مادر بمب ها و سکوت معنی‌دار
از همان‌جا که آغاز شده بود، در همان‌جا ختم شد. یعنی همان جنگ با تروریزم، تروریست‌ها را به صحنه سیاست آورد 
تاریخ انتشار:   ۱۱:۴۶    ۱۴۰۴/۳/۷ کد خبر: 177372 منبع: پرینت

هشت سال پیش از امروز امریکا بزرگ‌ترین بمب دنیا GBU-43/B Massive که به نام (MOAB) و مادر بمب ها شناخته می‌شود را در ولسوالی اچین ولایت ننگرهار پرتاب کرد. این بمب به منظور هدف‌قرار دادن تونل‌ها و زیرساخت‌های مربوط به گروه‌های تروریستی، به ویژه داعش به کار گرفته شد.
این‌که چند تن از نیرو های داعش در این حادثه نابود شد، سر جایش باشد. اما حالا پیامد های ناگوار این حادثه وحشتناک دامن‌گیر مردم محل است. شبکه‌ی الجزیره برنامه پژوهشی تهیه دیده که نشان می‌دهد باشندگان این محله آسیب های شدید روانی و فزیکی از این انفجار مهیب دیده اند. در این گزارش آمده محله‌ای که بمب در آن پرتاپ شده موج کلانی از خرابی‌های محیط‌ زیستی را به بار آورده است و بر طبیعیت تاثیرات ناگواری گذاشته است. از سوی‌دیگر مردم محل در فاصله های ۲۰ کیلومتری ماحول این حادثه دچار تکالیف جلدی، ریه و نفس‌تنگی مزمن هستند. این حادثه مردم ولایات کنر و لغمان را نیز بی‌تاثیر نگذاشته است.

حالا سه پرسش اساسی مطرح می‌شود.
۱. مسوولیت پیامد های ناگوار و دردناک این حادثه را کی به عهده دارد؟
۲. چرا همه در این باره سکوت کرده اند؟
۳. آیا راهی برای جبران صدمات انسانی و خسارات مادی ناشی از این فاجعه موجود است؟

من از دیدگاه حقوق بین‌الملل به این پرسش‌ها می‌پردازم.
نخست: مسوولیت اساسی این پیامد های ناگوار را دولتی به عهده دارد که سازنده و استفاده‌کننده این بمب است. به صورت خاص سر قوماندان اعلی قوای مسلح یعنی رییس‌جمهور و رییس ستاد ارتش که حکم را اجرا کرده است.
دوم: سکوت مرموز در نتیجه‌ی معاملات سیاسی میان بازیگران قدرت بدست آمده است. در این معامله رهبران فراری و برجای جمهوریت از یک‌سو و رهبران معامله‌‌گر طــالبان در تبانی با نهاد های استخباراتی ناتو و منطقه قرار دارند.
سوم، بلی جبران خسارات مطابق حقوق بین‌الملل و قوانین جنگی به دوش ایالات متحده امریکا است. در این زمینه نیاز به تفسیر حقوق بین‌الملل و مکلفیت‌های دولت‌ها عضو ناتو در عملیات‌های برون از جغرافیای این پیمان وجود دارد.

نتیجه‌گیری
من بار ها گفته‌ام که ایالات متحده امریکا و دولت‌های عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) بدون پذیرش هیچ مسوولتی افغانستان را ترک کردند. جنگ این پیمان و کشور های عضو آن با به اصطلاح تروریسم به قول همان ژورنالیست که با داکتر عبدالله مصاحبه معروفش را انجام داده بود «از همان‌جا که آغاز شده بود، در همان‌جا ختم شد». یعنی همان جنگ با تروریزم، تروریست‌ها را به صحنه سیاست آورد!!!
این وجیبه هر شهروند میهن‌دوست و انسان‌دوست است تا برای احقاق حقوق اساسی قربانیان بی‌گناه این حادثه المناک که اکثرا کودکان هستند، سکوت نکند. اگر سکوت کنیم، ما همه در این جنایت شامل هستیم.

دکتر ملک ستیز


این خبر را به اشتراک بگذارید
تگ ها:
مادر بمب
آمریکا افغانستان
نظرات بینندگان:

>>>   دکتر صاحب ستیز!
اگرصدای خود را بلند کنیم خود ما هم به همین سرنوشت دچار می شویم توسط هوش مصنوعی... اوضاع خیلی خرابست اینجاه امید وارم که حرفم راقبول فرماین.
با عرض حرمت

>>>   سلام به داکتر ملک ستیز صاب به این میگه مقاله به این میگه سیاست مدار اگر سیاسیون کشور ما بجای به قوم و قوم بازی به منافع ملی و ملت و کشور پرداخته میشد حال نه افغانستان به این روز میشود و نه این ملت دربدر میبود واقعا باید سیاسیون استادان و دیگر فوهان به این تور مثایل بیافزاید به این تور مقاله بپردازد که کشور های اشغال گر پسا از جنگ به غرامت باسازی کشور به دادگاه لاهه بکشانه شما که بیست این را اشغال کرده بودین بعد سال اشغال خود تان فرار کردین حال به افراد که به شما همه جور کمک کردم هم نظامی هم اخلاقی شما حتی به این ها پشت کردین یک نمونه سربازان کوماندو افغانستان که حال قبولی هزار پانصد نفر را قبول نمیکند با خود آمریکا و تمام غرب سر از قبولی همکاران پس میزند باید تمام فوهان دست به قلم شود از این به هر سازمان و هر اورگان که در دنیا است باید غرامت جنگی از این ها بگریم تا وطن خود را دوبار بازسازی کنیم چطور خانم خلیل زاد یک مقاله نویشت در سراسر دنیا غوغا شد اگر کسی ملی فکر کند به منافع کشور و ملت فکر میکند باید این تور مقاله ها را نوشته کند و تمام ملت پشتیبان س است دست مریز خسته نباشی جناب ملک ستیز صاب

>>>   هیچ کار دیگری از دست این ملت پوره نیست جز اینکه سر عقل بیایند و در آینده به جای کرزی مداری و غنی متفکر دوم فراری و ملا هبت پاکستانی ، بین خود به تفاهم و توافق برسنر و یک انسان عاقل و بالغ و شایسته و تحصیلکرده و وطنی و خدا ترس و متعهد به حفظ دین و ناموس و وطن را به زعامت انتخاب کنند و به جای سیاست های قوم محور سیاست شهروند محور را برگزینند تا باشد که به فلاح برسند.

