پس از رسمیت‌شناختن طالبان توسط روسیه، پرسشی که مطرح می‌شود این است: پیامدهای این اقدام روسیه چیست؟
برای پاسخ به این پرسش چند نکته را باید مدنظر داشت:

نخست؛ روسیه، چین، ایران و کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، پاکستان و هند طالبان را عملا به رسمیت شناخته بودند و سفارت‌خانه‌های طالبان در این کشورها فعال بودند. اما تمام این کشورها به دلیل تبعات اخلاقی به رسمیت‌شناسی چنین رژیمی، جرات اعلام رسمی آن‌را نداشتند. از منظر حقوق بین‌الملل، به رسمیت‌شناسی رژیم‌های تروریستی تبعات ویران‌گری دارد و راه را برای نرمال‌سازی تروریسم هموار می‌سازد. به نظر می‌رسد که روس‌ها پس از رفع تحریم‌های رژیم جولانی در سوریه، ترس از اتهام حمایت از رژیم‌های تروریستی را کنار گذاشته است و به نحوی بازی روس‌ها و امریکایی‌ها در حمایت از گروه‌های تروریستی با نتیجه‌ی یک-یک مساوی ادامه دارد‌‌.

دوم؛ به نظر می‌رسد که روس‌ها با توجه به تحولات جدید خاورمیانه و پیروزی‌هایی که در جنگ خاورمیانه داشته‌اند، سعی در مدیریت مرزهای جنوبی خود دارند. تحولات جدیدی در منطقه در حال شکل‌گیری است و روس‌ها می‌خواهند قبل از آن‌که در جنوب مرزهای خود با دشواری‌های امنیتی تازه‌ای مواجه شوند، در اقدامی پیشدستانه مدیریت اوضاع را برعهده گیرند. تنش بین روسیه و آذربایجان نشان می‌دهد که روس‌ها با مشکلات جدیدی مواجه خواهند شد. احتمال ظهور داعش در افغانستان و حمله به منافع روسیه در آسیای میانه‌ ترس بزرگ روس‌ها از تحولات آینده‌ی منطقه است. روس‌ها با رسمیت‌شناسی طالبان در صدد مهار تحرکات داعش است که احتمالا نیروهای بیشتری از سوریه را وارد شمال و غرب افغانستان نماید.

دوم؛ ظاهرا طالبان نتوانسته یا نخواسته‌اند که موارد پنهانی توافق دوحه با امریکا را عملی سازند و این موضوع امریکایی‌ها را تا تهدید به قطع کمک‌های مالی به طالبان وادار ساخته است. در چنین وضعیتی، تعامل طالبان با روسیه هم اعتباربخشی به این گروه تروریستی در عرصه‌ی بین‌المللی است و‌ هم بازار چانه‌زنی این گروه را با امریکا و غرب گرم نگاه می‌دارد تا در آینده امتیازات بیشتری درخواست نماید.

سوم؛ احتمالا امریکایی‌ها و متحدین آن از این‌که روسیه قدم نخست را برداشته راضی باشند. اما اگر قرار باشد که طالب‌ها به عنوان پراکسی روس‌ها عمل کنند، امریکایی‌ها خوشحال خواهند شد که پای خرس را بار دیگر در باتلاق افغانستان بکشانند و این‌بار بحران را تا مرزهای این کشور مدیریت کنند.

چهارم؛ وضعیت جدید، کار برای مخالفان مسلح طالبان به‌ویژه جبهه‌ی مقاومت ملی را دشوار خواهد ساخت. بعید می‌نماید که تاجیکستان بدون رضایت روس‌ها به حمایت آن‌چنانی از جبهه ادامه دهد، مگر این‌که تاجیکستان با حمایت غرب سیاست جدیدی را روی دست گیرد.

پنجم؛ بدترین سناریو برای مردم افغانستان این است که روس‌ها با توافق امریکایی‌ها اقدام به رسمیت‌شناسی طالبان کرده باشند‌ چنین احتمالی به این معنی است که آمریکا و روسیه در معامله‌ی بزرگ ایران- اوکراین در مورد افغانستان هم به توافق رسیده باشند و بعید نیست که نقش سرزمین حایل جدید به رهبری طالبان برای این کشور را پذیرفته باشند.

دکتر داوود عرفان

مهلت ارسال نظر برای این مطلب تمام شده است