متأسفانه پاسخ دکتر «ناصر فکوهی» به این سوال مثبت است. او می‌گوید که بله ایرانی‌ها نژادپرست و متوهم هستند. دکتر ناصر فکوهی کیست که به چنین نکته تاریخی و البته چالش‌برانگیزی اعتراف کرده است؟

ناصر فکوهی، انسان‌شناس، نویسنده و مترجم ایرانی، استاد گروه انسان‌شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و عضو انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی است. او در سال ۱۳۷۳خورشیدی دکترای انسان‌شناسی سیاسی را از دانشگاه پاریس دریافت کرد. فکوهی تاکنون در نوشته‌ها، مقالات و سخنرانی‌هایش نقدهای جدی و کوبنده‌ای به فرهنگ و انسان‌شناسی ایرانی وارد کرده است.
این جامعه‌شناس ایرانی در مصاحبه ویدیویی اخیر خود با وب‌سایت «عصر ایران» نیز درباره رفتار ایرانی‌ها با غیرایرانی‌ها تابوشکنی کرده است و با صراحت اعتراف می‌کند که ایرانی‌ها نژادپرست هستند. فکوهی در این مصاحبه که یک ساعت و ۲۷ دقیقه است و روز سوم خرداد/جوزا منتشر شد، نگاه جدی و تحلیل تازه‌ای به موضوع مهاجرت در ایران دارد. این استاد دانشگاه تهران، با توجه به وضعیت مهاجران افغانستانی در ایران و نحوه برخورد ایرانیان با آن‌ها، نتیجه‌گیری می‌کند که برخورد ایرانی‌ها با مهاجران افغانستانی، از نوع نژادپرستی است.

عضو انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی می‌گوید: این ایده که مهاجران باعث تخریب می‌شوند، یک اسطوره است. متأسفانه، بسیاری از ایرانیان اهل مطالعه و جهان‌بینی نیستند و خود را محور جهان می‌دانند. اگر کمی مطالعه کنند، متوجه می‌شوند که گفتمان ضدافغانستانی در ایران مشابه گفتمان ناسیونالیست‌های مسیحی در آمریکا علیه مجموع مهاجران و گفتمان راست افراطی در اروپا علیه مهاجران مسلمان است. این گروه‌ها، مهاجران را به‌عنوان «غیرقانونی» یا «تروریست» هدف قرار می‌دهند و ادعا می‌کنند که منابع را مصرف می‌کنند یا نظم را به هم می‌زنند. این همان منطق فاشیستی و نژادپرستانه است.
فکوهی در ادامه، قدم را فراتر از این می‌گذارد و می‌گوید: ادعاهایی مانند «جانشینی جمعیت ایران با افغانستانی‌ها» یا «مهاجرت افعانستان‌ها برای بیرون کردن ایرانیان» کاملاً بی‌اساس و ناشی از نبود سواد رسانه‌ای و علمی است. کسانی که چنین باور دارند، نه تاریخ ایران و جهان را می‌شناسند و نه از وقایع روز آگاه هستند.

این تحلیلگر بین‌المللی با اشاره به نقش سازنده افغانستانی‌ها در ایران گفت که افغانستانی‌ها در دوره هاشمی و خاتمی نقش مهمی در بازسازی ایران داشتند اما ایرانیان به مرور به افرادی مصرف‌گرا تبدیل شدند که از کارِ سخت، دوری می‌کنند و به دنبال رشوه، کلاهبرداری و اختلاس هستند. ایرانی‌ها فساد را نادیده می‌گیرند و ضعیف‌ترین گروه، یعنی مهاجران را هدف قرار می‌دهند. این مشابه نژادپرستی علیه زنان است که با تحمیل محدودیت‌ها، آن‌ها را مقصر مشکلات می‌دانند.

این جامعه‌شناس ایرانی در ادامه گفت: امروز حمله کردن به افغانستانی‌ها کمترین هزینه را دارد. فکر نکنید که حذف سیستمی از جامعه ایران، فقط به حذف افغان‌ها از جامعه ایران ختم می‌شود بلکه این پدیده دامن‌گیر عرب‌های ایرانی، ترک‌های ایرانی و بلوچ‌های ایرانی نیز خواهد شد.
فکوهی در بخش دیگری از سخنان خود، افغانستان را از لحاظ فرهنگی، تاریخی و اجتماعی، بخشی از ایران دانست و تصریح کرد که افغانستانی‌ها از فرهنگ و تاریخ ایران جدا نیستند. بسیاری از افغانستانی‌هایی که در ایران هستند، کشور دیگری را ندیده‌اند. تمام عمر خود اینجا بودند. افغانستانی‌ها آدم‌های سخت‌کوشی هستند، آنها آدم‌هایی هستند که در خیلی از موارد، به مدل سنتی و قابل اعتماد ایرانی، از خود ایرانی‌هایی که در پنجاه سال تربیت کرده‌ایم، نزدیک‌تر هستند. ما در پنجاه سال اخیر، آدم‌های تنبل و کلاهبردار تربیت کرده‌ایم که به دنبال دزدی هستند.

این استاد دانشگاه تهران در پاسخ به این سوال مجری که آیا ایران ظرفیت این تعداد مهاجران افغانستانی را دارد؟ گفت که ۹۰ میلیون جمعیت چیزی نیست، ظرفیت جمعیت ایران بسیار بیشتر از جمعیتی است که اکنون دارد اما در استفاده از منابع و نیروی کار، کفایت و مدیریت وجود ندارد. تنها دشت مغان کافی است که نه تنها غذای جمعیت ایران بلکه غذای همه جمعیت منطقه را تأمین کند. ما هزاران کیلومتر ساحل داریم اما بدون استفاده رها کرده‌ایم. او ادامه داد: اگر به صنعت گردشگری ایران رونق داده شود، ده برابر بیشتر از فروش نفت درآمد داریم اما سوال این است که در حال حاضر چه تعداد توریست‌های خارجی حاضر می‌شوند برای گردش و تفریح به ایران بیایند؟ عوامل نیامدن گردشگران خارجی به ایران را که افغانستانی فراهم نکرده‌اند. مهاجرت، امروز به بهانه‌ای برای هدایت خشم و بی‌کفایتی حاکمان تبدیل شده است. این که گفته می‌شود افغانستانی‌ها حق ایرانی‌ها را می‌خورند، گفتمان کاملاً غلطی است. مشکلات را به گردن افغانستانی‌ها انداختن، یک بیماری و فرار از واقعیت‌های جامعه است.