>>>   جناب ملک ستیز مسلمین مشکلی دارند باربار وخیم تر از مادر بمب ها.
بمب 9 متری GBU-43/B (با قدرت تخریب 11 تن TNT)را همان رژیم شرور و آدمخوری بالای مردم زجر دیده افغانستان انداخت که قبلا این جنایت ها را کرده بود:
_قتل عام سرخپوستان یعنی صاحبان اصلی سرزمین
_قتل عام و برده کردن سیاهپوستان
_بمبارد اتمی 2 شهر هیروشیما و ناکازاکی و زغال کردن صدها هزار طفل و زن مظلوم
_حمله بالای کوریا و کشتار صدها هزار مردم آن بدست حیوان آدمکشی به اسم ژنرال مک نامارا
_حمله به ویتنام و کشتار میلیونها نفر
حمله به عراق و افغانستان و صومال و لیبیا و سوریه و یمن و قتل عام کم از کم 5 میلیون مسلمان از وقایع تاریخ معاصر است که همه دیده اند.
بدبختی اینجاست که همه این جنایات شیطان بزرگ را دیده اند ولی هنوز هم عده زیادی عاشق ابلیسند.
هنوز در کشورهای منطقه عده ای امید دارند که ابلیس مشکلات آنها را مرفوع کند!
احمق ترین این افراد را دربین بعضی دانشجویان کودن ایرانی می شود دید.دانشجویان و اساتید احمقی که خود را نخبه می دانند ولی پخمه ای بیش نیستند.
کودن ها می دانند که 25 سال مستعمره آمریکا بودند و چاینک هم نمی ساختند ولی حالا از برکت اسلام رآکتور ساز شده اند ولی همچو گاو نافهمی برای بلند منزل های امارات و قطر و سعودی حسرت می خورند و از باج 400 میلیون دالری قطر به ارباب ترامپ غافلند.
چناب ملک ستیز.((مشکل مسلمین بیشعوری است)). این مشکل لاعلاج است .زخم بم 11 تنی خوب میشوذولی زخم بیشعوری و حماقت نه.

>>>   حالا سه پرسش اساسی مطرح می‌شود.
۱. مسوولیت پیامد های ناگوار و دردناک این حادثه را کی به عهده دارد؟
همانطور که مسوولیت جنایات اشغالگران قبلی را کسی به عهده نگرفت، این هم آهسته آهسته فراموش شده ، با روایات متفاوت درج صفحات تاریخ میشود.
۲. چرا همه در این باره سکوت کرده اند؟
کسی سکوت نکرده است. در این چند سال بیشمار نوشته اند.
۳. آیا راهی برای جبران صدمات انسانی و خسارات مادی ناشی از این فاجعه موجود است؟
زخم های همه حوادث تاریخی به ندبه های ضخیمی تبدیل میشوند که تا چند نسل التیام نخواهند کرد. اما صدمات روانی که میلیون ها انسان را متاثر نموده است صرف با بازگو کردن حوادث تا حدی جبران خواهد شد.
داکتر نصرتی
کلیفورنیا

Zabiullah Zab>>>   i
جناب ستیز تروریستان دراچین کجا بودند همان جا ها را با ماشین های غول پیکر بخاطر معدنیات وعناصر کمیاب حفاری کرده بودند که بعد از رفتن شان هر عقل سلیم میدانست که این ماشینری را به غیر از نیروهای ناتو کسی دیگری نداردخواستند تمام آثارعلایم شواهد وقرائن را از بین ببرند که بردند

>>>   سباوون رباني
آقای ستیز در رابطه با پیامدهای فاجعه‌بار بمباران ولسوالی اچین ولایت ننگرهار توسط بزرگ‌ترین بمب غیرهسته‌ای جهان (MOAB) نه‌تنها یک روایت دردناک از رنج مردم افغانستان است، بلکه سندی است مستند بر غفلت نظام جهانی از اصول بنیادین حقوق بین‌الملل بشردوستانه و ارزش‌های عدالت‌محور انسانی.
در چارچوب حقوق بین‌الملل بشردوستانه (IHL) و حقوق بین‌الملل مسئولیت دولت‌ها (ILC Draft Articles on State Responsibility)، مسئولیت مستقیم و بدون تردید این حمله متوجه ایالات متحده آمریکا به عنوان طراح، مجری و بهره‌بردار از این تسلیحات مخرب است.
ایالات متحده، نه تنها عامل اجرای این عملیات بوده بلکه با استفاده از بمبی که میزان تخریب آن از سطح عملیات نظامی متعارف فراتر می‌رود، اصل تناسب (Principle of Proportionality) را به طور واضح نقض کرده است.
این بمب در منطقه‌ای به کار گرفته شد که ساکنین غیرنظامی آن هنوز در محیط حضور داشتند، و شواهد موجود از جمله گزارش الجزیره گواه روشنی است بر نقض اصل تمایز (Principle of Distinction) بین اهداف نظامی و غیرنظامی.
طبق ماده 91 پروتکل اول الحاقی به کنوانسیون‌های ژنو (1977)، طرف‌های مخاصمه مسئول جبران خسارات ناشی از نقض مقررات بین‌المللی بشردوستانه هستند.
مسئولیت، نه‌فقط متوجه افراد اجرایی چون رییس‌جمهور وقت ایالات متحده و فرماندهان نظامی، بلکه متوجه کل نظامی است که این تصمیم را اتخاذ و عملی کرده است. در اصطلاح حقوق بین‌الملل، این یک “عمل دولت” محسوب می‌شود و قابلیت پیگیری دارد، هرچند به لحاظ سیاسی پیچیده و دشوار باشد.
سکوتی که امروز بر فضای ملی و بین‌المللی پیرامون این رویداد حاکم است، صرفاً ناشی از غفلت یا بی‌خبری نیست، بلکه سکوتی حساب‌شده، سیاسی و آمیخته به تبانی است.
در سطح بین‌المللی، منافع ژئوپلیتیک ایالات متحده و ناتو در منطقه، هرگونه اعتراض رسمی یا پیگرد قضایی را خفه کرده است. این همان سیاستی است که با عنوان “مصونیت عملیاتی قدرت‌ها” شناخته می‌شود؛ که در آن، قوانین حقوق بشری در برابر قدرت‌های نظامی نادیده گرفته می‌شود.
در سطح داخلی، نه‌تنها حکومت جمهوریت با تبانی آشکار سکوت را انتخاب کرد، بلکه ساختار سیاسی طالبان نیز که اکنون در تعامل با همان نهادهای اطلاعاتی است که قبلاً زمینه این عملیات را فراهم کردند، همچنان به این سکوت دامن می‌زنند. به بیان دیگر، قربانی و مجرم هر دو در انحصار ساختارهای معامله‌گر سیاسی گم شده‌اند.
این سکوت را باید توطئه‌ای علیه حقیقت و عدالت دانست که در آن، قربانی به فراموشی سپرده می‌شود تا مسیر برای تداوم بی‌پاسخ‌گویی بین‌المللی هموار گردد.
بر اساس اصول حقوق بین‌الملل، جبران خسارات انسانی و مادی نه تنها ممکن، بلکه الزام‌آور است.
جبران مالی (Restitution and Compensation): ایالات متحده مکلف به پرداخت غرامت به بازماندگان قربانیان، بازسازی محیط زیست آسیب‌دیده، و ایجاد زیرساخت‌های درمانی در مناطق آسیب‌دیده است.
احقاق حقیقت (Right to Truth): یکی از بنیادی‌ترین حقوق قربانیان، دانستن حقیقت آن‌چه بر آنان گذشته است می‌باشد. این حق در ماده 24 کنوانسیون بین‌المللی حمایت از همه افراد در برابر ناپدید شدن قهری تصریح شده است.
پیگرد حقوقی (Accountability): درخواست تشکیل یک هیأت حقیقت‌یاب بین‌المللی یا ارجاع موضوع به شورای حقوق بشر سازمان ملل می‌تواند از گام‌های حقوقی ابتدایی باشد. همچنین، فعال‌سازی صلاحیت جهانی (Universal Jurisdiction) توسط دادگاه‌های کشورهایی که به اصول حقوق بشر پایبند هستند، می‌تواند علیه عاملان اصلی آغاز شود.
حادثه‌ی بمباران اچین نه تنها نماد آشکار تجاوز نظامی، بلکه نمود تلخ غیبت عدالت در عرصه روابط بین‌الملل است. فاجعه‌ای که با زبان آتش و باروت آغاز شد، امروز در سکوت جهان و بی‌تفاوتی ساختارهای حقوقی بین‌المللی، در بستر رنج مردمانش ادامه دارد.
آقای ستیز درست می‌گویند: اگر سکوت کنیم، همه در این جنایت شریکیم.
وظیفه‌ی اخلاقی، مسئولیت مدنی، و تعهد حقوقی همه شهروندان، فعالان مدنی، حقوق‌دانان و نهادهای بین‌المللی ایجاب می‌کند که این پرونده را زنده نگه دارند.
این حادثه نه تنها باید به عنوان یک جنایت جنگی بررسی شود، بلکه به عنوان سندی تاریخی، در وجدان نسل‌ها باقی بماند. اگر دادخواهی نکنیم، تاریخ در آینده از ما به عنوان شاهدان خاموش ظلم یاد خواهد کرد.

