سردار محمدداوود و ۲۶ سرطان ۱۳۵۲؛
در میان زمام داران معاصر افغانستان از خانواده های سرداران محمدزایی و امیران و شاهان سدوزایی و حتی زمام داران بیرون از آنها، فساد اخلاقی و مالی نداشت. خانواده اش، فرزندان او نیز آدم های پاک، صادق و فاقد فساد و‌ خیانت بودند. حتی در همان سال های زمام داری و قدرتش همچون آدم های عادی و معمولی زندگی ساده و بی زرق و برق داشتند. به پیشرفت افغانستان به خصوص در عرصه ی اقتصادی تحت زعامت و رهبری خودش بسیار علاقمند و مشتاق بود. از این رو دست به کودتای ۲۶ سرطان ۱۳۵۲ زد تا قدرت را در انحصار و سلطه ی خود بیاورد و تصورات خود را از ترقی و پیشرفت افغانستان عملی کند.
اما محمدداوود با این کودتا، سیر طبیعی افغانستان را بسوی توسعه و ثبات پایدار اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و سایر عرصه های حیات که در دهه ی اخیر سلطنت محمدظاهرشاه یا دهه ی دموکراسی در پرتو قانون اساسی آن دهه در حال شکل گیری بود، مختل و تخریب کرد. او با این کودتا، بی ثباتی سیاسی را کلید زد و تمام گروه های سیاسی راست و‌چپ را برای انجام کودتا در دسترسی به قدرت و انحصار قدرت، وسوسه و تحریص کرد. او با این خبط و‌خطای هولناک و نابخشودنی، آتش بی ثباتی و جنگ را چنان مشتعل کرد که نیم قرن است خاموش نمی شود.
محمد اکرام اندیشمند

>>>   Hamed Elmi
دقیقا، وی با کودتا خویش ثبات نسبی را برهم زد و تا امروز پایه های حکومت داری لرزان است. حتی امروز موجودیت کشوری بنام افغانستان شدیدا زیر سوال رفته و از احتمال بعید نیست تا جغرافیای جدید شکل گیرد. حال اکثرا می دانیم که‌ چند کشور در منطقه و فرا منطقه، اصطلاحات نظیر "جغرافیای نوین" یا "همسایگان خوب" را بجای جغرافیای کنونی در نظر دارند.

>>>   خیرالدین خیرخواه
اصلا تمام بدبختی ها از کودتای همی دیوانه بدبخت شروع شد. نه گناه چپی بود نه گناه راست نه از مجاهد نه از کمونیست شروع بدبختی را همین گورسوخته کرد

>>>   Dawlatyar Amini
همان شعر مرحوم داوی برایشان صدق میکند.
کله مستت اگر هوشیار می‌بود بد نبود.
یک آدم خیلی خود خواه وبی شعور بود که در شعار های لروبر خواهی خود پاکستان را علیه خود ایستاد کرد که تا امروز نتیجه اون بد بختی را می بینیم.

>>>   ضیا بهمن
داوود پیش از کودتا با کوبیدن طبل واهی دیورند خواهی و آزادی بلوچستان و پشتونستان، کشور را داخل یک منازعه و دشمنی بی پایان ساخت که تا امروز تاوان آن را مردم پرداخت می‌کند
او یکی از نشنلیستان دو آتشه‌ی بود که پس از محمد گل مهمند تاریخ اوغانستان در سال پسین به خودش ندیده بود.
با این خیانت و خباثت‌اش خدایش نیامرزاد!!

>>>   Mohammad Ekram Andishmand
ضیا بهمن
طبل دیورند خواهی هنوز وجود دارد. دیورند، پشتون ها را جدا ساخته است. این را پشتون ها قبول ندارند.

>>>   Arashk ShāhMirzā
حکایت جوامع شورشی و انقلابی و کودتایی خاورمیانه، حکایت آن کلاغی است که خواست راه رفتن کبک را بیاموزد اما راه رفتن خود را نیز فراموش کرد.

>>>   Avash Tabaie
بیشترین خیانت را به افغانستان این نادان متوهم ماسون کرد

>>>   Drnejat Bakhtarian
تعریف شما از فساد چیست؟
کودتا بزرگترین فساد است.
استبداد ، انحصارگرایی بزرگترین فساد است.
در هر جای کشور باغ و خانه داشتن فساد است.

