اگر ریشه ها را نبُریم، شاخه های تازه می روید
بسیاری از مخالفان طالبان در بنیاد تفکر تفاوتی با آنان ندارند. حتی اگر به شکست نظامی طالبان بینجامد، تنها شکل دیگری از «طالب‌وارگی» در لباسی نو خواهد بود 
تاریخ انتشار:   ۲۱:۲۶    ۱۴۰۴/۳/۵ کد خبر: 177352 منبع: پرینت

در تحلیل‌های رایج سیاسی و امنیتی، طالبان اغلب صرفن به‌مثابه پدیده‌ای بیرونی و وارداتی تلقی می‌شوند. اما در پسِ غبار گفتمان‌های نظامی و ژئوپلیتیک، آن‌چه کمتر به آن پرداخته می‌شود، خاستگاه درونی، ریشه‌های فرهنگی، و زمینه‌های تاریخی پیدایش این پدیدهٔ ضدانسانی‌ است.
طالبان تنها یک گروه افراطی مسلح یا پروژه‌ای سیاسی نیستند؛ آنان آیینه‌ی تمام‌نمای نهادهایی‌اند که به‌جای اندیشه‌پروری، اطاعت آموختند؛ به‌جای آموزش همزیستی و کثرت‌گرایی، دشمنی، نفرت پراگنی، مرگ و حذف را نهادینه ساختند.

واقعیت این است که طالبان زاده‌ی ساختارهای به‌شدت فرسوده، دین‌زده، ایدیولوژیک، زن ستیز، زورگو، ستم گستر، قبیله‌محور و تمامیت‌خواه اند؛ ساختارهایی که جامعه را سال‌ها در انزوا و سکوت و ترس نگاه داشتند، که در آن‌ها دگراندیشی جرم بود، پرسشگری کفر، زن فتنه، و عشق و هنر، گناهی نابخشودنی. در چنین بستر خشونت‌زده و سترونی‌ است که تفکر طالبانی چون نتیجه‌ای طبیعی سر برمی‌آورد، رشد می‌کند و سرانجام، پس از پیوند خوردن با نهادهای استخباراتی و بدل شدن به لشکری ارزان برای جنگ‌های نیابتی قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی، در قالب معامله‌ای پنهانی به اریکه‌ی قدرت تکیه می‌زند.

سلطه‌ی طالبان پیش از آن‌که نظامی باشد، روانی و فرهنگی‌ست؛ امتداد تاریخی سرکوب، تسلیم و ستایش زور. اما فاجعه زمانی عمیق‌تر می‌شود که این سلطه به وضعیت عادی بدل شود و جامعه، بی‌آن‌که آگاه باشد، به زندگی در فاجعه خو کند. در این میان، سیاست‌مداران «جهان آزاد» نیز، هم‌داستان با لابی‌گران طالبان، منافع خود را در «تعامل» با این وضعیت و عادی‌سازی آن می‌بینند.

افزون بر این، بسیاری از مخالفان امروز طالبان در بنیاد تفکر تفاوتی با آنان ندارند: همان ذهنیت خشک، همان سنت‌گرایی خشن، همان توهمات افیونی، تنها با نقابی متفاوت.
مقابله‌ی نظامی با طالبان، اگر از میدان فرهنگ، آموزش و نقد ساختاری عبور نکند و بنیادهای فکری و اجتماعی طالبانیسم را به چالش نکشد، حتی اگر به شکست نظامی طالبان بینجامد، تنها شکل دیگری از «طالب‌وارگی» در لباسی نو خواهد بود.

رهایی از هر نظام سلطه بدون رنسانس فکری، بدون نقد عمیق بنیان‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ممکن نیست.
آینده‌ی روشن در گرو آن است که از نو بیندیشیم، از نو بنا کنیم، و جسارت عبور از چرخه‌ی معیوب تکرار را داشته باشیم تا بار بار از یک سوراخ آشنا گزیده نشویم.
تا نظر دوستان چه باشد؟

رزاق رحیمی


این خبر را به اشتراک بگذارید
تگ ها:
طالب‌وارگی
مخالفان طالبان
نظرات بینندگان:

