمدند و کتاب های انجیل را در میان مردم توزیع کردند و شروع کردند به تبدیل دین اسلام به مسیحیت در میان مردم.
پاپ واتیکان یک افغان از دین برگشته را که در هرات بود،اسقف مسیحیان در افغانستان مقرر کرد.
قلعه اسلام قلعه را با خرچ صد ها هزار دلار بازسازی کردند و نام اش را به قلعه اختیارالدین تبدیل کردند و کنفرانس ها را در آن دایر میکردند.
پس میخواستند یک کشور اسلامی را که جیمی کارتر رییس جمهور وقت امریکا از آن یاد آوری کرد و جهاد آنها را در مقابل شوروی فرض میدانست، خودشان با قوای خود شان اشغال کنند و مردم آن را نیز به دین عیسویت دعوت کنند.
پس معلومدار که مردم جهاد میکنند.
اینطور نمی شود که جهاد در مقابل شوروی فرض باشد و در مقابل امریکا نی.
در هیچ کجای قرآن نیامده است که :البیل و من التاوان و الترو من الهیچ.

>>>   عجیبه نفرمودن که تقصیر همسایه‌هاست. فک کنم فراموش کردن

>>>   شاید در این یکسال چند هزار نوشته با عنوان عوامل شکست جمهوریت در رسانه ها خوانده ایم
باور کنید مردم همه را می دانند دیگر نوشتن در مورد عوامل شکست جمهوریت بس است
تکرار تکرار تکرار

>>>   آقای شجاعی محترم
با تایید حرف های شما یک نکته را میخواستم یاد آوری کنم و آن اینکه :
در تاریخ افغانستان ، اگر دور نرویم از زمان احمد شاه ابدالی تا امروز همین عوامل وجود داشته‌ و باعـث بدبختی اقوام ساکن آن جغرافیا و جغرافیای موجودی موجود شده است و فکر نکنم که در کوتاه مدت برای این امراض نهادینه شده کدام علاجی وجود داشته باشد.
اگر عمر من و شما در دنیا باشد باز زوال طالب را به بقین خواهیم دید اما بعد زوال طالب باز هم امیدی برای بهبود نیست چون نهاد و فطرت این موجودات که ما اقوام گوناگون مینامیم اش باید تغیر کند که تقريبا" مهال است.

>>>   هر تحریفی عاقبت تخریب بدنبال داشته و خواهد داشت.جامعه در سانسور و جهل و تاریکی و خرافات نمی تواند دوست و دشمن، خادم و خائن را تشخیص داده و راه خروج و نجات و رهایی را پیدا کرده و به راه روند رشد سیاسی آزاد و صلح بیافتد. مردمی که نتواند حول محور آرمان و اهداف ملی و مشترک صلح و آرامش بخش متحد شود، یقیناً در دام فریب و توطئه فرصت طلبان و سودجویان و متعصبین دینی و مذهبی و خارجی و داخلی خواهد افتاد، همین سایتهای مشکوک با تیکه به حفظ ایدئولوژی چپ ورشکسته با سانسور و حذف نظرات و بینشهای آزاد و راهگشا، همواره به نفع طالبان قلم زنی و تحریف و تخریب زدند و هنوز هم شهامت و شجاعت ندارند به تحریفات خود اعتراف کنند،در این شرایط از مردم مظلوم و دست و پا بسته و در تاریکی نگه داشته شده توقع و انتظار آگاهی و اطلاعات و سعادت و خوشبختی نمی تواند داشت. هرگز.
قومی‌ متفکرند در مذهب و دین
قومی ‌به گمان فتاده در راه یقین
می‌ترسم از آن که بانگ آید روزی
کای بی‌خبران راه نه آنست و نه این.

>>>   خر چه دانند حلوا قند نباط
جوال کاه باشد باری تهی روباط

>>>   دوستان عزیز!!!!
شکست جمهوری افغانستان در سال ۱۹۹۲ سر آغاز بدبختی های متداوم بود که امروز پیامدهای انرا به چشم سر مشاهده می‌کنیم. غرب و امریکا لز سال ۱۹۸۰ به بعد با سرنوشت مردم ما بازی کردند . به گفته آقای شجاعی روی افراد متعصب و دور از فرهنگ شهری سرمایه گذاری کردند آنها را در سال ۱۹۹۳به قدرت رساندند و همین خطا را بار بار با رویکار آوردن جهادی ها ، طالبان ، و بار دوم جبهه سمت شمال با چهره های زشت و خاین ۲۰۰۲ و ادامه جنایات غربی ها در افغانستان برای بیست سال و زمینه سازی برای به قدرت رسانیدن. بار دوم طالبان ، همه فقط بازی غرب با این ملت بیچاره بوده و در آینده نیز ادامه خواهد یافت. بیجهت خود را زحمت ندهید و چنین نیاندیشید که چرا جمهوریت سقوط کرد؟؟؟سقوط جمهوریت بی پناه از روز نخست ایجاد آن هویدا بود ، در کشوریکه تروریست‌ها در سمت وزارت و کتابت قرار گیرند دزد ترین افراد در راس قوای مسلح قرار گیرند قضیه مثل آفتاب روشن است.
هر شهروند کشور میداند. زمانی که امریکاییان واضحا گفتند :ما برای ملت سازی نیامده ایم ،بلکه برای تجربیات سیاسی و نظامی آمده ایم ،
فخر اهنگر

>>>   در اين گپها خود را مصروف نسازيد فقط يك قلم برداشته روي كاغذ كه اصلأ هيچ درد را دوا نميكند بادي از دل كم كردن است شما ها فرصت ها را از دست داديد هنوز هم بس نيست برايتان