>>>   عبدالحنان رحیمی
یقیناً
سر آغاز این همه جنگ های نیابتی و ذات‌البینی که نیم قرن است در کشور ما شعله ور بوده و مشکلات کلان برای مردم و کشور ایجاد کرده است این آتش 🔥 توسط داوود خان افروخته شده و نیز نتیجه و پیامد های اش چنین سرنوشت ملت و کشور است

>>>   Yusuf Nawabi
تاریخ او را به عنوان لیونی داود معرفی می کند او یک شخصیت مستبد و دکتاتور منش بود هیچ کسی را قبول نداشت به جز خودش ، من به عنوان دانشجویی علوم سیاسی و جامعه شناسی از تعریف شما راجع به ایشان که فاقد فساد و خیانت او را میدانید متعجب شدم.
مگر خیانتی به بزرگی فرو بردن یک کشور در اعماق بحران و بر بادی که جان‌های زیادی گرفت بنظر شما ناچیز است و ایشان فساد اخلاقی نداشت؟
تعریف اخلاق را اشتباه گرفته اید یا صراحت لهجه را بلد نیستید.
مگر بگونه ای دیوانه وار پشتونستان خواهی او به عنوان صدر اعظم پاکستان را تحریک نکرد که تا نیروی نیابتی را در این کشور بوجود بیاورد تا وضعیت را به نفع خودش کنترل کند؟
این های که اشاره کردم بخشی کوچکی از کار نامه ای سراسر اشتباه و دیوانه گی های یک شخصیت را نشان میدهد که سر نوشت یک کشور را قربانی افکار نشنلیستی و دکتاتورانه ای خودش کرد … میراثی از بدبختی و سیاه روزی را بجا گذاشت . و نزد شما هنوز فاسد نیست و اخلاق هم دارد؟ عجب تعبیری !

>>>   Ahmad Ahmad
خب این نوشته چه دردی را درمان میکند داوود سردار شدو ‌ظاهر بابای ملت کرزی ملی شخصیت و غنی متفکر وحالا همه روزه تعریف است که افغانستان بدون خون ریزی فتح شد یعنی چه دگران خیانت وکثافت میکنند شما مینویسید که چه شود

>>>   عبدالرحیم کاشانی
از نظر من به قدرت رسیدن سه نفر سال‌ها مشکلات را به مردم این سرزمین تحمیل کرد.
امان الله
سردار داود
و اشرف غنی
جالب این که هرسه این‌ها تقریباً مشابه هم به قدرت رسیدند. با کودتا یا شبیه کوتا.

>>>   پامیر پارشهری
چند حقایق تلخی از او حکایت کرده اند منجمله از خلیلزاد که گوش راننده را دندان گرفته بوده.‌ باری از کسی به نام قاضی عثمان هستی در سایت آریایی خوانده بودم وقتی که پدر داوود خان در آلمان ترور می‌شود او حاضر باشان اش را می‌گیرد و تمام خانواده و مهمانان قاتل پدرش را میکشد.‌ این خود نشانه یک آدم خودخواه و غیرنارمل است که قطعن شایستگی رهبری را ندارد. چنان هم شد و به نظر من او با کودتای خود بذر بدبختی و بی ثباتی را پاشید.

>>>   Rahmatullah Saifi
اندیشمند صاحب دراینجا جهات مثبت ومنفی اقدام عجولانه ی کودتای ۲۶ چنگاش را بصورت اختصاری به تحلیل و بررسی گرفته اند،طبعن برداشتها از آن نیز متناقض هم خواهد بود ،پس دراینجاقضاوت را به خوانندگان گذاشته اند که اعمال آنرا مفید میشمارند ویا اینک زیانبار، تعلق به داوری آنها می‌گیرد.
ویا بقول حافظ شیرازی:
عیب می جمله بگفتی هنرش نیز بگو
نفی حکمت چه کنی بهری دل عامی چند
نویسنده دراینجا نفی حکمت نکرده واز جنبه های اقدام نیک وبد سردار داود خان تذکار بعمل آورده وقضاوت را به علاقمندان موضوع گذاشته است.
البته به نظر من بنده ی ناقص‌العقل گذاشتن انگشت انتقاد درمورد نویسنده آنقدرها موجه ومعقول بحساب نمی‌آید.