فکوهی با انتقاد از رفتار ایرانی‌ها با افغانستانی‌ها گفت که وقتی ایرانی‌ها به خارج می‌روند، یادشان می‌رود که خود آن‌ها با افغانستانی‌ها در ایران چه رفتاری انجام می‌دادند. رفتاری که ایرانی‌ها با افغانستانی‌ها انجام می‌دهند، نژادپرستان غربی با ایرانی‌ها انجام می‌دهند. جالب است که ایرانی‌های مقیم فرانسه، طرفدار احزاب راست افراطی و در آمریکا طرفدار سرسخت ترامپیست‌ها هستند. چرا این اتفاق افتاده است؟ چون ایرانی‌ها در کشور خودشان نژادپرست هستند و در خارج نیز به دنبال جریان‌هایی هستند که نژادپرست باشند.

تنظیم و استخراج: مرادی

>>>   متاسفانه وضعیت شعاری و برتری جویانه نظام ایران، مردم را بسوی برتربینی از دیگر ملت ها سوق داده است. متاسفانه توصیه های دینی را نیز به این مقوله افزوده اند که انگار مردم ایران از دیگران برتر اند و این حس حتی میان ایرانیان خارج نشین نیز تاثیر داشته است.
شیما کابل

>>>   ✍ ما مردم فارسیزبانان از کشوری بنام افغانستان ایرانی ها را نژادپرست نمی گوییم،
اما بهتر است اگر ایرانی ها با ما مردم همگرایی کنند....

>>>   مردم ایران بسیار عقده مند شدند و به دنبال خالی کردن این کمبود ها بر سر شخص یا اشخاصی هستند که بابتش هزینه ای ندهند قسط هایش عقب افتاده در خیابان با افغانستانی بی گناه درگیر می شود خیال می کند اگر او نبود الان ایران گلستان میشد بیشتر این تفکر از مقام های بالا به مردم دیکته می‌شود همین افغانستانی که امروز اتباع بیگانه است وهر روز سرکوب میشود کتک میخورد و تحقیر می شود همان مردم زمان داعش است که آنها را حلوا حلوا می کردند روی سر می گذاشتند تاریخ مصرفشان تمام شده دیگر نه تپه های جولان نیرو میخواهد نه ایران قصد ادامه کمک به مقاومت را دارد

>>>   کاش کمی در مورد خودتان کنکاش میکردید آیا افغانها نژاد پرستند بلی چون طبق گفته این استاد جزی از ایرانند ومردمش نژادپرستراز بقیه ایرانیها هستند چون هیچ کدام حتی دیگری را قبول ندارد افغانها پنجاه سال در ایران بودند ولی ...

>>>   کل مهاجران ثبت‌نشده غیرقانونی در سوئد الان بین سی تا پنجاه هزار نفرند!فقط همین امسال ۱/۲ میلیون مهاجر غیرمجاز در یک سال از کشور خارج شدند(سال١۴٠۴) ! بعد اگر مردم به این میزان مهاجرت غیرمجاز اعتراض کنند، متهم می‌شن به فاشیسم! یه اسکاندیناوی معذرت!

>>>   عجبا!!! مفهوم فاشیسم رو نمی دانید.... به مهاجرت غیرقانونی و ورود غیرمجاز به کشورمان اعتراض داریم و از دولت خودمان می خواهیم جلوی سیل ورود اتباع بیگانه را به سرزمینمان بگیرد و در آخر می شویم فاشیست!!!!!

>>>   رسانه‌ها نیز در شکل‌گیری تصورات جامعه نسبت به Afghan‌ها نقش مهمی دارند. برخی رسانه‌ها با معرفی برخی از افغان‌ها به عنوان دلایل مشکلات اجتماعی، باعث افزایش انتقادات نسبت به این گروه می‌شوند. این تصویر منفی می‌تواند به پدید آمدن احساسات ضد مهاجرتی دامن بزند و دیدگاه‌های منفی بیشتری نسبت به افغان‌ها ایجاد کند.

>>>   برای بار اول در 1382 که عازم زیارت کربلا بودیم شمار زیادی از افغانستانی هایی که در ایران بودند همراه با ایرانی ها از از مسیر ایلام به صورت غیر قانونی وارد خاک عراق شدیم. در منطقه صفر مرزی موترهای کلان باربری عراق زائران را به صورت رایگان به شهرهای نزدیک کربلا و نجف می رساندند. ما هم که چند خانواده افغانستانی بودیم خواستیم سوار یکی از این موترها شویم.وقتی می خواستیم سوار موتری شویم که نوبت حرکتش بود حدود شاید پانزده یا بیست نفر ایرانی داخل موتر بودند، مانع سوار شدن ما شدند و می گفتند افغانی حق ندارد سوار این موتر شود. ما که خوب عربی یاد نداشتیم به راننده عراقی فهماندیم که ایرانیها ما را نمی گذارند سوار موتر شویم. آن راننده تبسمی کرد و گفت ما مشکل یعنی مشکلی نیست سوار این موتر دیگر شوید. وقتی این وضعیت را دیدم بسیار غمگین شدم و به همراهانم گفتن اینها کجا می روند؟ با این تنگ نظری و تفکر فاشیستی می خواهند امام حسن (علیه السلام) و امام علی (علیه السلام) و دیگر امامان زیارت کنند! اینها با این تفکر نژاد پرستانه چگونه خود شان را پیروان امام علی و امام حسین می دانند؟
می خواهم داستان دیگری را هم خدمت تان بگویم. چندین سال پیش در یکی از نانوایی های قم در صف نان ایستاد بودم که یک سیاه پوست آفریقایی که شاید طلبه حوزه بود وارد نانوایی شد و یک دانه نان خواست. نانوا نانی را که کاملا سوخته بود و از ساعت ها پیش آن را کنار گذاشته بود به این سیاپوست داد. این آفریقایی آن را قبول نکرد و به بسیار سخت گفت این نان سوخته است نمی شود آن را خورد. نانوا عصبانی شد و گفت از آفریقا آمدی حالا اینجا نان سوا کن هم شدی! این آفریقایی مظلوم گفت «اینجا ادب نیست» و بدون اینکه نان دیگربه او بدهد نانوایی را ترک کرد. متاسفانه از این نوع برخورهای نژاد پرستانه هم در دولت ایران و حتی در دادگاهای ایران به وفور دیده می شود و هم بسیاری از مردم ایران گرفتار این نژاد پرستی هستند و خود را نژاد و قوم برتر می پندارند.