>>>   Farhad Rekay
در طول تاریخ بعد از ختم جنگها تا حال کسی حاضر نشده است که خسارات جانی و مالی غیر نظامیان را بپردازند ، در ضمن چگونه می‌توانند جان باختگان ملکی را دو باره زنده کنند یا روان و سلامتی آسیب ديدگان را برگردانند ؟
آیا کدام دادگاه بین المللی قدرت یا جرآت کشاندن جنا.یتکاران جنگی به دادگاه را دارد ؟

>>>   Naweed Mohabati
در مورد ترک کردن افغانستان ناتو به خصوص آمریکا هیچ مسولیت ندارند و هیچ مسؤلیتی هم قبول نمیکنند.
شما اگر میفهمیدید که در توافق نامه امنیتی سال ۲۰۱۴ چه چیز های امضا شد آنگاه نمی‌نوشتید که بی مسؤلیت ترک کردند.
سلامت باشید

>>>   Aziza Sayar Amiry
آیا کدام مرجع معتبر درین جهان هست که فریاد مظلومان را بشنود و به داد شأن برسد ؟
غیر از دادگاه عدل الهی

>>>   Ali Akbari
من یک پشنهاد بهتر برای مردم افغانستان دارم، با کشورهای که مخالف آمریکاست، پیمان ببندند، با پیشرفته ترین سلاح مجهز شوند، هرجا که نیروهای اشغالگر آمریکایی بود، سراغ شان بروند. هرجا گیر کردند بزنند. این بهترین راه است. مردم افغانستان در جنگ و نبرد نمونه اند.
گله و شکایت جای را نمی گیرند...،
مردم افغانستان باید برای جنگ با آمریکا در عراق، سوریه...بروند، آمریکا را بطور کامل از آسیا خارج کنند.
این از بی غیرتی کشورهای اسلامی است که به آمریکا این اجازه را می دهند که از آن سر دنیا بیایند در کشورهای اسلامی جنایت کنند و بعد بیروند.
حالا شما یکبار با مذاکره مسخره ایران با آمریکا یک نگاهی بی اندازید! آمریکایی ها می آیند با تیم مذاکره کننده ایرانی ها میگویند، شما نباید غنی سازی کنید، نباید گروه های نیابتی مثل حزب الله، انصارالله.... حماس و غیره را کمک کنید.
کسی نیست به آنها بگویند شما در قلمرو و حوزه تمدنی ما چه غلطی میکنید. بند و بساط تان را جمع کنید بروید پی کارتان...، این کشور از یک طرف خودش را دشمن آمریکا می داند و از طرف دیگر با آن مذاکره میکنند!
آنوقت چین و روسیه که در کنارش در آسیاست با آنها پیمان امنیتی نمی بندند ! واقعا این مسخره نیست!؟
اگر روسیه، ایران و چین یک پیمان امنیتی همه جانبه ببندند، کار آمریکا برای همیشه تمام است. واقعا آمریکا می تواند در آسیا بماند و به جنایتش ادامه بدهند ؟ اصلا امکان ندارد بتواند بماند.

>>>   Nawab Nawab
مارا خدا شرمانده اگر يك مشكل بالأي پنجشیر رخ ميدهد همه پشتون تبار ها خوشحال میشوند ..اگر بالاي پشتون تبار ها مشكل آمد غير پشتون تبار ها خوشحال ..

>>>   Raheeq Popalzay
چه باید کرد امریکا یکه ملت ما را به مرگ گرفته تا همه به تب راضی شود
نه توان مبارزه هست و نه یارای پرسش
همه در فقر غرق اند ملت را در پی نان سر گردان کرده اند و در یک محاصره درد ناک
که حتی برای تداوی جای رفته نمیتوانی
چه رسد به پرسش
به نام اقوام به جان هم دیگر مصروف کردند
ما هایکه تا ده سال قبل نمیدانستیم که ما پشتون استیم یا تاجیک
شیعه استیم یا سنی
به فرقه تقسیم کردند و در خون جوانان بیسواد ما زهر نفاق را غلط کردند با سواد ما در یک سکوت که نمیدانم چه پیامد خواهد داشت
واولاد بازمانده جنایتکار ان این سر زمین با بیشرمی هنوز هم نعره زنان ادعای مبارزه به بر بادی باقیمانده این سر زمین را میدهد و شرق و غرب با انها در پی منافع خود هستند

>>>   Basir Yaqin
افغانستان همواره کشور خداداد و بی قیمت برای ابر قدرت ها بوده. سلاح های شان را همان جا امتحان می‌کردند.
سوالات کارشناسانه را مطرح کردید و پاسخ های منطقی و حقوقی هم در میان گذاشتید. کاش حکومت های بدون برده گی و وابسته می داشتیم. حتی که برای جنایات آمریکایی ها عبدالله عبدالله به عنوان سخنگوی از عملکرد آنها دفاع میکرد، بجای آنکه از نام یک دولت از مردم افغانستان دفاع میکرد.
شرم شان باد برای جنایاتی که بنام کمک به افغانستان انجام می دادند و سردمدارانب که برای آنهمه جنایات خاموش بودند البته در بدل گرفتن حمایت برای چوکی و منصبی در وطن شان. از برده ها چه توقع؟