>>>   Feda Moh Tawfiq
اگرفساد اخلاق ومالی نداشت فساد سیاسی صد فصد داشت که افغانستان هیچ از رنجش خلاص نمیشه

>>>   Mohammad Saief Parsa
ارچند در زمان زمام‌داری ظاهر شاه توسعه و پیشرفت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی چندان به نظر نمی‌رسید. اما از نگاه امنیت یک امنیت سرتاسری در کشور وجود داشت. بلی؛ با کودتا داوود خان گره جنگ و بستر ناامنی در کشور باز شد که ما تقریبآ ۵۰ سال است در جنگ به سر می‌بریم. متأسفانه افغانستان هنوزم در یک بن‌بست بحران سیاسی قرار دارد؛ با وجود این جنگ دوام‌دار نتوانستیم به یک راه حل سیاسی و عبور از این بن‌بست در این مدت زمان داشته باشیم‌

>>>   محمد راهب محمودی
یعنی در این سردار محمد داود را جناب اندیشمند با دو جنبه معرفی نموده ید. ادم عاری از فساد بود وطن دوست بود به ترقی افغانستان تحت زعامت خود باور مند بود.
دوم خیانت کرد افغانستان از سیر تحول قانونی خارج کرد عامل جنگ چهل پنج ساله افغانستان سردار محمد داود خان است
من درست متوجه نشدم بلاخر آدم خوب بوده یابد؟
«مرتبط‌ترین» انتخاب شده است، بنابراین ممکن است برخی پاسخ‌ها فیلتر شده باشد.

>>>   Mohammad Ekram Andishmand
محمد راهب محمودی
آدم ها و عملکرد شان، خوبی و بدی دارد. انسان ها شر مطلق و خیر مطلق نیستند. این در واقع تناقض نیز است که وقتی خوب آدم ها را می بینید و بدش را نیز.

>>>   Sayed Hamed Sayedi
دقیقا که آدم فاقد فساد.... بود اما با کودتا خود بذر نابودی افغانستان را پاشید که تا الان حاصل می‌دهد!

>>>   محمد سرور خنجی
عامل خارجی تعین کننده شرایط بوده نه داخلی

>>>   Rafia Salangi
بلی موقف خود را حفظ نتوانست چشم مردم باز کرد

>>>   احمد احمدی
یکبار تحقیق کنید همین زمین کوتل خیرخانه زیر نام زمین های خانواده شاهی هزاران جریب اش بنام کدام سردار جانانه قباله شده؟
منظور تان از فساد چیست؟
تمام کشور زیر دست اش بود چه را می کرد فساد؟
یک همین باقی مانده نام قوم خود افغان را دور می کند نام داود خان را می گذاشت بنام افغانستان.
برابر شکم خود در هر کنج افغانستان هزاران جریب زمین بنام خانواده های ظاهر شاهی و داودی است.

>>>   Sa Mahbub
کاملا دادو خان کودتا و انقلاب را ترویج داد
این همه پلان شده بود اما زمام داران در کشور فهم از بازی های جهانی را نمیدانستند وخودشان اگاهانه ویا هم غیر اگاهانه زمینه مداخله کشور ها را فراهم‌کرده و این غایله تا هنوز ادامه دارد
پشتونستان خواهی این ادم و همفکران فاشیزم اش خبط سیاسی بود که ما همه تاوانش را میپردازیم چون باطن بازی را به تحلیل نمیگیرفتند و در ک و فهم اش را نداشتند و به کشور هم‌چندان تعهد نداشتند وگرنه این وضعیت ادامه نمی یافت

>>>   محمد یاسینی
که بررسی کرد که فساد نداشت
خود شان گفتن خود شان باور کردن
به خورد مردم دادند
یک بررسی بی‌طرفانه شود آن وقت می‌تواند گفت فساد کرده یا نی!

>>>   Abdul Ahad Ahady
بسیار تحلیل دقیق. واقعا که آدم خشک بی مغز بوده

>>>   ذکرالله انوری
قربان انسان های قلم بدست انسان های اهل دانش که باقلم زرین خود زمامداران صادق را صادق خطاب میکند زمامداران وطن فروش را وطن فروش

>>>   Abdurrab Talghaak
وی درختم اولین بیانیه تلویزیونی اش این بیت را زمزمه کرد:
مذهب زنده دلان خواب پریشانی نیست
ازهمین خاک جهان دگری ساختن است
تا بلاخره به اینجا رسیدیم!

>>>   Mobashir Amini
کودتایش علیه ظاهر شاه خیانت بزرگ و جنایت هولناک است چون بعد از این کودتا ملیون ها انسان زندگی شان به خاک و خون کشانیده شد.

>>>   Mohammad Ismaeil Yaqoobi
اندیشمند صاحب زد ونقیض

>>>   Mohammad Ekram Andishmand
Mohammad Ismaeil Yaqoobi
آدم ها و عملکرد شان، خوبی و بدی دارد. انسان ها شر مطلق و خیر مطلق نیستند. این در واقع تناقض نیز است که وقتی خوب آدم ها را می بینید و بدش را نیز.