>>>   Haji Hussain Waris
جناب مرادی دکتر حسام سلامت در مورد نژاد پرستی ایرانیها با دکتر فکوهی هم‌نظر هستند در مصاحبه ایشان رسانه دیدار نیوز که در رابطه به جریان مهاجر ستیزی داشت به همین مطالب دکتر فکوهی اشاره دارند ممنون از نشر مطالب مفید شما هر چند درد افغان‌ها درمان نمیشود

>>>   Khadim Ali Atefi
هیچکس مهاجرت نمی‌کند مگر اینکه بقا، امنیت و کرامتش در خطر باشد.
از طرف دیگر متاسفانه نژادپرستی ، مرز نمی‌شناسد، تنها فرصت می‌خواهد برای گسترش.
بنابراین باید زودتر در تمام جوامع برنامه های عملی برای رد نژاد پرستی روی دست گرفته شود . جامعه ایران نیز باید این حقیقت را بپذیرد که بسیاری از آنها با مهاجرین برخورد متعارف نداشته اند، البته می دانیم پذیرش حقیقت درد دارد، اما انکار آن، ما را به سقوط نزدیکتر می‌کند. جامعه‌ای که نتواند نقد را بپذیرد، توانایی اصلاح خود را نیز از دست می‌دهد.

>>>   Mohammad Nabi Rahimzay
یک نکته جالب در انتخابات یک ماه ونیم پیش کانادا اتفاق افتاد. اکثریت ایرانیان به حزب conservative رای دادند نه به liberal. چرا که حزب محافظه‌کار سیاست‌های سخت‌گیرانه‌تری نسبت به مهاجران دارد. در Richmond Hill تورنتو یک ایرانی که کاندید لیبرال بود از راه یافتن به پارلمان بازماندگان و در به جایش یک شخص دیگر روانه پارلمان شد. این در حالی است که کاندید لیبرال در دوره قبل هم نماینده همین منطقه بود. ریچموندهیل دارای بیشترین جمعیت ایرانی‌تبار است. حدود ۱۰ درصد آن ایرانی است. ایرانیان کمپاین راه انداختند و کاندید لیبرال که ایرانی بود از پارلمان بازماند.

>>>   Mohammad Ali Hassani
البته نقش نظام توتالیتاریست حاکم در ایران را در تربیت یک جامعه متوهم ونژاد پرست نمی توان نادیده گرفت، چون برای ادامه حاکمیت شان به یک چنین جامعه نیاز دارد، ازسوی دیگر مردم ایران با تحقیر مهاجران افغانستانی که هیچ هزینه ندارد، حس توهم وغرور کاذب شان را اشباع میکنند

>>>   Said Hussein Alawi
در المان هم خیلی هایشان که پاس المانی گرفتند بعد حزب Afd رای دادند

>>>   Mahbob Sidiqi II
نژاد پرستی ایران ریشه کهن دارد از کتاب فردوسی که تنها پانزده بیت اصلی از نویسنده اصلی باقی مانده و فردوسی پوره کرده است، گرفته تا به امروز جریان دارد،
بگذارید این نژاد پرستی ها را برای خود دوسیه بسازند، بنده برای مجازات ایران طرحی خیلی سخت در سر دارد فقط وقتش برسد.

>>>   S Mustafa HS
نژاد پرستی، گوشهٔ از خصلت های اکثر ایرانی‌ها است. آنها بیشتر از نژاد پرستی خود بزرگ بین و برتری‌ پرست هستند. از دید آنها یک فرد تاجکستانی خیلی سر تر و بالاتر از یک‌شخص افغانستانی است. در صورتیکه همه تز یک جغرافیای کهن و یک‌ نژاد هستند.

>>>   امان اسلمےٖ
جناب فکوهی با مطالعه و سالها کوشش و تحقیق تازه متوجه شده که ایرانی‌ها نژاد پرست هستند، منِ بی‌سواد و تنها با پنج سال زندگی در ایران متوجه شدم که بعد از یهودیان، ایرانی‌ها تنها قومی هستند که متعصب و نژاد پرست می‌باشند، برای این‌ها نژاد مهمتر از مذهب و انسانیت است؛ طوریکه برای یهودیان چنین است.

>>>   Hassan Moradi
نژاد پرستی ایران مثل روز روشن است، کافی است در یک روز با دو یا سه ایرانی صحبت کنم. من که نژاد پرستانه‌‌‌تر از ایرانی هیچ کسی را از هیچ مملکت ندیدم و نشینیدم.

>>>   Ashuq Hussain Fazli
انصافا خیلی دقیق تحلیل کرده ، البته در این میان نباید بگویم همه ای ایرانیان بلکه اکثرا ، چون در هر جامعه ای انسان های بدور از تعلقات سمتی زبانی و یا مذهبی پیدا میشود .

>>>   Sami Nasimi
تحلیل عالی.
متأسفانه چنین است، یعنی یک آدمی نیمه سوادی هم به این معضل در داخل ایران به خوبی پی می برد و در این اواخر به خوبی این مشکل خودش را در میان ایرانیان نشان می دهد.