>>>   Freidun Ramin
موقع که آمریکا ادعا کرد که ۱۱ سپتامبر کار شخصی است که در اوغان ستان است ، آن شخص هم پذیرفت که کار تیمی وی بوده به حاکمان فعلی مهلت سه ماهه داده شد که شخص مذکور را تحویل دهد ، که حس دینی و مهمان نوازی جنوب شرایط برای بهانه طلبی آمریکا مهیا کردن و در راس این لشکر کشی اشخاص چون کرزی غنی بالای جنگ سالار و زور گو قبولاندن شد .
نتیجه ،
بعد از آمریکا طالب ـ کرزی - غنی مسوول اند .
حال آمریکا که بمب اتمی بالا چاپان انداخت ، پاسخ گو شد که شما انتظار پاسخ گویی را در قسمت مادر بمب دارید.
چندی پیش از جنایات غزه گفتید.کسی پاسخ گو است ؟!
حال همین طالبان که داد از دین مهمان نوازی می زنند و مشروعیت هم ندارند !!!!
آیا شنیده آید که جنگ غزه را محکوم کرده باشند ؟!
نه
و می گویند که تعهد داده اند که در امور مسایل ابراز نظر نکنند .
شما نرمک نرمک به غیر طالبان - آمریکا و غنی - کرزی که سرقمندان اعلی بودن پای دگران درین مسله نکشید ، شما که کار شناس و تحلیل گر استید به دور از شما کارشناس و تحلیل گران داشتیم که فرست کلاس پرواز داشتن و می رفتند ، اما آنوقت این سوال ها مطرح نمی کردن .
در اتحادیه اروپا و آلمان از کشتار در غزه یاد شد .
جواب وزیر خارجه آلمان این بود که !!!!
« بدون در نظر داشت دهشت افگنانان هرجای پنهان باشند باید کشته شوند .
حال اگر یک آمریکایی عین سوال را از شما کند !!!!
جواب تان چیست ؟!
عبدالله و تیم شأن حال در کمر بالا کردن اند ، افتاده بر زمین را لگد زدن !!!! مردی نیست .
بسم الله غنی در دبی است و شما هم حقوق دان در سطح بین آلملل بکشانید غنی را که ریس جمهور پشت پرده بود به محکمه!!!!
می توانید ؟!
نه
پس لولو نخوانید .
ببینید چند بعد افراد چون کرزی غنی و خلیل زاد محکمه می شوند .
شما لطف کنید خود از آزار کم بودن لایک و فلوور برهانید.
در عجب استید که چرا از شما دعوت نمی شود در تلویزیون ها ؟!
چون مطالب نو روی کار آمده نه قصه فیلم های هندی .

>>>   Atiq Yousofi
جواب سوال شما وامثال شما را خلیل زاد قبلا ارابه کرده است.
خلیل زاد در چندین مصاحبه ای که داشت گفت ما یعنی امریکا به اجازه هیچ کسی به افغانستان نیامده بودیم که از کسی اجازه خارج شدن را مطالبه کنیم.
خلاصه کلام همان طوریکه وارد شدیم همان قسم خارج می شویم.
روس ها که افغانستان را به کوره آتش مبدل کرد مسئولیت گرفت پاسخ جنایات که مرتکب شد گفت؟
امروز افغانستان در کدام حالت قرار دارد شما در فکر این هستید که امریکا مسئولیت مادر بم ها را بپذیرد وهم چنان جواب گویی خروج غیر مسولانه باشد اما امروز موجود افغانستان در خطر نابودی قرار دارد.
زیر ساخت های افغانستان در حالت نابودی کامل قرارداد.
سستم اقتصادی در حالت نابودی قرارداد.
سستم تعلیمی وتحصیلی در نابودی قرادارد.
کشور دارد به مرکز وخشت ودخشت مبدل می شود.
آزاد مردم کاملا سلب شده است.
مسئولیت این موضوعات را کی می گیرد ؟ جنایت که امروز طالب انجام می دهد آیا کمتر از مادر بم ها است؟
چرا جناب شما در این باره خاموش هستید؟
هزار ها جوان هروزه در مرز های کشورهای همسایه بطور وحشتناک جان‌های شانرا از دست می دهند چرا جناب شما حرف نمی زنید خاموش هستید.

>>>   Dastgeer Ghulam Daud Dastgeer
امروز یک نهاد علی الظاهر سراسری وجهانی ملل متحد است که باوصف سیاسی بودن و عدم صلاحیت اجرائیوی،اقلا یک تربیون
بلند گردن صدا است، چه بهتر که یک متن انگلیسی آنرا با امضای مردم محل و همه هموطنان عزیز چه در داخل ویا خارج ،به شورای امنیت ملل متحد ارسال نمائید، عطف توجه شما به مسائل حاد و قابل توجه وطن و هموطن،آنهم با
توضیح پهلو های حقوقی آن قابل تقدیر و ستایش بزرگ است. سلامت باشید.

>>>   Nabi Mohammad
جناب داکتر صاحب ملک ستیز یک دانشمند یک شخص آګاه ونخبه علمی کشور است که باید احترام شود فردی که بدون استدلال ومنطق بی احترامی می کند به شان شخصیت خود توحین می کند :
- حفظ احترام : هر فردی حق اظهار نظر دارد، اما توهین جای بحث علمی و منطقی را نمی‌گیرد. نقد سازنده و بحث محترمانه مسیر بهتری برای رسیدن به حقیقت است.
- دانشمندان با تلاش و پژوهش‌های خود به پیشرفت بشریت کمک می‌کنند. اگر نظری متفاوت دارید، بهتر است با استدلال علمی مطرح شود، نه با بی‌احترامی.
- اگر نقدی منطقی به دیدگاه‌های این دانشمند دارید، می‌توان آن را با دلایل علمی بیان کرد. توهین تنها اعتبار گوینده را زیر سوال می‌برد۔
این روش نه تنها شأن شما را حفظ می‌کند، بلکه می‌تواند طرف مقابل را به تأمل و گفت‌وگوی سازنده دعوت کند.