>>>   به نویسنده محترم عبدالرزاق رحیمی نظر محترم و از دید خود مثل نظر همسر خلیل زاد است چرا این تور است ملت افغانستان 60 درصد در قریه ها ولسوالی ها زندگی میکند که این افراد همه اش قبیله ای زندگی می کند اب لوله کشی ندارد برق 24 ساعت ندارد شفاخانه یا کلینیک ندارد کاز شهری ندارد پارک ها ندارد هم فزیری ندارد قوم و زبان بازی در اوج قرار دارد تو از دید کشورهای اروپای یا کشور های دیگر که در کوچه 50 خانوار که زندگی می کند دوتا خانواده با هم پامیل نیست اون همه صبح از خانه میزنه بیرون می ره سر کار شب به خانه میاید بدون کوچک ترین دغدغه از هر لحاز شما تحصیل کرده خارج میخواهی یک کشور با ملت 40 میلیونی که هشتاد درصد قبیله ای میخواهی در چند سال به دمکراسی برسانی که بزرگان و سواد دارانش از ملت خود از قوم سو استفاده میکند و تا هنوز هم میکند شما همه چی برای ملت خود آمده کنید کم ترین سوادر 12 پاس باشد باز شما از ملت هر توقع دارید که ملت به شما لبیک گوید نه که تا هنوز ملت با خر از ده کیلو متر آب خوردن میاره تا هنوز ملت فضولات حیوانی با دست ش جمع میکند برای سوخت زمستان کشاورز ت برای حاصل دست رنج یک سال زحمت کشیده یک سردخانه معیاری ندارد زیر بنای شهر ت تا هنوز گاگیلی باشد سرک هایت تا هنوز یک طرفه باشد بزرگ راها در کل کشورت هزار کیلومتر نداشته باشی نکنید که هر کدام تان به خارج رسید باز سر این مردم بیچاره یک نقشه پیاده کند نکنید از این ملت بیچاره سو استفاده به خاطر منافع شخصی خود اگر وجدان دارید دلسوز این ملت آستین یک نیگاه به کشورهای همسایه ما جنوبی مغربی سومالی نگاه کنید اون ها کجا است ما کجا استیم اروپا و امریکا پیشکیش شما شما کشور خود را با این همسایه دیوار به دیوار برابر کنید معدن خود خودتان استخراج کنید برق خودتان جور کنید کشاورزی تان مکانیزه کنید زیر بنای شهر ها را معیاری بسازید سرک تان پخته کاری کنید کارخانه ماشین سازی جور کنید کارخانه فروسس مفت جور کنید کارخانه فروسیس معدن جور کنید کارخانه تراکتور جور کنید ووووو شما اول این کارا بکنید بعد ملت شما بخواهید یا نخواهی ملت خودش این کارای شما میکند
با احترام به استاد که رنجیده خاطر نباشی

>>>   طالبان زاده‌ی ساختارهای به‌شدت فرسوده، دین‌زده، ایدیولوژیک//
اگر دین نباشد انسان حیوانی است بدتر و وحشی تر از گرگ. به غزه نگاه کن. چه کسانی دهها هزار زن و طفل مظلوم را قتل عام کردند؟ توحش اروپایی_امریکایی_اسرائیلی.
اروپایی ها _به شمول عن گلیس و فرانسه و آلمان) که "دین زده" نیستند؟ هستند؟ اروپایی ها دین ندارند. مقامات رژیم سفاک امریکا هم دین ندارند. پس ریشه این سلاخی و ذبح اطفال در چیست؟ در بیدینی و نه در دین زدگی!
به ریشه مسئله برویم.هرکس تا 20 سالگی باید به بزرگترین سوال زندگی پاسخ بدهد که آیا خدایی هست یا نیست.با جواب به این سوال افراد 2 قسم می شوند. دستی ای دیندار و گروهی بیدین.
به هرکس که دغدغه رسیدن به جواب این سوال را دارد توصیه می کنم یک کتاب درباره زیست شناسی سلولی (بیولوژی سلولی)مطالعه کند.ببیند که DNA چه قسم کار می کند و چه قسم یک سلول تکثیر می شود. همه ما آدمها و همه حیوانات و همه گیاهان از 1 سلول درست شده ایم. چه انسان و چه نهنگ.آیا باور می کنید که این سیستم بسیار بسیار پیچیده تصادفی باشد و بدون خالق؟
البته یک راه میانبر و آسان هم هست. آنهم تماشای فلمم های "زندگی پس از زندگی" است. در اینترنت 180 فلم آن موجود است مربوط به 6 سال گذشته.در گوگل بنویسید "زندگی پس از زندگی فصل ششم قسمت اول" و "زندگی پس از زندگی فصل ششم قسمت 28" و قسمت 29 و قسمت 30 را تماشا کنید. (سایت آپارات همه را دارد.سایت های دیگر هم دارند و می شود دانود کرد)با تماشای این 4 قسمت تصمیم بگیرید که می خواهید جزو دین گریزان و بی خداها باشید یا جزو دینداران.صلاح مملکت خویش خسروان دانند.به شما انسان ها اختیار انتخاب داده شده و اجباری در کار نیست.لا اکراه فی الدین.