Mohammad Reza Akram>>>   i
اینکه ایرانی ها یا هر جامعه ی دیگر متعصب یا نژاد پرست می شوند؛ به نظر من این یک پدیده اکتسابی است.
یعنی برای بچه ها از کودکی نهاد های است که تعصب را تزریق می کند.
تجربه من از ملاقات اقشار جامعه ایران چنان بیان می کند.

>>>   علی آیین
ولا ما که تجربه چند سال زندگی در این کشور را داریم متاسفانه شدیدا نژاد پرست هستند و البته آدمهای خوب و انسان دوست هم دارند!

>>>   Sayed Ahmad Hashimi
چند تا کتاب ایشان را در مورد انسان شناسی دیدم ،بلی انسان واقع گرا و دانشمندی است

>>>   Hassan Masih
در اینکه ایرانی ها نژاد گرا هستند تردید نیست، آنها خیلی از ادیبان، شعرا و اسطوره‌های فارسی زبان را به ایران منتسب می کنند فقط به این خاطر که زبان ایشان فارسی بوده، لذا این خود دلیل بر امتیاز طلبی و برتری طلبی نژادی ایرانی هاست.
اما آیا می توان این پدیده را تعمیم داد؟

>>>   Mortaza Mohammadi
نکته ی آخر را واقعا خودم هم بارها در آلمان بر خورده ام
در آلمان خیلی ایرانی هایی پیدا میشوند که طرفدار حزب راست گرای افراطی ضد مهاجر هستند
این‌افراد با وقاحت از حزبی طرفداری میکنند که خود همینها را در کشور شان زباله ای میدانند که هرچه زودتر باید دور ریخته شوند
خود این افراد این واقعیت را درک میکنند اما چون نژاد پرستی اینقدر در گوشت و خون شان عجین شده که مثل یک معتاد دنبال ارضاع کردن غریزه ی خود هستند.

>>>   Mohammad Anwar Hedayat
کاملا دقیق است ؛ حتی استاد شهید مطهری( ره )در مقدمه اصول فلسفه وروش ریالیسم دکتر تقی ارانی را طوری میستاید که میگوید چون ایرانی بوده لذا از سردمداران مارکسیسم جهانی است .

>>>   خدابخش سعادتی
در این که ایرانی‌ها نژادپرست و متعصب هستند اصلا شکی نیست، به تعبیر شریعتی ایرانی‌ها مردمی‌اند که قوم، مذهب و سرزمین را یک‌جا کرده معجونی تیار کرده که هیچ چیز غیر خود را قبول ندارد.

>>>   عبدالحی جمشیدی
تجربه من میگوید ایرانی ها نژاد پرست نیستند و دقیقا متوهم هستند
دلیلش هم رویکرد سیاسی نظام های حاکم بر ایران در صد سال اخیر است
اگر ایرانی نژادپرست باشد باید بامردم افغانستان رویه نیکو داشته باشند که چنین چیزی نیست
اما مرزی که هیچ ایرانی درآن نقشی نداشته را آنها مقدس ومردم داخل آن جغرافیارا از همه برتر می‌بینند

>>>   Ali Hadi Loqmani
در پاسخ به مقاله‌ی مستند و جسورانه‌ی آقای محمد مرادی درباره سخنان دکتر ناصر فکوهی:
پاسخی از علی هادی لقمانی
نوشته‌ی روشنگر و صریح جناب محمد مرادی در واکاوی گفت‌وگوی دکتر ناصر فکوهی، نه‌تنها یک روایت تحلیلی از وضعیت مهاجران افغانستانی در ایران است، بلکه آینه‌ای است در برابر سیمای نابرابری نژادی و طبقاتی در جامعه‌ای که مدعی تمدن کهن و فرهنگ‌دوستی‌ است.
اعتراف صریح یک استاد انسان‌شناسی در دانشگاه تهران به نژادپرستی سیستماتیک در ایران، نه تنها شجاعت فردی بلکه ضرورت علمی و اخلاقی است. آن‌چه دکتر فکوهی به زبان آورد، حقیقتی است که ما سال‌هاست با گوشت و پوست خود تجربه کرده‌ایم: نژادپرستی علیه مهاجران افغانستانی در ایران، واقعی و نهادینه‌شده است.
از سوی دیگر، این تحلیل نشان می‌دهد که سرکوب مهاجران، در واقع سرپوشی‌ست بر ناکارآمدی ساختار سیاسی، سوءمدیریت اقتصادی و شکست پروژه‌ی عدالت اجتماعی در جمهوری اسلامی. در این وضعیت، مهاجر افغانستانی ـ که بخش بزرگی از جامعه کارگری ایران را تشکیل می‌دهد ـ به راحت‌ترین هدف برای تخلیه عقده‌های اجتماعی و رسانه‌ای تبدیل می‌شود.
این نوشته یک جنبه بسیار مهم دارد: پیوند زدن وضعیت مهاجران افغانستانی با سایر اقلیت‌های قومی در ایران، مانند عرب‌ها، بلوچ‌ها، کردها و ترک‌ها. این نشان می‌دهد که تبعیض در ایران یک پدیده موردی و محدود نیست؛ بلکه ساختاری، فراگیر و مبتنی بر «غیریت‌سازی» نظام‌مند است.
دکتر فکوهی به‌درستی هشدار می‌دهد که سرنوشت «دیگری»ها، پیوندی عمیق با سرنوشت خود ایرانی‌ها دارد. کسی که امروز مهاجر افغانستانی را طرد می‌کند، فردا خودش طعمه همان ساختار طردکننده خواهد شد. این همان چرخه تبعیض و فرافکنی است که سرانجام، تمامی جامعه را می‌بلعد.
افزون بر این، فکوهی با نگاه توسعه‌محور نشان می‌دهد که ایران با این‌همه منابع طبیعی و انسانی، نه از کمبود ظرفیت، بلکه از وفور نادانی و فقدان مدیریت رنج می‌برد. تحلیل او درباره ظرفیت‌های بلااستفاده ایران (از کشاورزی تا گردشگری) پاسخی قاطع به کسانی‌ست که حضور مهاجران را مانع رشد کشور می‌دانند.
در پایان، باید بگویم که این متن نه صرفاً بازتاب صدای یک استاد دانشگاه، بلکه پژواک صدای تمام مهاجرانی‌ست که خاموش نگاه داشته شده‌اند. سپاس از آقای مرادی برای ثبت و بازتاب این صدا. جامعه‌ی روشنفکری ایران اگر هنوز خود را به رسالت اخلاقی و علمی متعهد می‌داند، باید نه‌تنها به چنین دیدگاه‌هایی فضا دهد، بلکه به آن‌ها تکیه کند تا بتواند از چاه تبعیض و توهم برتری قومی بیرون آید.
با احترام و هم‌دلی
علی هادی لقمانی
نویسنده و کنش‌گر حقوق بشر
۲۵ مه / ۴ جوزا ۲۰۲۵

