دیپلمات پیشین ایران با بیان این‌که ترامپ در نظر دارد که پایگاه بگرام در افغانستان را در اختیار بگیرد، گفت: اهمیت استراتژیک بگرام در افعانستان این است که آمریکا نظارت اطلاعاتی و امنیتی خود را بر منطقه خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری ایرانی ایسنا، «عبدالرضا فرجی راد» دیپلمات پیشین ایران در یادداشتی با عنوان «آیا معامله‌ای در مورد بگرام در افغانستان صورت می‌گیرد؟» نوشت: پایگاه هوایی بگرام در شمال افغانستان است که ساختار آن توسط شوروی سابق شکل گرفت. در کودتای ۱۹۷۹ میلادی از هواپیماهای همین فرودگاه برای سقوط «محمد داوود» استفاده شد و بعد از خروج شوروی از افغانستان و اشغال این کشور توسط ناتو این فرودگاه توسط ناتو بازسازی شد و نهایتا در ۲۰۲۰ تحویل افغانستان گردید. البته آمریکا علاوه بر بهره‌برداری نظامی از این فرودگاه، از آن به عنوان زندان نیز استفاده می‌کرد.

به نظر می‌رسد ترامپ در نظر دارد که این فرودگاه را در اختیار بگیرد. اهمیت استراتژیک بگرام در شمال افغانستان در این است که آمریکا نظارت اطلاعاتی و امنیتی خود را بر منطقه خواهد داشت و بر فعالیت‌های چین در شرق افغانستان و به ویژه نزدیکی به استان سین کیانگ، ایران در غرب و آسیای مرکزی در شمال که از حوزه‌های نفوذ روسیه و چین به حساب می‌آید، مسایل را رصد می‌کند.

بعد از مذاکراتی که طالبان در دوحه با طرف‌های آمریکایی داشتند، مدتی بعد اعلام شد یک هواپیمای C۱۷ نظامی و استخباراتی آمریکا بعد از ورود به خاک افغانستان از دید رادار خارج شد و در بگرام به زمین نشسته است.
این خبر پاکستانی‌ها با توجه به نفوذی که هنوز در افغانستان دارند، قابل تامل است. حتی متذکر شده‌اند که «مایکل الیس» معاون سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) نیز در این پرواز بوده است. خبرهایی منتشر شد که این پرواز در تاجیکستان به زمین نشسته نه افغانستان. البته روابط افغانستان و پاکستان تیره است و باید در رابطه با این‌گونه خبرها تامل کرد. با توجه به تاکیدات چندباره مقامات طالبان جهت برقراری رابطه با آمریکا، بعید است که ترامپ بدون گرفتن امتیاز بزرگی با طالبان ایجاد رابطه کند و پول‌های بلوکه شده چند میلیاردی افغانستان را آزاد کند.

علاوه بر آن با توجه به فعالیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری چین در افغانستان، آمریکا نگران است با گسترش فعالیت‌ها، چین بر این پایگاه تسلط یابد. البته مقامات طالبان پرواز C17 و حضور امریکایی‌ها در بگرام را تکذیب کرده و اعلام نمودند حتی یک وجب از خاک افغانستان را در اختیار دولت خارجی قرار نمی‌دهند.
ترامپ نیز تاکید دارد که بگرام دارای باندی قوی است که هر هواپیمایی می‌تواند روی باند آن بنشیند، ضمن اینکه ۷۷۷ هزار تفنگ و ۷۰ هزار خودرو زرهی در بگرام به جای مانده است. البته ترامپ و بوش پسر در دوره ریاست جمهوری خود در سفر به افغانستان در این پایگاه با «اشرف غنی» ملاقات نمودند و از رفتن به کاخ ارگ خودداری کردند.
باید صبر کرد تا ببینیم تحولی در روابط طالبان و آمریکا صورت میگیرد یا خیر.