Hashem Faqir>>>   i
این‌که چگونه و چه وقت الجزیره به این گذارش به پردازد، گروه سه نفری از یوتوبرهای (کابل فنس) در آن محله رفته بودند و گذارشی از آن تهیه کرده اند.
2d
پاسخ
Haq Yar
امروز متاسفانه بسیار اشخاص مشهور و رسانه ها در مسایل بسیارکوچک مصروف هستند ، به این مسایل که پول نقد برای شان کمایی نمیکند ، ياد نمیکنند

>>>   Karim Sakhi
جناب ستیز جناب عالی آن وقت در خواب بودید وحالا بیدار شدید چرا شما همیشه انتقادبی مورد میکنید در حال حاضر وطن ما به مرهم درد های فراوان نیاز دارد ‌وشدیدنیاز مند مرهم است شما زخمی را تازه می نمایید ولی هیچ مرحمی هم تجویز ندارید در بیست سال جمهوریت شما چه نسخه برای مردم افغانستان داشتید هیچ وقتی کاری از دستتان نمی آید وگره ای را باز نمیتوانید چرا یک گره دیگر اضافه می نمایید .
بعد هشت سال آنهم در این زمان تبعات منفی آن پدیدار شده است مگر این چه نوع بمی بوده که هشت سال بعد زوایای منفی آن در حاکمیت کسانی که آن بم بالای شان استفاده شده است بر ملا می شود؟
آیا فکر نمی کنید که ممکن تالبان به یک نحوی بازی راه انداخته باشند و مرض یا ویروسی را بالای مردم استفاده کرده باشند تا نقطه فشار بالای امریکا وارد نمایند؟
ما که این قدر ساده لوحانه به قضاوت می نشینیم فکر نمی کنم امریکایی ها و سایرین این گونه ساده به قضیه نگاه کنند.

>>>   Ali Khalili
متاسفانه افغانستان ،عراق و سوریه در طول حمایت نیروهای بین الملی فقط میدان تست تسلیحات نظامی گردید و بس و جان انسان ها از دور فقط با لغت حقوق انسانی سو استفاده شد و بس .

>>>   Fazal Haq Haqani Taj
استاد بزرگ واریک چیزرا اشارہ نہ کردی درولسوالی اسپنغر ازنگاہ کشاورزی چی رقم است زمان کی پاکستان اتم بم رادربلوچستان استعمال کردہ ھمان کوہ ازسبزی خشک است

>>>   Taher Kateb
زنده وسلامت باشید، که همچون موضوعات را پیگیر هستید. انشالله که این حرفا به گوش آمریکا وبه گوش سازمان ملل متحد برسد تا بداد مردم رنج دیده و متضرر برسد

>>>   شایق قاسمی
من در این مورد تحقیق کردم و چندین گزارش ساختیم این بم نی بخاطر داعش بود و نی بخاطر طالب این بم را آمریکا بخاطر بیرون کشیدن آخرین منابع زیر زمینی مثل امونیم نایتریت انجام داد دگه هیچ چیزی نبود یعنی پس از این بم محل کلن نظامی و بسته شده بود و همین بود که آمریکا دلش جمع شد که دیگر در افغانستان ماندن سودی ندارد.

>>>   A Mueen Shahid
گپ ان ژورنالیست که در آن زمان با تمسخر استقبال شد، مخصوصا توسط داکتر عبدالله، شاید امروز بتوان گفت کوتاهترین و گویا ترین تحلیل از حضور ۲۰ ساله آمریکا بود. امریکا آمد طالبان و تروریزم برسرقدرت بود، پس از ۲۰ سال که رفت، مجددا طالبان برسر قدرت آمدند. به راستی، این جنگ از همان نقطه که آغاز شده بود ، در همان نقطه پایان یافت.

>>>   Morad Mohammad
زیرنام مادر بمب هاامریکایی ها سلاح جدیدی را که در عمق کوه ها بتواند آسیب های شدیدی را برساندکه با چه نوع مواد کیمیاوی مجهز بوده استفاده نمودند که هیچ کس از انها نتوانست بپرسدحتی ریس جمهوردست نشانده .
وحال عوارض جانبی و پیامد های ناگوار انرا مردم محل و اطراف آن دارند احساس میکنند و مردم باید صدای خودرا بلندکنند تاپیامد های ناگوار و غیر طبیعی مورد مطالعه قرارگیردو مردم از نظر فزیکی ‌روانی معاینه و کنترول شوند درین زمینه سازمانهای حقوقی و خیریه هم چنان مطبوعات مشترکا روشنگری و کنترول نمایند تا مسوولان را به جوابگویی و جبران خسارات برای محیط زیست و مردم محل وادار بسازند .

>>>   Qais Hotak
داکتر صاحب سلام. به‌ نظرم از کدام‌ طریق و راه دیگری تحليل هايتان را نشر کنيد شايد بهتر باشد چون‌ اينجا انسان‌ های موجود هستند که بجز توهین و تحقیر ادب و اخلاق هم ندارند و فقط فیسبوک دارند. حيف است‌ که شما لفظی با آنان درگير شويد.

>>>   Mohammad Hanif Zaki
کلمه تروریست را زیاد بکار می‌برید.
این بمب نبوده که آمریکا در افغانستان استفاده کرده؛ همین بمب و بمب های خطرناک‌تر ازین را در یمن در همین اواخر استفاده کرد. همین قسم توسط اسرائیل انواع بمب های سنگرشکن را در فلسطین(غزه) استفاده کرد. منحیث انسان آزاد و پژوهشگر آیا کدام وقت کلمه تروریست علیه آن‌ها بکار بردید؛ مطمئناً نخیر و یا از استفاده آن عاجزید.
از استفاده این کلمه زشت لطفاً خودداری کنید.

>>>   Hakimullah Amiry
ولسوالی اچین ؛
ضمناً کسانی که مثل خودت به مقام و منزلت رسیدند وخود ره چیز فهم و عقل کُل میدانند واز ساز و برگ های داخل تا خارج که مستفد شدند/میشوند بیشتر وبه مراتب مسئول تر اند ،قابل ذکر است که آن زمان کجا بودید که حالا دنبال خدمت وپیش خدمتی را گرفتید،ای کاش در همان زمان کمی زبان تکان میدادید که امروز به یک نتیجه می رسیدیم.....
بیشتر ازین به خود بی ادبی نکنید،به شما و امثالهم محترمان بی ادب متاسفم .