>>>   Khaled Sediqi
سپاس از شما آقای مرادی گرامی برای بازتاب این گفت‌وگوی جسورانه ،حرف‌های دکتر فکوهی، نه تنها آیینه‌ای از واقعیت تلخ جامعه ایران است، بلکه برای ما مهاجرین افغانستانی که سال‌هاست با تبعیض و تحقیر زندگی می‌کنیم، یک نوع تأیید دردهای ناگفته ماست. کاش این سخنان از سوی دیگر نخبگان ایرانی نیز شنیده و تکرار شود تا شاید وجدان جمعی جامعه بیدار گردد. نژادپرستی، زخمی‌ست که همه را می‌سوزاند.
>>>   من یک تن ایرانی‌ام و نخست روشن کنم که نژادپرست نیستم و معتقدم همه آدمها آفریده دستگاه خدایند و این زمین برای زیست برادرانه و مسئولانه در زیر پای ما رام شده است. با این وجود من مدتی بود که به روستایمان در مرکز ایران نرفته بودم و باری که برای سرکشی رفتم، گروه گروه افغانی دیدم که شانه به شانه و سبیل به سبیل در کوی و برزن نیاکانی من قدم می‌زدند با همان لباسهایی که دست‌کم برای فرهنگ ما بیگانه هست. من بارها و بارها و بارها، در همین صحیفه شما خواندم که ملای طالبانی، پشتون از قندهار آورده و در ولایت تاجیک نشانده است و کوچی(که معنای دقیق آن را هم نمی‌دانم!) از ولایتی دیگر روانه کرده تا مردم بومی را از منطقه خویش براندازد!
حال ای خوش انصافان که در بالا داد انالحق زده‌اید، این یک بام و دو هوا را چگونه تفسیر می‌کنید؟

>>>   ایران و افغانستان و تاجیکستان یک ریشه هستند حاکمیت ایران رفته سراغ سوریه و لبنان و عرب ها. ضمنا چه کسی گفته از شاهنامه نویسنده اصلی فقط چند بیت مانده ؟ حالا چه ربطی به موضوع دارد ؟ بعد این حرف ها را به شریعتی و مطهری نسبت ندهید

>>>   کامنت های افغان ها نشانه سه چیز است : یک) عقده و حقد آنها نسبت به ایرانیان بخاطر اخراج از ایران/ دوم) قدرنشناسی آنها بابت ده ها حضور در کشورمان که یکی از نتایج این خصلتشان هم شده خواسته مرذم ایران برای اخراج آنها/ سوم) بی سوادی آنها از مفاهیم و اصطلاحات و تحلیل اشتباه از شرایط... فاشیسم و نژادپرستی را نمی دانید چی هست... ندیدید که اگر ببنید بعدا متوجه میشید.. ما با بیگانگان سر آشتی نداریم

>>>   دوست ایرانی بزرگترین مشکل من در گفتگو با شما ایرانی ها همین واژه مهمانوازیست بگذارید بخش به بخش توضیح دهم
اول ببین یک کشور یا مهاجر پذیر است یا نیست اگر نبود افغانستانی ها پناهنده محسوب می شدند و باید در پناهگاههای سرمرز می بودند تا پایان جنگ.
دوم حالا که به عنوان مهاجر آنها را پذیرفتیn باید به حقوق انسانی آنها احترام بگذاری حق آموزش بهداشت و دیگر مساعل نباید هیچ فرقی با شهروندان آن کشور داشته باشد مثل تمام ایرانی هایی که در دنیا مهاجر هستند.
سوم حالا جایگاه افغانستانی در ایران چیست مهاجر یا پناهنده؟ هیچ کدام یک انسان که به خاطر شرایط سخت در وطنش اینجا هم به بردگی گرفته شده تو حق کار داری اما فقط کارهایی که انسان را قبل از ۶۰سالکی به کام مرگ خواهد فرستاد بدون بیمه بدون بازنشستگی بدون حقوق کافی حتی بدون هیچ حمایت قانونی در صورتی که کار فرما تصمیم بگیرد پولت را بخورد بدون داشتن یک سیمکارت کارت بانکی معتبر بدون داشتن حق تحصیل برابر این آدم عملا در ۴۵سالگی زمینگیر میشود و فرزندان خانواده به ناچار مسیر پدر را ادامه می دهند هزاران معلول کشته بدون دیه خانواده هایشان راهی افغانستان شدند.
بارها پرسیدید پس چرا به ایران می آیید؟ اصلی ترین دلیلیش جنگ بوده دومیش آزاد نبودن عقیده دینی بیشترین کشته شده گان در دوره جمهوریت مناطق شیعه نشین بوده و اکثر مهاجران شیعیان افغانستان هستند. سومین و مهمتریتنش بیکاری در حدی که حتی قوت روزانه خود را هم نمی توانند پیدا کنند. بهرحال افغانستان یک کشور جنگ زده است سالها طول می کشد تا چرخ اقتصادش بچرخد. اگر انسان باشیم از مجبوریت یک انسان دیگر سواستفاده نمی کنیم.
کاش از ابتدا این دیوار مرزی کشیده میشد تا ۴نسل اینجا با انواع عقده ها بزرگ نمی شدند پس اگر ما در یک رابطه نفع متقابل بردیم و حتی بیشتر اسمش لطف و مهمانداری نیست سود متقابل است. ما نه از ایران طلبی داریم و نه بدهکاریم. لقمه نانی حلال را با خون جوانی و سلامت خود بدست آوردیم. انشاالله این دوره سخت هم خواهد گذشت افغانستانی ها حتی با کارت آمایش هم به مرور ایران را ترک خواهند کرد آنوقت حتما مردم ایران پی خواهند برد افغانستانی نعمت بود یا زحمت البته کسی که خواب است را میشود بیدار کرد اما کسی که خود را به خواب زده هرگز...