>>>   وهاب پارسا
کتاب های فارسی مگر در کدام دوره سوزانده میشد؟

>>>   Abdul Ahad Farhad
ای کاش که توزان را بین گروه های راست و چپ نگه می داشت نه که یک گروه را به بند بکشد و بزرگانشان را ازبین ببرد و یکی گروه دیگر را تمام دولت را در اختیارش بدهی که بعداً بلای جان خودش و ملت شدن .
>>>   👈 تهدابی دیوار کج ضدبشری=پشتونستی و جنگ نیابتی پاکستان با افغانستان فعلی را، داودخان غدار بنیاد نهاده است، که بدتر از همه پشتوزبانان را به توهم تاریک-گاه و خونریزی کش و سوق نموده است و بس.

>>>   @ مگر با این همه تباهی طولانی و خونریزی دوامداشته هنوز پشتوزبانها همان درنده-خو و ظالم سرکش و منفور شده خدا را (داود خان را) محکمتر پیروی و توصیف میکنند !؟
• عجیب خدابیزاری=پشتونی قوم وهمزده !؟

>>>   🙏 افغانپشتونهای سرکش همواره مفسد-پرور و جنایت-پیرو هستند که هیچ وقت مورد هدایت-شدن خداوند قرار نمی گیرند

>>>   ولا هی بگوید ان ریس جمهور خوب این بد به نظر من همه ریس جمهور وهای افغانستان خوب بود حتا غنی مشکل مردم افغانستان مردم گردن شخ مردم زورگو

>>>   د ۱۳۵۲ کال د سرطان ۲۶ کودتاه
دغه مهال د ولسواکۍ د لسيزې تودې مبارزې شروع وې، او افغانانو د ولسواکۍ تمرين کاوه چې په سياسي ترمنالوژی کې ورته د ولسواکۍ لسيزه ويل کيږي، او هم د ملي ولسواکۍ دوره ورته ويلای شو، ددغې لسيزې ګوندونه د ايديالوژۍ پر بنسټ جوړ شوي و، او هغه مهال اقتصادي کړنلارې د ايديالوژۍ تابع وې، د ګوندونو وده چټکه وه او حکومت هم نيت لاره چې د مبتکر صدراعظم محمد موسی شفيق په دوهمه دوره کې احزابو ته قانوني بڼه ورکړي، سردار محمد داود خان د ۱۳۴۳ کال د اساسي قانون پر بنسټ په شاهي کورنۍ کې شامل و نور يې په حکومت کي په لوړو څوکيو کار نشو کولاي، کمونيستانو د ده له کينې څخه ګټه پورته کړه او په مختلفو بڼو د ده سره يو ځاي شول د ده د کورنۍ له نوم څخه يې ګټه واخيستله او د ولسواکۍ لسيزه يې د يو کودتاه په کولو سره له منځه يوړه، داود خان په حقيقت کې شاهي رژيم ړنګ نکړ بلکي ولسواکي يې ړنګه کړه او د کودتا او وسلې په زور راغلې رژيم ته يې د جمهوريت نوم ورکړ چې په حقيقت کې فردي ديکتاتوري وه.
داود خان ډير ژر د ملي خلکو په وژلو پيل وکړ چي په سر کې ميوندوال او د هغه ملګرې يې شهيدان کړل او وروسته يې بيا اخواني ډلې په نښه کړې يو نا انډوله کورنی سياست يې غوره کړ ملي سټيج يې پخپله ونيوه چپيانو ته يې موقع ورکړه اخوانيانو او ملي خلک يې وټکول، دي نا انډوله ملي سياست هيواد يو داسې بحراني حالت ته ورټيل وهه چې تر ننه يې مونږ قيمت ورکوو، د داود خان د حکومت پر مهال د خلق او پرچم ډلې غښتلې شوې او دده په حکومت کي خصوصاً د پرچم غړو زياته وده وکړه، داوود خان يو ګوندي سيستم رامنتځه کړ او يوه دروغجنه لويه جرګه يې جوړه کړه چي بيا يې ځان په همدي لويه جرګه کي جمهور ريس وټاکه.
دا د داوود خان د دورې سياسي اړخ ته لنډه کتنه وه، هغه په شخصي لحاظ با تقوی سړی و په خپله کورنۍ مسلط او ځان يې هيواد دوست ګاڼه، په هيواد کې د لويو پروژو بنسټګر دی ولی هر څه يې پخپله خوښه کول هغه ځان وطن پرسته ګاڼه چي وو هم، ولې د ځان پرته بل چاته يې ددې حق نه ورکاوه چي ځان ته وطن پرست ووايي خو ځينې ارزښتونه مشترک دي له وطن سره مينه يو څوک وايې وطن پر ما ګران دی دا سمه خبره ده خو دده په شان شايد په زرګونو افغانان نور هم وي چي پر هغوی وطن ګران وي يواځې ځانته ښه مسلمان او ښه افغان نسبت ورکول د نورو په حق کي ظلم دی نور خلک هم ښه مسلمانان او ښه افغانان شته او مونږ بايد د نورو حق تلف نکړو د داسي حقونو صلبول ملی زيان رامنځته کوي لکه څنګه چی کوم صفات چې د ځان لپاره غواړو بايد د نورو لپاره يې هم وغواړو بلاخره د داود خان يو ګوندي سياست د ثور په کودتاه منتبح شواو داود خان خپله ټوله کورنۍ قربانې ورکړه، الله دي جنتونه ورکړي.
خو ددې هرڅه اساسي عامل دده سرتنبه سياستونه وه ، چی تر ننه يې مونږ قيمت ورکوو د داوود خان د حکومت سقوط په قهر اميزه ډول او د يو ګوندي غلط سياست ادامه مونږ ته راښايې چي هر څوک د خپلو اعمالو سزا ګوري خو کاش چې دا سزا يواځې دوئ پورې منحصره پاتي کيداي. هر چېرې چې يو فکر حاکم وي او حکمران د نورو له مشورو په نظر کې نه نيولو سره سياست کوي اوځان ورته هر کاره ښکاري او د غرور په نيلې سپور وي سياستونه او نظريات ملت د تباهي کندې ته بيايي. او د هيواد په کچه نه جبيره کيدونکې زيانونه د ملت لپاره لري زمونږ هيواد دادی پنځه لسېزې د همدې په خپل سر يو ګوندي سياستونو او د نورو حقوقو د نه منلو د ديکتاتورئ قرباني شوی دی، هيله لرو په تيرو تيروتونو او قربانيو زمونږ سياسيون بسنه وکړي، او د هيواد راتلونکې د ملي او نړيوالو تجربو په رڼا کې رهبري کړي تر څو زمونږ مسلمان ملت تر دې وروسته د سياسي مصيبتونو ښکار نشي.
په درناوي
محمد صديق پتمن