>>>   ماهمنیر عباسی
خداوند از ظالمان حساب پس بگیرد مردم بی دفاع افغانستان در طول تاریخ مظلوم واقع شده اند و گوسفندانه زندگی کرده اند نام و نشان و تاریخ و فرهنگ و سلامتی و رفاه و همه خوبی های شانرا خود شان با دستان نفاق پرور شان به همسایگان و بیگانگان فرصت طلب رایگان فروختند و سپردند وای برحال این ملت و مملکت دشمن در کمین که هیچ دوستی ندارند خداوند به داد این ملک و ملت برسد

>>>   ناصر چمران
وقتی می بینم انسان های دردمند و وطندوست مانند ستیز بزرگوار هنوز هستند در مقابل شيطان تک قطبی صدا بلند میکند خیلی خرسند میشوم
بلی یقینا استفاده مادر بمب ها در اچین ننگرهار جدا ازینکه هدف اصلی آن چ بود زندگی انسان های زیاد را زیر و رو کرد حال بر انسان های آزاده و روشنگر است تا برای آنها داخواهی کند

>>>   Mohammad Inam Behsoodi
تنها چوکات این بمب که از المونیم ساخته شده بود ۹۰۰ کیلو ګرام بود که درحضور خودم، نماینده مشاوریت حقوقي، نماینده تفتیش، نماینده مدیریت کشف ق ا ۲۰۱ سیلاب بالای شرکت دیګ بخار راشکو بابا مقیم درونته به فروش رسید ومبلغ ۷۲۰۰۰ افغاني را به زمان وزیري قوماندان قول اردوې وخت تسلیم شد

>>>   Enayatullah Anwary
مادر بمب ها در ساحه مامند دره ولسوالي اچین استعمال شده
به تایید حرف های شما بزرګوار چشم دید خویش را بيان میدارم بعد از سپری شدن یک مدت زمان از پرتاب بمب من به همان محل غرض امورات یک سفر رسمی داشتم وقتیکه داخل دره شدم از مکتب اسدخیل عبور نمودیم چشم هایم به شاخه های درختان و خانه هاي ګلی خورد که از اصابت مرمی اسیب دیده بود‌. آب خروشان از دامنه سپین غر جاری و ګندم پخته بود در آن محل نه مردم محل و نه هم پرنده ها به چشم دیده نمیشد در حالیکه برای پرنده، هیچ کمی از آب و دانه نبوده و ساحه وحشت زده به چشم ام میخورد

>>>   Agah Khudadad
شما انسان با وجدان آگاه و پاک هستید که در فکر این فاجعه ی المناک هستید اما تاریخ نشان داده است که از زورمند کسی پرسان کرده نمیتواند اگر می‌کرد باید اولتر از همه از بمب های هستوی استعمال شده ی بالای کشور جاپان می‌کرد که بعد از هشتاد سال باز هم آثار مخربش وجود دارد .

>>>   جمال الدین انصاری
من معتقدم که مسئولیت این فاجعه و بقیه فاجعه هابه دوش کسانی هستش که باعث حضور امریکاه وهم پیمانانش درافغانستان شده اند.

>>>   Kareem Ghaznawi
متاسفانه همه قلمبدستان ما خود را چون موش زخمی به امید گرفتن یک چوکی یا به امید پول برای انجیو ساختن ، خود را آرام گرفتند و حتا دران زمان تعریف این بمب را نیز کردند . من در نیم ساعت اخیر فیسبوک های اکثر قلمبدستان خارج دیده و حقوق خوانده را مرور کردم که یک نکته هم درین باب نگفته اند . حالا در خارج از زیر کمپل ها نمیشود چاره ی کار کرد . امریکا رفته است و طالب قاتل بجایش نشسته .

>>>   Habib Rahmani
به جای اینکه از جنایت خود امریکا خساره پرداخت کند هر روز از تجهیزات به جا مانده خود و پایگاه بگرام می‌گوید ، در قانون جنگل قوی زود است

>>>   Firooz Mohammad Tahir
جاپان را بمب اتم زد مسولیت نگرفت، ۶۵۰۰۰ نفر را در همین اواخر سلاخی کردند کس مسولیت نگرفت، حالا شما انتظار دارید که به مشکلات جلدی مردم حادثه برسند؟ ابدا ، در دنیا قانون جنگل است قویتر ها ضعیف ها را می‌بلعد.

>>>   Alimohammad Sabawoon
کلمات و القاب را بسیار کورکورانه و تعصبانه ایفا می ورزید، رییس جمهور را فراری متصف می کنید و ضمنا نقل قول داکتر عبدالله، شریک و سهیم نصف حکومت آن را قسمی وانمود میکنید که ګویا حرفهای شان خط بر روی سنګ است.

>>>   Omid Seraj
مادر بمب ها قدر ده تن داشت و در کوه ها هالی از سکنه استفاده شد، پدر بمب به گفته: ت در یک تانکر سرخ با سه برابر حجم و قدرت مواد انفجاری در مرکز شهر کابل کفانده شد و در یک ثانیه حداقل ۳۵۰ نفر را شهید و بیشتر از هزار نفر را زخمی ساخت. و باقی مسائل را خود مردم بهتر میدانند.

>>>   Nasir Rahimy
عرضم به حضور گرامی ای تان
مردم افغانستان پنجاه سال بنام اینکه دین در خطر است به خاطر دین عرب جنگیدند
کشتند و کشته شدند اما
امروز برای حقوق حقه ای خود حاضر نیستند یک روز هم بجنگند
همین

>>>   Yousef Nekjo
خاموشی هر قلم به دست مانند جناب شما آقای ستیز وکسانی که در رسانه ها وحقوق بشر ومسائلی از همین دست ،دست اندرکار اند عینن مانند همان مادر بمب است.ا
از شما بابت اشاره به این موضوع تشکر مینماییم.

>>>   Parwez Mansoor
مادر بم‌ها و سکوت معنی‌دار
هشت سال پیش از امروز امریکا بزرگ‌ترین بم دنیا GBU-43/B Massive که به نام (MOAB) و مادر بم‌ها شناخته می‌شود را در ولسوالی اچین ولایت ننگرهار پرتاب کرد. این بمب به منظور هدف‌قرار دادن تونل‌ها و زیرساخت‌های مربوط به گروه‌های تروریستی، به ویژه داعش به کار گرفته شد.
این‌که چند تن از نیرو های داعش در این حادثه نابود شد، سر جایش باشد. اما حالا پیامد های ناگوار این حادثه وحشتناک دامن‌گیر مردم محل است. شبکه‌ی الجزیره برنامه پژوهشی تهیه دیده که نشان می‌دهد باشندگان این محله آسیب های شدید روانی و فزیکی از این انفجار مهیب دیده اند. در این گزارش آمده محله‌ای که بم در آن پرتاپ شده موج کلانی از خرابی‌های محیط‌ زیستی را به بار آورده است و بر طبیعیت تاثیرات ناگواری گذاشته است. از سوی‌دیگر مردم محل در فاصله های ۲۰ کیلومتری ماحول این حادثه دچار تکالیف جلدی، ریه و نفس‌تنگی مزمن هستند. این حادثه مردم ولایات کنر و لغمان را نیز بی‌تاثیر نگذاشته است.
حالا سه پرسش اساسی مطرح می‌شود.
۱. مسئولیت پیامد های ناگوار و دردناک این حادثه را کی به عهده دارد؟
۲. چرا همه در این باره سکوت کرده اند؟
۳. آیا راهی برای جبران صدمات انسانی و خسارات مادی ناشی از این فاجعه موجود است؟
من از دیدگاه حقوق بین‌الملل به این پرسش‌ها می‌پردازم.
نخست: مسئولیت اساسی این پیامد های ناگوار را دولتی به عهده دارد که سازنده و استفاده‌کننده این بم است. به صورت خاص سر قوماندان اعلی قوای مسلح یعنی رییس‌جمهور و رییس ستاد ارتش که حکم را اجرا کرده است.
دوم: سکوت مرموز در نتیجه‌ی معاملات سیاسی میان بازیگران قدرت بدست آمده است. در این معامله رهبران فراری و برجای جمهوریت از یک‌سو و رهبران معامله‌‌گر طــالبان در تبانی با نهاد های استخباراتی ناتو و منطقه قرار دارند.
سوم، بلی جبران خسارات مطابق حقوق بین‌الملل و قوانین جنگی به دوش ایالات متحده امریکاست. در این زمینه نیاز به تفسیر حقوق بین‌الملل و مکلفیت‌های دولت‌ها عضو ناتو در عملیات‌های برون از جغرافیای این پیمان وجود دارد.
نتیجه‌گیری
من بار ها گفته‌ام که ایالات متحده امریکا و دولت‌های عضو پیمان اتلانتیک شمالی (ناتو) بدون پذیرش هیچ مسئولتی افغانستان را ترک کردند. جنگ این پیمان و کشور های عضو آن با به اصطلاح تروریسم به قول همان ژورنالیست که با داکتر عبدالله مصاحبه معروفش را انجام داده بود «از همان‌جا که آغاز شده بود، در همان‌جا ختم شد». یعنی همان جنگ با تروریزم، تروریست‌ها را به صحنه سیاست آورد!!!
این وجیبه هر شهروند میهن‌دوست و انسان‌دوست است تا برای احقاق حقوق اساسی قربانیان بی‌گناه این حادثه الم‌ناک که اکثرا کودکان هستند، سکوت نکند. اگر سکوت کنیم، ما همه در این جنایت شامل هستیم.