>>>   جواب کامنت بلندی که با جمله
دوست‌ ایرانی بزرگترین مشکل...
آغاز کردی!!
اولا مهمان و توریست و مهاجر و پناهنده و متجاوز را برای شما معنی کنم

مهمان))) : با دعوت صاحبخانه وارد می‌شود و فقط خودش نه اینکه شما به جایی دعوت بشوید و ایل و تبار و فرزندان خود را با خود ببرید و بمانید.
متلا از استادی یا شاعری و غیره با دعوت نامه خواسته می‌شود که در یک همایش یا برنامه ای تلویزیونی شرکت کند.
شما با کدام دعوت نامه میلیون ها نفر وراد شدید و نسل در نسل ماندید و خانه گرفتید و کار کرديد و ازدواج کردید و طفلان آوردید و بزرگ کردید؟!؟!؟!!
ده میلون مهمانی آمدید؟!!!

توریست)))) با ویزای توریستی می آید چند روزی می ماند، می گردد و می رود... شما ده میلون توریست در ایران هستید؟!؟؟!؟

مهاجر))) با یک دعوت نامه کاری و یا یک ویزای کاری می آید و یا بنا بر قوانین مبلغی که در ایران 250 هزار دلار است را به دولت می دهد و واژه مهاجر را خواهد داشت و اقامت موقت دریافت می‌کند و اگر پنج سال بر این اساس مهاجر قانونی باشد طبق قوانین ایران می تواند اقامت دائم و درخواست شهروندي بدهد.. وایا این را می دانستید؟؟ آیا اقدام کردید؟؟ ده میلیون کدام مهاجر بودید؟؟؟

پناهنده)))) بر طبق قوانین بین الملل و اصول حقوق بشر یک سری شرایطی داره و شما به دروغ خودتان را خائفین از جان در همه جا معرفی می کنید... ده میلیون نفر از ترس جان چهل و چند ساله در ایران لنگر انداختید؟!؟!... قطعا بسیاری افغانستان رفتند و همه به مرور خواهند رفت و هیچ
مشکلی هم برایشان نبوده و بوجود نخواهد آمد... اگر برخورد طالبان با چند نفر رو معیار پذیرش ده میلیون در یک کشور کنیم آیا این معقول هست؟!

متجاوز))))) کسانی که بدون ویزا و بر خلاف قوانین یک کشور و بر اساس فاکتور فشار و بهانه های مختلف مانند کار و غیره از یک کشور بصورت گسترده به مرزها هجوم می آورند را شما چه نامی بر آنها می گذارید؟؟؟
توریست؟ مهاجر؟ پناهنده؟ مهمان؟!
یا
متجاوز؟؟؟

>>>   نظر دهنده محترم و گرانقدر ایرانی که نوشته ات را با جمله "با جواب کامنت بلندی که با جمله ... شروع شده " آغاز کردی هموطن عزیز ایرانیم سلامت و موفق و همیشه پیروز باشید بعنوان یک ایرانی از اینکه وقت گذاشتید جواب نظر دهنده افغانی را دادید سپاسگزارم .
جاوید ایران و ایرانیان

>>>   این ها که خود را هر جای چند صبا زندگی کرد دیگه خودشان وارث حامون جا میداند که این جا مال ما است به نظر دهنده ی کی گفت که من واژه کوچی نمیدانم کوچی در ایران به عشایر میگه که زمستان به گرمسیر کوچ میکند در بهار به سرهد مگر عشایر ایران با کله گوسفندان ش کوچ نمیکند عشایر ایران اکثر شان اولاغ یا حامون خر دارد در افغانستان کوچی ها با گله گوسفندان شان با کمی اولاغ یعنی خر بیشترشان برای شان با شتر بار میکند هر کوچی یعنی عشایر از پنچ تا ده تا شتر دارد این ها میگه چرا این عشایر از یا از شهر ما گذر میکند نباید اینها آنجا بیاید در اصل که حساب کنید این در دولت جمهوریت که این ها پیاده نظام آمریکا بودین عرصه لر عشایر تنگ کردن سرحد شان گرفتن در اشغال آمریکا این ها حتی جلو کوچ عشایر را گرفتن هر عشایر که که میرفتن گله شان غارت میکرد هرکی جلو ش ایستد میشد اون می کشت صدها نفر را کشتن دیگه عشایر در اشغال آمریکا به افغانستان هم سر حد چند صد ساله عشایر را گرفتن این در آشغال امریکا این ها پیاده نظام آمریکا بودین حال که آمریکا فرار کردن کوچی ها حامون عشایر حلا دوباره به سرحد و گرمسیر میرود این ها حال میگه نامه بیست به زور آمریکا جلو این عشایر را گرفته بودیم حال باید طالب حامون همکاری آمریکا با بکند عشایر حال این ها نظر شان است که سرحد عشایر دوباره بگیرن عشایر در ایران هم اصله دارد اون عشایر افغانستان هم اصلحه دارد این ها کی می ره جلوشان بگیره عشایر این ها را خوب و حسابی یک کوتک جانانه بهش نوش جان بهش میکند بعضی ها باد کله اش تا هنوز بوی آمریکای میدهد سخت جلوس ایستاد میشه عشایر هم مجبور میشه دست به اسلحه میبره چندتا را مجروح میکند یک دوتا کشته میشه حال اون عشایر های که گله گوسفندان این به غارت لورده بودن اون هم سند سرحد خود شکایت گله خود پیش طالبان آورده میگه این آدم گله من را با زور از من گرفت شاهد از ده این ها است هم عشایر حال شما قضاوت کنید سر حد عشایر که صد سال بیشتر سند دارد قضیه کوچی این است