از زمان سقوط حکومت جمهوری در افغانستان و به قدرت رسیدن طالبان، سیاست داخلی و خارجی این کشور مورد توجه بوده است. به‌رغم اینکه گفته می‌شد طالبانِ به قدرت رسیده، با طالبانِ دوره اول متفاوت است ولی در سیاست داخلی تغییرات چندان زیادی دیده نمی‌شود، هر چند که ظاهرا از شدت عمل کمتری برخوردار است.
از طرفی تحرکات تروریستی چه در منطقه مرتفع پشتون‌نشین پاکستان و چه در منطقه بیابانی بلوچستان به‌طور چشمگیری افزایش یافته به‌طوری‌که تعدادی متخصص چینی که در منطقه در حال فعالیت‌های عمرانی بوده‌اند، مورد هدف قرار گرفته و کشته شده‌اند.

طالبان تلاش کرده که رابطه خود را با کشورهای منطقه گسترش دهد. در آسیای مرکزی رابطه خوبی با ترکمنستان و ازبکستان برقرار کرده، هیات‌های سیاسی و اقتصادی تبادل می‌شوند ولی تاجیکستان نگرانی‌های خود را از ایجاد رابطه با طالبان دارد.
رابطه با دو همسایه دیگر چین و ایران مطلوب است، رابطه اقتصادی توسعه یافته ولی حساسیت‌ها به‌ویژه حساسیت‌های مردمی در ایران نسبت به فعالیت‌های طالبان وجود دارد، از جمله ممانعت طالبان در کنترل آب برای رسیدن به دشت هامون جامعه ایرانی را حساس کرده است.

چین نیز فعالیت‌های اقتصادی خود را در افغانستان آغاز کرده ولی نگرانی امنیتی خود را به ویژه در رابطه با مسلمانان در استان سین‌کیانگ نیز دارد.
بنابراین طالبان تلاش می‌کند در منطقه روابط خود را با کشورهای ترکیه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس به ویژه عربستان، امارات و همچنین قطر توسعه دهد. پیش از این قطر نقش میانجی را در گفت‌وگوهای طالبان و آمریکا به عهده داشته و هم اکنون نیز این نقش ادامه دارد.

بعد از سقوط دولت جمهوری و پیروزی طالبان تمام نیروهای آمریکایی و غربی به سرعت از افغانستان خارج شدند. دولت بایدن حتی پایگاه استراتژیک بگرام را با کلی تجهیزات نظامی در اختیار طالبان گذاشت. نوع خروج نیروهای آمریکایی که همراه با تلفات بود و نیز از دست دادن بگرام به شدت مورد انتقاد مخالفین جمهوری‌خواه قرار گرفت. حتی ترامپ در کارزار انتخاباتی خود بارها به این مساله اشاره کرد که بایدن-هریس چند هزار میلیارد سلاح و مهمات و نیز پایگاه بگرام را رها کرده و از افغانستان فرار کردند.
ترامپ بعد از به قدرت رسیدن به عنوان رییس جمهور نیز متذکر شد که این سلاح‌ها باید از افغانستان خارج شود ولی به نظر می‌رسد که این ادعای ترامپ بیشتر جنبه تبلیغاتی و کسب امتیاز از طالبان را دارد.

طالبان نیز از بدو پیروزی به تدریج خواهان برقرار روابط سیاسی با آمریکا شده‌اند. این درخواست مقامات سیاسی طالبان در ماه‌های اخیر افزایش یافته و بر اساس خبرهای منتشره، چندین دور مذاکره در دوحه پایتخت قطر برگزار شده است. ترامپ هم به کرات اعلام کرده که پایگاه بگرام در اختیار چینی‌ها قرار گرفته و بایدن را مسوول دانسته است.
به نظر می‌رسد ادعای ترامپ برای امتیازگیری از طالبان باشد وگرنه آمریکا نباید علاقه خاصی برای بازگشت به افغانستان داشته باشد. برای ترامپ پایگاه بگرام از اهمیت استراتژیک برخوردار است.

کد (9)