>>>   Qudsia Tahmas
خانه که نه در داشته باشد، نه سقف و کلکین به خرابه میماند که هر کسی زباله های خود را میاندازند. وطن ما حتی صاحب هم نداشته نداریم نخواهیم داشت. از ماست که برماست.

>>>   Nasir Jegar
دقیقا درست است اما در حال حاضر آمریکا قدرت اول جهان شمرده می‌شود و هر چی را بخواهد و هر وقتی بخواهد و هر کی را بخواهد بر ممالک ضعیف و کم قدرت جهان تحمیل کرده می‌تواند ( مثل احمد شرع ، هیبت الله آخند ، شهباز شریف ، رئیس جمهور اوکراین ) اینها کی بودن و چی شدند ، همگی زور آمریکا است و بس

>>>   Fawad Rasoli
همه شامل اند و مقصر اصلي هم حاكمان و مسولين در زمان جمهوريت و رهبران گروه احزاب و فرقه هاي مخالف و مختلف اند به ظاهر همه دشمن ولي در باطن همه تجارت ثروت اند وزي و با جان خون مال عزت شرف كرامت انساني هموطن مسلمان افغان شان بازي كردن و .....

>>>   فضل الرحمن مرادی
جناب ستیز صاحب بنده در همان زمان حضور داشتم
این بم پرتاب شد فقد یک هفته اجازه داده نشید در نظامیان بعد شش ماه در همان جاه وظایف اجراکردم
بنده را با همسنگرانم تافعلآ جیز نشیده
آنقدر مطبوعاتی شیده بود خسارت نداشت

>>>   Freidun Ramin
شما سکوت نکنید ، در پهلوی غنی خلیل زاد را هم پرس پال کنید که چرا مادر بمب استعمال شد .
چی خوب بود که در تلویزیون بحث ها را براه می انداختید .

>>>   ضیا الدین افغان
فکر نکنم جز شایعه‌ای بیش باشد! چون این بمب نه حامل شیمیایی بوده و نه اتمی ، آمریکا و اسرائیل در جنگ غزه و عراق از بمب‌های با تخریب بالا و سنگین تر از این بمب استفاده کرد.

>>>   Mohammad Qais Sulaimankhil
آمریکا و دار دسته آن را کی میتواند به میز محاکمه بکشاند
امریکا در کدام نقطه جهان جوابکوی جنایات خود بوده هست
در افغانستان کدام طبقه میتواند آمریکا را مجبور به جواب ګویی کند ایا ګروه حاکم(خود دست نشانده آمریکاست)
ایا دولت سابق (خود اجازه پرتاب آنرا داد )جز از حامد ګرزی کسی حتی اعتراض هم نکرد

>>>   Bashir Hanif
چه تحلیل گر خوش باور و کتاب خوانی هستید استاد ستیز.
مثل اینکه فقط چپتر های درس را حفظ کردید و تمام.

>>>   Agah Khudadad
میگویند که سیاست چتل است و دروغ و فریب است راست گفته اند همین طالبان را امریکایی ها و بریتانیایی ها بوجود آوردند و همین ها دوباره بر کنار کردند و بالاخره پس از بیست سال دوباره بر قدرت آوردند این خود یک معما است .

>>>   Faqiri Gholam Sarwar
درود بر شما جناب ستیز امریکا وناتو دو قدرت خونخوار جهانی انجام چنین اعمال را وظیفه و وجیبه خود محسوب میدارند وهر گز احساس مسولیت نمیکنند برخلاف افتخار مینمایند شما همین امریکا را فعلا در غزه و یمن ملاحظه میکنیدکه به اشتراک اسرائیل گفته ترامپ جهنم بر پا کرده کجاست مرجع پرسانگر شما سعادتمند باشید

>>>   Hashmat Shams
پس این آمریکا نیست که حقه حقوق بشری را زیر پا گزاشته است آیا کسی است که پاسخگوی مردمان بیگناه باشد درآنکشور .
هرگز

>>>   Matiullah Hamidi
در‌شرایط‌کنونی‌یاد‌آور‌چنین‌حوادث‌چی‌دردی‌را‌دوا‌میکند‌ این‌در‌حالی‌بیان‌میشود‌که‌کمک‌های‌بشر‌دوستانه‌نیز‌قطع‌شده‌ تنقیص‌در‌تشکیل‌وتنقیص‌ در‌معاش‌کارمندان‌پیامد‌این‌‌ قطع‌کمک‌هاست‌ که‌ تمام‌ملت‌را‌صدمه‌زده‌ وبه‌تکلیف‌روانی‌دچار‌کده‌

>>>   Shah King
سلام علیکم استاد بزرگوار
جواب این سوال و جمله سوال های گوناگون را من جواب داده می‌توانم. چون در کابل استم و یک شخص بی واسطه استم برایم جواب ها مشکل ساز میشود ‌من قبلا یک ضربالمثل. ترتیب. کرده بود م
(( اگر دروغ بگویم خداوند میزند
اگر راست بگویم حکومت میزند
))هههههه با معذرت

>>>   نورالحق دژم
من همیشه این عمل جنایتکارانه امزیکا استعمال .(مادر بمب )هارا بالای برادران ننگرهای ام را تقبیح نموده این جنایت امریکا را خواهان بررسی محکمه بین المللی جنایات جنگی واعاده غرامات به متضررین فاجعه بشری هستم .
ارزومندم روزی مردم مظلوم غژه هم نتنیاهو وشرکایش را به محاکمه بکشانند.