>>>   دوست ایرانی
بزار یجور دیگه توضیح بدم اگر بخوای بفهمی که میفهمی اگه تلاش می کنی نفهمی مارو به زحمت ننداز غیر از ایران و پاکستان چه کشورهایی با افغانستان مرز مشترک دارند تاجیکستان ازبکستان ترکمنستان چین خب چرا فقط ایران و پاکستان چند میلیون مهاجر دارند؟ به خاطر سیاست گذاری های حکومت های خودشان است مگر تاجیکستان با ما یک زبان نیست هم فرهنگ نیست چرا افغانستانی ها در تاجیکستان حضور بسیار کمرنگ دارند چون حکومتشون از اول نپذیرفت هیچ وقت هم نگفت اسلام مرز ندارد مثل دوران شهید رییسی مرز رو هم باز نگذاشت مثل دوران امام خمینی مرز رو باز نگذاشت پس سیاستش معلوم بود امروز هم هیچ افغانستانی شکایت یا کله ندارد تکلیف مشخص بود اما وقتی مرز باز است و انسان در حد خرج یک روزش را هم ندارد مجبور است کاری برای خانواده اش کند یعنی میخوای بگی همه افغانستانی ها بزور اومدن و حکومت ایران توان جلوگیری نداشته ؟یا نخواسته ؟ یعنی این مرزی که امروز کشیده رو سابق نمی تونست بکشه تا حالا دنبال چرایی اش رفتی ؟باید کمی تعصب را کنار بگذاری با دید انسانیت نگاه کنی خودت به جواب می رسی این مهاجرین همیشه سودآور بودند برای تمام ارگانهای ایرانی از هرچی که بگذریم زشته میلیونها شیعه ای که از جان خود هم برای حفظ نظام تشیع دریغ نکردند که در جنگ تحمیلی ایران یا سوریه و خیلی جاها که مردم ایران حتی روحشونم خبر نداره میگی متجاوز اینجا از هر قومیتی در افغانستان هست از هر مذهبی هست چه تصوری داری میدی بهشون ما اشتباه کردیم یک جمله اسلام مرز ندارد را باور کردیم فقط همین یک جمله چهار نسل اینجا سوخت اصلا حرف اول آخر تا جای یک افغانستانی زندگی نکنی در ایران به هیچ وجه نمی تونی بفهمی چی گذشته بهمون ما شیعیان فقط به خاطر حب مشترک مولا چشم می‌بندیم و میریم اما همه مردم افغانستان با شما حس مشترک ندارند دولت ها هرکاری که می کنند دلیل نمیشه مردم تایید کنند مستقل فکر کنید منصفانه فکر کنید تحقیق کنید از کشورهای دیگه ببینید کارگر با چنین شرایطی زحمت است یا فرصت برو دنبال جواب اینکه چرا تا دیروز برادر خونی و شریک بود امروز شده متجاوز چه چیزی تغییر کرده در آخر کسی نمی گه اخراج نکنید اتفاقا اخراج کنید تکلیف یکبار برای همیشه معلومه اما حفظ کرامت انسانی رو داشته باشید پیر و جوان را می زنید به انواع مختلف پول می‌گیرند سر مرز تحقیر می کنند می دونید چرا برو تحقیق کن حرف فایده نداره

>>>   کامنت توضیح تفاوت مهاجر و توریست و پناهنده و مهمان و متجاوز را من نوشتم و بر اساس فکت علمی و تایید شده می باشد. اولا از آن هموطن ایرانی خودم بابت حسن توجه من هم تشکر دارم.
دوم به آن دوست افغانستانی جواب می دهم. آیا از اینکه من اقسام مختلف حضور یک تبعه بیگانه در یک کشور دیگر را واشکافی و توضیح دادم باید اینقدر ناراحت بشوی؟! کجای حرفم غیر منطقی و بی اساس بود؟! نهایتش دوباره مانند بسیاری از هموطنان خودت مرثیه جانگدازی از بدبختی خودتان و غربت و سرنوشت و اسلام مرز ندارد و غیره بیان کردی و کلی هم ایرانی ها رو با حرف هایی که اصلا با ساختار فکری امروزی ایرانیان به باد انتقاد گرفتی و آخر گفتی که می‌خواهید بروید و راضی هستید ولی چرا چنین و چنان!!! در ایران ما به چنین رویه ای از جانب شما پررویی و قدرنشناسی لقب دادیم و فکر نکنی ذهن ایرانی ها رو میشه با کلمات و بیان ادبیات دینی دور زد چون امروزه هیچ ایرانی از بنیانگذار جمهوری اسلامی برای بیان اون حرف یادی نمیکنه چه بصورت انتقادی و که تاییدی... حتی حاکمیت جمهوری اسلامی هم با این چنین مباحثی وارد موضوع شما نمیشه و نشده، اینکه حتی موضوع میلیشیا به اصطلاح مدافع حرم رو مطرح کردی هم تلاشی مذبوحانه برای مظلوم نهایی و منت گذاری و غیره فایده نداره.. چون ...میلیون و چندین نسل قرار نیست نون گروهی رو بخورید که بخاطر عقیده یا مزدوری رفتند. اینکه بوی شیعه هستیم و فارسی زبان هستیم و مدافع حرم بودیم و اسلام مرز ندارد ما چهار نسل اینجا بمانیم و... ایرانی ها همه شیعه نیستند شیعیان همه طرفدار رژیم نیستند ایرانیان هنه فارس زبان نیستند، همه مسلمان نیستند.. ایران یک محدوده جغرافیایی هست قوانینی داره.. شما به هر چیزی متوسل میشی برای توجیه ادامه حضور وطنداران خودت در کشورمان. تاجیکستان هم اون زمان جزو شوروی بود ورود بهش سخت سخت ' زمانی که اسلام مرز نداشت رو عرض میکنم.. الان اسلام حسابی هم مرز داره، دیدار هم داره، سیم خاردار هم داره، شلیک هم داره.. از مرزهای اسلام رد میشید می روید مزر آتاتورک و اروپا پس چرا؟! در مرز اسلام چرا جرم و جنایت می کنید؟! شاید بگی همه انجام نمی دهند ولی خیل عظیمی که بدون مجوز آمده اند این روند رو تشدید کردند و به این تعبیر باشه رفتار عده ای سرباز رو هم مدام با جمع بستن به همه ایرانیان تعمیم نده! خلاصه کلام ما رو بیشر از این از خودتون نرنجونید و با چنین استدلال هایی اذیت نکنید. مشکل مردمان شما چیزی دیگه است