>>>   مشکل هیمن جاست که کسی نمی گذارد که هاپدیدت شویم...!

>>>   در زمان امان الله خو اخوانی ها یا اشرار نبودند بلکه جاسوسان جیره خوار انگلیس یا شاگرد هایی مراکز فساد دیوبندی بودند که دوباره قبضه یی این مملکت خواب برده را بدست انگریز ها سپردند. تا زمانی که ما در تریاک عربیسم خمار هستیم همی حال و است واحوال و خواهد بود. تنها را نجات خشکانیدن ای بوته هایی شوم تریاک است!!!!! تا از خواب کذایی بیدار شویم!!!!
آتش‌خاوری

>>>   نظر نویسنده محترم درست است واگر آنرا خلاصه کنیم چنین است:افغانستان در مرحله تکاملی تاریخی خویش قرار دارد که بنیش اجتماعی آن بر بنیاد سطح مادی اجتماعی آن تعين می‌شود و عنصر(برداشت دین)آنرا به‌نوعی خود پیچیده تر کرده، اگر طالبان عوض شود صرف شکل ظاهری تغير می‌کند نه بنیادی.بنآ بگذارید افغانستان مرحله تاریخی خویش را طی کند وهمه کشورهای جهان ازاین مراحل گذشته بهترین مثال اش دوره رنسانس اورپا است، خردگرایی
امید

>>>   مشکل افغانستان در دین داری مردمش نیست بلکه در بیسوادی مردمش است مگه تمام همسایگان دور و نزدیک افغانستان دیندار نیستند؟ پاسخ روشن است پس چرا سرنوشت افغانستان چنین شد عوامل متعدد در این جریان دست دارند ولی مهم ترینش سیاست مداران خاعن و فاسد مردم بی سواد و رهبر محور و قهرمان ساز رسانه های وابسته به قدرت ها که در زمینه نفرت پراکنی قومی و عدم اتحاد مردم افغانستان تلاش بسیار کردند اصولا استکبار نگاه می کند کجا یک کشور ضعف دارد آن را برجسته می کند و در زمان مناسب از آن استفاده می کند اما اگر اصلی ترین علت وضع کنونی افغانستان را بجوییم سیاست مداران فاسد و وابسته به قدرت ها مقصر وضع کنونی هستند شما تک تک حکومت های صد سال و حتی بیشتر از افغانستان را ببینی یا وابسته بودند یا سرنگون شدند شهوت قدرت هم بقدری که در افغانستان شعله می کشد در دیگر ممالک کمتر است به طوری که قدرت باشد نه وطن معنا دارد نه دین و نه هیچ چیز دیگر اما امروز مردم افغانستان دست کم مردم شمال افغانستان آنقدر درد خیانت را تجربه کردند امروز به بلوغ نسبی رسیدند و با هیچ صدایی و ندایی عضو هیچ حزب و گروهی نمی شوند به تجربه دریافتند سیاستمداران خدایشان قدرت است و ابزارشان مردم امروز از هیچ شخص و اشخاصی حمایت نکردند و نمی کنند دیگر قهرمان سازی هم نمی کنند در واقع نقاب از چهرهها افتاده و حقیقت عریانتر از همیشه است این اتفاق بزودی برای مردم پشتو هم خواهد افتاد شاید سه دهه دیگر افغانستان درحال گذر از یک پیچ تاریخی بزرگ است