>>>   Zahin Afghan Akhundzadh
داعش ره کی ایجاد کرد چه کسی از عراق و سوریه داعش ره به افغانستان آورد اینها کلش بهانه است فقط هر چه دلشان خاست انجام دادن هرنوع سلاح ره بنام مبارزه علیه تروریسم در کشور ما آزمایش کردن

>>>   Samir Bahar
منقصر مردم افغانستان است که چرا به گروه های افراطی همانند ط الب وحشی و تروریست و داعیش اجازه میدهند که در این خاک فعالیت داشته باشند
منتظر بم های بعدی و سنگین تر از این باشید
برای نابودی پروژه ط الب وحشی و تروریست هم بکار خواهد رفت

>>>   Adbullah Najeb
ههههههه هنوز وقت زیاد دردست است بگذارید چند سال دیگر هم سپری شود بعدا اقدام کنید. از تروریست های تالب حرف بزنید جناب آقایی ملک ستیز اگاه امور حقوق بشر بیش از چهار سال است ۴۰ میلیون انسان را به مشکلات روانی دچار کرده اند،

>>>   Rohullah Ahmadzai
جناب داکتر صاحب Malek Sitez, فکر میکنم این موضوع مهم با اهمیت فوق العاده اش را شما به زبان اتگلیسی به گونه یک مقاله تحقیقی ترتیب نماایید و انرا در رسانه های بین المللی به دست نشر بسپارید تا حداقل مسببین بین المللی را مخاطب قرلر دهید. مخاطبان هم زبان تان در این مورد بخصوص دردی را برای قربانیان محلی حادثه المناک دوا نمیکنند و فقط چند Like و نطر همانند نطریه من دریافت خواهید کرد و این پست تان نیز به جمغ پست های قبلی تان در لابلای سایر نبشته هایتان افزوده خواهد شد.
باور دارم شما توانایی انجام اینکار را دارید

>>>   Solaiman Farahmand
اقای ستیز اگر همین مردم پشتون ما علاقه شدید به تروریست هایی مثل طالب مالب نداشتند انواع جانوران جای نمیدادند این بلا ها هم سر شان نمی امد درس عبرت نگرفتند

>>>   Farid Ahmad Fazly
نمیدانم کمنت ها را مطالعه میفرماید یا خیر
به هر صورت خدمت تان باید عرض نمایم شما به تمام مسایل مهم با دقت کامل می پردازید و برای هر یک این مسایل پاسخ علمی و منطقی ارایه میدهید .
به نظر بنده اگر روی مسایل بزرگ عطف توجه نمایید و یک راهکار کلی و ملی برای محار کردن بحران سیاسی ارایه نمایید و ملت را از سراسیگمی و بی برنامه گی نجات دهید در حقیقت بزرگ‌ترین خدمت را انجام داده اید.
البته میتوانید با چند تن از دانشمندان و سیاسیون که در این راستا طرف اعتماد شما و ملت باشد یکجا روی یک طرح جامع مشترکا کار نمایید.
در غیر آن تمام نوشته های شما با وصف خوبی های که دارند مرحمی بر زخم های ملت نخواهد شد.

>>>   Abdulrahman Rahimi
مردم آن مناطق نباید میزان تروریستان
و دهشت افگنان می‌بودند
و نباید نان خود را با آن گروه ها دو‌نیم میکردند
تا گرفتار چنین بلا نمی‌شدند

>>>   Sami Rahmani
در نخست برای ایجاد یک گفتگوی فراگیر بینانسلی و بیناقومی به یک سوژه یا روایت فکری مشترک عاری از هر نوع تعلقات قومی‌ و مذهبی ضرورت داریم و الزامات و میکانیزم های تطبیق آن باید طراحی گردد. حالا شرایط دیر یا زود تغییر می کند و همه باید با دیدگاه موسع به تحولات و آینده ای مشترک است.
>>>   قصه اصلی این است که زمین کروی است و درست زمانی که فکر میکنی به نقطه پایان رسیده یی متوجه میشوی که در نقطه آغاز قرار داری.

>>>   به استادان به سیاسیون به حقوق دان ها به بزرگان و فوهان دلسوز این ملت خود و کشور خود به این کامنت های پر از جهل و نادان ها که مغرض زانه نظر میکند این ها شعور و عقل ش از این بیشتر گنجایش ندارد باید این بزرگان به این ها حامیت ندهد نه هم از این رنجیده خاطر بشن افغانستان که چهل یا پنجاه سال در جنگ و خود ریزی بود اون جنگ سالاران به این تور آدم های بیسواد بی عقل و نادان اختیار تمام داده بود که سیاست مدار نه استاد نه یک حقوق دان نه یک ریش سفید از ترس بی عزتی بی آبروی نمیتوانست کار کند حال همه حقوق دان ها همه ای استاد ها همه ای سیاسیون ها همه ای فوهان و دلسوز این کشور و دلسوزان تمام ملت افغانستان باید در هرجای دنیا استن برای آبادی برای آرامش این ملت قلم بزند به امید اون روز

>>>   فعل که یک دولت آمده این دولت با زور آمده که ما اشغال گران آمریکا و ناتو از جمله 52 کشور اشغال گر مین جمله دولت دست نشانده را از افغانستان بیرون کردیم و حال این گروها این دولت را ساقط کنند این ها به قدرت برسه خو دوباره حامون آش و حامون کاسه تکلیف این ملت که نه به خارج رفته می تواند نه هم در وطن زندگی کند این ملت به خاطر چند لک آدم های خود فروخته که برای منافع شخصی خود شان با بی عزتی با بی آبروی این ملت بازی می کند که پلان کس سر جوکی نیست برای ما ملت به جای کرزای ملا هیبت الله فرق نمیکند به جای دوستم مولوی عبدالسلام حنیفی فرق نمیکند به جای عبدالله عبدالله یا صالح قاری فصیح الدین فطرت فرق نمیکند وووو برای ما ملت اون بهتر است که اول از اسلام بیارد دوم امنیت سویم اقتصاد فقط

ایمیل:
لطفا فارسی تایپ کنید. نوشتن آدرس ایمیل الزامی نیست
میتوانید نام و محل سکونت را همراه نظرتان برای چاپ ارسال نمایید
از نشر نظرات نفاق افکنی و توهین آمیز معذوریم
مطالب خود را برای نشر به ایمیل afghanpaper@gmail.com ارسال فرمایید.
پربیننده ترین اخبار 48 ساعت گذشته
کليه حقوق محفوظ ميباشد.
نقل مطالب با ذکر منبع (شبکه اطلاع رسانی افغانستان) بلامانع است