>>>   اینکه از حقیقت می رنجی بهتره در نوع جهان بینی ات تجدید نظر کنی
مظلوم نمایی برای ظالم عین خود ظلم است گذاره ای از تاریخ را برایت گفتم جواب سوالهای تو را نه چون خود را به نفهمی زدی جواب سوالهای هموطنانت که هنوز اندک انسانیتی در وجودشان سوسو می زند را دادم فکت های علمی را نخواندی چند میلیون ایرانی در جهان مهاجرند؟ که اتفاقا اکثرا هم غیر قانونی رفتن پس ایرانی ها متجاوز هستند اندازه یک کودک ۶ساله در فهم مطالب ساده هم عاجزید.
نویسنده مقاله یک ایرانیست اما نه از نوع تو اگر آسیبی از هر افغانستانی دیدی حق نداری به خودت اجازه بدی به یک جامعه توهین کنی.
در مورد تاجیکستان آیا سه سال پیش که طالبان آمد رییسی مرز را باز گذاشت شوروی از کجا آمد دقیقااا ؟برو سه بار دیگر از بالا متن مرا بخوان ببین کجا نوشتم هموطنان ما باید بمانند اتفاقا باید بروند و یکبار برای همیشه بروند باید نوشته های شمارا بخوانند و بدانند طرف مقابلشان دقیقا کیا هستند با چه تفکری که حتی بنیان گذار نظام شان هم تاریخش گذشته چه برسه به افغانستانی...
در ادبیات جهان به کسی که احقاق حق می کند پرو نمی گویند به کسی که تا دیروز کرور کرور جوان را به کشتن میداد و نام شهید میگذارد و فردا آن را ملیشه میخواند پرو و همینطور به چشم رو می گویند.
نوشته هایم انبخش تند مخصوص شخص تو است اما برخلاف تو ایرانی شریف هم کم ندیدم زهر عقده های شخصی تان را به جان دو ملت نریزید

>>>   نظر دهنده که نوشته از حقیقت میرنجید ... از آنجا که برای رسیدن به تفاهم باید بر روی نقطه نظرات مشترک تمرکز کرد در نظرتان نوشتید " بالا متن مرا بخوان ببین کجا نوشتم هموطنان ما باید بمانند اتفاقا باید بروند و یکبار برای همیشه بروند باید و ... " بسیار هم عالی چون کل صحبت اکثر ایرانیها هم برگشت چندین میلیون افغانی به افغانستان یا هر کشور دیگر است این یک تفاهم در مورد اینکه اینکه ایرانیها هم مهاجر هستند باید گفت همه کشورها مهاجر دارند ولی ایرانیها در کل کشورهای دنیا پراکنده هستند نه اینطور که افغانیها فقط در ایران چند میلیون غیر مجاز وارد شده اند
در مورد اینکه روی سخنت با هموطن ایرانی ما است جا دارد یادآوری کنم ایرانیها آزاد هستند در مورد کشور ایران نظر خود را به اشتراک گذارند که گویا خوشایند افغانیها نیست . بهرحال آنچه شما بنام حقیقت در نوشته ات نام میبری برای اکثر ایرانیها عاری از حقیقت است یا به عبارتی از حقیقت خالیست !!!از طرفی کرور کرور شهید افغانی در کجا شهید شدند ؟ تا چند صباحی قبل از شهید شدن دو هزار افغانی میگفتید !! احتمالا شما معنای کرور کرور را نمیدانید ؟؟ در سوریه هم یک لشکر که لشکر شامل ده هزار تا بیست هزار نفر است افغانی برای اعتقادات خود به خواست خودشان جنگیدند . حال جنگیدن این افراد و وابستگان ایشان که بعضا از نظر نوع تفکر و پوشش و ... با خیلی از افغانیهایی که در جامعه ایران میبینیم تفاوت بنیادی دارند چه ارتباطی با چندین میلیون افغانی که ادعا و طلبکاری جنگی را دارند که اصلا سهمی در آن نداشته اند خود جای سوال و تعجب است ؟ خلاصه کلام اینکه هر شخصی مانند افغانیها فکر نکند با کلمات و القاب زشت افغانیها مورد اهانت قرار گیرد و این نشاندهنده نداشتن دلیل کافی و قدرت استدلال افغانیهاست . بهر جهت با توجه به اینکه در جامعه ایران زندگی میکنم و با هموطنهایم در این مورد گفتگو داریم لازم است صحبتهای هموطن محترم ایرانیم را تایید کنم گرچه میدانم حقیقت از نظر افغانی هرآنچه است که منافع افغانیها را تامین کند!! ولی اینکه ایرانیها خواهان خروج این جمع چندین میلیونی افغانی هستند نظر اکثریت مردم ایران است و نویسنده فکوهی نظر شخصی خودش را براساس زاویه افکارش بیان کرده که البته نظر آقای فکوهی مورد تایید برای اکثر ایرانیها نیست . و آقای فکوهی در نظراتشان قیاس به نفس کرده اند ( هر جامعه ایی چندتایی هم مانند آقای فکوهی دارد نظراتش را جدی نگیرید) بهرحال ایرانیها با وجود تفاوت دیدگاه آقای فکوهی را عقده ایی یا با القاب ناشایست خطاب نمیکنند . فقط میگذاریم با افکارش خوش باشد تعداد قلیلی چون این فرد فقط سطح فهم و میزان درک و اطلاعشان از مسایل جامعه کنونی ایران را برای ایرانیها زیر سوال برده و عِرض خود میبرند. از شبکه اطلاع رسانی افغانستان برای اینکه امکان تبادل نظرات را فراهم میکند سپاسگذارم

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است