>>>   👈✍ فقط دو (ریشه هویتی) را ببرید و از (شناسه فردی و سرزمین تان) دور کنید و بس.
تا در نتیجه، (هزاران ریشه های غده سرطانی، مرگخونی، ناامنی، انتحاری ... و تروریستیزا) از کوچه، قریه و منطقه برچیده حتی در نطفه خشک شود.
آن دو غده بدخیم پشتوننازی است یعنی ( افغان ) و ( افغانستان ).

>>>   ابوالفضل چمروشیان نژاد:
باید با نقد و نقادی به سنت پرداخت . نمی گویم با " تئوری شالوده شکنی " سنت را کلا نفی کرد بلکه باید با " تئوری ایجاد نمایی " ( به د ایجاد ، کسره دهید ) از نمایی تازه که متناسب شرایط معاصر باشد به سنت نگریست .

>>>   به ششومی فقط ریشه چاپلوسان و نوکران وغلامان و جاسوسان وطن فروشان لندغران بی خاصیت خودخاه از خود رازی از خود پسند بی عرضه بی غیرت و لافوک ملت افغانستان باید ریشه این ها خشک کند تخم این کشیده شود تا نسل بی غیرت ش مفت خور شان از تاریخ افغانستان برچیده شوند ملت و کشور افغانستان آرام آرامی قرار قراری میشه مردم افغانستان پرسجو از خانواده این ها شروع کند یک دانه اش نه مرگ اولاد در جنگ دارد نی از زندگی نیکبت بارش که خانواده اش بل خصوص یک پسر خارجی در بغل دارد دختر ربانی در دبی با یک دوست پسرش ش یک هتل زده خدا میداند که حال چنتا بهش اضافه کردن این ها فقط بیغیرت بی وجدان استن که از احساسات مردم سو استفاده کرده بودن حال تمام ملت این ها را شناختن که نه در قید اسلام است نه در قید خانواده خانواده اش به هرکی دست داد مال اون میشه البته به خارجی ها نه به ملت افغانستان رویش هم نشان نمیته چون این ها ,.... دیگه گلیم این ها جم شدن حال حیران ماندن ودر خارج کاسبی این ها دیسکو است مردش در یک دیسکو زنان شان در دیسکوی دیگر استن این ها بر سر گردی ملت سوار بودن

>>>   به نهمی
خدا ریشه هرچی مفسد است بخشکاند اول مجاهدین تا رگ قومیت باد نکند سپس دیگر وطن فروشان خیال می کنی چون ربانی مسعود و دیگر مجاهدین مزاری و یا هرکدام از تاجیک یا هزاره یا ازبک است فراموش می کنیم چقدر جنایت کردند هرگز تا آخر دنیا یقه آنها را رها نخواهیم کرد ..,.. بر هرکسی که اندازه یک جو به مردم افغانستان ظلم کرد
دقیقا مشکل منو تو اینجا شروع می‌شود من حاضرم بپذیرم که یک تاجیک می‌تواند جنایتکار هم باشد یک شیعه هم همینطور قرار نیست اینها باعث مصونیت از گناه و خطا یا حتی جنایت شود اما در قاموس پشتو همین که از قوم پشتو باشی نباید اشتباهت دیده شود نباید گناهت حساب شود نه کسی حق بازخواست دارد تو می توانی خود را بترکانی در یک بازار شلوغ دهها هموطنت را بکشی و در آخر توجیه کنی که حقشان بوده دختران و زنان را زندانی کنی تا مردان فاسد نشن کلا ازادی هر کاری کنی چون اینجا سرزمین افعان هاست دیگر مردم رعیت و برده هستند تا ذهنیت شما درست نشود از حصار قبیله ای بیرون نیایید افغانستان همین است که بدتر هم خواهد شد


مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است



پربیننده ترین اخبار 48 ساعت گذشته
کليه حقوق محفوظ ميباشد.
نقل مطالب با ذکر منبع (شبکه اطلاع رسانی افغانستان) بلامانع است