یونان کشور کوچکی در اروپاست و روم شهری در ایتالیا! آیا یک اروپایی تمدن یونان و روم را بیگانه از خود می‌پندارد؟ امروزه تمدن یونانی و رومی پهنه‌ی وسیعی از اروپا، آمریکا و استرالیا را در برگرفته است.
تاریخ از دو تمدن بزرگ بشری سخن می‌گوید: تمدن ایران و یونان (روم). در مورد جغرافیای یونان و روم هیچ حرفی وجود ندارد. اما در مورد تمدن ایران حرف و حدیث فراوان است. اهالی تحقیق و آکادمیک تمدن ایرانی را از میان‌رودان تا فرارودان و شبه‌قاره می‌پندارند. اما برخی از هم‌وطنان تمدن ایران را متعلق به جغرافیای سیاسی‌ای به‌نام ایران می‌دانند که در غرب این فلات قرار دارد. این بزرگ‌واران از این‌که ایرانی خوانده شوند، ابا دارند و زمانی که در جنگ تمدنی منطقه به میراث فرهنگی ما حمله شود، دولت ایران را هویت‌دزد معرفی می‌کنند.
خوب است کمی در این مورد بیشتر سخن بگوییم.

در این‌که نام تاریخی افغانستان امروزی ایران و خراسان بوده، شکی نیست. اوستا زمانی که از ایالت‌های ایران سخن می‌گوید، ایالات زیادی در جغرافیای امروزی افغانستان قرار می‌گیرد و شاهنامه زمانی که مرزهای ایران را ترسیم می‌کند، بخش اعظم آن در افغانستان امروزی قرار می‌گیرد.
اصلا نام هرات آریا است و بعدها به اری، هری و هرات تبدیل شده است. در تاریخ بعد از اسلام، پایتخت سلسله‌های گوناگون ایرانی در افغانستان امروزی قرار دارد. اسناد تاریخی نشان می‌دهد که تمام پادشاهان سلسله‌های فلات ایران، خود را شاه ایران خوانده‌اند. نمونه‌ی کوچک آن یعقوب لیث صفاری است که در زرنج نیمروز برمی‌خیزد و در کرانه‌های خلیج فارس جان می‌سپارد.

در دوران معاصر پان‌افغانیسم خود را آریایی می‌خواند. مرحوم فرهنگ در کتاب افغانستان در پنج قرن اخیر این موضوع را به خوبی واکاوی کرده است.
در دوران معاصر، زمانی که رضاخان به مراکز دیپلماتیک جهان نامه نوشت که از این به بعد نام کشور ما به جای پارس، ایران است؛ تعدادی از اندیشمندان افغانستان از جمله مرحوم حبیبی به ظاهرشاه مشورت دادند که با این طرح مخالفت کند و اجازه ندهد که نام تاریخی خطه‌ی پهناوری که افغانستان جزء آن است، به جغرافیای کوچکی در غرب فلات ایران نهاده شود.

تاریخ‌نگاران غربی که در مورد تمدن ایرانی تحقیق کرده‌اند، از مناطق ما با نام ایران شرقی یاد کرده‌اند.
تعلق ما به تمدن ایران انکارناکردنی است، چه دوست داشته باشیم و چه دوست نداشته باشیم، همه‌ی ما از هر قوم و مذهبی درون این تمدن تعریف می‌شویم.
مارکس از خودبیگانگی اقتصادی سخن می‌گفت، ماکس وبر از الیناسیون بروکراسی سخن می‌گفت‌. در هیچ پهنه‌ای از گیتی، مردمی چون ما دچار ازخودبیگانگی تمدنی نشده است.

داوود عرفان

>>>   ابوالفضل چمروشیان نژاد :
برخی از فلاسفه تاریخ معتقدند به طور کلی چهار تمدن بزرگ و اثر گذار ، در طول تاریخ ظهور کردند که هر کدام مظهر اسمی از اسمای خدا بودند و از این رو تاریخ " خداینامه " است . تمدن ایران هخامنشی که مظهر اسم جمالی ابتدایی خدا بود و به دنبال ایجاد نمایی در اقلیم درون گوهر بود . تمدن یونان و روم باستان که مظهر اسم جلالی ابتدایی حق تعالی بود و به دنبال ایجاد نمایی در اقلیم برون گوهر بود . تمدن اسلام و ایران که مظهر اسم جمالی پیشرفته خدا بود و به دنبال ایجاد نمایی در اقلیم درون گوهر بود و تمدن غرب مدرن که مظهر اسم جلالی پیشرفته خداست و به دنبال ایجاد نمایی در اقلیم برون گوهر . تمدن پنجم که خاتم تمدن هاست ، تمدن مدرنیته و اسلام و ایران است که مظهر اسم اعظم حق تعالی است و به دنبال ایجاد نمایی هم ارز و هم عرض در هر دو اقلیم برون گوهر و درون گوهر است . ( این بحث طولانی است علاقه مندان به سایت های مرتبط مراجعه کنند ) .