>>>   Sayedeshaq Shojai
پروفسور یونگ می‌گوید:
اگر میلیون‌ها صفر را باهم جمع کنید چیزی جز صفر در دست نخواهید داشت. فرد بی‌شخصیت یعنی صفر. میلیون‌ها فرد بی‌شخصیت اجتماعی می‌سازند که ارزش آنها صفر است.
یک همچین اجتماعی خیلی به آسانی آلت دست دیکتاتورها و چکمه‌پوش‌ها می‌شود. وقتی که دیکتاتور بر گرده‌ی مردم سوار شد دیگر آن سخنان پیشین از یادش می‌رود. آن سخنان برای موقعی بوده که در کلبه‌ی خود زندگی می‌کرده است.
آنطور که آدمی در یک کلبه‌ی محقر فکر می‌کند در کاخ‌های عالی فکر نمی‌کند.

>>>   تعصب مذهبی اصلا وجود نداشت ولی تعصب زبانی توسط اشرف غنی به اوج خود رسانده شد . نیروی های تاجک ازبک و هزاره سرکوب شد و در عوض پشتون پروری اغاز گردید که نتیجه ان را امروز میبینیم .

>>>   افغانستان کشوریست که....
افغانستان کشوریست که منابع تخریبش ارزان و آسان قابل دسترس است اما منابع تعمیرش خیلی گران و غیر قابل دسترس و حتی گاهی ناممکن است.
افغانستان کشوریست هنگام بحران از هر داکتر هر نسخه دوای را که گرفته دردش بیشتر شده، صحتش به وخامت رفته و درمانش آنقدر طولانی گردیده است تا که داکتر معالج از معالجه خسته شده آنرا در بسترش رها کرده گریخته است.
افغانستان کشوریست که ملتش آنقدری که خود را کشته است بیگانه ها را نکشته است.
افغانستان کشوریست که زمامدارانش همیشه بخاطر یک شپش همه پوستین را آتش زده اند.
افغانستان کشوریست که دولتش از قربانی ملتش هر گز سیر نشده و ملتش با همه قربانی هر گز ملت نشده است.
افغانستان کشوریست که با پولِ همه دنیا سیر نشد، و با عسکر همه دنیا امن نشد.
افغانستان کشوریست ، کشور حسادتها، کینه ها و انتقام ها، این صفاتِ بد قبل ازینکه عامل اقتصادی باشد، بیشتر عامل تربیتی و فرهنگی بوده است.
افغانستان کشوریست که از فقر فرهنگی بیشتر آسیب دیده است تا از فقر اقتصادی.
افغانستان کشوریست برای زندگی جنگیده است، و برای جنیگیدن زندگی کرده است.
افغانستان کشوریست که ملتش در فراوانی آب ( بی آب)، در فراوانی نان (بی نان)، در فراوانی زمین (بیخانه) اند و بالای گنج نشسته گدایی میکند.
افغانستان کشوریست که مرغهای مردمش همیشه یک لِنگ دارد.
افغانستان کشوریست که ملتش فقط در مضمون دنیات صد نمره گرفته است دیگر در تمام مضامین بشمول تاریخ و جغرافیه حتی در تهذیب هم صفر گرفته است.
افغانستان کشوریست که مردمش توانسته اند آفتاب را به دو انگشت پُت کنند.
افغانستان کشوریست که خانه های اکثر مردمش فاقد آیینه است، نمیتوانند خود را ببینند، به همین سبب در مورد دیگران زود و خوب قضاوت کرده میتوانند تا خود.
افغانستان کشوریست که بیسوادش تا که توانسته است، کشته است و ویران کرده است، و باسوادش تا که توانسته است، فروخته است و خودش هم فروخته شده است.
افغانستان کشوریست که بدترین هایش بسیار خوب درخشیده اند، و خوبترین هایش بسیار بد درخشیده اند، آنهاییکه نه درخشیده اند، به سرعت فرصت ها را از دست داده اند.
افغانستان کشوریست میزبان خوب و مهربان، اما جالب اینکه هر مهمانش همیشه میزبان را خوب رقصانده اند.
هاشمی
بیستم آگست 2022
تورنتو - کانادا

>>>   هجرت کرده است!!!
شنیدم که هیبت الله علیزی، رییس ستاد ارتش پیشین، که در این روزها با شمار دیگری از فراریان، بار دیگر از رسانه ها سر بیرون می کنند و تسلیمی حکومت پیشین را به تالبان تقصیر این و آن نام میگذارند، فرار شان را هجرت گفته است.
در شهرها، سالون های رقص و میخانه های امریکا، کانادا، اروپا.... هجرت و جهاد جا ندارد، مرد استید کوه پایه های وطن در خدمت تان.
دو تا پیشنهاد دارم نخست به فراریان زیرنام جمهوریت، خداوند شما را آنقدر ذلیل و رسوا ساخته است که نمی توانید خیانت های خودتان را کتمان کنید و با آمدن به رسانه ها، مسوولان و کارمندان معامله گر رسانه بتوانند چهره سیاه شما را سفید کنند.
دوم پیشنهاد به کسانی که مسوولیت رسانه ها را دارند، نخست رسانه های که در بیست سال گذشته بنام مبارزه با فساد، خود شان بخشی از فساد بودند.
اگر اولاد انسان استید و کمی وجدان دارید دست از پروژه های سیاه اقتصادی، عوام فریبی، اندیوالی، باجگیری... بردارید و خاینان را تربیون ندهید.
مسعود انصار

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است