>>>   گناه کمونست ها، مجاهدین، طالبان، کرزی و اشرف غنی را نباید به گردن داود انداخت داود کودتا کرد و در پنج سال پروژه های زیادی را برای پیشرفت کشور انجام داد. در زمان داود تا حدودی صلاحیت های مسئولین مدنظر بود و پارتی بازی شغل های خانوادگی وجود نداشت. دانشگاه در زمان حکومت او بیار رونق پیدا کرد. افراد متخصص و کارآمد را در مناصب مهم منصوب می کرد. مثلا در دانشگاه به خصوص دانکشده طب رؤسای دیپارتمنت ها و استادان کاملا با صلاحیت و متخصص بودند. همین که کمونست ها کودتا کردند، تمام اساتید را کنار زدند و افراد بی سود را که از حزب خلق یا پرچم بودند سر کار آوردند و همین طور در حکومت مجاهدین، اشرف غنی، کرزی و طالبان حزب گرایی و خانواده گرایی جای صلاحیت گرایی را گرفت. این بی انصافی است که تقصیر بعدی ها را بر گردن داود گذاشت و علت جنایات بعدی ها را کودتای داود قلمداد کرد. اگر داود کودتا هم نمی کرد ممکن بود کمونست با پشتیبانی شوروی کودتا می کردند.

>>>   سردارداود قربانی جنگ سرد شوروی وامریکا شد مشاورین شوروی هم درکودتای ۲۶ سرطان دست داشت چون موسی شفیق اخوانی صدراعظم بود وهم درکودتای هفت ثور دست داشت چون داود به کشورهای اسلامی سفر کرده بود وانقلاب ایران هم بالای وضعیت سیاسی افغانستان تاثیر بی نهایت زیاد نمود.
محمدعمرسمنگان

>>>   خدواوند روحش را جنت فردوس داشته باشد
شخص وطن پرست و باعیرت بود، پلان های برای ترقی افغانستان کارسازی کرد که تا امروز با وجود ورود میلیون ها دالر کسی حتی به مطالعه دقیق آن نپرداخت چه بسا به عملی نمودن آن.
بالاخره شهید شد و جایگاه شهید به فضل پروردگاه مهربان جنت فردوس است.

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است